YENİ SERMAYE PİYASASI KANUNU İLE HALKA AÇIK ORTAKLIKLARA GETİRİLEN YENİLİKLER Av. Dr. iur. Harun KILIÇ, LL.M. Kurucu Ortak | KILIÇ & Partners Ortak Avukat Bürosu

2 1.Kısım: Genel Hükümler (m.1-3) 2. Kısım: Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı, Kamunun Aydınlatılması ve İhraca İlişkin Esaslar (m.4-33) 3. Kısım: Sermaye Piyasası Kurumları ve Faaliyetleri (m.34-64) 4. Kısım: Sermaye Piyasalarında Borsalar Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ve Diğer Kurumlar (m.65-87) 5. Kısım: Sermaye Piyasalarında Denetim Tedbirleri (m ) 6. Kısım: İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller ve Sermaye Piyasası Suçları (m ) 7. Kısım: Sermaye Piyasası Kuruluna İlişkin Esaslar (m ) 8. Kısım:Son ve Geçici Hükümler (m ) Yeni Sermaye Piyasası Kanunun (SPKn) Sistematiği

2. Kısım: Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı, Kamunun Aydınlatılması ve İhraca İlişkin Esaslar (m.4-33) 1. Bölüm : Sermaye Piyasası Araçları İhracı (m.4-13) 2. Bölüm : Kamunun Aydınlatılmasına İlişkin Esaslar (m.14-15) 3. Bölüm : Halka Açık Ortaklıklar (m.16-33) 3 Yeni Sermaye Piyasası Kanunun (SPKn) Sistematiği

4 Halka Açık Ortaklıklara Getirilen Yenilikler 1.HAO Statüsünün Kazanılmasına İlişkin Esaslar 2.Kurumsal Yönetim İlkeleri 3.Kayıtlı Sermaye Sistemine İlişkin Esaslar 4.Kar Payı Dağıtımı ve Bağış Yapma Esasları 5.Kar Payı Avansı Esasları 6.Örtülü Kazanç Aktarım Yasağının Esasları 7.Ortaklıkların Kendi Paylarını Satın ve Rehin Alması Esası 8.HAO’nun Önemli Nitelikteki İşlemleri İlişkin Esaslar 9.Ayrılma Hakkına İlişkin Esaslar 10.Pay Alım Teklifi Zorunluğuna İlişkin Esaslar 11.Ortaklıktan Çıkma Hakkı ve Satma Hakkına İlişkin Esaslar 12.Diğer Esaslar

 Payları Borsada İşlem Gören Ortaklıklar  Payların Halka Arzedilmiş Sayılan Ortaklıklar  Pay sahibi sayısı 500’ü aşan ortaklıkları (eSPKn m. 11: sayı 250 ) HAO Statüsünün Kazanılmasına İlişkin Esaslar : SPKn md. 16

 Payların Halka Arzedilmiş Sayılan Ortaklıklar  En geç 2 yıl içinde paylarının işlem görmesi için borsaya başvurma zorunluluğu Ancak bilanço ve sermaye büyüklüğü, faaliyetlerinin devamlılığı, ortak olmanın belirli özellikleri taşıyan kişilerle sınırlı tutulması, sermayenin ortaklar arasındaki dağılımı gibi şartların varlığı hâlinde resen veya talep üzerine bu Kanundan kaynaklanan yükümlülüklerden kısmen veya tamamen muaf tutabileceği gibi tamamen bu Kanun kapsamından da çıkarılabilir. (md 33/5) Ayrıca paylarının borsada işlem görmesini istemeyenler, pay sahibi tam sayısının en az 2/3 olumlu oyu veya toplam oyların 3/4 ile alınacak bir genel kurul kararı ile bu Kanun kapsamından çıkabilir. Bu durumda Kanunun kapsamından çıkma kararına olumlu oy kullanmayan pay sahiplerine ayrılma hakkı tanınmakta. (md 33/4) HAO Statüsünün Kazanılmasına İlişkin Esaslar : SPKn md. 16

 Kurul’a usul ve esasları belirleme ve düzenleme yetkisi:  HAO’lara ilişkin kurumsal yönetim ilkeleri  Kurumsal yönetim uyum raporları içeriği ve yayımı  Ortaklıkların kurumsal yönetime uyumlarının raporlandırılması  Bağımsız YK üyelikleri Kurumsal Yönetim İlkeleri: SPKn md. 17

 Kurulun Payları borsada işlem gören HAO’lar bakımından Yetkisi  Kurumsal yönetim ilkelerine kısmen ya da tamamen uyulmasını zorunlu tutma ve usul ve esasları belirleme,  Verilen süre içinde uyumun sağlanmaması halinde gerekli kararları alma işlemleri re’sen yapma,  Uyum zorunluluğuna aykırı işlemlerin tespitini /iptalini isteme, gerekli davaları açma Kurumsal Yönetim İlkeleri: SPKn md. 17

 İlişkili Taraf ile Gerçekleştirilecek İşlemlerde Karar Süreci (md. 17/f.3):  İlk aşamada HAAO’lar İlişkili Taraflar ile ve Kurul’un belirlediği nitelikte işlem yapmadan evvel,  Bağımsız YK üyelerinin çoğunluğunun olumlu oyunu içeren bir YK kararı almak zorundadır.  Bağımsız YK üyelerinin çoğunluğunun onayı alınamazsa  İşlem kamuoyuna duyurulacak ve  toplantı nisabının aranmadığı GK’da oylanacaktır.  Bu esaslara aykırı YK ve GK kararları geçersiz sayılır Kurumsal Yönetim İlkeleri: SPKn md. 17

 Kurumsal yönetim ilkeleri yükümlülükleri elektronik ortamda yerine getirilebilmesi  Halka Açık Bankaların tabi olacağı kurumsal yönetim ilkeleri usul ve esasları BDDK görüşü alınmak suretiyle düzenlenecek  Kurumsal Yönetim Tebliği Taslağı Kurumsal Yönetim İlkeleri: SPKn md. 17

 Kuruldan izin almak şartı  İstisna: TTK uyarınca bu sisteme geçenler  GK kararı ile, YK’na esas sözleşmelerinde tespit edilen kayıtlı sermaye tavanına kadar sermayelerini artırmaya yetkisi, en çok beş yıl süreli verilebilmesi  Artırım yetkisi, GK kararı ile, 5’er yıllık dönemlerle uzatılabilme  eSPKn süre sınırı bulunmamaktaydı Kayıtlı Sermaye Sistemine İlişkin Esaslar: SPKn md. 18

 Kanunen ayrılması gereken yedek akçeler ve esas sözleşme gereği pay sahipleri için ayrılması gereken kar ayrılmadıkça:  Başka yedek akçe ayrılamayacak  Kar ertesi yıla aktarılamayacak  Pay sahibi olmayanlara (intifa senedi sahiplerine, YK üyelerine ve ortaklık çalışanlarına) kar dağıtımı yapılamayacak Kar Payı Dağıtımı ve Bağış Yapma Esasları: SPKn md. 19

 HAAO bağış yapılabilmesi veya pay sahibi dışındaki kişilere kârdan pay dağıtılabilmesi için esas sözleşmede hüküm bulunması şartı  GK: Yapılacak bağışın sınırı belirleme yetkisi  Kurul: Bağış tutarına üst sınır getirmeye yetkilidir.  Ortaklıkların ilgili mali yıl içinde yapmış olduğu bağışlar, dağıtılabilir kâr matrahına eklenir Kar Payı Dağıtımı ve Bağış Yapma Esasları: SPKn md. 19

 Bir hesap döneminde verilecek toplam kar payı avansı, bir önceki yıla ait dönem karının yarısını aşamaması kuralı  Önceki dönemde ödenen kâr payı avansları mahsup edilmeden ilave kâr payı avansı verilmesine ve kâr payı dağıtılmasına karar verilemez Kar Payı Avansı Esasları: SPKn md. 20

 Hatalı ara dönem finansal tablolarının nedeniyle dağıtılan kâr payı avansının doğru olmamasından doğan zararlar için  Sorumlular: 1.Kusurlarına ve durumun gereklerine göre zararlar şahsen kendilerine yükletilebildiği ölçüde yönetim kurulu üyeleri ve hazırladıkları raporlarla sınırlı olarak bağımsız denetimi yapanlar  Hak Sahipleri: 1.Ortaklık, pay sahipleri, ortaklık alacaklılar 2.doğrudan doğruya olmak üzere kâr payı avansının kararlaştırıldığı veya ödendiği hesap dönemi içinde pay iktisap etmiş bulunan kişiler Kar Payı Avansı Esasları: SPKn md. 20

 Yönetim, denetim veya sermaye bakımından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkide bulundukları gerçek veya tüzel kişiler ile  Aktif Kazanç Aktarımı Kriterleri:  Emsallerine uygunluk, piyasa teamülleri, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı olarak  Farklı fiyat, ücret, bedel veya şartlar içeren anlaşmalar veya ticari uygulamalar yapmak veya işlem hacmi üretmek gibi işlemlerde bulunmak suretiyle  Kârlarını veya malvarlıklarını azaltarak veya kârlarının veya malvarlıklarının artmasını engelleyerek Örtülü Kazanç Aktarım Yasağının Esasları: SPKn md. 21

 Pasif Kazanç Aktarımı Kriterleri:  Basiretli ve dürüst bir tacir olarak veya piyasa teamülleri uyarınca  Kârlarını ya da malvarlıklarını korumak veya artırmak için yapmaları beklenen faaliyetleri yapmamaları yoluyla  İlişkili oldukları gerçek veya tüzel kişilerin kârlarının ya da malvarlıklarının artmasını sağlamaları Örtülü Kazanç Aktarım Yasağının Esasları: SPKn md. 21

 Tesvik Etme ve Saklama Zorunluluğu:  İlişkili taraf işlemlerinin emsallerine, piyasa teamüllerine, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine uygun şartlarda gerçekleştirilmiş olduğunu belgeleme  Tevsik edici bilgi ve belgeleri en az 8 yıl süre ile saklama zorunluluğu  Hukuki, cezai ve idari yaptırımları saklı kalmak kaydıyla, örtülü kazanç aktarımına konu tutarların faiziyle ortaklığa iadesi esası  Kurumsal Yönetim Tebliği Taslağı md. 18 vd Örtülü Kazanç Aktarım Yasağının Esasları: SPKn md. 21

 HAAO, kendi paylarını satın alabilir ve rehin olarak kabul edebilmesi  Kurulun, halka açık ortaklıkların kendi paylarını satın ve rehin almasına ilişkin şartlara, işlem sınırlarına, geri alınan payların elden çıkarılması veya itfası ve bu hususların kamuya açıklanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleme yetkisi Ortaklıkların Kendi Paylarını Satın ve Rehin Alması Esasları: SPKn md. 22

 Önemli Nitelikte İşlemler:  Birleşme, bölünme, tür değiştirme veya sona erme  Ortaklığın mal varlığının devri, ayni hak tesisi, kiralanması  Faaliyet konusunun tümüyle veya önemli ölçüde değiştirilmesi  İmtiyaz öngörülmesi  Borsa kotundan çıkması HAO’nun Önemli Nitelikteki İşlemlerine İlişkin Esaslar: SPKn md. 23

 Kurulun Yetkisi:  Bu nitelikteki işlemlerde bulunulabilmesi veya kararların alınabilmesi için uyulması zorunlu usul ve esasları belirleme  Düzenlemelere uyulmaksızın yapılan işlemlerde, Kurul kararının tebliğinden itibaren 30 günlük süre içinde işlem öncesi durumun sağlanamaması halinde, İdari para cezası ile birlikte Kurula işlemin iptali için dava açma HAO’nun Önemli Nitelikteki İşlemleri İlişkin Esaslar: SPKn md. 23

 Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Kurumsal Yönetim Tebliği Taslağında Düzenleme (m. 9)  Önemli nitelikteki işlemlerde genel kurul onayı şartı  Esas Sözleşmede daha ağır nisap aranmadığı takdirde: Toplantı nisabı olmaksızın ise payların 2/3’sinin olumlu oyu Sermayeyi temsil eden payların yarısının bulunduğu GK’larda basit çoğunluk Aksi yöndeki Esas Sözleşme hükümlerinin geçersizliği  Kurumsal Yönetim Tebliği Taslağı m. 9 vd HAO’nun Önemli Nitelikteki İşlemleri İlişkin Esaslar: SPKn md. 23

 Ayrılma Hakkı Sahipleri:  Önemli nitelikteki işlemlere ilişkin GK toplantısına katılan ve kararlara muhalif kalan pay sahipleri  GK toplantısına katılmasına haksız bir biçimde engel olunan pay sahipleri  GK toplantısına usulüne uygun davet edilmeyen pay sahipleri  GK gündeminin usulüne uygun bir biçimde ilan edilmemesi halinde ise GK toplantısına katılma ve karara muhalif kalma şart aranmaksızın ilgili pay sahipleri Ayrılma Hakkına İlişkin Esaslar: SPKn md. 24

 HAAO’nun satın alma yükümlülüğü  Fiyat: Söz konusu önemli nitelikteki işlemin kamuya açıklandığı tarihten önceki otuz gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların ortalaması  Kurumsal Yönetim Tebliği Taslağı md. 10 vd Ayrılma Hakkına İlişkin Esaslar: SPKn md. 24

 HAAO yönetim kontrolünü sağlayan payların veya oy haklarının iktisabı halinde, diğer ortakların paylarını satın almak üzere teklif yapma zorunluluğu  Yönetim kontrolünün elde edildiği karinesi:  Ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle beraber, doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunması  Yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğunu seçme veya genel kurulda söz konusu sayıdaki üyelikler için aday gösterme hakkını veren imtiyazlı paylara sahip olunması,  Bazı ortakların kendi aralarında yapacakları özel anlaşmalarla yönetim kontrolünü ele geçirmeleri Pay Alım Teklifi Zorunluğuna İlişkin Esaslar: SPKn md. 26

 Pay alım teklifi sonucunda veya birlikte hareket etmek de dâhil olmak üzere başka bir şekilde sahip olunan payların HAO’nun oy haklarının Kurulca belirlenen orana veya daha fazlasına ulaşması halinde: paya sahip kişilere azınlığı ortaklıktan çıkarma hakkı azınlığa paylarını satma hakkı Ortaklıktan Çıkma Hakkı ve Satma Hakkına İlişkin Esaslar : SPKn md. 27

 Ortaklıkların sermaye piyasası araçlarının ilk halka arzında mevcut tüm imtiyazların şeffaf ve anlaşılır detayda kamuya duyurulması zorunluluğu (md. 28)  GK katılma ve oy kullanma hakkı, pay sahibinin paylarını herhangi bir kuruluş nezdinde depo etmesi şartına bağlanama ve MKK’dan sağlanan pay sahipleri listesi dikkate alınması (md 30) Diğer Esaslar

 Kamuyu aydınlatma belgelerinden doğan sorumluluk (md. 32)  Ortaklık, sermaye piyasası araçlarının satıldığı ya da halka arz olunduğunun varsayıldığından itibaren 10 iş günü (eSPK m.11: 30 gün) içinde durumu Kurula bildirmek zorunluluğu (md. 33)  HAO esas sözleşmelerinin değiştirilmesi için Kurulun uygun görüşünün alınması zorunluluğu Diğer Esaslar

29 İlginiz İçin Çok Teşekkür Ederiz …