İNSANLARDA ÜREME BÜYÜME VE GELİŞME

1 ÜREME: Üreme olayı; Bütün canlılarda görülür ve canlılar için ortak özelliktir. Canlıların neslinin (türünün) devam etmesini sağlar.(Yaşamını sürdürmesi için gerekli değildir.) Canlıların sahip olduğu (kalıtsal) özelliklerin yavrulara aktarılmasını sağlar. Döllenme olayı sayesinde gerçekleşir. *Üreme:Bir canlının neslini (türünü) devam ettirebilmek için kendine benzer yeni bir canlı (bireyler) oluşturmasına üreme veya çoğalma denir.

Kamçı (kuyruk), sperm hücresinin hareketini sağlar. Üreme Hücreleri : Üreme olayının gerçekleşmesini sağlayan hücrelere üreme hücreleri (gamet) denir. İnsanlarda (eşeyli üreyen canlılarda), erkek üreme hücresine sperm, dişi üreme hücresine yumurta denir. Erkek Üreme Hücresi (Sperm) ve Özellikleri : İnsanlarda erkek üreme hücrelerine sperm hücresi denir. Sperm hücreleri, baş, boyun ve kuyruk (kamçı) kısımlarından oluşur. (Baş kısmı, hücre zarı, sitoplâzma ve çekirdekten oluşur). Kamçı (kuyruk), sperm hücresinin hareketini sağlar. Baş bölümünün çoğunu çekirdek oluşturur.

Dişi Üreme Hücresi (Yumurta) ve Özellikleri : Özellikleri:     Küçüktür     Sitoplazması az     Kamçılı ve hareketlidir     Testislerde üretilir. Az sitoplazmalıdır. Kısa ömürlüdür. Dişi Üreme Hücresi (Yumurta) ve Özellikleri : İnsanda dişi üreme hücrelerine yumurta hücresi denir. Yumurta hücreleri hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek olmak üzere üç kısımdan oluşur. Yumurta Hücresinin Özellikleri : 1- Büyük ve hareketsizdir. 2- Kamçısı (kuyruğu) yoktur 3- Bol sitoplâzmalıdır. 4- Kısa ömürlüdür. 5- Yumurtalıklarda üretilir. 6- Hücre zarı, sitoplâzma ve çekirdekten oluşur.

Sperm ve yumurtanın farkları:   Yumurta hücresi Sperm hücresi Büyüktür Küçüktür Bol sitoplazmalı Az sitoplazmalı Kamçısı yok Kamçılı hareketsiz hareketli

2- ÜREME HÜCRELERİ NASIL OLUŞUR ?

Üreme Sistemleri : İnsanlarda erkek ve dişi üreme sistemleri birbirleriyle farklı özelliklere sahiptir. Fakat hem erkek hem de dişi üreme sistemlerinin temel görevleri, üreme olayını gerçekleştiren üreme hücrelerinin üretilmesini sağlamaktır. A ) Dişi Üreme Sistemi : Dişi üreme sistemi; yumurtalık, yumurta kanalları, döl yatağı (rahim=uterus) ve vagina (döl yolu) olmak üzere dört kısımdan oluşur.Dişi üreme organları vücudun içerisindedir.

1- Yumurtalık : İnsanda, dişi üreme hücresi olan yumurta hücrelerinin üretildiği yerlerdir ve iki tanedir. 2- Yumurta Kanalı : Yumurtalıktan döl yatağına kadar uzanan ve iki tane olan kanaldır. Yumurta kanalı, yumurtalıklarda üretilen yumurta hücrelerinin döl yatağına taşınmasını sağlar. Döllenme olayı ve döllenmiş yumurta hücresinin (zigotun) gelişmeye başlaması (ve embriyoyu oluşturması) burada gerçekleşir. 3- Döl Yatağı :Yumurta kanalında döllenme olayı sonucu oluşan zigotun oluşturduğu embriyo (canlı taslağı) döl yatağına gelir ve gelişimini burada sürdürerek tamamlar. İnsanlarda zigotun oluşmasından yavrunun (yeni bir canlını) doğumuna kadar geçen süre yaklaşık 9 ay ve 10 gündür. 4- Vajina : Döl yatağı ile dış ortam arasında bağlantıyı sağlayan esnek yapıdır. üreme sisteminin dışa açılan kısmıdır. Erkek üreme hücreleri buradan giriş yapar.

B) Erkek üreme organları ve görevleri: Erkek üreme sistemi; testisler (er bezleri), salgı bezleri, sperm kanalı ve penis olmak üzere dört kısımdan oluşur. Erkek üreme organlarının bir bölümü vücut dışında , bir bölümü de vücut içindedir.

1- Testisler (Er Bezleri) 1- Testisler (Er Bezleri) : İnsanlarda, erkek üreme hücresi olan sperm hücrelerinin üretildiği yerlerdir ve iki tanedir. 2- Salgı Bezleri : Erkeklerde sperm hücrelerine kaygan bir ortam oluşturmak ve hareketlerini kolaylaştırmak için sıvı üreten kısımdır. 3- Sperm Kanalı : Testislerde üretilen spermlerin penise iletimini sağlar. 4- Penis : Spermlerin ve idrarın vücut dışına çıkmasını sağlayan kısımdır.

A) Tek Hücreden Başlayan İnsan Serüveni Milyonlarca sperm yumurtayı döllemek için yarışa başlar. Bir sperm yarışı kazanır ve yumurtayı döller. Yumurta döllendikten sonra etrafında bir zar oluşturarak diğer spermlerin içeri girmesini engeller.

B- Serüvene İlk Adım: Üreme Hücrelerinin Birleşmesi (Döllenme) Döllenme Döllenmiş yumurta (Zigot)

İnsanda Döllenme Olayı İnsanda Döllenme Olayı : Erkek ve dişi üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) çekirdeklerinin birleşmesine döllenme, döllenme sonucu oluşan döllenmiş yumurta hücresine zigot denir. Döllenme olayı dişi üreme sistemindeki yumurta kanallarında gerçekleşir. İnsanlardaki döllenmede, dişi bireye geçen 200-300 milyon spermden ancak 500'ü yumurta hücresine yaklaşır. Bunlardan yalnızca bir tanesi yumurtayı döller. Spermin, yumurta hücresine girmesinden sonra, diğer spermlerin yumurtaya girmesi engellenir. döllenmeden 30 saat sonra bir zigot resmi. Zigotun mitoz bölünme sonucu gelişimini sürdürdüğü, ilk beş haftalık evredeki yapısına embriyo denir.Embriyo döl yatağına tutunarak gelişmeye başlar. Yedinci haftadan doğuma kadar geçen sürede canlıya fetüs (cenin) denir.

C- Serüvenimizin Devamı: Embriyodan Yavruya, Yavrudan Ergin Bireye Embriyo döl yatağına gelince döl yatağı duvarları kalınlaşır. Bu dokularda bol kılcal damar bulunur. Döl yatağı içinde oluşan bu yapıya plasenta denir. Embriyo, anne kanından besin ve oksijeni plasenta sayesinde alırken, artıklarını yine plasenta aracılığı ile annenin kanına verir. Yani embriyonun beslenmesi, solunumu ve boşaltımı plasenta ile sağlanır. Gelişme biraz ilerledikten sonra göbek bağı oluşur. Embriyo, göbek bağı ile plasentaya bağlanır ve madde alış - verişi göbek bağı yolu ile sağlanmaya başlar. Anne karnında gelişmesini 9 ayda tamamlayan yavru doğum yoluyla dünyaya gelir. 8. hafta

Embriyonun anne karnında sağlıklı gelişmesi için dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekildedir: -Öncelikle anne kendi sağlığına dikkat etmelidir. -Anne dengeli ve düzenli beslenmelidir. -Annenin aldığı alkol ve uyuşturucular da embriyonun gelişmesini olumsuz yönden etkiler. Alkol ve uyuşturucu kullanan gebe annelerin bebeklerinde bedensel gerilik ve zeka gelişiminde anormallik görülür. -Anne, gebeliği süresince kesinlikle röntgen çektirmemelidir. Röntgen ışınları embriyonun gelişmesini olumsuz etkileyerek sakat doğumlara neden olur. Özellikle de gebeliğin ilk aylarında çekilen röntgenin embriyoya olan olumsuz etkisi oldukça fazladır. Annenin sigara içmesi anne karnındaki embriyoyu olumsuz etkiler. Sigara içen anne yeterince oksijen almadığından anne karnındaki bebek de (embriyo) oksijensiz kalır. Bunun sonucunda bebeğin beyin gelişiminde gerilikler olur. -Annenin gebelik süresinde geçirdiği ateşli hastalıklar da bebeğin gelişimini olumsuz etkiler. -Anne gebelik süresince doktor önerisi olmadan ilaç kullanmamalıdır.

5-8 HAFTA KALBİM ATIYOR

9-12 HAFTA İNSANA BENZİYORUM

13-16 HAFTA OLGUNLAŞMAYA İLK ADIM

17-20 HAFTA YOLU YARILADIM

21-24 hafta SİZİ DUYUYORUM

25-28 hafta YAŞAM SINIRINI GEÇİYORUM

29-32 hafta HERŞEYİN FARKINDAYIM

33-36 hafta HAZIRLIKLARIMI TAMAMLIYORUM

37-40 hafta HAYATA MERHABA

İŞTE HAYAT!!!