HENTBOLDE TEMPOLU OYUN VE SÜRAT ÇALIŞMALARI PROF.DR.YAŞAR SEVİM

Tüm sportif oyunlarda olduğu gibi Avrupa ve Dünya Hentbolünde; ÖNSÖZ Tüm sportif oyunlarda olduğu gibi Avrupa ve Dünya Hentbolünde; özellikle son yıllarda dinamik ve tempolu bir hentbol oynandığını görmekteyiz.

Takımların hızlı hücum uygulamalarına daha fazla yer vermeleri ve hızlı hücum sonrası hücum geçişlerindeki akıcılık ve tempo, hücumların hazırlık sürecini kısaltmıştır. Bu tempolu ve hızlı oyun anlayışı set oyununa da yansımıştır.

Bu anlayış; dinamik ve tempolu oyun akışını öncelikli kılarak, bireysel, 1:1,2:2 ve 3:3 oyun kombinasyonlarına dayalı teknik-taktik düşünceyi ön plana çıkarmıştır.

İşte; hentboldeki bu tempolu ve hızlı teknik taktik gelişim hentbolcülerin kondisyonel özelliklerinde yeni gereksinmeler oluşturmuştur. Artık hentbolcüler daha fazla patlayıcı kuvvet özelliğine sahip, süratli, hücumda ve savunmada çok yönlü, her pozisyonda kısa süreli de olsa oynayabilecek durumda olmak zorundadırlar.

En önemlisi de hentbole özgü mükemmel bir oyun algılama ve uygulayabilme yeteneğini zorunlu kılmaktadır.

Tempolu Hentbol oyun anlayışı; disiplinli hücum ve savunma düzenleri ile örtüşerek arzulanan çağdaş hentbol gelişimine süreklilik getirecektir.

Bunun da en önemli ön koşullarından birisi bu gelişimi destekleyen bilinçli kondisyon çalışmaları ve bunun temel öğelerinden biri olan sürat özelliğidir.

KONDİSYON NİÇİN GEREKLİ? Kondisyondan yoksun üst düzey bir hentbolcü düşünülemez. Üst düzey hentbol her gün biraz daha fazla kondisyona dayalı oynanmaktadır.

HENTBOLDE KONDİSYON NEDİR? Hentbolcünün en önemli performans durumu göstergelerinden birisidir. Hentbolcünün enerji oluşumu sürecinin etkileşimi altında kuvvet, sürat, dayanıklılık, hareketlilik ve koordinasyon özelliklerinin teknik-taktik uygulamalarda gerekli psikolojik özelliklerle bütünleşmesi ve işbirliğini kondisyon olarak tanımlayabiliriz..

SÜRAT ÖZELLİĞİ NEDİR? Sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme ya da hareketlerini mümkün olduğu kadar yüksek bir hızda uygulayabilmesidir. (Y. Sevim)

ANTRENMAN BİLİMİ AÇISINDAN HENTBOLDE SÜRAT 1 3 Reaksiyon Sürati Süratte devamlılık 2 4 Sprint Sürati 5 Tekniğin uygulamasındaki sürat Teknik-Taktik algılama sürati

REAKSİYON SÜRATİ Görerek 0,15 sn Dokunarak 0,09-0,27 sn İşiterek Basit Reaksiyon Kombine Reaksiyon

KALECİLER Hentbolde kalecilerin refleks özelliği oldukça önemli yer tutar. Çabukluk, hareketlilik ve iyi refleksler kalecide arana özelliklerdir. Bu nedenle sürat çalışmaları kaleciler için önemli yer tutar.

ETKİLEYEN MOTORİK FAKTÖRLER KAS KUVVETİ DAYANIKLILIK HAREKETLİLİK SÜRAT ÖZELLİĞİNİ ETKİLEYEN MOTORİK FAKTÖRLER KOORDİNASYON KUVVET-KOORDİNASYON İLİŞKİSİ

SÜRATİ ETKİLEYEN DİĞER FAKTÖRLER Bedensel Yapı Psikolojik Faktörler Dış Faktörler Yorgunluk ve diğer Boy Kilo Diğer v.b. Motivasyon Sinir Sistemi Motor Ünite Diğer v.b. Giysi Ayakkabı Zemin Diğer v.b.

SÜRAT ANTRENMANLARI METODİK SIRALAMASI -1- Reaksiyon Sürati Çalışmaları Genel Hentbole Özgü

SÜRAT ANTRENMANLARI METODİK SIRALAMASI -2- Sprint Sürati Genel Hentbole Özgü

SÜRAT ANTRENMANLARI METODİK SIRALAMASI -3- Süratte devamlılık Genel Hentbole Özgü

SÜRAT ANTRENMANLARI METODİK SIRALAMASI -4- Teknik-taktik bağlantılı hentbole özgü sürat çalışmaları

SÜRAT ANTRENMANINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR Sürat kalıtımsal bir özelliktir. Maksimal kuvvet çalışmaları sürat özelliği gelişiminin temel alt yapısını oluşturur.

gelişimi ve düzeltilmesi sürat özelliğini arttırır. İyi bir maksimal kuvvete sahip hentbolcüde sürat için gerekli olan ATP-CP rezervi fazladır . Koordinasyon özelliğinin gelişimi ve düzeltilmesi sürat özelliğini arttırır.

Kas içi ve kaslar arası koordinasyon sürati önemli ölçüde arttırır. Bu nedenle sürat çalışmaları; koordinasyon çalışmaları ile beraber olmalıdır.

Hentbolcüler için çok önemlidir! Hareketlilik geniş hareket açısı sağlar ve sürati olumlu etkiler. Hentbolcüler için çok önemlidir!

Sürat çalışmaları genellikle antrenmanın başlarında ve ortalarında Sürat çalışmaları %100’e yakın güçle yapılan çalışmalardır. Sürat çalışmaları genellikle antrenmanın başlarında ve ortalarında yapılmalıdır.

Sürat çalışmalarında tam dinlenme ilkesi kullanılır. Yorgunken sürat çalışmaları yapılmaz. Yorgun kaslarda patlayıcılık özelliği kaybolur.

geliştirilmeli ve bunun üzerine daha sonra teknikle bağlantılı sürat Hentbolcülerde öncelikle topsuz genel sürat geliştirilmeli ve bunun üzerine daha sonra teknikle bağlantılı sürat örülmelidir.

Sürat çalışmaları basit yada kombine biçimde özellikle son hazırlık döneminde ve müsabaka döneminde her antrenmanda yer almalıdır.

Sürat çalışmalarına özellikle motor ünite tam olgunlaşmadan çocuk yaşta (yak.8-10 yaş) başlanmalıdır. Maksimum sürate erkeklerde 12, kızlarda 14 yaşında ulaşılabilir. Çocukların antrenmanlarında bu dikkate alınmalıdır.

Sürat çalışmaları sıçrama ve koordinasyon çalışmaları ile birleştirildiğinde daha etkin olur.

SÜRAT ANTRENMAN ÖRNEKLERİ

SONUÇ Günümüzde hentbol artık daha dinamik ve tempolu oynanmaktadır. Hentboldeki tempolu oyun hentbolcülerin kondisyonel özelliklerinde yeni gereksinmeleri zorunlu kılmıştır.

Bu nedenle topsuz ve topla yapılan sürat çalışmaları hentbol antrenmanlarının vazgeçilmez bir parçası olmalıdır. Doğal olarak teknik ve taktik oyun anlayışının temel öğesi olan algılama süratinin geliştirilmesi de bu bütünün vazgeçilmez temel parçasıdır.

TEŞEKKÜRLER