Hazırlayan: Ali Akpınar SÖYLEŞİ-SOHBET Hazırlayan: Ali Akpınar

GENEL BİLGİ SOHBET - SÖYLEŞİ Bir yazarın gündelik yaşam, insan, sanat ve edebiyatla ilgili bir konu hakkındaki düşüncelerini, sanki karşısında okuyucular varmış da onlarla sohbet ediyormuşçasına sıcak ve içten bir anlatımla dile getirdiği yazılara “sohbet” denir. Sohbetler tek kişilik yazılardır. Sohbet sözcüğü Arapça’dan gelmiştir, Türkçesi söyleşidir. Hemen herşey sohbet konusu olabilir. Sohbet yazarı bir anıyı, dergiyi, eseri ya da benzer bir konuyu değerlendirir ve okuyucularla paylaşır. Anlatımı gerçek konuşma gibi samimi olmalıdır. Söyleşilerde konu uzatılmaz ve detaya girmekten kaçırılınır. Sohbet konuları herkesi ilgilendiren konulardır.

SÖYLEŞİ’NİN GENEL ÖZELLİKLERİ Yapılan söyleşi doğru olmalıdır.(Gerçek bir konu üzerine olmalıdır.) İçten davranılmalı ve pazarlık olmamalıdır. Söyleşilerde bedensel dil çok kullanılmaz, yoksa konu istemsiz olarak abartılır. Okuyucuya soru yöneltilir ve yöneltilen soru cevaplanır. Karşılıklı söyleşi varsa konuşanın sözü kesilmez. Söyleşi’deki konu herkesi ilgilendirmelidir. Cümleler normal konuşmadaki gibi devriktir. Kolay okunmalı ve anlaşılabilinmelidir. Söyleşilerde küçük espiriler yapılarak sohbet güçlendirilebilir.

MUSAHABE Musahabe tabiri Türk Edebiyat tarihinin erken dönemlerinde ‘’Söyleşi’’ anlamında kullanılmıştır.

SÖYLEŞİ VE MAKALENİN FARKI Söyleşi, makaleden üslûp yönüyle ayrılır. Çoğunlukla, günlük konuların işlendiği sohbet yazılarında senli benli bir anlatım yolu seçilir, hatıralardan, halk fıkralarından, özlü sözlerden yararlanılır. Makaleye benzer bir yazı türüdür. Konusu daha çok genel ya da günlük sanat olaylarıdır; fakat konu, tez ve savunma amacı güdülmeden ve karşılıklı konuşma havası içinde, sıcak bir dille yazılır.

SÖYLEŞİ ÖNCÜLERİ Söyleşi türünün Türk Edebiyatı’ndaki önemli temsilcileri: “Ahmet Rasim – Ramazan Sohbetleri” “Suut Kemal Yetkin – Edebiyat Söyleşileri” “Şevket Rado – Eşref Saati” “Melih Cevdet Anday – Dilimiz Üzerine Söyleşiler” “Nurullah Ataç – Karalama Defteri”… Ayrıca Cenap Şahabettin, Refik Halit Karay, Hasan Ali Yücel… gibi yazarlarımız da bu türde eserler vermişlerdir.

ŞEVKET RADO

ŞEVKET RADO VE EŞREF SAATİ 21 Nisan 1913’de Üsküp’te doğmuştur ve 9 Nisan 1988’de İstanbul’da ölmüştür. Şevket Rado bir Türk gazetecisi ve yazardır. Yazdığı eserlere ‘’söyleşi’’ya da ‘’sohbet’’ denir. Aynı zamanda Orhan Pamuk’un eniştesidir. Şevket Rado’nun eseri olan Eşret Saati tecrübe ile ilgili bir eserdir. 20 bölümden oluşan bu eserin ilk ve belki de en önemli bölümü esere adını veren Eşref Saati bölümüdür. Eşref Saati kararların, olayların, kısaca işlerimizin en iyi gittiği saat olarak anlatılır bu bölümde. Eser bir radyo programında okunmuştur ve okuyuş biçimi sebebiyle sohbet olarak kabul edilir.

KAYNAKÇA Kaynak: http://www.msxlabs.org/forum/soru- cevap/209227-sohbet-soylesi-turune-ornekler-verir- misiniz.html#ixzz3Gm2kTbMV http://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eevket_Rado http://www.edebiyatekibi.com/index.php?option=com_content&task =view&id=955&Itemid=28 http://www.kitapozetleri.kalemguzeli.net/esref-saat-i-sevket-rado- ozeti.html