Nasıl Alıştırabiliriz? Ümmetin Gelecek Nesli Çocuklarımızı Namaza Nasıl Alıştırabiliriz? Hazırlayan CELAL ÇELİK
İçerik Namazın önemi Peygamberimiz ve çocuklar 0-6 yaş arası 10 yaş ve sonrası Çocukların camiye alıştırılması
Kur’an-ı Kerim’de Namaz “Aile efradına namaz kılmalarını emrederek kendin de ona sabırla devam et.Biz senden rızık istemiyoruz.Seni biz rızıklandırırız.Takva sahipleri için güzel akıbet vardır.” (Taha 20/ 132)
Yavrularımız İçin Namazın Önemi Namaz çocuklarımıza; Kulluğun yalnız Allah’a olması gerektiğini öğretir. Özgüven ve cesaret kazandırır. Hedefi belirli bir dava elemanı olmalarını sağlar. Temizlik bilinci aşılar. Disiplin anlayışı kazandırır. Kişilik ve kimlik kazandırır. Namaz çocuklarımızı çirkin ve kötü işlerden alıkoyar.
"Sana vahyedilen kitab’ı oku ve namazı da dosdoğru kıl "Sana vahyedilen kitab’ı oku ve namazı da dosdoğru kıl. Muhakkak ki, namaz hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah'ı anmak elbette (ibadetlerin) en büyüğüdür. Allah yaptıklarınızı bilir." (Ankebût 29/45)
PEYGAMBER EFENDİMİZ “ Namaz gözümün nurudur.” “ Namaz dinin direğidir.” “ Kişinin ahirette ilk hesaba çekileceği amel namazdır. “ “ Mü’minin miracı olarak ve Allah’a en yakın olduğu haldir.” (Müslim) “ Günde beş vakit namazı, bir insanın kapısının önünden akıp giden bir ırmağa, namaz kılmayı da bu ırmakta hergün beş kere yıkanmaya benzetmiş ve şöyle buyurmuştur; Ne dersiniz, birinizin kapısının önünden bir ırmak geçse ve o kimse orada günde beş kere yıkansa bedeninde hiç kir kalır mı? “ Sahabeler, “ Kalmaz, Ey Allah’ın Resulü ” deyince Peygamberimiz ” İşte beş vakit namaz buna benzer. Allah namaz sayesinde günahları siler.” buyurmuşlardır. ( Buhari )
Peygamberimizin Çocuklara Namazı Öğretmesi Hz. Peygamber (s.a.v.) gelince, onlara namazla ilgili bilgiler verirdi. Çocuklar sabah, yatsı, Cuma, bayram ve cenaze namazlarına iştirak ederlerdi. Böylece Peygamberimiz (s.a.v.) onlara birçok şeyleri öğretirdi. İbni Abbas (r.a)’den gelen bir rivayette : “Bir gece teyzem Meymune’nin evindeydik. Resul-i Ekrem de vardı. Allah Resulü gecenin bir bölümünde kalkıp abdest aldı. Peşinden ben de kalkıp tıpkı onun gibi abdest aldım. Beraber namaz kılmak için sol tarafına durdum. Nebi (s.a.v.) beni sağ tarafına çekti.” ( Buharî )
Peygamberimizin Çocuklara Namazı Öğretmesi Peygamberimiz Hz. Enes’e “ Yavrucuğum namazda sağa sola bakma.Sağa sola bakmak namaza zarar verir.” (Tirmizi) Çocuklar Resulullah (s.a.v.)’in arkasında namaz kılmak için beklerlerdi.
0-6 YAŞ ARASI (Örnekleme - Teşvik Etme Dönemi) Bu dönemde çocuklar anne-babalarını taklit ederler. Büyükler evlerinde tek başına namaz kılarken, abdest alırken, Kur’an okurken bunları çocukların göreceği yerlerde yaparak örnek olmalı. Seccade, tespih ve takke gibi eşyalar dolaplarda değil de el altında çocukların görebileceği yerde bulunmalıdır. Anlamadan yaptıkları namaz kılma hareketlerini büyükler sempati teşvikle karşılamalıdır.
Onlar için Allah Azze ve Celle’ye dua ederek yardım istemek gerekir. “Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı devamlı kılanlardan eyle” ( İbrahim 14/40 )
7-10 YAŞ ARASI ( Sevdirme-Alıştırma-Eğitim Yaşı) Yedi yaşına geldiği zaman anne-babanın çocuğa namazı emretmesi gerekir. Çünkü Peygamberimiz (s.a.v.) “ Çocuklarınız yedi yaşına gelince namazı emredin…” buyurmaktadır.(Ebu Davud) Anne ve baba; namaza bağlılıkları, namaz adap ve erkânıyla çocuklara güzel örnek olmalı. Baba çocuğa nasıl temizleneceğini ve avret yerlerini nasıl kapatacağını açıklayarak öğretmeli abdest almayı öğretmeli ayrıca namazın önemini ve İslam'daki yerini de öğretmeli.Sonra uygulayarak göstermeli.
7-10 YAŞ ARASI ( Sevdirme-Alıştırma-Eğitim Yaşı) 7 yaşına girince namaz töreni yapılmalı.Kız çocuklara namazda giyebileceği elbise erkek çocuklara da kol saati gibi hediyeler almalı. Arkadaşlarını namaz kılanlardan seçmeli. Sizin gibi düşünen ailelerle müşterek projeler yürütülmeli. Bu yaştaki çocuk namazdan dolayı kesinlikle cezalandırılmamalı.
10 YAŞ VE SONRASI ( Disipline Etme-Bilgilendirme Dönemi) Abdest ve namazla ilgili bütün bilgiler öğretilmeli. Farz namazlarla beraber sünnet namazlara da alıştırılmalı. Namaza alıştırmada sevgi ve şefkat esastır. Katı tutumlar ikiyüzlülüğe itebilir. Düzenli namaz kılma alışkanlığı kazanana kadar, bıkmadan vakit girdiğinde namaz kılması gerektiği hatırlatılmalı. Hatırlatmalarda kullanılacak cümleler sevdirici olmalı.
Hatırlatmalarda Kullanılacak Cümleler Sevdirici Olmalı Mesela: Namazı kıldın mı canım? Bak, namazı unutacaksın, hemen kılıver. Lütfen namazı geciktirmeden kılıver canım. Sevgili yavrum namaz vakti çıkmadan namazı kılıver. Haydi tatlım. Namaz çok gecikti namaz böyle gecikmeleri sevmez.
10 YAŞ VE SONRASI ( Disipline Etme-Bilgilendirme Dönemi) Çocukların odasına namaz vakitlerini gösteren takvim,duvar saati,çalar saat Kâbe resmi gibi malzemeler yerleştirilmelidir. Bunlar çocukların namazları vaktinde kılmasını sağlar. Ailenin mali durumu yerinde ise onları umreye götürmeli. Namaz alışkanlığı esnasında kesinlikle emsalleriyle kıyaslanmamalıdır. Baba evde namaz kılmak zorunda kalırsa, namazı cemaatle kılmalı ve alenin fertlerini namaza dahil etmelidir.
ÇOCUKLARI CAMİYE ALIŞTIRMA Çocuklar çok küçük yaşlarda camiye arada bir götürülmeli, ancak cemaate değil. Ortamı görsün, biraz oynasın, camiyi sevsin. 7 yaşına doğru cemaate götürülmeli ancak en kısa namazlara ve ilk zamanlarda her zaman camiye götürülmemeli. Azdan başlayarak, git gide çoğalan bir seviyede camiye götürülmeli Baba camiye gitmeden önce cami ve namaz adabını ona anlatmalıdır. İmam, müezzin veya cemaatten bazıları ile daha önceden anlaşıp ona sevecen davranmaları sağlanmalıdır. Hatta bazı hediyeler alıp onların vermesi de sağlanabilir.
ÇOCUKLARI CAMİYE ALIŞTIRMA Çocuğun camiye gidip gelmesi, ev içinde gündem olmalıdır. Camiye geldiği takdir edilmeli, arada bir namaz sonrası park, lokanta, pastane, market gibi yerlere götürülüp hediyeler alınmalı. Gücünün yetmeyeceği Cuma namazı, teravih namazı, yatsı namazı gibi namazlara küçük çocuklar götürülmemeli. Arkadaşlarıyla grup halinde camilere gitmesi teşvik edilmeli. Buna ortam hazırlanmalıdır. Belli dönemlerde de büyük, görünüm güzelliği olan görkemli camilere mesela; Sultanahmet, Süleymaniye gibi camilere götürülmelidir. Camiye gitmek istemeyince; sebepleri araştırılmalı.
Peygamber Efendimiz (s. a. v Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular ki; “ İnsan ölünce üç şey hariç amel defteri kapanır; devam eden sadaka, kendisiyle faydalanılan ilim, ona dua eden salih evlat.” (Müslim-Ebu Davud-Tirmizi-Nesai-Müsned İmam Ahmed)
Nasıl Alıştırabiliriz? Ümmetin Gelecek Nesli Çocuklarımızı Namaza Nasıl Alıştırabiliriz? Görüş ve önerileriniz için Email: namazaalistir@hotmail.com