Hirşutizmde non-farmakolojik tedavi Prof. Dr. Ayten FERAHBAŞ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar AD, KAYSERİ

Sunum Akışı Kıl anatomisi Kıl gelişim döngüsü Kıl giderme yöntemleri Geçici yöntemler Kalıcı yöntemler Bu tedaviyi yapan kişilerin kıl anatomisi, kıl gelişim döngüsü, vücudun farklı lokalizasyonlarında kıl döngüsündeki değişiklikleri iyi bilmesi gerekir. aytenferahbas Ferahbas

Kıl follikülü anatomisi Anatomik olarak infundibulum:kıl follikülü orifisinden sebase bez girişine kadar olan bölüm İsthmus: Sebase bez girişi ile erroctör pili kas arasındaki bölge and inferior (insertion of the arrector pili to the base of the hair follicle) segments. The dermal papilla, kıl gövdesinin gelişimine yardım eden follikül tabanında prolifere matriks hücrelerini destekleyen nörovasküler bir yapıdır Kıl follikülü içindeki kök hücreler kıl bulbus matriksi içinde veya yakınında folikülü rejenere eder. Yavaş sirküle olan kök hücreleri aynı zamanda folliküler bulge bölgesinde de bulunur. Her bir büyüme fazının süresi kılın bulunduğu vücut bölgesine bağlıdır. aytenferahbas Ferahbas

Hair growth Her bir kıl follikülü kalıcı (üst) ve kalıcı olmayan iki bölümden oluşur. Kalıcı bölümün en alt kısmı bulge bölgesini oluşturur. Aktif büyüme dönemi olan anagen periyodda hızla gelişen bulbar matriks hücreleri kıl farklılaşır ve uzamaya devam eder. Katagen (transition) periyodda kıl follikülünün bulbar parçası apopitozise gitmek üzere degredasyona uğrar. Telogen periyodda (dinlenme) A resting period (telogen) phase ensues erken anagen oalrak yeni gelişim başlar. Hair color Saç rengini kıl gövdesinde bulunan melanin miktarı etkiler. Melanositler eumelanin (kahverengi-siyah renk) ve feomelanin (kırmızı renk) olmak üzere iki tip melanin üretirler. Melanositler kıl bulbusunun üst kısmı ve infundibulumun dış kök kılıfında lokalize olur. aytenferahbas Ferahbas

Kıl tipleri Lanugo Fötal kıl tipi Vellus Renksiz İnce Terminal Renkli Medullalı Kalın Hair types Lanugo: Fetal hayatın kıl tipidir neonatal periyodda dökülür Vellus: Pigmentsiz ince 30mm çaplı kıllardır. Terminal: Renkli medullalı 150-300 mm çaplı kıllardır The type of hair produced by an individual follicle is capable of change (e.g., vellus to terminal hair at puberty or terminal to vellus hair in androgenic alopecia). aytenferahbas Ferahbas

Vücut lokalizasyonuna göre kıl döngüsü Anagen oranı (%) Telogen (süre) Sakal 70 10 hafta Üst dudak 65 6 hafta Aksilla 30 3 ay Kollar 20 18 hafta Bacaklar 24 hafta Aktif kıl büyümesi anagen dönemde görülür Anagen periyodun süresi yaş, cinsiyet, mevsim, vücut lokalizasyonu hormonlar ve genetik yatkınlığa göre farklıdır. Saçlı deri dışındaki diğer vücut bölgelerinde anagen evre göreceli olarak daha kısa telogen evre ise daha uzundur. Lanigan SW. Management of unwanted hair in females. Clin Exp Dermatol. 2001 Nov;26(8):644-7.) aytenferahbas Ferahbas

Kıl derinliği (mm) aytenferahbas Ferahbas

Kıl giderilmesi Depilasyon Epilasyon Kıl gövdesinin bir bölümü infundibulumdan itibaren giderilir In hair removal, epilation and depilation must be differentiated. Epilation is the complete removal of a hair shaft, for example by plucking. In depilation, usually achieved by chemical agents, only a portion of the hair shaft is removed. (Kunte C, Wolff H, Gottschaller C, Hohenleutner U. Therapy of hypertrichosis. J Dtsch Dermatol Ges. 2007 Sep;5(9):807-10.) Kıl gövdesinin tamamen kıl yuvasından çıkarılması işlemidir aytenferahbas Ferahbas

Non-farmokolojik tedavi Geçici Yöntemler Kalıcı Yöntemler Mekanik Kesme Traş Cımbızla koparma Ağda Kimyasal Soldurma Kimyasal depilasyon Elektrolizis-Termolizis Foto epilasyon Lazer IPL Fotodinamik tedavi Soldurma Kesme Traş Cımbızla alma Ağda Kimyasal depilasyon aytenferahbas Ferahbas

Kesme (Trimming) Kılların deri seviyesinde kesilme işlemi Genç ve çocuklardaki lokalize hipertrikozis için uygun olabilir Güvenli bir yöntemdir ve kıl gelişimini artırmaz.   Trimming Genç ve çocuklardaki lokalize veya jeneralize hipertrikozis için uygun olabilir. Güvenli bir yöntemdir ve kıl gelişimini artırmaz.   aytenferahbas Ferahbas

Traş Hızlı, kolay, etkili ve ucuz olması nedeni ile en popüler yöntemlerden biridir Yaygın inanışın aksine kıl gelişimini hızlandırmaz Dezavantajları : günlük traş gerektirmesi irritasyona yol açması kıl diplerinin görünmesi  Bayanlar bacak bölgesinde yüze göre daha çok tercih etmektedir. Traş Hızlı, kolay, etkili ve ucuz olması nedeni ile en popüler yöntemlerden biridir. Yaygın inanışın aksine kıl gelişimini hızlandırmaz. Dezavantajları günlük traş gerektirmesi, irritasyona yol açması, kıl diplerinin görünmesidir.   Bayanlar daha çok bacak bölgesinde yüze göre daha tercih etmektedir. aytenferahbas Ferahbas

Cımbızla çekme (Tweezing) Sınırlı küçük alanlar için kullanılabilir Sakıncaları follikülit hiperpigmentasyon eritem folliküler distorsiyon skar Elektrikli mekanik cımbızlar diffüz alanlar için kullanılabilmektedir Tweezing Cımbızla koparmak Sınırlı küçük alanlar için kullanılabilir. Sakıncaları follikülit, hiperpigmentasyon, eritem, folliküler distorsiyon ve skara yol açabilmesidir. Elektrikli mekanik cımbızlar diffüz alanlar için kullanılabilmektedir.   aytenferahbas Ferahbas

Ağda (Waxing) İstenmeyen kılların giderilmesi için sık kullanılan bir yöntemdir Erimiş ağda kıllı bölgeye sürülüp, kuruduktan sonra kılın büyüme yönünün aksine hızla çekilir Kılların belirli uzunlukta olması gerekir. Pahalı olmayan ve diğer geçici yöntemlere göre daha uzun etkili (ortalama 6 hafta) bir yöntemdir Tekrarlayan folliküler travma sonucu zamanla kıl büyümesi azalmaktadır Waxing Ağda Kılların koparılması için uniform bir metoddur. Erimiş ağda kıllı bölgeye sürülüp, kuruduktan sonra hızla kıl yönünün aksi yönüne hızla çekilir. Aşırı sıcak uygulamadan termal yanığın önlenmesi açısından kaçınılmalıdır. Başarılı olabilmesi için kılların belirli uzunlukta olması gerekir. Pahalı olmayan ve tıraş ve kimyasal depilasyona göre daha uzun etkili (ortalama 6 hafta) bir yöntemdir. Ağda da bulunan potansiyel alerjik duyarlandırılar balmumu, kolofoni, fragrance ve benzokaindir. Uygulama zorluğuna ilaveten follikülit, deri irritasyonu ve keloidal skara neden olabilir. Ağdanın kıl follikülü üzerindeki uzun süreli etkileri tam bilinmiyor ancak yıllarca herhangi bir sorun olmadan kullanılabilmektedir. Tekrarlayan folliküler travma sonucu zamanla kıl büyümesi azalmaktadır. aytenferahbas Ferahbas

Ağda sakıncaları Allerjik kontakt dermatit: Uygulama zorluğu Balmumu Kolofoni Fragrance Benzokain Uygulama zorluğu Follikülit Deri irritasyonu Keloidal skar Ağda da bulunan potansiyel alerjik duyarlandırılar balmumu, kolofoni, fragrance ve benzokaindir. Uygulama zorluğuna ilaveten follikülit, deri irritasyonu ve keloidal skara neden olabilir. Ağdanın kıl follikülü üzerindeki uzun süreli etkileri tam bilinmiyor ancak aytenferahbas Ferahbas

Soldurma Dış kıl gövdesinin rengi soldurularak kıllar daha az fark edilir hale gelir 4 haftaya kadar etkisi sürer Ticari olarak nötral yağ, krem, pudra gibi ürünler bulunmaktadır. Aktif madde olarak hidrojen peroksit içerir %6 lık peroksit kılı oksidize edip soldurup yumuşatır %28 lik amonyum soldurucu etkiyi artırır Bu solduruculara persulfat eklenmesi , jeneralize ürtiker, astma, senkop ve şoka neden olabilir Sakıncaları irritasyon kılda hoş olmayan renk değişikliği Bu yöntem açık tenli kişilerin yüz veya kollarındaki aşırı pigmente kıllar için en uygundur Bleaching Soldurma Bu yöntem ile dış kıl gövdesinin rengi soldurularak kıllar daha az fark edilir hale gelir. Ticari olarak nötral yağ, krem, pudra gibi bir çok soldurucu bulunmaktadır. Bunların hepside aktif madde olarak hidrojen peroksit içerir. %6 lık peroksit kılı oksidize edip soldurup yumuşatırken %28 lik amonyum soldurucu etkiyi artırır. Bu solduruculara persulfat eklenmesi jeneralize ürtiker, astma, senkop ve şoka neden olabilir. Soldurma hızlı, kolay ve ağrısız olmasına rağmen ancak 4 haftaya kadar etkisi sürer ve irritasyon ve kılda hoş olmayan renk değişikliğine neden olabilir. Bu yöntem açık tenli kişilerin yüz veya kollarındaki aşırı pigmente kıllar için en uygundur. Esmer tenli kişilerde açık renkli kıllar daha belirgin hale geleceği için uygun değildir.   aytenferahbas Ferahbas

Kimyasal depilasyon Etki mekanizması: Disülfit bağlarının kırılması yolu ile kılı deri yüzeyi seviyesinden follikülden ayırarak etki eder İçerik: Kalsiyum, arsenik, antimon, baryum ve stronsiyum sülfür bileşeni Merkaptan tiyoglikolik asit ile alkali karışımı Kılın yeniden büyümesi birkaç gün alır Küçük alanların haftalık olarak kıldan temizlenmesi için uygundur Sakıncaları: İrritan ve Alerjik kontakt dermatit Hastaların %1’inden daha azı yüz bölgesinde bu uygulamayı tolere edebilmektedir Kimyasal depilasyon Kimyasal depilatörler disülfit bağlarını azaltılması yolu ile kılı deri yüzeyi seviyesinden follikülden ayırarak etki eder. Kıl gövdesi epidermal keratine göre daha fazla disülfid içeren sisteinden oluştuğu için kalsiyum, arsenik, antimon, baryum ve stronsiyumun sülfür bileşeninden oluşan bu kimyasallar kıl gövdesini etkili bir şekilde çözebilir. Daha yeni kimyasal depilatör ajanlar merkaptan tiyoglikolik asid ile alkali karışımı içerir. Bu farklı formüller kıl gövdesini hidrate edip disülfit bağlarını kırarlar. Kimyasal depilatörler sıklıkla infundibulumun bir bölümüne kadar penetre olduğundan kılın yeniden büyümesi birkaç gün alır. Böylece kimyasal depilatörler küçük alanların haftalık olarak kıldan temizlenmesi için uygundur. Bu ajanların alkali özelliğinden dolayı irritan kontakt dermatit en sık gözlenen yan etkidir, bundan korunmak için birlikte topikal kortikosteroid uygulanabilir. Allerjik kontakt dermatit de görülebilir. Hastaların %1’inden daha azı yüz bölgesinde bu uygulamayı tolere edebilmektedir. Çoğunluk bu uygulamayı kirli ve kötü kokulu bulmaktadır.   aytenferahbas Ferahbas

Kalıcı Yöntemler aytenferahbas

Kalıcı kıl giderme Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA)’nın tanımına göre: “En azından bir saç döngüsü süresince tutarlı kalan terminal kılların sayısında anlamlı derecede azalma” The common usage of the term "permanent" hair removal must be viewed critically, as the American Food and Drug Administration defines it as a "significant reduction in the number of terminal hairs, that remains consistent at least for the length of time of one hair cycle". Kunte C, Wolff H, Gottschaller C, Hohenleutner U. Therapy of hypertrichosis. J Dtsch Dermatol Ges. 2007 Sep;5(9):807-10. aytenferahbas Ferahbas

Elektrolizis Termolizis Kombinasyon İğneli Epilasyon Elektrolizis düşük akımın doğrudan geçişi veya galvanik akımın iki elektrod arasından geçişi ile uygulanır ve elektrod ucunda kimyasal reaksiyona neden olarak kıl follikülü destrüksiyonu ve doku hasarı ile sonuçlanır. Lokal hidroksitlerin üretimi kıl follikülü ve çevreleyen dermal papillayı tahrip eder. Galvanik elektrolizisin etkili olurken her bir kıl için 1dk veya daha fazla süre geçmektedir. Avantajı kıvrılmış veya bükülmüş foliküllerde hidroksil iyonları sıvı ortam oluşturarak follikülün tüm bölümlerine akabilmesi nedeniyle etkili bir şekilde tedavi edebilmesidir. Elektrolizis ve Termolizis Elektrolizis, termolizis ve bunların kombinasyonu kalıcı epilasyon için en popüler 3 yöntemdir. Bu üç metodun hepsinde de küçük bir iğne veya prob kıl folliküline girdirilerek elektrik akımı verilir. Deri yüzeyinden hemen hemen hiç fark edilmeyen follikül çevresinde mikroskar oluşumu sonucu kalıcı kıl kaybına neden olur. Tedaviyi takiben oluşan fokal eritem ve ödem birkaç saat içinde geçer.  Termolizis (diatermi) düşük voltajda yüksek frekanslı alterne akım kullanılarak uygulanıp kıl folikünü termal olarak tahrip eden bir yöntemdir ve elektroepilasyon olarak adlandırılır. Termolizisin bir dereceye kadar yüksek skar bırakma ve ağrı riski vardır ancak modern cihazlarda bulunan hassas otomatik zamanlayıcılar ve izole problar sayesinde skar riski azalmaktadır. Bu süreç galvanik elektrolizise göre daha hızlı olmasına rağmen özellikle kıvırcık kıllar için sonuç her zaman tutarlı olmayabilir. Her bir termolizis seansını takiben tedavi edilen kıl foliküllerinin %20-40’ında yeniden büyüme görülür. aytenferahbas Ferahbas

İğneli epilasyon-Uygulama Elektrolizis büyüyen anagen kıllarda daha etkilidir; işlemden önceki 3-5 gün içinde traş yapmak etkiyi oldukça artıracaktır Kılların yeniden çıkma oranı %15-50 arasında değişmektedir ; Bu geniş aralık cihazlar arası farklılık ve ve uygulama deneyimine bağlı olabilir. Elektrolizis büyüyen anagen kıllarda daha etkilidir, bu nedenle işlemden önceki 3-5 gün içinde traş yapmak etkiyi oldukça artıracaktır. Bu özellikle başlangıç tedavisi sırasında önemlidir çünkü kılların %60 ının telegon olduğu bir bölgede kalıcı eradikasyon oldukça güçtür. Kılların yeniden çıkma oranı %15-50 arasında değişmektedir. Bu geniş aralık cihazlar arası farklılık ve ve uygulama deneyimine bağlı olabilir. Gereksiz termal deri hasarını azaltmak için komşu kıl folliküllerinin (3-4mm ) aynı anda tedavisinden kaçınılması nedeniyle çok sayıda tedavi seansı gerekebilir. aytenferahbas Ferahbas

Elektro-Epilasyon Yan Etkileri Ağrı Enfeksiyon Skar Hipopigmentasyon Hiperpigmentasyon Side-effects of electrolysis include pain, scarring, hypo- and hyperpigmentation aytenferahbas Ferahbas

Seçici fototermolizis IPL Lazer Intense Pulse Light Polikromatik Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation Monokromatik Özellikle geniş yüzeylerin tedavisinde iğneli epilasyona göre daha az komplikasyon ile daha konforlu ve daha başarılı sonuçlar sağlamaktadır. Selektif fototermolizis yöntemi ile termal hasar kıl follikülüne sınırlı kalarak skar riski azalmaktadır. Hedef olarak kıl follikülü bulbusunun bulge bölgesinde yerleşik olan kıl follikülü germinal hücreleri olmaktadır. Kıl follikülünün selektif hedef olması için ışık melanin ve keratohyalin gibi follikülün normal bir komponenti tararfından absorbe edilebilmelidir. aytenferahbas Ferahbas

Lazer epilasyon Mevcut lazer epilasyon yöntemleri melaniin hedefleyen mekanizmaları kullanmaktadır. Melanin 600-1100 nm arasındaki ışığı absorbe eder ve selektif fototermolizis melanin pigmentinin kahverengini hedefler. aytenferahbas Ferahbas

Fotoepilasyon etki mekanizması Ross ve arkadaşlarına göre bulbusun destrüksiyonu telegon ve katagen faza geçişi indükler, böylece kıllar aynı sayıda fakat daha açık renkli ve daha ince çıkar. Bulge bölgesinin destrüksiyonu ise vellus benzeri kıl formunda minyatürizasyona yol açar aytenferahbas Ferahbas

Fotoepilasyon etkinliği Lazer Sistemi Altta yatan klinik problem Kılın Rengi Çapı Derinliği Kıl siklusu (anagen fazda en etkili) Sistem, kılın rengi, kalınlığı The hair cycle—frequency of treatment must be timed to treat the hair in the anagen growth phase; hair is more heavily melanized in the anagen phase of growth compared with the telogen phase. Therefore, laser hair removal is more successful on hair in the anagen phase. 2. Hair diameter—this affects the thermal relaxation and pulse width needed. 3. Depth of hair root—this affects the wavelength, spot size, and energy required for successful treatment. 4. Color of hair—this relates to the amount of melanin present. 5. Underlying clinical problems. Genelde kıl follikülünü koagüle edecek enerji dansitesi kıl gövdesinin rengi, çapı ve derinliğine bağlıdır. Kıl gövdesinin rengi açıldıkça ve çapı küçüldükçe daha yüksek enerji ve/veya kromofora ihtiyaç olmaktadır. Daha kısa infrared dalga boyu (694 nm) kullanımasının sorunu daha derin pigmente epidermis lazer ışığının dermise penetrasyonuna engel olmasıdır. Böylece kıl bulbusuna ulaşan enerjinin miktarı düşük olduğu için germinal hücrelerdeki etkisi azalacaktır. İlave olarak hipopigmentasyona yol açan istenmeyen epidermal hasar görülebilir. Selective photothermolysis using lasers or flash lamps, on the other hand, usually do not achieve life-long permanent epilation, but depending on the system, hair color and hair thickness, can reduce hair more or less for variable lengths of time. Treatment is rapid, effective and, depending on the system, relatively painless, but must be repeated regularly.   aytenferahbas Ferahbas

/ 600-1000 nm arasındakş uzun dalga boyları derin dermise doğru infiltre olup folliküle ulaşabilir ve hedef kromofor olan melanin tarafından absorbe edilir. penetrate deeply into the dermis, can reach the follicle and are adequately absorbed by the target chromophore melanin (Raulin et al.). aytenferahbas Ferahbas

Ruby lazer Dalga boyu: 694nm Puls süresi: 5 ms Hedef kromofor melanin kıl follikülü epidermis Epidermis soğutulmalıdır Yüksek yan etki riski nedeniyle epilasyon için ilk seçenek değildir Pulse ruby lazer dalga boyu 694nm, impuls süresi 5 ms, hedef kromofor melanin (hem kıl follikülü, hem de epidermisdeki) tarafından iyi absorbe edilir. İdeal olarak epidermis tedavi sırasında korunması için soğutulmalıdır. Epidermal hasar nedeniyle hipo ya da hiperpigmentasyon gibi yüksek yan etki riski nedeniyle epilasyon için ilk seçenek değildir aytenferahbas Ferahbas

Alexandrite Dalga boyu:755nm Epidermal melanin tarafından daha az absorbe edilir Özellikle koyu tenlilerde epidermal hasar riski daha azdır Epidermal soğutma sistemi kullanılmalıdır. Spot genişiliği 5 to 12.5 mm ve büyük alanların daha hızlı tedavi edilmesini sağlar Puls süresi: 2±20ms Alexandrite laser (755 nm): Dalga boyu 755nm, epidermal melanin tarafından daha az absorbe edilir. Ruby lazer ile kıyaslandığında bu cihaz ile melanin %20 daha az enerji absorbe ederken hemoglobulin daha fazla enerji absorbe eder. Özellikle koyu tenlilerde epidermal hasar riski daha azdır. Epidermal soğutma sistemi kullanılmalıdır. Spot genişiliği 5 to 12.5 mm ve büyük alanların daha hızlı tedavi edilmesini sağlar Puls süresi: 2±20 (Lanigan SW. Management of unwanted hair in females. Clin Exp Dermatol. 2001Nov;26(8):644-7.) aytenferahbas Ferahbas

Fig. 4 Diagram illustrating the effect of laser spot size Randall VA, Lanigan S, Hamzavi I, Chamberlain James L. New dimensions in Hirsutism. Lasers Med Sci. 2006 Sep;21(3):126-33. aytenferahbas Ferahbas

Diod Dalga boyu: 800/ 810 nm Kıl follikülü tarafından enerji yeterince absorbe edilir 3mm penetrasyon derinliği sağlar Epidermis tarafından absorbe edilmediğinden koyu tenli kişilere de önerilebilir. Uzun pulse süresi (50ms’ye kadar) ve yüksek akıma bağlı ağrı ve yan etkileri azaltmak için ilave epidermal soğutma sistemi gerektirir Diode laser (800/ 810 nm): Bu dalga boyunda kıl follikülü tarafından enerji yeterince absorbe edilirken oksihemoglobin veya su gibi kromoforlar tarafından daha az absorbe edilir. 3mm penetrasyon derinliği sağlar, epidermis tarafından absorbe edilmediğinden koyu tenli kişilere de önerilebilir. Uzun pulse süresi (50ms’ye kadar) yüksek akım ağrı ve yan etkileri azaltmak için ilave epidermal soğutma sistemi gerektirir. aytenferahbas Ferahbas

FIG. 1. Facial hypertrichosis in a Portuguese female. FIG. 2. Patient shown in FIG. 1 after four months and three treatments with a diode laser. aytenferahbas Ferahbas

Nd:YAG Dalga boyu: 1064 nm Derin penetrasyon: 5-7mm Epidermal absorbsiyonu minimal Koyu tenli kişilerde de (deri tipi IV-VI) minimal yan etki ile uygulanabilir Yüzeyel soğutma uygulanmalıdır En az yan etki ancak en fazla ağrı Pulsed Nd: YAG laser (1064 nm): Dalga boyu: 1064 nm Derin penetrasyon:5-7mm dir ki derin lokalize olmuş kıl folliküllerine bile ulaşarak etkili bir epilasyon sağlar. Epidermal absorbsiyonu minimal olduğu için koyu tenli kişilerde de (deri tipi IV-VI) minimal yan etki ile uygulanabilir. Yüzeyel soğutma ağrı ve yan etkileri azaltmak amacı ile uygulanmalıdır. En az yan etkili ancak en ağrılı lazer epilasyon tipidir. aytenferahbas Ferahbas

IPL (590-1200nm) Geniş dalga boyu: Derin penetrasyon En geniş spot genişliği: hızlı uygulama Epidermis absorpsiyon: minimal Puls aralığı 0.5-25ms arasındadır, epilasyon için 20ms tercih edilir. Tüm deri tiplerinde en az yan etki ile uygulanabilir High-energy flash lamps (590–1200 nm): Yüksek enerjili flash lambalar infrarede yakın (iyi derin penetrasyon) geniş dalga boyu spektrumuna sahiptir ve en geniş spot genişliğinden dolayı oldukça hızlı tedaviye olanak sağlar. Epilasyon için cut-off filtresi 600nm dir ve genellikle epidermis tarafından absorbe edilen daha kısa dalga boyu elimine edilir. Puls süresi 0.5-25ms arasındadır, epilasyon için 20ms tercih edilir. Piyasada çok sayıda cihaz bulunduğundan kural olarak üretici firmaların önerilene göre kullanılmasında yarar vardır. Uygulama sırasında ağrıyı azaltmak için soğutucu jel uygulanmalıdır. Tüm deri tiplerinde çok az yan etki ile uygulanabilir. aytenferahbas Ferahbas

Soğutucu sistemler Deri yüzeyindeki sıcaklığı azaltarak pigmente epidermisin termal hasarını azaltır ve derin dermisde ışık yoğunluğunu maksimize eder Bazı sistemler özel olarak tasarlanmış contakt soğutucu el proplarına sahiptirler Soğutulmuş jel Soğutulmuş hava üfleyen cihazlar Bazı sistemler özel olarak tasarlanmış contakt soğutucu el proplarına sahiptirler ki bunlar deri yüzeyindeki sıcaklığı azaltarak pigmente epidermisin termal hasarını azaltır ve derin dermisde ışık yoğunluğunu maksimize eder. Benzer şekilde diğer lazer sistemleri de ya soğutulmuş jel uygulaması ya da soğutulmuş hava üfleyen cihazlar gerektirir. aytenferahbas Ferahbas

Kimlere hangi fotoepilasyon ? Açık tenli (deri tipi I-II) bronzlaşmamış,ve koyu renk kılları bulunan kişiler; Lazer sistemi ile epilasyona ideal adaylar Koyu tenli kişiler (deri tipi IV-VI) düşük akımlı alexandrite ve diod lazer 1064 uzun pulseli Nd:Yag lazer Böylece selektif lazer sistemi ile epilasyona ideal adaylar bronzlaşmamış, açık tenli (deri tipi I-II) ve koyu renk kılları bulunan kişilerdir. Koyu tenli kişilere (deri tipi IV-VI) ya düşük akımlı alexandrite ve diod lazer veya 1064 uzun pulseli Nd:Yag lazer gibi gerçek tedavi yöntemleri pigmentasyon bozukluğundan sakınmak için kullanılmalıdır. aytenferahbas Ferahbas

Yan etkiler Minimal erken eritem ve geçici eritem (ilk 24-48 saatte) Minimal erken eritem ve geçici eritem tedaviden sonraki ilk 24-48 saatte görülebilir. Sık olmayarak görülen postinflamatuar hiperpigmentasyon 6 ay veya daha kısa sürede geçer. Oldukça nadir olarak görülen peteşi işlemden birkaç gün sonrasında görülür. Skar gelişimi bildirilmemiştir. Yan etkiler: hafif bir rahatsızlık, geçici eritem, ödem ve nadiren deri dispigmentasyonu, kurutlanma ve vezikül oluşumudur. Bu yan etkiler bronz ten ve koyu deri rengine sahip kişilerde artmaktadır. Uygun lazer parametreleri ve teknikleri kullanıldığında ne kalıcı dispigmentasyon ne de skar oluşumu bildirilmemiştir. FIG. 2. Appropriate clinical endpoint of perifollicular erythema and edema. Laser hair removal 101 aytenferahbas Ferahbas

Peteşi, kurutlanma, vezikül Nadir Fig. 1 Post-inflammatory pigmentation and crusting after Nd:YAG laser treatment aytenferahbas Ferahbas

Postinflamatuar hiperpigmentasyon (6 ay > ) FIG. 3. (A, B, C, and D) Examples of laser hair removal-induced hyperpigmentation. aytenferahbas Ferahbas

IPL sonrası Geçici hiperpigmentasyon Kalıcı hipopigmentasyon Permanent hypopigmentation resulting fromlaser hair removal. (A)Temporary hyperpigmentation in a Fitzpatrick skin phototype IV treated with an intense pulsed light device for hair removal. (B) One month later, the hyperpigmented patches were replaced with persisting hypopigmented patches. aytenferahbas Ferahbas

Paradoksal hipertrikozis Lazer epilasyonun kayda değer yan etkilerinden biri tedavi alanı veya yakın çevresine yeni kıl gelişimini uyarmasıdır. Bu “paradoksal etki” hem lazer hem de ışık sistemlerinin her ikisinde de görülür. Bu gelişim inaktif kıl folliküllerine hem eşik altı akım uygulanması hem de çevreleyen alana ısı iletilmesi sonucu kıl gelişim siklüsünde senkronizasyon ile sonuçlanmaktadır.   FIG. 6. Paradoxical hypertrichosis. (A) Baseline appearance of chin and neck. (B) Apparent increase in pigmented hair density following treatment with a long-pulsed alexandrite laser (images provided courtesy of Andrea Willey,MD and Nerea Landa, MD). aytenferahbas Ferahbas

Sonuç Kıl azalması :%40-80 arasında Seans araları :4-6 hafta veya daha uzun İdame: birkaç aylık aralar ile tekrarlayan tedaviler gerekir Koyu ve kalın kıllar ince ve açık renkli kıllara göre daha iyi sonuç verir Kıl genellikle daha ince ve açık renkli olarak büyür Kalıcı epilasyon mümkün ancak garanti değildir Mevcut durumda fotoepilasyon için şu durumlar genellikle kabul edilmelidir Kıl azalması çoklu tedavi seanslarına rağmen %40-80 arasındadır. Seans araları 4-6 hafta veya daha uzun aralıklar ile yapılırsa sonuçlar daha iyi Kıl azalması genellikle kalıcı değil, idame sonuçlar için birkaç aylık aralar ile tekrarlayan tedaviler gerekir Koyu ve kalın kıllar ince ve açık renkli kıllara göre daha iyi sonuç verir Kıl genellikle daha ince ve açık renkli olarak büyür Kalıcı epilasyon mümkün ancak garanti değildir Kunte C, Wolff H, Gottschaller C, Hohenleutner U. Therapy of hypertrichosis. J Dtsch Dermatol Ges. 2007 Sep;5(9):807-10. aytenferahbas Ferahbas

aytenferahbas