MODÜL 1 Su Çerçeve Direktifi Senad Ploco
Avrupa Birliği 22 Aralık 2000 tarihli Resmi Gazetesi’nde yayınlanmıştır. Su Çerçeve Direktifi geçen 14 yıl zarfında gelişmiştir. Üye Ülkeleri su kaynaklarının kötüye gitmesi ile ilgili kaygıları neticesinde oluşmuştur. Ayrıca bazı küresel konferanslar tarafından ortaya atılan entegre su yonetimine doğru ilerleme yaklaşımının sonucudur. Su Çerçeve Direktifi yaptırımları karasal yüzey suları, yeraltı suları, geçiş ve kıyı suları üzerinde uygulanır yılına kadar sucul ekosistemlerde „iyi durum”a gelmeyi ve bu durumu korumayı amaçlar. WFD – Giriş WFD, “Water is not a commercial product like any other but, rather, a heritage which must be protected, defended and treated as such”.
AB Nüfus yoğunluğu
Rhine Nehri Neden Su Çerçeve Direktifi?
Tutarlı bir çerçeve Yüzme Suyu Direktifi Kuş Direktifi Habitat Direktifi Seveso Direktifi Pestisit Direktifi IPPC Direktifi Nitrat Direktifi Kentsel Atık Su Direktifi ÇED Direktifi Arıtma Çemuru Direktifi İçme Suyu Direktifi WFD objectives and programme of measures
Bu sunum giriiş niteliğindedir ve bu sunumdaki bazı bölümler eğitimin devamında da dinleme olanağınız olacaktır.
Yüzey ve yeraltı olmak üzere tüm suları korumakYüzey ve yeraltı olmak üzere tüm suları korumak Suları üzerindeki tüm etkileri ele almakSuları üzerindeki tüm etkileri ele almak 2015’e kadar kesin bir şeklide ‘iyi durum’un sağlanması2015’e kadar kesin bir şeklide ‘iyi durum’un sağlanması Biyolojik, kimyasal ve morfolojik olarak su kalitesiBiyolojik, kimyasal ve morfolojik olarak su kalitesi Sistemsel olarak su yüzeyinin ve yeraltı su kaynaklarının gözlenmesi ve de planlandığı gibi bir değerlendirme yapılmasııSistemsel olarak su yüzeyinin ve yeraltı su kaynaklarının gözlenmesi ve de planlandığı gibi bir değerlendirme yapılmasıı İktisadi araçlar çerçevesinde ihtiyatlı su kullanılmasının teşvik edilmesi ve fiyat analizinin yapılmasıİktisadi araçlar çerçevesinde ihtiyatlı su kullanılmasının teşvik edilmesi ve fiyat analizinin yapılması Zorunlu halk katılımının olmasıZorunlu halk katılımının olması Eşi görülmemiş bir işbirliği rehberliğinde su çerçeve direktifinin icra edilmesi (uygulanması)Eşi görülmemiş bir işbirliği rehberliğinde su çerçeve direktifinin icra edilmesi (uygulanması) Su Çerçeve Direktifi Hedefleri
Ekolojik Hedefler değişimler ÇOK İYİ İYİ ORTA ZAYIF KÖTÜ Non-deterioration Restauration Ekolojik durum Az { Orta { Büyük { Ciddi { Hiç ya da minimum {
İyi Yüzey Suyu Durumu = iyi ekolojik + iyi kimyasal durumİyi Yüzey Suyu Durumu = iyi ekolojik + iyi kimyasal durum İyi Yeraltı Suyu Durumu = iyi miktar + iyi kimyasal durumİyi Yeraltı Suyu Durumu = iyi miktar + iyi kimyasal durum ‘Büyük ölçüde değiştirilmiş yapay su kütleleri’ için iyi ekolojik potansiyel‘Büyük ölçüde değiştirilmiş yapay su kütleleri’ için iyi ekolojik potansiyel Her ikisi için de“tehlikeli” maddelerin azaltılmasıHer ikisi için de“tehlikeli” maddelerin azaltılması „biri yoksa hiçbiri yoktur”„biri yoksa hiçbiri yoktur” İyi Yüzey Suyu Durumu
Genel olarak iyi durumGenel olarak iyi durum İçme suyu için özel kaliteİçme suyu için özel kalite Yeterli beslemeYeterli besleme Kirlenmiş akiferler için sanitasyonKirlenmiş akiferler için sanitasyon Mevcut yönetmelik ve direktifler tarafından verilmiş kalite standartlarıMevcut yönetmelik ve direktifler tarafından verilmiş kalite standartları İyi Durumdaki Yeraltı Suları
Gözlenen sorunlar Sorunlar Çözümler Sıkı olmayan ‘iyi ekolojik potansiyel’ hedefleri nedeniyle AWB ve HMWB durumlarının fazlasıyla kullanılması Ancak gerekçelendirildiği ve düzelme için azaltma önlemleri alındığı zaman Reasons stated in RBMP Nehir Havza Yönetim Planı kapsamında belirtilen nedenler Kontrol ve halkın katılımı İyi durum hedeflerine ulaşmak için ortak ve uyumlu bir yaklaşımın olmaması (Çevresel Kalite Oranı, sınıf sınırları) Uygulamanın ilk aşamalarından itibaren kapsamlı bir işbirliği ve araölçümler İyi ekolojik su durumunun elde edilmesine yönelik uzatma ve derogasyonun kullanılması Halkın katılımı süreçlerinin geliştirilmesi
Araölçümlerin Amacı 13 iyi durum sınıf sınırlarının belirlenmesi: WFD tanımları ile tutarlı Tüm 28 Üye Ülke arasında kıyaslanabilir Araölçümler Su Çerçeve Direktifi kapsamında gereklidir. çok iyi iyi orta zayıf kötü OK Restorasyon gerekli EQR
Nehir Havzası Konsepti
Ortak Nehir Havzaları
WFD – Entegre Su Yönetimi Yasal ve idari entegrasyon WFD, diğer direktif ve yönetmelikler için bir şemsiyedir Nehir Havza Bölgesi yönetimin mantıklı bir parçası olarak seçilir Yasal su yönetimi mevzuatı ile birleştirme ve uyum Uluslararası uyum ve entegrasyon - ortak nehir havzası konuları Maliyet Karşılama ve Adil Ücretlendirme Halkın katılımı Bir bütün olarak hidrolojik döngü yönetimi Yüzey ve yüzeyaltı suları Kıyı ve geçiş suları Su kalitesi, miktarı ve sucul çevre Ekolojik ve çevresel hedefler
Su Çerçeve Direktifi – Entegrasyon anlayışı Multi-sektörel yaklaşım ve koordinasyon Toprak, atmosfer, biyosfer Multi-disipliner bakış açısı Toprak, su ve havanın entegrasyonu Teknik, davranışsal ve gamma bilimlerin entegrasyonu Bütüncül ve kesişen entegre yaklaşım Uluslararası uyum ve denge Kuşaklararası sürdürülebilirlik Zaman içinde entegrasyon Özetle: mekan, çıkar, zaman, yasa ve idari entegrasyon
1.Ulusal yasayla resmi olarak birleşme 2.Çevresel analiz, ekonomik analiz 3.Çalışan izleme programları 4.Halkın katılımı 5.Su yönetimi sorunları/projelerinin belirlenmesi 6.Taslak nehir havza yönetim planları 7.Nihai nehir havza yönetim planları 8.Uygulama, değerlendirme, düzeltme Su Çerçeve Direktifi Uygulaması - Süreç
Su Çerçeve Direktifi Uygulaması - Ana Aşamalar Halkın Katılımı Nehir Havza Yönetim Planı Çevresel hedefler Boşluk Analizi Önlemler Programı Suların mevcut durumu RBMP güncelleme İzleme Programları Ara rapor ve uygulama durumu Su konuları revizyonu Önlemler Programının Uygulanması Uygulama süreci aşamaları Aşama 1Aşama 2Aşama 3
Ana Uygulama Adımları
İdari birimler ve paydaşların karşılaştığı zorluklar Avrupa’daki pek çok nehir havzası ortaktır Direktifin herkesçe anlaşılması kritik Sonuç olarak: Ortak Uygulama Stratejisi doğru Tüm paydaşları içerir Avrupa için İyi Yönetişim örneği CIS – Ortak Uygulama Stratejisi
WFD, pek çok başka AB eylemiyle bağlantısı olan merkezi bir AB çevre politikasıdır. CIS, direktifin uygulanmasını destekleyen çok etkili bir araçtır CIS, tüm Üye Ülkeleri ve paydaşları kapsar 28 AB Üye Ülkesi Sanayi - EUREAU, CEFIC, ECPA, EURELECTRIC, Sulama Birlikleri, Arazi shipleri vb. STKlar - WWF, EEB, BirdLife, vb. Toplamda 1000’in üzerinde insan aktif olarak yer alır Su Çerçeve Direktifi (WFD) ve Ortak Uygulama Stratejisi (CIS)
29 adet rehber doküman (ekonomi, su kütleleri, tipoloji, IMPRESS, HMWB, Geçiş ve Kıyı suları, İzleme, Halkın katılımı, GIS, Nehir Havza Yönetim Planlaması, Sulakalanlar, Yeraltı suları;...) 10’dan fazla teknik rapor WISE – Su Bilgi Sistemi CIS Rehberleri
Pilot Nehir Havzaları B, F, NL (Scheldt), D, F, L (Moselle-Sarre) F (Marne) IRL (Shannon) DK (Odense Fjord) SF (Oulujoki) P (Guadiana) E (Júcar) GR (Pinios) H, RO (Somes) CZ, D, PL (Neisse) I (Tevere, Cecina) N ( Suldalsvassdraget) UK (Ribble)
İyi durumdaki yüzey suları ‘Doğal su kütleleri’ için iyi ekolojik durum ‘Büyük ölçüde değiştirilmiş ve yapay su kütleleri için iyi ekolojik potansiye Her ikisi için de iyi kimyasal durum Her ikisi için de öncelikli maddelerin bulunması Her ikisi içinde öncelikli “tehlikeli” maddelerin azaltılması WFD – AB için Daha Kapsamlı bir Boyut
Suların kirliliği ile iki düzeyde ilgilenir: Su Kalite Hedefi (WQO) yaklaşımı ve Salım Limit Değeri (ELV) yaklaşımı. WFD – AB için Daha Kapsamlı bir Boyut Su Kalite Hedefleri (WQO) Salım Limit Değerleri (ELV)SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ + Su Kalite Hedefleri salımların toplam etkisini en aza indirmek için su kalitesi için minimum gereklilikleri tanımlar; Salım Limit Değerleri sucul ortama belli bir kirletici kaynaktan salınabilecek mazimum kirletici miktarlarına odaklanır. Su Çerçeve Direktifi daha sıkı bir yaklaşımla hem Su Kalite Hedefleri hem de Salım Limit Değerler ile ilgilenir.
Suyun fiyatlandırılması ve su kaynaklarına yönelik maliyetlerin karşılanması Çevresel ve kaynak maliyetlerinin tamamının karşılanması Çevresel, ekonomik, iklimsel coğrafik nedenler dolayısıyla olası istisnalar
Halkın katılımı Su Çerçeve Direktifi yaptırımları, en baştan itibaren, halkın ve kullanıcıların doğru bilgilendirilmesi ve farklı çıkar gruplarının süreçlere tam olarak dahil edilmemesi durumunda başarılı olması mümkün değildir.
Nehirlerin Rehabilitasyonu
Balık engellerinin kaldırılması
AB Özelindeki baskılar Preliminary results from analysis of 144 RBD reported by 24 EU Member States to the WISE-WFD database (number of Member States)
Ekolojik durum/AB kapsamındaki potansiyel Preliminary results from analysis of 144 RBD reported by 24 EU Member States to the WISE-WFD database
AB’deki nehirlerin ekolojik durumları (number of Member States)
Su Çerçeve Direktifi gelecek kuşaklar için su yönetiminde karşı karşıya kalınabilecek sorunların çözümü için inovatif bir araçtır Çevresel hedefler ve yönetimin entegrasyonu ana maddelerdir. Başarı için ortak bir uygulama süreci çok büyük öneme sahiptir - iyi yönetişim örneği Analiz raporları önemli ronuçlar ortaya koyacaktır - önemli ilk adım WFD – Özet / Sonuç
Kıyaslanabilen prensipler ve hedeflerle Avrupa çapında tüm suların korunması Bağlayıcı hedefler ama bir o kadar da hedeflere ulaşmak için esnek araçlar Tüm ilgili ve dahil tarafların tam katılımı ile uygulama Teknik, finansal ve politik kararlar için uzun vadeli planlama WFD – Görünüm
Kaynak ve linkler