Eskişehir Salih Zeki Anadolu Lisesi Osmanlı Ekonomisi Eskişehir Salih Zeki Anadolu Lisesi Nurdan Gül KÖKTEN
Tarihî süreç içinde Osmanlı ekonomisinde klasik dönemde üç ana ilke etkili olmuştur. Bunlar; GİRİŞMCİLİK İAŞECİLİK, FİSKALİZM Bu ilkelerin ne anlama geldiğini öğrenelim Nurdan Gül KÖKTEN
1- İaşecilik prensibi (Provizyonizm): yani ihtiyaçlarını karşılamak için fiyatların kontrol edilmesi (narh), aşırı kârın yasaklanması, halkı ezecek feodaliteye ve aşırı sermaye birikimine izin verilmemesi... Mal darlığı olmasın diye ithalatın kolaylaştırılıp ihracatın zorlaştırılması. Nurdan Gül KÖKTEN
Gelenekçilik: Sosyal ve iktisadi ilişkilerde zamanla oluşan dengeleri, eğilimleri mümkün olduğu ölçüde muhafaza etmek, değişimi zorlayan âmilleri baskı altına almak ve bir bunalım anında ilk fırsatta eski dengelere dönmek. Hukuki ve sosyal adaleti saglayan müdahaleci devlet, siyasi ve toplumsal degisime olumsuz bakmistir.. Nurdan Gül KÖKTEN
Fiskalizm: Devlet gelirlerini artırmak, vergi kaçağını önlemek için ekonomi üzerinde çok sıkı bir devlet denetimi vardır. Fetihlerde halk bu eşitlikçi ve korumacı düzeni Batı feodalitesine tercih etmiş, 1930'larda Balkanlar'daki eşitlikçi toprak düzeni Osmanlı'dan miras kalmıştı. (Güneydoğu'daki feodalitenin sebebi, Osmanlı 'tımar' sisteminin coğrafi sebeplerle uygulanamamış olmasıydı.). Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Devletinde Ekonomik faaliyetler nelerdir Ekonomisi sanayii Esnaf ve Zanaatkarlar Tarım Hayvancılık Ticaret 2- 3- Osmanlı Devletinde Ekonomik faaliyetler nelerdir Nurdan Gül KÖKTEN
Klasik Dönemde Ekonomik Yapı Merkez Maliyesi Tımar Sistemleri Vakıf Sistemleri Nurdan Gül KÖKTEN
Aşağıda Tanımları verilen vergilerin isimlerini söyleyiniz Merkez Maliyesi Aşağıda Tanımları verilen vergilerin isimlerini söyleyiniz Şeri Vergiler Ağıl, ağnamvergisi Ağıl, sipahinin arazisine yaptığı ağıl için. Ağnam ise koyun v e keçi üzerinden alınırdı Geçit vergisi İstanbul dışındaki yerlerde sürülerin geçitlerden geçişi veya İstanbul'a şevki nedeniyle sürü sahibinden, hayvan başına alınırdı. Miktarı bölgeye göre değişirdi Otlak, yaylak vergileri Dışarıdan gelip dirlik topraklarında koyun ve diğer hayvanların otlatılması üzerine alınırdı Öşür Vergisi ……………………………………………………………………………………………….. Dönüm vergisi Ekip biçtikleri yerlerindönümüne göre yıllık olarak alınan vergilerdi Çift hane vergisi Müslüman reayadan, bir çift öküzün işleyebileceği büyüklükteki çiftlik karşılığında alınıyordu. Çift bozan vergisi ……………………………………………………………………………………………………………… Tapu vergisi Üzerine bina, harman vb. yapılan mirî arazinin ziraattan alıkoyulması nedeniyle alınırdı İhtisab vergisi Şehir v e kasabaların pazar ve panayır yerlerinden alınırdı Cizye vergisi……………………………………………………………………………………………………………….. Devlete ait bazı gelirleri tahsil etme yetkisinin verilmesi karşılığında alınan bedeldi. İltizam Vergisi Maden, gümrük vergileri………………………………………………………………………………….. Haraç vergisi…………………………………………………………………………………………………………. Nurdan Gül KÖKTEN
Örfi Vergiler . imdadiyye- i seferiyye vergisi Hane reislerinden savaş harcamalarını karşılamak için tahsil edilirdi imdadiyye-i hazariyye vergisi Hane reislerinden savaş olmayan zamanlarda ihtiyaç doğması hâlinde personel ücretleri vb. için alınırdı Hâne-i cihâdiyye vergisi Hane reislerinden savaşa yardım için alınırdı Derbend resmi vergisi Tüccarlardan geçtiği kapılarda, geçitlerde vb. yerlerde bulundurulan bekçilerin ücretleriyle,han ve köprülerin yaptırılması, korunması masraflarına karşılık alınırdı. Kürekçi bedeli vergisi Hane reislerinden gemilerde kürek çeken ve yelken açıp toplayanların ücretlerinin ödenmesi için tahsil edilirdi. Izn-i sefine vergisi Yabancı tüccarlardan Karadeniz ve Akdeniz boğazlarından geçen tüccar gemilerine verilen izinlere karşılık alınırdı. İlk önce savaş daha sonra sel, yangın gibi devletin paraya ihtiyaç duyduğu durumlarda sıkça toplandı. Avarız vergisi . Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Devletinde ki Ekonomik Faaliyetleri söyleyiniz Nurdan Gül KÖKTEN
OsmanlI ÜRETİM – TÜKETİM YAPISI Zirai Üretim Sanai Üretim Esnaf Birlikleri Ticaret ve Ulaşım Nurdan Gül KÖKTEN
Lonca Teşkilatı ile ilgili boşlukları dolduralım Osmanlı toplumunda esnaflar ……………………adı verilen teşkilatlara sahiptiler. Her ………………….muhakkak bir loncaya kayıtlı olur, loncasının koruması ve denetimi altında bulunurdu. Loncalar bugünkü …………………odası, …………………odası, ………………………….cemiyeti gibi kuruluşlardı. Dükkan açma hakkına ……………………… denilirdi. ……………………… sahip olmak için önce…………………….sonra………………………………..yapıp, ……………………………. belgesini almak gerekirdi. Esnaf Ve Zanaatkarlar Lonca Teşkilatı: LONCA ESNAF TİCARET MİMARLAR ŞÖFÖRLER GEDİKLİ Lonca Teşkilatı ile ilgili boşlukları dolduralım GEDİK’E KALFALIK ÇIRAKLIK USTALIK Nurdan Gül KÖKTEN
Loncaların başlıca görevleri nelerdir 1- Üye sayısını, üretilen malların kalitesini,fiyatını belirlemek 2- Esnaf arasındaki haksız rekabeti önlemek, 3- Esnaf ile devlet arasındaki ilişkileri düzenlemek, 4- Üyelerine kredi vermek. Her loncada yaşlılardan meydana gelen 6 kişilik bir "ustalar kurulu" vardı. Bunların en yaşlısı başkan olur ve ŞEYH adını alırdı. Loncaların başlıca görevleri nelerdir Nurdan Gül KÖKTEN
Şeyh,Kadı,Nakip,Kethüda,Yiğitbaşı,Muhtesip,Ehl-iHibre, Seyh Çıraklık ve ustalık törenlerini yönetir ve cezaların uygulanmasını sağlardı. : Kethüda:. Loncayı dışarda temsil eder, hükümetle ilişkileri düzenlerdi Nakib Şeyhi temsil eder,esnafla şeyh arasında aracılık yapardı. Yiğitbaşı Disiplin isleri ve esnafa hammadde dağıtımını yapardı : İki kişiydiler. Mesleğin sırlarını bilen, malların kalitesi bildiren, fiyat belirleyen uzman. (Bilirkişi) Ehl-i Hibre Lonca Teşkilatı ile ilgili verilen görevlerin başına yukarıdaki görevlileri getiriniz Çarsı ve pazar denetlemesi yapardı.Satılan mal ve fiatları kontrol ederlerdi.(zabıta) Muhtesib: Esnaf arasındaki anlasmazlıkları çözümler ve yukarıda belirtilen altı kişilik kurulun seçilmesini onaylar veya görevden alırdı. Kadı
Üretici ve hizmet grubuna hangi meslekler girer Esnaflar Hammaddeyi isleyerek, islenmis madde haline getiren esnaflardır. Örneğin: Bakırcı, kılıççı, fırıncı, demirci gibi... Toplum için gerekli bir hizmeti yapan esnaftır. Örneğin: Berberler, hammallar gibi... yabancı tüccarlar, seyyahlar, yabancı ülke temsilcileri, köyden kente göç etmis issizler, seyyar satıcılardır Üreticiler Hizmet Erbabı Diğer gruplar Üretici ve hizmet grubuna hangi meslekler girer Nurdan Gül KÖKTEN
Köyde yaşayanlar 1)- Çiftçiler Bunlar dirlik sahiplerinden veya devletten aldıkları 50-150 dönüm arasında çiftlik denilen toprakları islerlerdi. Ürün vergisi olarak "Öşür" veya "haraç" vergisini öder, toprak vergisi olarak da çift resmi'ni verirlerdi.Üç yıl toprağını ekmeyen veya terk eden çiftçinin toprağı başkasına verilirdi. Bu takdirde bu kişiden çift bozan akçesi adıyla bir vergi alınırdı. 2)- Tımar Beyleri Köylerde yasayan beyler, çiftçinin denetimini yapar, güvenliği sağlarlardı. 3)- Muaflar Köylüler arasında hiç vergi vermeyen veya çok az verenlere " MUAF " denirdi. Derbentçiler, emekli sipahiler, kalelerde görev yapanlar, din görevlileri, ilim adamları muaflar içinde yer alıyordu. Nurdan Gül KÖKTEN
) Göçebeler (Konargöçerler): Türk oymaklarının başındakilere …………., Arap aşiretlerinin basındakilere ………adı veriliyordu. Bunların devletle ilgili işlerini …………….denilen yardımcıları yürütürdü. Hayvancılıkla uğraşan konargöçerler, devlete hayvan veya sürü başına …………………………..denilen bir vergi öderlerdi. BEY ŞEYH KETHÜDA AĞIL RESMÎ ) Nurdan Gül KÖKTEN
TOPRAK SİSTEMİ Nurdan Gül KÖKTEN
TOPRAK SİSTEMİ
Mülkiyeti Devlete ait Topraklardır Geliri Hayır Kurumlarına ayrılanTopraklardır Mülkiyeti Kişilere ait Topraklardır Miri Arazi Mülk Arazi Vakıf Arazi Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, mukataa ve iltizam yoluyla yönetilirdi. Haraciye topraklar Ösiriyye topraklar): Gelirleri kisiler ya da devlet tarafından hayır kurumlarına bırakılan topraklardı. Havass-ı Hümayun Toprakları Bu topraklar bir yerin fethinden sonra GAYRî MÜSLİM halkın elinde bırakılan, onlara mülk olarak verilen topraklardır. fethedildiği zaman MÜSLÜMANLARA verilmis veya fethedildiğinde müslümanlara ait olan topraklardır. Gelirleri padişah kızlarına ve ailelerin bırakılan topraklardı. Has Zeamet Tımar Paşmaklık topraklar Kaça ayrılır Devlet adamlarına hizmetleri karsılığı mülk olarak verilen topraklardı. Dirlik (Tımar)Toprakları Malikane topraklar Vergi geliri, devlet adamlarına ve askerlere hizmet veya maas karsılığı verilen topraklardır. Fetih sırasında bazı kumandanlara, hizmetlerine karsılık olmak üzere verilen topraklardır. Yurtluk-Ocaklık topraklar Nurdan Gül KÖKTEN
Toprak Sisteminde Meydana Gelen Değişmeler 1)- Tımar sisteminin bozulmasıyla, "Dirlik topraklar" MİRî MUKATAA' YA çevrilerek, yani gelirleri hazineye devredilerek, peşin alınan bir bedel karşılığı üç yıllığına "İltizam"a verilmeye başlandı. NOT: Mültezîm denen iltizam sahipleri daha fazla vergi toplamak için halka baskı yapmışlardır. Bu durum "Celali isyanlarına" veya vergisini ödeyemeyen köylünün toprağını terk ederek büyük şehirlere göç etmesine neden olmuştur. 2)- Devletin artan masraflarının karşılanması için Mukataalar mültezîmlere üç yıllık dönemler için değil, ömür boyu verilmeye başlandı. Bu sisteme MALİKANE USULÜ denilir. (1695'te) 3)- "Malikane usulüyle" sağlanan gelirlerde yetmeyince, bu defa Mukataaların yıllık kârları paylara ayrılarak satılmaya basladı. Bu usule de ESHAM USULÜ denilmiştir. (1775) 4)- Tımar ve zeâmet sistemi II.Mahmut zamanında kaldırılarak basta valiler olmak üzere devlet memurları maaşa bağlanmıştır. 5)- 1854'te "Arazi kanunnamesi" ile MÜLKİYET sistemine geçilerek, uzun süre bir toprağı kullananlar o toprağın sahibi olmuşlardır. (Zilliyet) 6)- 1858'de çıkarılan bir başka "arazi kanunu" ile tarım ürünlerinden alınan çeşitli vergiler kaldırılarak, tek vergi olarak "AŞAR" vergisi yürürlükte tutuldu. Nurdan Gül KÖKTEN :
Ayan ve Eşrafın Güçlenmesinin Sebepleri: Tımar topraklarının mukataaya çevrilmesiyle, bu toprakları iltizama alanlar genellikle "Ayânlar”oldu. Böylelikle Dirlik sahiplerinin haklarına sahip olan âyânlar bulundukları yerleri yönetmeye başladılar. Sehirlerin, köylerin, asiretlerin ileri gelenlerine "Ayân ve esraf" denilirdi. Bu kisiler bulundukları yerlerde en etkili ve zengin kisilerdi. Merkez teşkilatını bozulmasıyla "beylerbeyi" veya "sancak beyi" olarak atananlar makamlarına gitmeyerek o eyalet yada sancaktaki âyânı MÜTESELLİM (vekil) olarak görevlendirmiştir. Ayanlar böylelikle devlet gücünün temsilcisi durumuna gelince daha da güçlenmişlerdir. Ayan (Eşraf) Anlamını söylermisiniz Ayan (Eşraf) ların güçlenme nedenlerini söyleyiniz II. Mahmut döneminde âyânlarla padişah arasında SENED-İ İTTİFAK’IN yapılmasının nedenleri ne olabilir Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Ekonomisinde Hayvancılık HAYVANCILIK Gıda alanında : Etinden yağından,sütünden yararlanılıyordu. Ulasım alanında: At,katır ,esek gibi hayvanlar tasıma ve ulaştırmada kullanılıyordu. Maliye alanında: Hayvanlardan ve hayvansal ürünlerden alınan vergiler devletin baslıca gelir kaynaklarını oluşturuyordu. Sanayi alanında: Yünü ve derisi giyim, dokuma ve ayakkabı üretiminde hammadde olarak kullanılıyordu. Tarım alanında : Toprakları ekmek için öküz, manda gibi hayvanlardan yararlanılıyordu. Hayvancılığın Osmanlı ekonomisine katkıları neler olabilir Nurdan Gül KÖKTEN
Madenlerimizin çoğu neden dışarıya ihraç ediliyordu Osmanlı Ekonomisinde Madencilik Osmanlılarda ilk madenin isletilmesi Osman Bey zamanındadır. Bilecik'in fethi ile buradaki demir madeni isletilmiştir. Madenlerimizin çoğu neden dışarıya ihraç ediliyordu Osmanlıdaki ilk işletilen maden hangisidir ,Nerede ve hangi padişah tarafından işletilmiştir Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Ekonomisinde Sanayi Bulgaristan'da aba yaygındı Kayseri,Manisa ve Tokat'ta dericilik(debbağlık) Bursa'da İpekçilik ilk büyük Osmanlı tersanesi Yıldırım Bayezıt tarafından Gelibolu'da yapıldı. Daha sonraki dönemlerde İstanbul, Sinop,İzmit, Süveyş, Basra gibi sahillerde başka tersaneler de kuruldu. Ankara'da sof Görsellerden yararlanarak Osmanlıda hangi sanayiler vardır söyleyiniz Tophane: İstanbul'un fethinden önce Edirne ve Bursa'da, fetihten sonra da İstanbul'da top döküm tesisleri kuruldu. Baruthane: İlk baruthane Gelibolu'da kuruldu. Selanik'te çuhacılık Nurdan Gül KÖKTEN
Avrupa'daki Ekonomik Gelişmelerin Osmanlı Sanayisine Etkileri: 1)- Coğrafi keşiflerle zenginleşen Avrupalılar; artan tüketim eğilimlerini, elde ettikleri altın ve gümüşle Osmanlı pazarlarından karşılayınca esnaf hammadde bulmakta zorlandı. 3)Esnafı zorlayan başka bir konuda şehirlere göç eden köylünün,maaşları alan yeniçerilerin ve diğer grupların esnaflığı yeni bir geçim yolu olarak görmesiydi. Bu durum esnaf teşkilatlarının disiplinli yapısını bozmuş, artan esnaf sayısı geçimlerini iyice zorlaştırmıştır. 2)- Sanayii inkılâbı sonucu bol ve ucuz, üstelik kapitülasyonlar nedeniyle düşük gümrüklü Avrupa mallarıyla Osmanlı esnafı rekabet edemedi. Avrupa'daki Ekonomik Gelişmelerin Osmanlı Sanayisine Etkileri neler olabilir Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Devletinin Sanayiiyi Geliştirmek İçin Aldığı Tedbirler: 1)- Sanayi hammaddelerinin ihracını yasaklamıştır. Osmanlı Devleti Tanzimat fermanıyla ülkenin kalkınması için yabancı sermayeden yararlanacağını açıklamıştı. 2)- Gelişmiş teknolojiyle yeni imalathaneler açmıştır. Bu yolla Osmanlı ülkesinde haberleşme ve ulaşımı geliştiren adımlar atılmıştır. Kırım savası sırasında ilk defa TELGRAF hattı döşenmiştir. 3)- İslah-ı Sanayii Komisyonu kurarak, esnaf birliklerini canlandırmaya ve onları şirketleşmeye çalışmıştır. Yine yeni bir teknoloji olan "demiryolu" Osmanlı ülkesine girmiştir. Verilen imtiyazlarla İngilizler Batı Anadolu hattını, Almanlarda Bağdat Demiryolunu inşa etmişlerdir. Nurdan Gül KÖKTEN
Ülkemizde ilk demir yollarını kimler yapmıştır Osmanlılarda Ticaret Verilen imtiyazlarla İngilizler Batı Anadolu hattını, Almanlarda Bağdat Demiryolunu inşa etmişlerdir. Ülkemizde ilk demir yollarını kimler yapmıştır Nurdan Gül KÖKTEN
* Anadolu'da Ticaret Yolları: 1- Sağ Kol: İstanbul'dan (Üsküdar) başlayan bu yol, Konya, Adana üzerinden Halep'e uzanıyordu. 2- Orta Kol:İstanbul'dan (Üsküdar) başlayan bu yol,Diyarbakır'a buradanda Musul ve Bağdat'a kadar uzanıyordu. 3)-Sol Kol: İstanbul'dan (Üsküdar) başlayan bu yol, Erzurum ve Kars'a uzanıyordu. Nurdan Gül KÖKTEN
* Rumeli'de Ticaret Yolları: 1- Sağ Kol: İstanbul'dan Bulgaristan, Eflak-Boğdan ve Erdel'e uzanıyordu. 2- Orta Kol: İstanbul'dan Edirne,Belgrad üzerinden Avrupa içlerine uzanıyordu. 3- Sol Kol: İstanbul'dan Edirne, Selanik üzerinden Mora'ya uzanıyordu. Nurdan Gül KÖKTEN
* Ticaretle İlgili Terimler: Yol üzerindeki konaklama noktalarına……… … ………...denirdi. Haberleşme… ………….………denilen ulaklar tarafından yapılıyordu. Devlet habercilerin çabuk gitmelerini sağlayacak dinlenmiş atları ve yiyecek ihtiyaçlarını karşılamak için konaklama yerine yakın köy ve kasabalardaki bazı aileleri bu iş için görevlendirirdi. Bu teşkilata “ …………………………………… " denirdi. Ana yolların, boğaz ve geçitlerin güvenliğinden…………… sorumluydu. : Yolcu ve mal taşıma islerini meslek edinen esnaflara …………………… ………………….denirdi. Menzil … Tatar Menzil Teşkilatı… Derbentçi Mekkâri Tâifesi Nurdan Gül KÖKTEN
Osmanlı Ticaret Gelirlerini Etkileyen Faktörler Nelerdir Osmanlı Ticaret Gelirlerini Etkileyen Faktörler: 1- Ticaret yollarının değismesi(Ümit Burnu) 2- Kapitülasyonlar 3- 1838 Balta Limanı Antlasması Balta Limanı Antlaşması Hangi Padişah Döneminde Kimlerle Ne Anaçla İmzalanmıştır. Osmanlı Devletini Nasıl Etkilemiştir Osmanlı Ticaret Gelirlerini Etkileyen Faktörler Nelerdir Nurdan Gül KÖKTEN
BALTA LİMANI ANTLASMASI(1838): İngiltere ile II BALTA LİMANI ANTLASMASI(1838): İngiltere ile II. Mahmut döneminde imzalanmıştır. Bu antlaşmayla ihracattan alınan vergiler artırılırken (%12), İthalattan alınan vergiler azaltılıyordu (%5). II. Mahmut'un bu antlaşmadan amacı Mehmet Ali Paşa'ya ve Rusya'ya karşı İngiltere'nin desteğini kazanmaktı. Balta Limanı Anlaşması'ndan sonra diğer devletlere de aynı haklar genişletilerek verilmiş ve Osmanlı ülkesi Avrupa Devletlerinin bir "açık pazarı" haline gelmiştir. Nurdan Gül KÖKTEN
Kapitülasyonlarla ilgili Bilgilerimizi yoklayalım KAPİTÜLASYONLAR: Kapitülasyon: …………………………….. ……………….konularda verilen ayrıcalıklara denir. İlk imtiyazlar ………………………tarafından ……………………………………….'e verildi. İstanbul'un fethinden sonra Fatih “…………………………………….." ve …………………………….."e" ticarî imtiyazlar tanıdı. Kanuni Sultan Süleyman 1535' de …………………………..Osmanlıların "AHİDNAME", Fransızların……………………………..dediği anlasmayı yaptı *Kanuni'nin amacı Sarlken'e karsı Fransa'yı yanına çekerek, Avrupa ………………… birliğini bölmekti. * Kapitülasyonlar ……………………………………zamanında (1740) sürekli hale getirildi. * Kapitülasyonlar 24 Temmuz 1923'te ………………………………..ANTLAŞMASI ile kaldırıldı. TİCARİ,HUKUK,VE EKONOMİK CENEVİZLİLER ORHAN BEY VENEDİKLİLER' CENEVİZ FRANSIZLARLA KAPİTÜLASYON HIRISTİYAN I. MAHMUT LOZAN Kapitülasyonlarla ilgili Bilgilerimizi yoklayalım Nurdan Gül KÖKTEN
İlk Dış Borç Kaç Yılında, Kimlerden Alındı DIŞ BORÇLAR Osmanlı Devleti bütçe açıklarını kapamak için önce halka ek vergiler getirmiş,yeterli olmayınca KAİME adı verilen hazine tahvillerini çıkarmıştı. Bu da yeterli olmayınca dış borca yönelmek zorunda kalmıştı. İlk Dış borç 1854 yılında KIRIM SAVASI sırasında İngiliz ve Fransız sarraflarından alındı. 20 yıl gibi kısa bir sürede Osmanlı devleti Borç batağına saplandı. 1881'de yayınlanan ve adına MUHARREM KARARNAMESİ denilen bir kararnameyle iç ve dış borçlarının ödenmesini DûYûN-I UMUMİYE (Genel Borçlar) denilen üyeleri alacaklı ülkeler tarafından seçilen bir komisyona bıraktı. Osmanlı Devleti borçlarına karşılık tuz, tütün, ipek ve damga vergilerini karşılık olarak gösterdi. Osmanlı Borçları meselesi LOZAN BARIS ANLASMASI ile çözümlendi. İlk Dış Borç Kaç Yılında, Kimlerden Alındı Nurdan Gül KÖKTEN
OSMANLILARDA MALİYE PARA: Gümüşten olanına AKÇE, Madeni Paralar (Sikkeler) Altından olanına da SİKKE-i HASENE (Sultani) yada "kırmızı" denilirdi. İlk Altın para F. Sultan tarafından bastırıldı (Sultani) İlk Osmanlı parası Osman Bey tarafından bastırıldı. İlk Kağıt para Sultan Abdülmecit tarafından (Kaime) GURUS, PARA, PUL, METELİK, MECİDİYE Sikkelere bakır katılmasına AYAR İlk Osmanlı Parası Hangi Padişah Döneminde Basıldı İlk AltınPara Hangi Padişah Döneminde Basıldı İlk Kağıt Para Hangi Padişah Döneminde Basıldı Nurdan Gül KÖKTEN
48. XVII. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nun bütçe açığını kapatmak için Tarhuncu Ahmet Paşa aşağıdakilerden hangisini yapmıştır? A) Saray masraflarını kısmıştır. B) Ayarı düşük paraları ortadan kaldırmıştır. C) Ulufeleri kısmıştır. D) Lüks inşaatları durdurmuştur. E) Dışarıdan borç para almıştır. 51. Türk Lonca Teşkilatlarının giderek önemini yitirmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) El tezgahlarının fabrikalarla rekabet edemeyecek duruma gelmesi B) Esnaf odalarının kurulması C) Sanatın babadan oğla geçmesi D) Osmanlı Devleti'nin devamlı savaşlara girmesi E) El sanatı türlerinin sayılı olması 49. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde "dirlik" sistemiyle ulaşılmak istenen hedeflerden biri değildir? A) Askeri masrafları karşılama B) Devlet gelirlerini artırma C) Askeri savaşa hazırlama D) Topraktan daha iyi yararlanma E) Özel mülkiyeti özendirme Nurdan Gül KÖKTEN
56.Baharat ve ipeği Uzak Doğu'dan Avrupa'ya taşımada kullanılan yolların değişmesi, aşağıdaki devletlerden hangisinin ekonomisini olumsuz yönde etkilemiştir? A) Osmanlı Devleti B) İhşitoğulları Devleti C) Büyük Selçuklu Devleti D) Altınordu Devleti E) Tulunoğulları Devleti 63. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı İmparatorluğunun Duraklama Dönemine girmesinin nedenlerinden biridir? A) Ülkede tek söz sahibinin padişah olması B) Tımar sisteminin bozulması C) İltizam sisteminin kaldırılması D) Divan üyelerinin sayısının artırılması E) Şehzadelerin taşrada görevlendirilmesi 60.Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda tarımsal üretimin azalmasına yol açmıştır? A) Kapitülasyonların genişletilmesi B) Dışarıdan borç para alınması C) Düyun-u Umum iye’nin kurulması D) Tımar sisteminin bozulması E) Nüfusun artması Nurdan Gül KÖKTEN