UZUNKÖPRÜ TARIMSAL SANAYİ PROJESİ ARAMA KONFERANSI ERGENE NEHRİ KİRLİLİĞİNİN EKONOMİK VE TARIMSAL BOYUTU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Araştırma Görevlisi: BORA COŞAR

Ergene Nehrinin Kirlenme Nedenleri * Hızlı ve plansız sanayileşme ve kaçak faaliyetler. * Buna bağlı olarak artan insan nüfusu. * Ergene Nehri ve bölgesinin İstanbul ve Avrupa ülkelerine yakınlığı. * Artan faaliyetlere bağlı olarak meydana gelen evsel ve endüstriyel atıklar. * Sanayileşmeye uygun geniş alanların bulunması; ancak altyapının yetersiz olması. * Kirlilikle ilgili faaliyetlerin azaltılması ya da durdurulabilmesi adına yeterli önlemlerin alınmaması.

Çalışma Alanındaki Nüfus Dağılımı Yıllar Türkiye Marmara Trakya Edirne Tekirdağ Kırklareli 1960 27.754.820 5.181.850 792.431 276.479 274.806 241.146 1965 31.391.421 5.835.624 849.001 303.234 287.381 258.386 1970 35.605.176 6.837.167 876.502 316.425 302.946 257.131 1975 40.347.719 8.064.490 929.118 340.732 319.987 268.399 1980 44.736.957 9.435.210 1.007.436 363.286 360.742 283.408 1985 50.664.458 11.097.514 1.089.477 389.658 402.721 297.098 1990 56.473.035 13.295.607 1.182.953 404.599 468.842 309.512 1997 62.865.574 16.186.673 1.284.387 398.125 567.396 318.866 2000   1.362.774 402.606 628.223 331.945 2007 1.458.114 396.462 728.396 333.256

Trakya'da İllere Göre Sanayi Dağılımı

Trakya Bölgesinde Faaliyet Gösteren Başlıca Sektörler Sabun Gıda Şeker ve mamulleri Uçucu yağlar ve rezinoitler Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke Cam ve cam eşya Yağlar Elektrikli malzeme ve cihazları Demir - Çelik Tekstil - Deri

Sanayi Tesislerinin Ergene Havzasında Konuşlanma Nedenleri İstanbul'a yakınlık. Doğal kaynaklara (su vs.) ve kalifiye iş gücüne yakınlık. Ulaşım sistemlerine yakınlık (Kara, hava, demir yolu, deniz yolu). Pazarlara yakınlık. Yatırım yapmanın ve yatırımı genişletmenin kolaylığı. Diğer sebepler.

Tarım Sektöründen Sanayi Sektörüne Geçiş Türkiye’deki tekstil işletmelerinin büyük bir bölümü Tekirdağ’da bulunmaktadır. Bölgede özellikle 1990 yılından itibaren tekstil sektöründe yoğun bir gelişme yaşanmıştır. Bu nedenle şehrin ekonomisi, gün geçtikçe tarıma dayalı bir yapıdan sanayi ve hizmet sektörü ağırlıklı bir yapıya dönüşmektedir. Bölgede Türkiye’nin buğday üretiminin % 12’si, ayçiçeği üretiminin % 61’i, pirinç üretiminin % 54’ü gerçekleştirilmektedir. Bu verimli toprakların ve Ergene Nehri’nin önemli bir bölümü maalesef sanayileşme nedeniyle kirliliğe maruz kalmış, büyük ve orta ölçekli işletmeler bu alanlara inşa edilmiştir.

Ergene Havzasının Korunması İçin Yapılması Gerekenler Çevre koruma ve planlama politikaları üretilmeli ve fiziki planlar ivedilikle yapılmalıdır. Doğal ekosistemin özellikleri yeniden kazandırılmalıdır.   İçme ve kullanma suyu ihtiyacının doğal uzantısı atık su sorunu ile ilgili olarak: Kanalizasyon sisteminin tamamlanması gereklidir Şebekelerde bakım-onarım çalışmaları yapılmalıdır. Endüstriyel atık sular için arıtmanın yapılması gereklidir. Mevzuattaki boşlukların giderilerek uygulanan ceza miktarlarının caydırıcı olması konusunda gerekli girişimlerde bulunulmalıdır.

Ergene Havzasındaki Sanayilerin Atık Su Miktarları Sanayi Türü Atık su Miktarı (m3/gün) Tekstil 16.5400 Deri 7.300 Kimya 450 Gıda 9.800 Diğer 8.800

Ergene Nehri'nin Su Kalitesi   Organik (KOIveyaBOI) kirlilik 4. Sınıf (Çorlu-Ergene) 3. Sınıf (Uzunköprü) AğırMetal (ToplamKrom) kirliliği Fenol ve serbest klor kirliliği 4. Sınıf (Çorlu-Ergene/Deri ve Tekstil) Renk parametresi 3. Sınıf

Ergene Nehri Kirliliği

Kalite Gözlem İstasyonları

Kalite Gözlem İstasyonları Çorlu Suyu, Çerkezköy sanayi girişi (Çorlu suyu başlangıç noktası) Çorlu Suyu, Çerkezköy sanayi çıkışı (Velimeşe beldesi) Ergene Deresi, Çorlu Köprüsü (Ulaş beldesi ) Ergene Nehri, İnanlı (İnanlı köyü) Ergene Nehri, Lüleburgaz (Lüleburgaz tren istasyonu arkası) Ergene Nehri, Alpullu (Alpullu yeni köprü ayağı) Ergene Nehri, Uzunköprü (Uzunköprü ayağı)

Kalite Gözlem İstasyonları Çorlu Suyu-Çerkezköy Giriş Çorlu Suyu-Çerkezköy Çıkış Ergene Nehri Çorlu Ergene Nehri İnanlı Ergene Nehri Lüleburgaz Ergene Nehri Alpullu

Kalite Gözlem İstasyonları Ergene Nehri Uzunköprü

Bölgenin Korunması İçin Yapılması Gerekenler Çevre dostu üretime geçilmesi. Deşarj standartlarının yeniden düzenlenmesi, renk standardının getirilmesi. Çevre koruma yatırımlarına destek verilmesi. Çevre düzeni planların uygulanması Kirleticiliği yüksek sanayiye izin verilmemesi.

Bölgenin Korunması İçin Yapılması Gerekenler Yeraltı suyu kullanımının kontrol edilmesi. Belediye atık su arıtma tesislerinin kurulması. Dere yatağının temizlenmesi ve ıslah edilmesi. Taşkın erken uyarı sistemlerinin kurulması. Denetimlerin sıkılaştırılması.

Bölgenin Korunması İçin Yapılması Gerekenler Nehir su kalitesinin izlenmesi. Katı atık işleme, geri kazanım ve bertaraf tesislerinin kurulması. Ergene Havzası'nda ağaçlandırma ve erozyonla mücadele edilmesi. Tarımsal kaynaklı kirlilik kontrolü.

Bölgenin Korunması İçin Yapılması Gerekenler Sanayi arıtma tesisleri için 600 milyon TL, evsel arıtma tesisleri için 130 milyon TL tutarında yatırım yapılacaktır. Çevre ve Orman Bakanlığı havzadaki belediyelere son 3 yıl içerisinde çevresel altyapı hizmetleri için toplam 7.890.324 TL yardım sağlamıştır. Çevre ve Orman Bakanlığı havzadaki belediyelere 33 adet atık su arıtma tesisi yapımı “Tip Proje” vermiştir. Arıtma tesisi kuran ve işletenlere, sarf edilen elektriğin elektrik tarifesinin % 50'sine kadar geri ödemesinin sağlanması taahhüt edilmiştir.

Organize Sanayi Bölgelerinin Amaç ve Hedefleri Sanayinin disipline edilmesi. Sanayicilerin gelecekle ilgili olumlu tahmin ve projeksiyonlarda bulunması. Şehirlerin planlı gelişmesine katkıda bulunulması. Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması. Küresel ekonomik şartlar içerisinde sanayicilerin rekabet gücünün artırılması.

Organize Sanayi Bölgelerinin Amaç ve Hedefleri İnsan sağlığının, çevrenin ve doğal kaynakların korunması. Sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir üretim anlayışının bölgede hakim olması. Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının disipline edilmesi. Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulması. Müşterek arıtma tesisleri ile çevre kirliliğinin önlenmesi. Bölgelerin devlet gözetiminde, kendi organlarınca yönetiminin sağlanması hedeflenmektedir.

DSİ Tarafından Yapılacak Projeler Atık su Arıtma Tesis Projeleri Maliyeti   12 Adet – 63.500.000 TL. Dere Islah Projeleri Maliyeti 26 Adet – 39.701.000 TL. Depolama Projeleri Maliyeti 6 Adet – 860.300.000 TL. Sulama Projeleri Maliyeti 23 Adet – 1.438.705.000 TL. Toplam 67 Adet – 2.402.206.000 TL.

Orta ve Uzun Vadede Yapılması Gerekenler Ergene Nehri'nde su kalite değişimleri ile ilgili önlemlerin alınmasında yeni bir kriter geliştirilmesi, Eylem Planında havzadaki paydaşlar tarafından verilen taahhütlere uyulup uyulmadığının düzenli olarak takip edilmesi, İlgili kurum ve kuruluşların ortak çalışmalarını sağlamak maksadıyla görev paylaşımı ile ilgili koordinasyonun yapılması,  Organik ve iyi tarım uygulamalarının ve tasarruflu sulama metotlarının teşvik edilmesi, Erozyonla mücadele çalışmalarının etkin bir şekilde yapılması,

Su kullanım önceliklerinin belirlenmesi ve yeraltı suyu çekimlerinin kontrol altına alınması, Arıtılmış atık suların geri kullanımının sulama vb. maksatlar için yaygınlaştırılması, Arıtma çamurunun toprakta kullanılması ve bertarafına ilişkin çalışmaların yapılması, Ana kol ve yan kollarda ıslah çalışmalarının yapılması, Alıcı ortamlara yapılan deşarjların denetimi ve izlenmesi, Su kalitesi modelleri vasıtasıyla su kalitesinin iyileştirilmesi için hangi parametrelerde, hangi ölçüde kısıtlamaya gidileceği ile ilgili bir çalışmanın yapılması gerekmektedir.

Dinlediğiniz için teşekkürler.