BESİNLER VE ÖZELLİKLERİ HAZIRLAYAN: OKTAY ŞAHİN 20120905002 FEN. BİL. ÖĞRT.
Canlılar Neden Beslenir? Büyüyebilmek ve yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için beslenirler. Ali ve Ayşe 10 yaşında Ali ve Ayşe 2 yaşında Örneğin; yakıtı biten bir araba çalışmaz. Canlılar da beslenemediklerinde yaşayamazlar.
Dengeli Beslenme Yağlar Et ürünleri Süt ürünleri Sebzeler Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu kadarıyla besinleri almasına dengeli beslenme denir. Yağlar Et ürünleri Süt ürünleri Sebzeler Meyveler Karbonhidratlar
İçeriklerine göre besinler 6 gruba ayrılır: 1. Karbonhidratlar 2. Proteinler 3. Yağlar 4. Vitaminler 5. Mineraller 6. Su
Karbonhidratlar Vücudumuzun 1. dereceden enerji kaynağıdır. Günlük alınan enerjinin % 50-60‘ı karbonhidratlardan gelmelidir. Beyin dokusu enerji için genellikle karbonhidratları kullanır.
Karbonhidrat içeren besinler: Ekmek Makarna Buğday Mısır Arpa Yulaf Patates
Proteinler Vücudumuzun 3. dereceden enerji kaynağıdır. Vücudumuzda yapıcı ve onarıcı olarak görev yaparlar. Zekamızın gelişmesini sağlar. Protein içeren maddelere nitrik asit damlattığımızda rengi sarı olur .
Protein içeren besinler: Et Süt Peynir Yoğurt Yumurta Balık Kuruyemiş
Yağlar Deri altı yağ tabakası, vücut ısısının kaybını önler. Vücudumuzun 2. dereceden enerji kaynağıdır. Organları çevreleyerek dış etkenlerden korur. Deri altı yağ tabakası, vücut ısısının kaybını önler. Suda çözünmeyen, en çok enerji veren besin öğesidir.
Yağ içeren besinler: Zeytin Yer fıstığı Badem Kabak çekirdeği Fındık Mısır Ceviz
Vitaminler Büyüme ve gelişmemizde diğer besinlerle birlikte rol oynarlar. Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Meyve ve sebzeler bol miktarda vitamin içerir.
Bazı vitaminlerin görevleri: VÜCUTTAKİ FONKSİYONLARI A vitamini Büyüme ve gelişmeyi sağlar. B vitamini Karbonhidrat, yağ, proteinlerin vücut içinde kullanılmasında görev alır. C vitamini Vücudu enfeksiyonlara karşı korur. D vitamini Kemiklerin gelişmesini sağlar. E vitamini Üreme organlarının gelişmesini sağlar.
Skorbüt (Diş etinde kanama) VİTAMİNLER Vitamin Adı Önlediği Aksaklık A vitamini Gece körlüğü D vitamini Raşitizm E vitamini Kısırlık K vitamini Kanın pıhtılaşması B vitamini Kansızlık C vitamini Skorbüt (Diş etinde kanama)
Su Vücudumuzun yaklaşık %70 ’ i sudur. Su vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Yeterince su içilmediğinde kalsiyum böbreklerde çökerek böbrek taşına neden olabilir.
Canlılar İçin Suyun Önemi Çok iyi bir çözücüdür. Besin maddelerini taşır. Metabolizma olaylarını hızlandırır. Besinlerin sindirimi suyla yapılır.
Besin Çeşitleri Özet olarak : Vücuttaki Görevleri Karbonhidratlar Enerji Verici Proteinler Yapıcı ve Onarıcı Yağlar Vitaminler Düzenleyici Su ve Mineraller
SORULAR Aşağıda yer alan vitaminlere ait özelliklerin hangi vitamine ait olduğunu belirleyelim. 1) Kemiklerin ve dişlerin yapısına katılır. (…………………….) 2) Büyüme ve gelişmeyi sağlar. (.……………………) 3) Deri ve göz sağlığı için gereklidir. (……………………) 4) Vücut dışına akan kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. (……………………..) D vitamini B vitamini A vitamini K vitamini
Hazır Gıdaları Satın Alırken Nelere Dikkat Edelim? Paketin üzerindeki son kullanma tarihine bakmalıyız. Ürünün kalitesini gösteren TSE işaretine bakmalıyız. Üzerinde Tarım Bakanlığının İzni olup olmadığına bakmalıyız.
Dinlediğiniz için teşekkürler…
KAYNAKLAR Uysal,E ve Özer,M (2007), İlköğretim Fen ve Teknoloji Ders Kitabı 5, Ankara: Doku yayıncılık 2.basım Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitabı 5 ( / Yazarlar: Komisyon / MEB , 2014 / )