KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ GÜMRÜ ANTLAŞMASI / 03 Aralık 1920 Doğu cephesinde Ermenilerle savaşılmıştır.Ermeniler Sevr Antlaşması ‘na dayanarak Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak istiyorlardı ve Türklere saldırıyorlardı . T.B.M.M 15.Kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephesi Komutanlığına atadı.Yapılan savaşlarla Doğu Anadolu Ermenilerden kurtuldu. Ermenilerle 03 Aralık 1920’de Gümrü Antlaşması imzalandı. Gümrü Antlaşması,T.B.M.M’nin uluslar arası alanda kazan dığı ilk siyasi ve askeri başarıdır.İlk kez Gümrü Antlaş- ması ile belirlenen doğu sınırımız,ileride imzalanan Moskova ve Kars antlaşmalarıyla son şeklini almıştır. Ermeniler barış imzalamakla ilk kez Sevr antlaşmasının geçersizliği onaylamış oldular.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ DÜZENLİ ORDU’NUN KURULMASI / 08 Aralık 1920 M.Kemal’in önerileri doğrultusunda T.B.M.M Hükümeti Düzenli Ordu kurma kararına vardı. Kuva-i Milliye Birlikleri’nin tek çatı altında toplan- ması kararlaştırılmıştır.Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe gibi bir takım efeler,kendi etkilerinin azalmasından çekindikleri için düzenli orduya katıl mayarak isyan ettiler.08 Aralık 1920 de ülkenin her tarafından gelen Kuva-yi Milliye Birlikleri’nin katılımıyla Düzenli Ordu kurulmuştur.Batı Cephesi Komutanlığı’na İsmet Paşa getirilirken, Doğu Cephesi Komutanlığı da Kazım Karabekir’e bırakılmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ I.İNÖNÜ SAVAŞI / 06 Ocak 1921 Düzenli Ordu’nun Batı Cephesi’nde Yunanlılar’a karşı kazandığı ilk zaferdir.İsmet Paşa Albaylık- tan Generalliğe terfi etti.TBMM’nin kazandığı bu zafer sonrasında panikleyen İtilaf Devletleri, TBMM’yi daha hafifletilmiş bir antlaşmanın imza- lanması için Londra Konferansı’na davet ettiler. İtilaf Devletleri’nin böyle bir girişime girmelerinin diğer bir nedeni de Birinci İnönü Savaşı’nda yeni- len Yunanlılar’a zaman kazandırmaktı.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ İLK ANAYASA’NIN KABULÜ / 20 Ocak 1921 (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu) TBMM’nin kabul ettiği İlk Anayasa olan 1921 Anayasası’nda Yasama,Yürütme ve Yargı Gücü, TBMM’de toplanmıştır.Bunun nedeni,ülkenin savaş ortamı içinde bulunmasından dolayı,alınan kararların çabuklaştırılmak istenmesidir.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ LONDRA KONFERANSI / 23 Şubat-12 Mart 1921 İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması’nı yumuşatarak T.B.M.M ‘ye kabul ettirmek için konferansı toplamışlardır.İtilaf Devletleri,bu konferansa, hem Osmanlı Hükümeti’ni,hem de TBMM’yi davet etmişti.Bunun ne- deni,Anadolu’yu temsilen çağrılan iki hükümet arasında ikilik yaratıp, kendi istekleri doğrultusunda kararları çıkarmaktı.Dolayısıyla,bu konferansa,İstanbul hükümeti adına Tevfik Paşa, T.B.M.M adına Bekir Sami Bey konferansa katılmıştır. TBMM’nin bu konferansta istediğini alamayacağını bildiği halde katıl- mak istemiştir.Bunun nedeni,Misak-ı Milli Kararları’nı;Milli Mücadele- de haklı olduğumuzu ve Savaş değil barış taraftarı olduğumuzu tüm dünyaya göstermekti. İtilaf Devletleri T.B.M.M’ni konferansa çağırmakla , T.B.M.M’nin varlığını ilk kez hukuki olarak tanımıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ MOSKOVA ANTLAŞMASI / 16 Mart 1921 Rusya Misak-ı Milliyi ve Türk Devletini tanı- yan ilk Avrupa ülkesi olmuştur.Kars,Ardahan Türkiye’de kaldı. Batum ise Gürcistan’a verilmiş- tir.Batum’un elimizden çıkmasıyla Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir. Bu antlaşma ile her iki devlet arasında imzalanan tüm antlaşmalar iptal edildiği gibi Kapitülasyon- lar kaldırılmıştır.Buna göre Kapitülasyonlar’ın kaldırıldığını ilk kabul eden devlet,Rusya’dır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ II.İNÖNÜ SAVAŞI / 23 Mart- 01 Nisan 1921 Batı Cephesi’nde Yunanlılar’a karşı kazanılan ikinci zaferdir. İtalya bu zaferden sonra Antalya ve Muğla’dan çekilmeye başladılar. Fransızlar anlaşmak için Ankara’ya temsilci gönderdiler. Bu savaş sonrası,İtilaf Devletler’de çözülmeler başlamıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ KÜTAHYA-ESKİŞEHİR SAVAŞLARI / 10-24 Temmuz 1921 Ordularımız,İtilaf Devletleri’nden yardım alan Yunanlılar karşısında başarısız olarak,Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar gerilemiştir.Böylece 1683 II.Viyana Kuşatma- sından itibaren devam eden geri çekilme Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar devam etmiştir.Bu yenil giden sonra 5 Ağustos 1921’de M.Kemal’e Başkomutanlık Yetkisi verildi. Ayrıca meclisin 3 aylığına tüm yetkileri M.Kemal’e verildi. M.Kemal ilk olarak halktan yardım toplanmasına yönelik olarak,Tekalif-i Milliye Emirlerini 8 Ağustos 1921’de ilan ederek Sakarya Savaşı için halktan yardım toplamıştır
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ SAKARYA MEYDAN SAVAŞI / 23 Ağustos-13 Eylül 1921 1683 Viyana Bozgunu’ndan itibaren devam eden gerileme sona erdi.Bu savaş esnasında M.Kemal “Hatt-ı Müdafaa yoktur.Sathı Müdafaa vardır.O satih,bütün Vatandır.” sözü ile artık bu savaştan sonra taarruza geçileceğinin ilk sin- yallerini vermiştir. T.B.M.M bu savaş ile,büyük bir zafer kazandı.Yunan Ordu su’nun taarruz gücü kırıldı.Yunanlılar savunmaya geçti.Bu savaş sonrasında,büyük kahramanlık nedeniyle,T.B.M.M M.Kemal’e Mareşallik ve Gazilik ünvanı verdi.(19 Eylül 1921) Bu zafer,bir dönüm noktasıdır.1687 yılında yapılan II.Viyana Kuşatması’ndan beri devam eden savunma,bu savaş ile son bulmuştur.Yunanlılar,bu yenilgiden sonra İngilizlerin desteğini tamamen kaybetmiştir.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ KARS ANTLAŞMASI / 13 Ekim 1921 Kafkas Cumhuriyetleri (Ermenistan,Gürcistan ve Azerbaycan) ile Kars Antlaşması imzalandı. Buna göre bu antlaşma,Moskova Antlaşması’nın tekrarı niteliğindedir. Ve bu antlaşma ile Doğu Sınırlarımız,kesinlik kazanmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ ANKARA ANTLAŞMASI / 20 Ekim 1921 Fransızlar’la Ankara Antlaşması imzalandı.Bu ant- laşma ile Fransızlar,işgal ettikleri yerlerden geri çekiliyorlardı.Hatay dışında Suriye sınırı çizildi. Fransa yeni Türk Devleti’ni resmen tanıdı. Ayrıca,Fransızlar Misak-ı Milliyi tanıyan ilk İtilaf Devleti oldular. Batum’dan sonra,Hatay’ın Özerk Bir Devlet olarak Fransa’ya bırakılmasıyla,Misak-ı Milli’den verilen ikinci taviz olayı olmuştur.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ BÜYÜK TAARRUZ / 26 Ağustos-09 Eylül 1922 (Başkomutanlık Meydan Savaşı) Atatürk’ün bu savaş esnasında söylediği “Ordular ! İlk hedefiniz Akdeniz’dir... ”sözünden anlaşılacağı gibi karşı saldırıya geçildi ve Milli Mücadele’nin silah lı mücadelesi başarıya ulaştı. Ve böylece, Yunan işgali sona erdi. Yunanlılar Ege Denizi’ne döküldü. Malazgirt Savaşı Anadolu’nun kapılarını Türklere aç- mış, Miryakefalon Türk yurdu olduğunu belgelemiş, Başkomutanlık Meydan Muharebesi ise Anadolu- nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağını ispatlamıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI / 11 Ekim 1922 Toplantıya İngiltere,Fransa ve İtalya katılmış,Yunanlılar bir gemi- de sonucu beklediler. Türkiye adına İsmet Paşa katıldı.Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı mücadele sona erdi. Yapılan bu antlaşma ile,Yunanlılar 15 gün içerisinde Doğu Trakya’yı Meriç Irmağı’nın sol kıyısına kadar ,terk edecekti. İstanbul ve Boğazlar T.B.M.M ‘ne bırakıldı. Böylece savaşmadan İstanbul , Boğazları (Marmara Bölgesi) ve Doğu Trakya’yı kurtarmış olduk. Kurtuluş Savaşı’nın silahlı safhası bitmiş, diplomatik safhası başlamıştır. Yine bu antlaşma ile Osmanlı Devleti’nin merkezi olan İstanbul’un T.B.M.M’ne bırakılmasıyla, Osmanlı Devleti hukuken sona erdi.