Öğretmenlik ve Estetik Duyarlılık Prof.Dr.Ayşe Çakır İlhan Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi ilhan@education.ankara.edu.tr

Estetik Eğitim Estetik eğitimden iki şey anlayabiliriz : 1.Toplumun estetik açıdan, yani sanata, güzelliğe, duyumlara hitap eden fiziksel biçimlerin niteliklerine karşı, duyarlı kılınması ve beğeni düzeyinin yükseltilmesidir.

Estetik Eğitim 2. Üniversite düzeyinde felsefe disiplini içinde sanat ve kültür felsefesi eğitimidir.

Estetik Eğitim Niçin Gereklidir? Çevrenin, gündelik yaşamın ve insan ilişkilerinin; İnsanı esinlendiren, coşku veren, zevk veren niteliklerine karşı insanları duyarlı kılmak için.

Estetik Eğitim Niçin Gereklidir? Kişilerin kendi iç dünyaları ve kendileri ile daha barışık ve bilinçli olmalarına, kendilerini daha iyi tanımalarına ve böylece daha yaratıcı olmalarına yol açmak için.

Estetik Eğitim Niçin Gereklidir? Çevre niteliklerini arttırarak insanlar arasında daha olumlu ilişkilere, daha uyumlu yaklaşımlara, kişilerin kendilerini daha rahat ve güvenli hissetmelerini sağlamak için.

Çünkü; Biçimler sadece duyumsal olarak algılanmaz, belirli anlamlar da taşırlar, duyguları ifade ederler, ruh hallerini etkilerler; Bu nedenle, kişiliğin gelişmesinde birçok kültürel destek yanında sanat eğitiminin sonsuz faydası vardır.

Estetik değerlere sahip olmayan bir toplum yeterince insanlaşamamış demektir. Estetik yaklaşımlar insanların yaşam şekillerinin oluşmasında birinci derecede etkilidir.

Estetik Eğitim Ne için yapıldığı bilinmeden ve değerine inanılmadan verilen bir sanat eğitimi yararlı olmaktan çok zararlı olacak, kültürün giderek daha hafife alınmasına, şematik olarak kullanılmasına ve kitch(bayağı) örneklerin artmasına yol açacaktır.

Estetik Eğitimi Toplumun estetik olarak gelişmesinde, eğitimde sanat derslerinin belirli bilimsel kuramlara göre uygulanması çok önemlidir. Zira çocukların biçimsel niteliklere karşı anlayışı zaman içinde farklı aşamalar gösterir. Bu aşamalar aynı zamanda toplumların sanat açısından gelişimine de paraleldir.

Öğretmenlik mesleğinin genel yeterlilikleri bağlamında sanat ve estetik Öğretmenlik mesleğinin genel yeterlilikleri,son yılarda eğitimle ilgili farklı kurumlar tarafından ele alınmakta,araştırılmakta, komisyonlar kurulmakta ve öneriler geliştirilmektedir.

Haziran 2004’te MEB Öğretmenlik Mesleğinin Genel Yeterlilikleri ve Özel Alan Yeterlilikleri Taslağında sınıf öğretmeninin “ Sanat ve Estetik “ alanındaki yeterlilikleri üç madde halinde hazırlanmıştır.

1.Güzel sanatlarla ilgili temel bilgilere sahip olma Güzel sanatların çeşitli alanlarını tanır. Çeşitli konularla güzel sanatlar arasında ilişki kurar. Güzel sanatlarla ilgili yayın ve etkinlikleri izler.

2.Sanat ve sanatsal etkinliklere ilgi duyma Dans,yaratıcı drama ve müzik öğelerini öğrencilerini besteleme, performans gösterme,takdir etme ve değerlendirme konularını desteklemek için kullanır. Güzel sanatlarla ilgili yayın ve etkinliklerden öğrencileri haberdar eder. Güzel sanatlarla ilgili çeşitli etkinliklere öğrencileri ile birlikte katılır.

3.Estetik bakış açısına sahip olma Sanat ve estetik bakış açısı kazandırıcı etkinlikler düzenler. Sınıf ortamını öğrencileriyle birlikte düzenlerken estetik bakış açısını (biçim,renk,tasarım,uyum v.b.) dikkate alır. Sanat eseri veya estetik değer taşıyan resim ve objeleri tanıtır(MEB.2004)

Sınıf öğretmenliği programları incelendiğinde dört yıllık öğrenim süresi boyunca öğretmen adayları genel kültür, alan bilgisi ve öğretmenlik meslek bilgisine ilişkin dersler alarak mezun olmaktadırlar.

OKULÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ Yaratıcılık ve Geliştirilmesi Çocuk Edebiyatı Drama Müzik Eğitimi I / II Görsel Sanatlar Eğitimi Materyal Geliştirme SINIF ÖĞRETMENLİĞİ Müzik Çocuk Edebiyatı Sanat Eğitimi Müzik Öğretimi Drama Görsel Sanatlar Öğretimi Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı

Sonuç; İlköğretimde yeniden yapılanma bağlamında öğretmenin, genel yeterlilikleri, özel alan yeterlilikleri, öğretim programları ve öğretmen yetiştirme programları arasında olması gereken bağlantılar henüz kurulamamıştır.

Sonuç; İlköğretimle ilgili tüm programlarda Sanat ve estetik konularına yeterince yer verilmemiştir.

Kişiye yönelik estetik eğitimin çevresel ve kentsel unsurlarla da yapılması gerekir.

kaldırımlar

kaldırımlar

havuzlar

Yaya geçitleri

caddeler

kaldırımlar

Alan heykelleri

Çevrenin insana yaraşır bir biçimde düzenlenmesi sadece estetik değil, aynı zamanda etik bir durumdur.

İnsanlar ancak kendilerini güvende hissettikleri zaman çevre değerlerine, güzelliklere yönelebilirler.

Eskişehir

Eskişehir

Eskişehir

Eskişehir

Eskişehir

Estetik Eğitim yalnızca okul eğitimi ile sınırlı değildir.

sanatsal uygulamalara ve sanata yatırılan para oldukça artmıştır. Türkiye’de sergilere, sanatçılara, sanatsal uygulamalara ve sanata yatırılan para oldukça artmıştır.

Ancak; Türkiye’de sanat; pek çok alanda olduğu gibi yozlaşma içindedir.

Öneriler: Sanatın, kişilikle doğrudan ilişkili olduğu fark edilirse ve bu fark ediş laftan çok tutum ve davranışlara yansıyabilirse estetik duyarlılık gelişebilir.

Unutulmamalıdır ki yarının sanatçıları da, politikacıları da bugünün toplumu içinden çıkacaktır. Eğer insanlarımıza sağlıklı bir sanat eğitimi veremiyorsak, doğru bir sanat anlayışı kazandıramıyorsak, yarına ümitle bakmamız sadece hayalperestlik olur.

Kişilik kazanma ile sanat eğitimi doğrudan ilişkili olduğu için, bugün verilen sanat eğitimine ve uygulamalarına bakarak yarının ‘kişilikli toplum’ anlayışını da yorumlayabiliriz.

Eğitimle ilgilenen,eğitimi destekleyen,eğitime gönül veren,değer veren kendini öğretmen hisseden tüm eğitimcilere saygılar,sevgiler sunuyorum.

TEŞEKKÜRLER