Ders Kitapları Hazırlayan: Yrd. Doç Dr. Mustafa Akdağ Ders Kitapları
Kitap nedir ? “Dikilmiş ya da ciltli olarak bir araya getirilmiş basılı yapraklar bütünü”dür” (MEYDAN LAROUSSE) “Kapakları dışında en az 49 sayfa olan ve süreli niteliği bulunmayan basılmış yayın” (UNESCO) Dağıtım için tasarlanmış, kolay taşınabilmesi için hafif ve dayanıklı malzemelerden üretilmiş, belirli bir sayfa sayısının üzerinde, yazılı (ya da basılı) bir metin olarak tanımlanabilir. Amacı, bilgiyi duyurmak, yorumlamak, korumak ve aktarmaktır. Ders Kitapları
Ders Kitabı nedir? Bir derste kullanılan ve dersin geliştirilmesine esas oluşturan kitap anlatılmaktadır. Ders kitabı, belli bir dersin (Matematik, Türkçe, Fizik vb) öğretimi için ve belli bir düzeydeki (İlköğretim 1, lise 2 gibi) öğrencilere yönelik olarak yazılan; içeriği öğretim programına uygun olan, incelemesi yapılmış ve onaylanmış temel kaynaktır. Ders Kitapları
Ders Kitabının Avantajları Ekonomiktir Öğrenmeyi bireyselleştirir Öğretimi yapısallaştırır Kitaplar başka araçlarla birlikte kullanılabilir Öğretmenin en iyi yardımcılarıdır Çok miktarda bilgiyi etkili bir şekilde sunarlar Belli bir düzende hazırlandıkları için, dersin planı kitabın akışına göre hazırlanabilir Öğrencilerin derse ve konuya güdülenmesini sağlar Ders Kitapları
Ders Kitabının Dezavantajları Teknoloji içerikli bilgilere dayanan kitaplar kısa sürede kullanılmaz hale gelebilir, içerdiği bilgiler eskiyebilir Sınıfta öğretmen tarafından tek kaynak olarak kabul ediliyorsa, diğer görsel-işitsel araçların kullanımı ihmal edilir İyi bir kitabın seçimi zordur, zaman alır Kitap, amaçların yazımı için bir araç olarak kabul edilmektedir, oysa kitaplar daha önce belirlenmiş amaçlara göre seçilmelidir Sürekli tek bir kitabın izlenmesi, alandaki diğer değerli kitapların gözden kaçmasına neden olabilir Bilgiyi tek yönlü sunarlar. Tek düze sunuş biçimi öğrencide düşünmeyi engeller ezberciliği arttırır Bilgiyi yüzeysel sunar, ana hatlarıyla verirler Öğretimi kendi etrafında koşullandırır. Ders Kitapları
KİTAP SEÇİMİ VE KİTAP SEÇİMİNDE KULLANILAN ÖLÇÜTLER Bu ölçütler üçe ayrılır: Biçimsel görünüm Bilimsel görünüm Dil ve anlatım Ders Kitapları
Öğretmenlerin, öğretim yılı başında zümre öğretmenleriyle bir araya gelerek okutacakları ders kitabını seçmeleri gerekmektedir. Seçilecek olan kitabın, MEB Talim ve Terbiye Kurulu tarafından kabul edilmiş olması ve Tebliğler dergisinde yayınlanmış olması gerekmektedir. Kitap seçimi yaparken, öğretim programlarında yer alan konuları içermesi ve programda belirlenen hedef ve davranışları gerçekleştirici nitelikte olması gerekir. Ders Kitapları
Biçimsel Görünüm Genel görünüm: Fiziksel görünüm: Ders kitabı beraberinde olması gerekli olan diğer kitap ve araç-gereci de içermelidir. Kitaplar genelde alıştırma, test ve öğretmen kitaplarıyla desteklenmelidir Fiziksel görünüm: Ders kitabını kapağı, boyutları, hacmi; öğrencilerin düzeyine göre değerlendirilmelidir. Ders Kitapları
Bilimsel İçerik Kitapta yer alan metinlerin bilimsel açıdan incelenmesi, bilimsel hataların olmaması, program hedefleriyle tutarlı bilgi ve becerilerin aktarılması önemlidir. Konular günlük hayatla bağlantılı olmalı ve öğrencilerin düzeylerine uygun olmalıdır. Ders Kitapları
İçerik Çeşitleri Biçimsel içerik (Kitapta somut bir biçinde yer alan resimler vs.) Simgesel içerik (Her alanın kendine özgü simgeleri, formülleri ve bazı özel kavramları mevcuttur) Semantik içerik (Bilgilerin sözcük. Cümle ve paragraflar şeklinde aktarılır) Davranışsal içerik (Sözel olmayan, jest ve mimiklerle aktarılan bilgidir) Betimsel içerik (Gözlemi yapılabilen ya da sayılabilen olayların dile getirilmesidir. Normatif içerik (Kitabın kapsamı dışında öğretmenin özel tercihleri, kendi seçtiği, tavsiye ettiği konular) Ders Kitapları
İçerik Seçmede Ölçütler Önemli olması İçeriğin bugünkü kültürel ve toplumsal gereksinimleri karşılayabilmesi İlgi ölçütü Demokratik değerler ölçütü Ders Kitapları
Dil ve Anlatım Anlaşılır bir dil kullanılmalı. Sözcüklerin kullanımında birlik olmalıdır. Örneğin: “veya” yerine “ya da” kullanılmışsa her yerde ya da kullanılmalıdır. “örneğin-mesela, kelime-sözcük, cümle-tümce, isim-ad, iletişim-haberleşme, eğitim programı-müfredat” gibi ikili kullanımlara yer verilmemelidir. Ders Kitapları