? Milli Egemenlik: Devleti yönetme yetkisinin devleti kuran kişi veya ailesinde değil, doğrudan halkta olduğu yönetimlerdir. Biliyor musun ? Saltanat: bir ülkenin yönetimin babadan oğula geçmesi ya da bir hanedanın elinde olmasını ifade eder. Biliyor musun Saltanat nedir? Milli egemenlik nedir?

1906, Selanik, Mustafa Kemal Paşa, “… eskimiş olan çürük yönetimi yıkmak, milleti hakim kılmak, özetle vatanı kurtarmak için sizi göreve çağırıyorum.” 21-22 Haziran 1919, Amasya Genelgesi, “Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” 23 Temmuz-7 Ağustos 1919, Erzurum Kongresi, “Kuvayımilliyeyi tek kuvvet olarak tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak esastır.” 23 Nisan 1920, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılışı” (Milli egemenliğin en önemli aşaması.) TBMM’nin kabul ettiği 1921 Anayasası’nın bazı maddeleri; - Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. - Yasama ve yürütme yetkisi milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisi’ne aittir.

Efendiler, bu vaziyet karşısında bir tek karar vardır Efendiler, bu vaziyet karşısında bir tek karar vardır. O da milli hakimiyete dayanan kayıtsız şartsız bağımsız yeni bir Türk Devleti kurmak. Uyarı: Peki, TBMM açıldıktan hemen sonra saltanatın Kaldırılamamasının nedeni nedir? Milli mücadelede herkes bağımsızlığı istiyordu ama bir kısım milli egemenlik isterken, bir kısım saltanatın devamını istiyordu. Kısacası, saltanatın TBMM açıldıktan sonra hemen kaldırılamamasının nedeni milli mücadeleyi bölmemektir.

Uyarı: 1 Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. 2 Kurtuluş Savaşı bittikten sonra İtilaf Devletleri Lozan Barış Antlaşması’nı imzalamak üzere TBMM ve İstanbul Hükümeti’ni çağırmıştır. İstanbul hükümeti de bunu kabul etmiştir. 1 Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. 2 Yasama, yürütme ve yargı görevi TBMM’ye aittir. Bu durum Mustafa Kemal Paşa’nın saltanatın kaldırılmasıyla ilgili düşüncelerinin haklılığını bir defa daha ortaya koydu. Aynı zamanda saltanatın kaldırılması için haklı bir gerekçe oldu. Konu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde tartışıldı. Mustafa Kemal Paşa bir konuşma yapıp, milletin kendi gayretiyle hakimiyeti ele aldığını ve saltanatın kaldırılmasının gerekliliğini belirtti. Uyarı: İtilaf devletleri burada neyi amaçlamışlardır? Galip devletler, bu davranışıyla Türkler arasında ikililik çıkararak, menfaatlerini daha iyi savunacaklarını düşünüyorlardı. İstanbul hükümetinin katılma arzusu, milli mücadelenin ruhuna ve anayasaya aykırıydı.

Bu konuşmanın ardından 1 Kasım 1922’de TBMM, saltanatı kaldırmıştır. Bu bir oldu bittidir. Söz konusu olan ulusa egemenliğini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız sorusunun cevabı değildir. Sorun, gerçekleşmemiş bir olayı yasa ile saptamaktan başka bir şey değildir. Bu, ne olursa olsun yapılacaktır. Burada toplananlar meclis ve herkes sorunu doğal bulursa, sanırım ki uygun olur. Yoksa yine gerçek, yöntemine göre saptanacaktır ama belki bir takım kafalar kesilecektir. Uyarı: Bu konuşmanın ardından 1 Kasım 1922’de TBMM, saltanatı kaldırmıştır.

Padişah Ülkeyi Terk Etti MECLİS OSMANLI HANEDANI’NIN YÖNETİMİNE SON VERDİ Saltanat Kaldırıldı Padişah Ülkeyi Terk Etti 17 Kasım 1922 Ülkenin terk edilmesinin nedeni oluşacak tepkiler olarak açıklandı

Yeni Halife Abdülmecid VI. MEHMET VAHİDEDDİN’İN ARDINDAN TBMM, YENİ HALİFEYİ SEÇTİ Saltanat Kaldırıldı Yeni Halife Abdülmecid 19 Kasım 1922 Abdülmecid’e halifelik unvanı devlet işlerine karışmaması karşılığında verildi

Saltanatın kaldırılmasının sonuçları nelerdir? SALTANATIN KALDIRILMASIYLA: Osmanlı hanedanlığının yönetimi sona erdi. Millet egemenliğine geçildi. Yönetimdeki çift başlılık ortadan kalktı. Laiklik alanında ilk yenilik yapıldı. Saltanatın kaldırılmasının sonuçları nelerdir?

İstanbul, Osmanlı’nın başkenti olacak ama uluslararası bir statüde olacak ve uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek. Ege Bölgesi ve Ege Adaları Yunanistan’a bırakılacak, Doğu Anadolu’da bağımsız Ermenistan, Doğu Karadeniz’de Pontus devleti kurulacak. Sevr Antlaşması, TBMM tarafından kabul edilmemiş ve yapılan Kurtuluş Savaşında tüm cephelerde başarılı olduktan sonra sıra uluslararası ilişkilerde eşitlik ilkesine dayanan bağımsızlık ve egemenliğimize zarar vermeyecek bir anlaşma imzalamaya gelmiştir. Mecburi askerlik kaldırılarak, yalnızca iç güvenlik için 15.000 jandarma olmak üzere 50.700 kişilik bir kuvvet bulundurulacak, ayrıca askerin ağır silahları olmayacak. Kapitülasyonlar yeniden uygulanmaya konularak, tüm devletler tarafından kullanılabilecek. Sevr Antlaşması’nın maddeleri nelerdi? Sevr’e göre sınırlarımız nasıldı? Azınlıklara en geniş haklar verilecek ve azınlıkların istedikleri devletin vatandaşlığına geçmesine izin verilecek. Osmanlı ekonomik konuların hiçbirine tek başına karar alıp uygulamayacak. Devletlerin her biri bir üye verecekler, bu üyelerden bir komisyon oluşacak ve bu mali komisyon bütçeyi karara bağlayacak.

Uyarı: Bu yenilik hangisi olabilir? İtilaf Devletleri, birçok anlaşmaya tanıklık etmiş olan İsviçre’ye anlaşmazlıklar çıkarmak amacıyla her zaman yaptığı gibi İstanbul Hükümeti’ni ve TBMM’yi çağırdı. Ama, TBMM’nin yaptığı bir yenilik, İstanbul Hükümeti’nin Lozan’a gelememesine neden oldu. Bu yenilik hangisi olabilir? Uyarı: Lozan görüşmelerinin başlayacağı sıralarda TBMM, Saltanatı kaldırınca Osmanlı resmen tarihe karıştı. Böylece Lozan Konferansı’na gelecek bir İstanbul Hükümeti, kalmadı.

Konferansa kimler katılmıştır? Îtilaf Grubu İngiltere Fransa İtalya Japonya Romanya Yunanistan Yugoslavya ABD SSCB Bulgaristan Türkler Adına Konferansa kimler katılmıştır? TBMM

TBMM Hükümeti’nin Lozan‘daki beklentileri; 1- Misak-ı Milli'yi gerçekleştirmek. 2- Anadolu'da bağımsız bir Ermeni Devleti'nin kurulmasını engellemek. 3- Kapitülasyonları kaldırmak. 4- Türkiye ile Yunanistan arasındaki (Doğu Trakya, Ege adaları, nüfus değişimi) sorunları çözmek. 5- Türkiye ile Avrupa devletleri arasındaki (ekonomik, siyasal, hukuksal) sorunları çözmek. 6- O Türkiye'nin tam bağımsızlığını dünyaya tanıtmak. TBMM iki konuda kesinlikle taviz vermek istememiştir. Bunlar; 1- Kapitülasyonlar 2- Doğu Anadolu’da kurulması istenen Ermeni Devleti

20 Kasım 1922'de Lozan görüşmeleri başladı 20 Kasım 1922'de Lozan görüşmeleri başladı. Konferansın ilk gününden itibaren Osmanlı borçları, Türk - Yunan sınırı, Boğazlar, Musul, Azınlıklar, Kapitülasyonlar üzerinde uzun tartışmalar olmuş, ancak birçok konuda taraflar taviz vermeyince anlaşma sağlanamayınca 4 Şubat 1923'te görüşmeler kesilmiştir Çok ıstırap çektik, çok kan akıttık. Bütün medeni uluslar gibi hürriyet ve istiklal istiyoruz. Tarafları yeniden barış masasına oturtmak amacı ile arabulucular devreye girmiş ve 23 Nisan 1923'te görüşmeler yeniden başlamıştır. Görüşmelere katılan devletlerin karşılıklı tavizler vermesi sonucunda 24 Temmuz 1923'te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.

SINIRLAR a)Suriye Sınırı 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Antlaşması'nda belirlenen sınırlar kabul edilmiştir. Caber kalesi Türk toprağı olduğu, Türk muhafızları ve bayrağının burada bulunması kabul edilmiştir. Önemi: Misak-ı Milli'de yer almasına rağmen Hatay sınırlarımız dışında kalmıştır. Ancak 1938 yılında Hatay bağımsızlığını ilan etmiş ve 1939 yılında Hatay Meclisi kararıyla topraklarımıza katılmıştır. b)Irak Sınırı Musul-Kerkük sorunundaki anlaşmazlıktan dolayı sınır belirlenememiştir. Sınırın daha sonra Türkiye ile İngiltere arasında yapılacak olan ikili görüşmelerle belirlenmesine karar verilmiştir. Önemi: Irak sınırı Lozan'da çözümlenememiştir. Musul meselesinde çözüme ulaşılamaması, barışı geciktireceğinden dolayı bu sorunun çözümü konferans sonuna bırakılmıştır. Türkiye, İngiltere'nin elinde bulunan Mısır, Irak, Sudan üzerindeki haklarını tanımış, Kıbrıs'ın İngiltere'ye ait olduğunu kabul etmiştir.

c) Batı Sınırı Mudanya Ateşkes Anlaşması'yla belirlenen Meriç nehri iki ülke arasında sınır kabul edilmiştir. Yunanistan, Edirne'nin bir mahallesi olan ancak Meriç nehrinin batısında kalan Karaağaç'ı savaş tazminatı olarak Türkiye'ye vermeyi kabul etmiştir d) Adalar Boğazların güvenliği açısından Bozcaada ve İmroz adaları Türkiye'de kalmıştır. Midilli, Sakız, Sisam gibi Ege adalarının Yunanlılarda kalması ancak, adaların silahlandırılmaması da kabul edilmiştir. Balkan Savaşlarında kaybedilen Ege adaları geri alınamamış, Oniki Ada da İtalya'ya bırakılmıştır. Lozan Antlaşmasına göre Yunanistan’ın adaları silahsızlandırmaması gerekirken, antlaşmayı ihlal ederek bir çok adayı silahlandırmıştır.

KAPİTÜLASYONLAR Lozan'ın en çok tartışılan konusu, hiç taviz verilmeden çözülmüş ve kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır. Önemi: Türkiye'nin ekonomik, siyasal ve hukuksal alanda gelişmesini engelleyen sınırlamalar ortadan kalkmıştır. Türkiye'deki yabancı ticari kurumlar belli ve kısa bir geçiş sürecinden sonra Türk kanunlarına kayıtsız şartsız uymayı kabullenmiştir İtilaf Devletleri kapitülasyonların devamını sağlama çalışmalarıyla Yeni Türk Devleti'nin bağımsızlığını kabul etmek istemediklerini ortaya koymuşlardır ? Kapitülasyon: Osmanlı Devleti'nde yabancılara verilen ekonomik, adli, idari vb. hak ve ayrıcalıklardır. Biliyor musun Osmanlı Devleti’nin iyi niyetle ekonomiyi canlı tutmak amacıyla ilk kez Venedik ve Cenevizlilere vererek başlanan kapitülasyonlar birçok devlete verilmiş ve Osmanlı Devleti’nin yıkılışının temel sebebi olmuştur.

BOĞAZLAR Boğazların idaresi, başkanlığını bir Türk'ün yapacağı uluslararası komisyona bırakılmıştır. Boğazların her iki yakasında 20'şer km.lik askerden arındırılmış bölge oluşturulmuştur. Oluşturulan askersiz bölgeye olağanüstü bir durum yaşandığında Türkiye'nin asker sokabileceği kararlaştırılmıştır. Boğazlardan ticaret gemilerinin serbestçe geçmesine karar verilmiştir. Savaş gemilerine ise tonaj sınırlaması getirilmiştir. Önemi: Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılamaması Türkiye'nin bağımsızlık ve egemenliğini sınırlandırmıştır. Boğazların bütün milletlere açıklığı kabul edilmiştir. Türkiye Devleti’nin bağımsızlık anlayışını kısıtlayan boğazlar ile ilgili maddeler 1936 yılında Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi ile tekrar düzenlenmiş ve komisyon kaldırılarak tüm yetki ülkemize devredilmiştir. .

BORÇLAR Daha çok Fransa ile aramızda problem olan borçlar sorunu aşağıdaki şekilde çözümlenmiştir: Duyun-u Umumiye (Genel Borçlar) idaresi kaldırılacaktır. Osmanlı Devleti'nden ayrılan devletlere Osmanlı borçlarından hisse verilecektir. Osmanlı borçlarının büyük bölümünü TBMM ödeyecektir. Borçlar Türk lirası olarak ve taksitler halinde ödenecektir. Önemi: Yeni Türk Devleti Osmanlı Devleti'nden kalan asırlık sorunlardan birini daha çözmüştür. Osmanlı borçlarının kabul edilmesi Yeni Türk Devleti'ni Osmanlı Devleti'nin devamı şeklinde göstermektedir. Lozan'dan sonra borçların ödenmesinde Türkiye ile Fransa arasında bazı sorunlar yaşanmıştır. Türkiye Osmanlı Devleti'nden kalan bütün borçları 1954 yılında bitirmiştir.

ERMENİSTAN SORUNU Sevr Antlaşması ile Doğu Anadolu'da kurulmasına karar verilen Ermeni Devleti'nden vazgeçilmiş ve bölgenin Türk toprağı olduğu kabul edilmiştir.

İSTANBUL’UN BOŞALTILMASI Lozan Antlaşması TBMM Hükümeti tarafından onaylandıktan altı hafta sonra işgal kuvvetleri İstanbul'u boşaltacaktır. 6 Ekim 1923 tarihinde İtilaf Devletleri İstanbul'u boşaltmışlardır.

AZINLIKLAR Türkiye'deki bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilmiştir. Azınlıklara Türk vatandaşlarına tanınan tüm haklar tanınmış, ayrıcalıkları ise kaldırılmıştır. Türkiye'deki en kalabalık azınlık durumunda bulunan Rumların İstanbul'da yaşayanlar hariç Yunanistan'a gönderilmesi kararlaştırılmıştır. Buna karşılık Batı Trakya hariç Yunanistan'da yaşayan Türklerin de Türkiye'ye gönderilmesi kabul edilmiştir. Önemi: Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilerek yabancı devletlerin Türkiye'nin içişlerine karışması engellenmiştir. Alınan kararlarla azınlıkların ayrıcalıklarına son verilmiştir. Osmanlı Devleti'nin önemli özelliklerinden olan çok ulusluluk Türkiye'de sona ermiştir

YABANCI OKULLAR Yabancı okullar Türk kanunlarına ve diğer okulların bağlı bulundukları tüzük ve yönetmelik hükümlerine uyacaklardır. Türk hükümeti bu okulların öğrenimini düzenleyecektir. Önemi: Türkiye'de kurulmuş olan yabancıların okulları Türk Milli Eğitimi'ne bağlanmış ve denetim altına alınmıştır.

PATRİKHANE I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı boyunca azınlıklar ve dış güçlerle birlikte hareket eden Fener Patrikhanesi'nin, yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartı ile Türkiye'de kalması kabul edilmiştir. Önemi: Fener Patrikhanesi'nin siyasi ayrıcalıkları sona erdirilmiştir.

SAVAŞ TAZMİNATI Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç'ı Türkiye'ye bırakmıştır.

Lozan Antlaşması'nın Sonuçları ve Önemi ise; 1- Bu antlaşma ile itilaf Devletleri Misak-ı Milli'yi ve Türk Devleti'nin bağımsızlığını kabul etmiştir. 2- Askeri zaferler bu antlaşma ile siyasi zafere dönüşmüştür. 3- Yunanistan'la aramızdaki sorunlar çözülmüştür. 4- Lozan Antlaşması, geçerliliğini uzun süre koruması bakımından dünyaya örnek olmuştur. Kesinlikle süreli bir antlaşma değildir. 5- Bu antlaşmaya göre, Türkiye açısından I. Dünya Savaşı sona ermiştir. 6- Türk Bağımsızlık Savaşı'nın başarıya ulaşması sömürge altında bulunan milletleri harekete geçirmiştir. 7- Türk milletine zorla kabul ettirilmeye çalışılan Sevr Antlaşması'nın yerine Türk milletinin birlik ve bütünlüğünü koruyan bir anlaşma yapılmıştır.

Sizce Ankara başkent olmaya uygun mudur?

1 2 3 Cumhuriyet öncesi Ankara’da hangi Temsil heyetinin merkezi Ankara olmuştur. Cumhuriyet öncesi Ankara’da hangi çalışmalar yapıldı? 2 TBMM’nin merkezi burası olmuştur. 3 Bazı anlaşmalar burada yapılmıştı.

Ankara neden başkent seçilmiştir? “Bir defa Boğazlar askeri bakımdan tamamıyla açık, tamamıyla emniyetsiz vaziyette. Lozan Antlaşması'yla elde edebildiğimiz neticeler ve tarihi şartlar bizi endişeye sevk ediyor. Ayrıca Anadolu'nun ortasında bulunarak ve bir Anadolu hükümeti olarak yeni devleti çalıştırmak istiyoruz" Başkentimizin neresi olacağı sürekli tartışılmakta ve bu da TBMM otoritesine zarar vermekteydi. Bazı nedenler değerlendirildi ve yeni Türk Devleti’nin başkentinin Ankara olmasına karar verildi. 13 Ekim 1923’te Ankara, başkentimiz oldu. Ankara neden başkent seçilmiştir? 1 Anadolu’nun ortasında bulunması 4 TBMM’nin Ankara’da açılması ve Kurtuluş Savaşı’nın merkezi’nin burası olması 2 Siyasi ve askeri yönden güvenli olması 5 Atatürk’ün şehri başkent olarak görmesi 3 Ulaşım ve iletişiminin kolay olması