Çağın Hastalığı Obezite ve Sağlıklı Beslenme

OBEZ Latince «obesus» yemek yeme kelimesinin geçmiş zaman halidir. M.Ö. I yy. Büyük bilgin, ilk büyük ansiklopedist Gainus Plinius M.S.23-79 “En iyisi sade bir yemektir; tabaklar çoğaldıkça hastalıklarda çoğalır”

OBEZİTENİN AKUT VEYA KRONİK KOMPLİKASYONLARI Tip 2 DM HT İnme Hiperlipidemi ve düşük HDL düzeyi KVH Kas ve eklem sorunları Stres Psikolojik durum bozuklukları Safra Taşı (özellikle kadın) Kanser ( meme-endometrium-over- safra kesesi-kolon ) Nefes darlığı, uyku apnesi Menstrüel bozukluklar Gebelik komplikasyonları Lean MEJ. Prognosis in Obesity. BMJ, 330:1339-1346,2005

OBEZİTENİN TEDAVİSİ DİYET TEDAVİSİ FARMAKOTERAPİ EGZERSİZ DESTEĞİ DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİ TEDAVİSİ CERRAHİ TEDAVİ

Krause’s. Food, Nutrition & Diet Therapy, 2004. Beslenme nedir? Sağlığı korumak ve yaşam kalitesini geliştirmek için Doğum öncesi dönemle başlayıp yaşam boyu devam eden Vücudun gereksinimi olan ‘besin öğeleri’nin Yeterli ve dengeli alınmasını sağlayan bilinçli bir eylemdir! ‘Kötü besin yoktur, kötü beslenme vardır’ Krause’s. Food, Nutrition & Diet Therapy, 2004.

Beslenme Nedir? Karın doyurmak veya açlık duygusunu bastırmak mı? yoksa Canınızın istediği besinleri yemek içmek mi?

Beslenme İnsanın; Büyüme Gelişme sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin öğelerini yeterli miktarda alıp, vücudunda kullanmasıdır

Besin ve Besin Öğesi Besin Nedir? Yenilebilen, yaşam için gerekli besin öğelerini sağlayan bitki ve hayvan dokularına denir. Besin Öğesi Nedir? Besinlerin içerisinde bulunan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineraller ve sudur.

Yeterli ve Dengeli Beslenme Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve Vücutta uygun bir şekilde kullanılmasıdır

YETERSİZ BESLENME DURUMUNDA Besin ögeleri vücudun gereksinmesi düzeyinde alınamaz Bazı besin öğelerinin yetersizliğine rastlanılabilir (demir eksikliği vs.) Yeterli enerji oluşamaz ve vücut dokuları yapılamaz (halsizlik, kas kayıpları, saç dökülmesi vs.)

DENGESİZ BESLENME DURUMUNDA Besin öğeleri gereğinden fazla alınır Fazla alınan bazı ögeler, vücutta yağ olarak birikir ŞİŞMANLIK!!!

Yeterli ve Dengeli Beslenme ve SPOR Yaşam tarzı haline getiren kişiler; RİSK Obezite, Kalp damar hastalıları, Hipertansiyon, Diyabet gibi kronik hastalıklar, Kanser, Kemik ve İskelet sistemi hastalıkları

DİYET NEDİR, NE DEĞİLDİR?

DİYET: YETERLİ, DENGELİ ve SAĞLIKLI BESLENME PROGRAMIDIR. Yaşı, Cinsiyeti, Boyu ve Kilo durumu / hikayesi, Vücut analizi ( yağ %, kas-kemik-su dengesi, vb.), Bazal metabolizma hızı, Sağlık durumu, Bireysel Alışkanlıkları, Fiziksel aktivite durumu, Yaşam şekli göz önüne alınarak kişiye özgü hazırlanan YETERLİ, DENGELİ ve SAĞLIKLI BESLENME PROGRAMIDIR.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Vücudun büyümesi Dokuların yenilenmesi Çalışması Yeterli alım Vücutta uygun şekilde kullanım ENERJİ BESİN ÖGELERİ

Yağ Tüketiminizi Nasıl Azaltabilirsiniz? Yemek yaparken katı yağ kullanmayın. Sıvı yağı ölçülü kullanın Kahvaltıda ekmek üzerine yağ sürmeyin Sıvı yağdan başka yağ kullanmayın Süt ve süt ürünlerinin yağsız tüketin Görünen yağlarından arındırılmış etleri tercih edin Salataya çok az yağ koyun.

Sağlıklı Kilo Sağlıklı Yaşam Hızlı kilo verdiren diyetler! Yağ kaybından çok kas kaybına neden olur Kilo azalsa bile yeterli incelme sağlanamaz Yetersiz beslenmeye bağlı birçok hastalık (anemi, depresyon vs.) görülebilir Verilen kilodan daha fazlası hızlıca geri alınır.

Sağlıklı bir diyet tedavisi nasıl olmalı? Temel hedef sağlığı bozmadan kilo verebilmek. Bu nedenle; Kişinin yeterli ve dengeli beslenmesini sağlamalı. Yağ kaybı max. kas kaybı min. Olmalı Vücudun fabrikası olan kas dokusu mümkünse arttırılmalı

Sağlıklı bir diyet tedavisi nasıl olmalı? Kişinin sevdiği besinler ve beslenme alışkanlıkları göz önünde bulundurulmalı (motivasyonun devamlılığı için) Kan değerleri Aktivite düzeyi Varsa hastalıklar (kolesterol, şeker, tansiyon vs.) Sporla birlikte uygulanmalı Vücut analizi alınmalı Diyet kişiye özel olmalı

Kilo Koruma Kilo verenlerin sadece %2’si kilosunu karuyabilmekte. NEDEN? Kilo karumanın önemsenmemesi Yanlış kilo verme (yüksek kas kaybı)

Kilo koruma En az kilo verme programı kadar önemlidir. Hayat boyu uygulanacak beslenme şekli çok iyi bir şekilde öğretilmeli. Davranış değişikliği tedavisi yapılmalı.

BESİN GRUPLARI 1.Grup: Et – yumurta – kurubaklagil 2.Grup: Süt ve Süt ürünleri 3.Grup: Tahıllar – Ekmek 4.Grup: Sebze ve Meyveler 5.Grup: Yağlar ve Şekerler

DİYET İLKELERİ

Enerji Gereksinimi Nasıl Hesaplanmalı? Bazal Metabolizma hızı Fiziksel Aktivite Değeri Besinlerin Termik Etkisi ** Diyetin enerjisi BMH’dan düşük olmamalı. ** Haftada 0,5 – 1.0 kg ağırlık kaybını sağlayacak şekilde azaltılmalıdır. Toplam Enerji Gereksinimi

ENERJİ DENGESİ + Isı %10 Hareket %20 BMH %70 Alınan Enerji

Karbonhidratlar toplam enerjinin %55 – 60’nı oluşturur. Bunun çoğunluğu; Gİ düşük tam tahıllı besinler, Kuru baklagiller, Sebze ve meyvelerden sağlanmalıdır.

Diyetin protein enerjisi %12 – 15 olmalıdır. Balık ve bitkisel kaynaklı proteinler tercih edilmelidir. Yetersiz protein; Yağsız vücut kütlesi (kas) ve su daha çok, yağ kitlesi daha az kaybedilir!

Yağdan gelen enerji %25 – 30 olmalıdır. Tokluk hissi için % 20’nin altına inmemeli. Yetersiz yağ alımı A,D,E,K gibi yağda eriyen vitaminlerin eksikliğine neden olur.

Diyet posası 25-30g/gün Posa; POSA; Diyabet ve kalp damar hastalıkları riskini azaltır. Safra asitlerini bağlayarak KC’ de kolesterol sentezini azaltır. CHO emilimlerini yavaşlatır. Tokluk süresini uzatır. Bağırsak hareketlerini ve geçişini hızlandırır.

Vitamin ve Mineraller Yeterli miktarlarda olmalıdır. ** Çok düşük kalorili diyetlerde vitamin ve mineral yetersizlikleri görülebilir!

su oranı % 42 – 71 arasında değişir. Su, insan yaşamı için oksijenden sonra gelen en önemli ögedir! Yaşa ve cinsiyete göre su oranı % 42 – 71 arasında değişir.

İnsan, vücudundan normal koşullarda ortalama günlük; Deri yoluyla 500ml, Akciğerlerle 300ml, Böbreklerden idrarla 1500ml, Barsaklardan 200ml su yitirir !!! Yemek öncesi, sırası ve sonrasında gün içerisinde bol bol su içilmelidir.

Öğün sayısı; 3 ana öğün ve bunu destekleyen ara öğünler olmalıdır. Sık aralıklarla beslenme acıkmayı önleyerek bir sonraki öğünde besin alımını azaltır.

Besin Yoncası Yapraklar kalp şeklindedir. Kalp sağlığına verilen önemi simgeler Yaprakları çevreleyen alt yarısında ‘Yeterli ve Dengeli Beslenme ‘ ibaresi yer alır Üst yarısında zeytin dalları ‘Akdeniz Diyeti’ nin temeli olan zeytinyağını belirtir Besin grupları Türk toplumunda eksik tüketilen besin gruplarına göre belirlenmiştir Süt ve yerine geçenler, et ve et grubu, sebze ve meyve, ekmek ve tahıllar

FORMDA KALMANIZ DİLEKLERİMİZLE...