ABD İŞGALİ SONRASI IRAK’TA MİLLİ GÜVENLİĞİN KURUMSALLAŞMA SORUNU Ali SEMİN BİLGESAM ORTADOĞU ARAŞTIRMALARI UZMANI
ABD’NİN IRAK İŞGALİ VE GELİŞMELER 9 Nisan 2003 tarihinde Baas rejimi devrilmiştir. ABD’nin Irak’a atadığı sivil yönetici Paul Bremer başkanlığında Geçici Koalisyon İdaresi kurulmuştur. Bremer Irak’ta devletin güvenlik alt yapısını dağıtmıştır.(ordu, kolluk kuvvetleri ve istihbarat teşkilatı)
IRAK’TA YENİ GÜVENLİK ANLAYIŞI Etnik Mezhepsel Siyasal Partilerin İdeolojisine bağlı güçler Kabilecilik (Aşiret eksenli)
ETNİK VE MEZHEBE DAYALI GRUPLAR ŞİİLER Bedir Tugayları Mehdi Ordusu Irak Hizbullahı Asaib Ehli El-Hak
Irak’taki Müslümanlar Ordusu Sünniler Mücahitler Ordusu Irak’taki Müslümanlar Ordusu 1920 Devrim Tugayları Raşidin Ordusu
KDP KYB Kürt Peşmerge Gücü
ABD SONRASI IRAK’TA YENİ GÜVENLİK ANLAYIŞININ ETKİLERİ Devlet gücünün yok olması. Bireyler ile devlet ve devlet ile toplum arasındaki ilişkilerin kopması. (karşılıklı güven bunalımı) Devletin vatandaşların can güvenliğini sağlayamaması. Devlet kurumlarının olumsuz etkilemesi.
IRAK’TA GÜVENLİK SORUNLARININ ETKİLERİ Siyasal Toplumsal Ekonomik
IRAK’TA GÜVENLİK SORUNU OLARAK ŞİDDETİN BİLANÇOSU İşgal sonrası Irak’ta on binlerce kişi hayatını kaybetmiştir. Bu sayısı resmi verilere göre 400 binden fazladır. (BM verilerine göre 2013 yılının Ağustos ayına kadar Irak 17 bini ölü ve yaralı vardır.) Irak'ta yaklaşık 5 milyon 46 bin çocuk yetim kalmış ve 500 bini devlete bağlı çocuk esirgeme yurduna verilmiştir. 4 binden fazla bilim adamı, düşünür, üniversite hocası ve akademik araştırmacı kaçırılmış, tutuklanmış ve hayatını kaybetmiştir.
SONUÇ VE ÖNERİ Irak merkezi hükümetinin ulusal bir güvenlik anlayışı ve stratejisinin belirlenmesi. 2003 sonrası etnik ve mezhebe dayalı kurulan güvenlik birimlerinin yeniden gözden geçirilmesi. Güvenlik güçleriyle toplum arasındaki güvensizliğin giderilmesi. Irak güvenlik güçlerine askeri eğitim verilmesi. Devlet ile toplum arasında yeni bir güven ortamının biran önce inşa edilmesi ve dayanışma içerisinde bulunması.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM