Hazırlayan: Rıdvan Gezici Onuncu Grup Bilgisayar I Dersi Konu Hakkında: Sözcükte anlam konusunun öğrencilere nasıl anlatılacağı. Konunun içeriği ve konu.

... konulu sunumlar: "Hazırlayan: Rıdvan Gezici Onuncu Grup Bilgisayar I Dersi Konu Hakkında: Sözcükte anlam konusunun öğrencilere nasıl anlatılacağı. Konunun içeriği ve konu."— Sunum transkripti:

1

2 Hazırlayan: Rıdvan Gezici Onuncu Grup Bilgisayar I Dersi Konu Hakkında: Sözcükte anlam konusunun öğrencilere nasıl anlatılacağı. Konunun içeriği ve konu hakkında geniş bilgiye yer verilmiştir. Konu hakkında öğretici, konuyu pekiştirecek örnekler verilmiştir.

3 SÖZCÜK (KELİME) Cümlenin anlamlı en küçük birimlerine ya da tek başına anlamı olmadığı hâlde cümle içinde anlam kazanan anlatım birimlerine kelime denir. Kelime, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan dilin anlamlı en küçük parçasıdır. Kelimelerin belirli bir düzen içerisinde bir araya getirilmesiyle anlaşma sağlanır. 2 25.12.2012

4 SÖZCÜKTE ANLAM Kelimeler de dil gibi canlı varlıklardır. Sahip oldukları anlamların dışında zamanla yeni anlamlar kazanabildikleri gibi bir anlamda birkaç kelime de kullanılabilir. Bu özellikler hem kelimenin kendisine ait olabilir, hem de diğer kelimelerle olan anlam ilişkisini gösterebilir. Burada kelimelerin anlam özelliklerinin yanı sıra kelimeler arasındaki anlam ilişkileri de karşımıza çıkmaktadır. Kelimeler tek başlarına anlamlı olabildikleri gibi cümlede veya söz içinde kullanılışlarına göre yeni anlamlar da kazanabilirler, aralarında anlamdaşlık sesteşlik gibi ilişkiler de barındırabilirler. Anlam bakımından kelimeler ve kelimeler arasındaki anlam ilişkileri şunlardır: 25.12.2012 3

5 GERÇEK ANLAM (TEMEL ANLAM) Kelimelerin taşıdıkları ilk ve genel anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Kelimenin gerçek anlamı, herkesçe bilinen yaygın anlamıdır. Buna "temel anlam" da denir. 25.12.2012 4

6 Meselâ, "ağız" dendiğinde akla ilk gelen, organ adıdır. "göz" kelimesi de öyle. Soğuktan su boruları patlamış. Ayağında eski bir spor ayakkabı var. Biraz sonra toprak bir yola girdik. Kanadı kırık bir martı gördüm. Soğuk sudan boğazı şişmişti. Yataktan kalkarken başımı duvara çarptım. Dün gece erken yattım. Sıcak çorbayı içince rahatladım. Dolaptan temiz elbiselerini çıkardı. Ahmet'in burnu iyi koku alır. Ağzında yaralar oluşmuştu. Elini hırsla masaya vurdu. İri hantal gövdesini zorlukla sürüklüyor gibiydi. Gölün kıyılarını yapraksız, bodur ağaçlar kuşatmıştı. 25.12.2012 5 Örnekler

7 Temel Anlam: Bir sözcüğün tek başına iken düşündürdüğü anlama temel anlam denir. Dildeki her sözcüğün bir temel anlamı vardır. Temel anlama "konuluş anlamı" da denir. Örnekler: Çocuk, daha konuşamıyor. (Bir dilin sözcükleriyle düşüncesini anlatmak) Yemek vakti gelince sofraya oturdular. (Masa, sini gibi şeylerin, yemek yemek üzere hazırlanmış durumu) Çocuğun kolu kırılmıştı. (İnsanın omuzdan parmak uçuna kadar uzanan organı) Babam, denize büyük bir keyifle dalıyordu. (Suyun içine bütünüyle hızla girmek) http://www.edebiyatforum.com/sozcukte-anlam/sozcukte- anlam.html 25.12.2012 6

8 7

9 Konu Özeti 25.12.2012 8  SÖZCÜK (KELİME)  Cümlenin anlamlı en küçük birimlerine ya da tek başına anlamı olmadığı hâlde cümle içinde anlam kazanan anlatım birimlerine kelime denir.  Temel Anlam: Bir sözcüğün tek başına iken düşündürdüğü anlama temel anlam denir. Dildeki her sözcüğün bir temel anlamı vardır. Temel anlama "konuluş anlamı" da denir.  SÖZCÜKTE ANLAM  Kelimeler de dil gibi canlı varlıklardır. Sahip oldukları anlamların dışında zamanla yeni anlamlar kazanabildikleri gibi bir anlamda birkaç kelime de kullanılabilir.

10 Kaynakça Cokbilgi.com. (2011, 7 Çarşamba). Çok Bilmiş Bir Sanal Günlük. 7 Cuma, 2011 tarihinde Cokbilgi: http://www.cokbilgi.com/yazi/sozcukte-anlam/ adresinden alındı Turkceciler.com. (2007, 12 Pazartesi). Turkceciler. 1 Salı, 2007 tarihinde www.turkceciler.com: www.turkceciler.com adresinden alındı 25.12.2012 9