Hedefiniz Sizce mevcut hayat standartlarınızı sadece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alacağınız emekli maaşı ile devam ettirmeniz mümkün mü?
BES Nedir? Bireysel emeklilik sistemi, kişilerin aktif çalışma yaşamları süresince yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde, yaşam standartlarını koruyabilecekleri bir gelir elde etmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemidir. Kişiler bu sisteme gönüllü katılarak, sosyal güvenlik sisteminin sağladığı emeklilik gelirine ek bir gelir sağlayabilmektedir.
Sistem ne zaman başladı? Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş, 7 Nisan 2001 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun, yayımı tarihinden 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 27 Ekim 2003 tarihinde emeklilik şirketleri faaliyete geçmiştir
BES’in amacı nedir? Gelişmiş tüm ülkelerde uygulanmakta olan bireysel emeklilik sisteminin amaçları özetle şu şekilde sıralanabilir: – Bireylerin yaşlılıklarında kullanmaları amacıyla, güvenli bir şekilde tasarruf yapmalarını sağlamak, – Bu tasarrufları teşvik etmek, yatırıma yönlendirmek ve düzenlemek, – Emekli aylığı ve toptan geri ödeme yoluyla katılımcılara emeklilik dönemlerinde ek gelir sağlanarak, refah düzeylerini arttırmak, – Ekonomiye kaynak yaratmak, – İstihdamı arttırmak.
BES’e girmek için 10 neden Rahat Bir Emeklilik Güven Şeffaflık Vergi Avantajı Emeklilik Gelirinizi Etkileyen Kararlarda Söz Hakkı Profesyonel Fon Yönetimi Lisanslı Aracılardan Hizmet Ödemeye Ara Verme Hakkı Başka Bir Emeklilik Şirketine Geçme ve Hesap Birleştirme Hakkı İşveren Grup Emeklilik Sözleşmeleri
Güvenilirlik Sistemin tüm unsurları denetim altındadır. – Şirketlerin faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı, – Fonların ve portföy yöneticilerinin faaliyetleri ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yılda en az bir kere denetlenir. – Şirketinizin yılda en az bir kere bağımsız dış denetim yaptırması zorunlu olduğu gibi, – Fonların hesap ve işlemleri ayrıca, üçer aylık dönemler itibariyle bağımsız dış denetime tabidir. – Şirketlerin günlük faaliyetleri ise Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından elektronik ortamda izlenir.
Güvenilirlik Bireysel Emeklilik Sistemi'nde ödenen katkı paylarıyla alınan emeklilik yatırım fonu varlıkları Takasbank'ta saklanmaktadır. Emeklilik şirketi varlıkları ile emeklilik yatırım fonu varlıkları ayrıdır sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 17. maddesi uyarınca "Fon mal varlıkları rehnedilemez, teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dahil edilemez."
Şeffaflık Bireysel emeklilik hesapları Takasbank nezdinde tutulur. Bu hesaplardan günlük olarak fon paylarınızı izleyebilirsiniz. –
Yatırım Araçları Katılımcıların ödeyecekleri katkı payları emeklilik şirketlerinin kurmuş oldukları fonlarda değerlendirilecektir. Fon portföyüne alınabilecek para ve sermaye piyasası araçları şunlardır; – Nakit, vadeli-vadesiz mevduat – Borçlanma araçları (ters repo dahil) ile hisse senetleri – Kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar – Repo işlemleri – Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri – Borsa para piyasası işlemleri – Yatırım fonu katılma belgeleri – Kurulca uygun görülen ve kamuya ilan edilen diğer para ve sermaye piyasası araçları
Katılımcı Hakları Sistemden istediği zaman ayrılma hakkı Katkı payı ödemelerini durdurma hakkı Katkı payı ödemelerini indirme-arttırma hakkı Ek katkı hakkı Yılda 6 kez fon değiştirme hakkı Yılda 1 kez şirket değiştirme hakkı Hesap birleştirme hakkı Vergi indirimi hakkı Emeklilik hakkı
Katılımcı Hakları Emeklilik Hakkı – Sistemde en az 10 yıl kalarak (10 yıl süreyle katkı payı ödeyerek) ve 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olabilirsiniz. Emekliliğe hak kazandığınızda, birikimlerinizi kısmen veya toplu olarak alabileceğiniz gibi emeklilik maaşı sağlayan yıllık gelir sigortası sözleşmesi yaptırarak tercihleriniz doğrultusunda değişecek emeklilik maaşınızı almaya hak kazanabilirsiniz. – Birden fazla emeklilik sözleşmeniz varsa; bu sözleşmelerden birinden emekliliğe hak kazandıysanız, (10 yıl boyunca katkı payı ödediyseniz ve 56 yaşınızı tamamladıysanız) ve diğer sözleşmelerinizden de emekli olmak istiyorsanız; Emeklilik hakkınızı kullanacağınıza dair taleple birlikte, diğer sözleşmeleriniz için de emeklilik hakkını kullanmak istediğinizi bildirmeniz gerekmektedir.
Katılımcı Hakları Emeklilik Hakkı – Emekli maaşı aylık, 3 aylık, 6 aylık veya yıllık ödeme dönemlerde alınabilir – Programlı geri ödeme seçeneğinde, ödeme dönemi ve tutarınızı yılda en fazla iki kez olmak üzere değiştirebilir, fon dağılımı değiştirme ve aktarım haklarınızı kullanmaya devam edebilirsiniz. Ancak, ilgili hesaba katkı payı ödeyemez veya hesap birleştirmesi işlemi yapamazsınız.
Vergi indirimi Hakkı Ödediğiniz katkı paylarının ücretli çalışıyorsanız brüt ücretinizin %10’unu, serbest meslek sahibi iseniz beyan ettiğiniz gelirin %10’unu ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmayan kısmını gelir vergisi matrahınızdan indirme hakkına sahipsiniz. Böylece, ödediğiniz katkı payının bulunduğunuz vergi dilimine göre değişecek bir bölümünün ücretinize/gelirinize yansımasını sağlamış olursunuz
Vergi indirimi Hakkı Ödeme tutarı ve tarihinin yer aldığı aşağıdaki belgeler indirime esas alınacak ödeme belgesi olarak kabul edilir: – Emeklilik şirketinin e-posta ve fax yoluyla gönderdiği makbuzların dışında; ödeyenin adı ve soyadı, ödemenin ait olduğu dönem, ödenen katkı payı tutarı, ödeme yapılan bireysel emeklilik şirketinin unvanı ve ödemenin türüne (bireysel emeklilik katkı payı) ilişkin bilgilerin yer alması koşuluyla; – übanka dekontları, – üotomatik para çekme makinesi makbuzları, – ükredi kartı ekstreleri – üposta çekleri
Emeklilik Şirketi Yükümlülükleri Emeklilik sözleşmeniz yürürlüğe girmeden önce şirket hesaplarına intikal eden katkı payı ödenmelerini, hesaba intikal tarihini takip eden en geç 2. iş gününde likit fonda yatırıma yönlendirmekle, Emeklilik sözleşmenizin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden en geç 2. iş gününde sizin tarafınızdan belirlenen fonlar için gerekli fon alım- satım talimatlarını vermekle, Fon dağılımı değişikliği taleplerinizde, iki iş günü içinde fon alım- satım talimatlarını vermekle, Emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılma talebinde bulunursanız, şirketiniz bireysel emeklilik hesabınızdaki birikimleri emeklilik sözleşmesi hükümleri çerçevesinde 7 iş günü içerisinde ödemekle yükümlüdür.
Emeklilik Şirketi Yükümlülükleri Sözleşmenizi başka bir şirkete aktarım talebinde bulunmanız halinde, mevcut şirketiniz hesap özetini en geç 5 iş günü içinde size göndermekle yükümlüdür. Gönderilecek evraklar; – Aktarım bilgi formı – Aktarım talep formu – Hesap Özet Profili Emeklilik şirketi, yıllık hesap bildirim cetveli ile birlikte emeklilik planındaki yönetim ve fon işletim gideri kesintilerine, fon unvanlarına, asgari katkı payı tutarına ve benzeri mahiyetteki değişikliklere ilişkin bilgi notunu katılımcıların tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine hesap dönemlerini takip eden on iş günü içinde, göndermekle yükümlüdür
Kesintiler Yönetim Gider Kesintisi Fon işletim gider kesintisi Stopaj Giriş aidatı
BİREYSEL EMEKLİLİK ARACISI OLMAK İÇİN... En az dört yıllık yükseköğretim kurumlarından, İki yıllık bankacılık, sigortacılık, borsa ve finans, finans, işletme, maliye, menkul kıymetler ve sermaye piyasası, muhasebe, para ve sermaye yönetimi, pazarlama ve satış yönetimi meslek yüksekokullarından veya Müsteşarlıkça uygun görülen benzer eğitim programına sahip meslek yüksek okullarından mezun iseniz; Lise veya dengi okul mezunu ve aşağıda tanımlanan şirketlerde tam zamanlı şirket personeli olarak, sınava başvuru yaptığınız tarih itibarıyla en az toplam iki yıl süreyle çalışmışsanız; EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ SİGORTA ŞİRKETLERİ SİGORTA ACENTELERİ, SİGORTA BROKERLERİ
BİREYSEL EMEKLİLİK ARACISI OLMAK İÇİN... Müflis olmadıysanız, konkordato ilan etmemişseniz, Türk Ceza Kanununun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmadıysanız, Meslek şeref ve haysiyetine aykırı davranışlarda bulunmadıysanız, EGM tarafından düzenlenen elektronik ortamda gerçekleştirilen bireysel emeklilik aracıları sınavına (e-BEAS) başvuruda bulunabilirsiniz.