Skrotum hastalıkları
ANATOMİ Skrotum, simfizis pubis ve penis altında bulunan bir kese yapısında olup dartos kasının oluşturduğu septumla iki kompartmana ayrılmıştır. Her kompartmanda; Testis Epididim Spermatik kord Fasyalar
Skrotumu dıştan içe doğru oluşturan fasyalar; Cilt Dartos kası Colles fasyası Fasya spermatika eksterna Kremasterik kas Fasya spermatika interna Tunika vaginalis
Fascia superfiscialis Tunica dartos Eksternal oblik kasın aponevrozu Skrotum içerisindeki fasyalar karın duvarını oluşturan fasyaların devamıdır. Testisin desensusu sırasından abdomenden skrotuma yerleşirler. KARIN DUVARI SKROTUM Fascia superfiscialis Tunica dartos Eksternal oblik kasın aponevrozu Fasya spermatika eksterna İnternal oblik kas aponevrozu Kremasterik kas Fasya transversalis Fasya spermatika interna Paryetal periton Tunika vaginalis
ANATOMİ Skrotumun arterleri Skrotumun venleri arterleri takip eder. Femoral arter İnternal pudental arter İnferior epigastrik arter Skrotumun venleri arterleri takip eder. Skrotumun lenfatikleri Superfisyal inguinal lenf nodu Subinguinal lenf nodu
SKROTUM HASTALIKLARI HİDROSEL VARİKOSEL SPERMATOSEL HEMATOSEL PİYOSEL
HİDROSEL Tunika vaginalisin viseral ve paryetal yaprakları arasına normalden fazla sıvı bulunmasıdır. Tunika vaginalisin yaprakları arasında bulunan normal sıvı miktarı 1-3 ml arasındadır.
HİDROSEL Konjenital (Doğumsal) Hidrosel: Doğumdan sonra normalde kapanması gereken prosessus vaginalisin açık kalmasına bağlı olarak gelişir. Karın içi sıvısı bu açıklıktan geçerek testis etrafında skrotumda birikir ve şişliğe neden olur bu oluşan durum hidrosel olarak adlandırılır. Erişkin(Edinsel) Hidrosel: Erişkin erkeklerde ve daha yaşlılarda skrotumun maruz kaldığı travma, testis ve eklerinin iltihabi hastalıkları, testis tümörleri, varikosel ameliyatları ve radyoterapi sonrası gibi nedenler ile hidrosel oluşabilir.
SEMPTOM VE BULGULAR Skrotumda şişlik Transluminasyon Komünikan hidroselde hareketle şişlikte artma
HİDROSEL Tunika vaginalisin parietal ve viseral yapraklarının arasında normalde olan 1-3 ml.’den daha fazla sıvı bulunmasıdır. Bu sıvı, viseral yapraktan sekrete edilip parietal yapraktaki lenfatikler aracılığı ile rezorbe edilir
Primer (konjenital) Hidrosel: Processus vaginalis kapanmasının normal zamanından önce, geç ya da inkomplet oluşmasına bağlıdır. • Sekonder (edinsel) Hidrosel: İkincil bir ek patolojiye bağlı olarak gelişir. Orşit, epididimit, travma, tümör, radyoterapi, varikoselektomi, herniotomi örnek olarak verilebilir.
SEMPTOM VE BULGULAR Skrotumda şişlik Gergin skrotum Net bir hidroselde testis ayrıca palpe edilmez Funiküler hidroselde kasıkta şişlik Kommünikan hidroselde zaman zaman kaybolup artan şişlik Transilluminasyon
SEMPTOM VE BULGULAR Skrotumda şişlik Gergin skrotum Net bir hidroselde testis ayrıca palpe edilmez Funiküler hidroselde kasıkta şişlik Kommünikan hidroselde zaman zaman kaybolup artan şişlik Transilluminasyon
HİDROSELİN TİPLERİ Testiküler Hidrosel Konjenital kommunikan hidrosel Herni ile birlikte konjenital kommunikan hidrosel Funiküler hidrosel Herni ile birlikte funiküler hidrosel Kistik funiküler hidrosel İnfantil Hidrosel
KOMÜNİKAN Prosesus vajinalisin patent kalması ve periton sıvısının skrotal sınırlar icerisine serbestce iletilmesi ‘’Klasik tanım:genellikle aktiviteye baglı olarak boyutu degısen hidroseldir’’ İnmemis testislerin cogunda eksplorasyon sırasında patent prosesus vajınalıs bulundugu için k.hidrosefalisi olan cocukta kriptorşidizm akla getirilmeli !!!
Kominikan (karın zarı=periton ile devamlılığı olan) ve non-kominikan (karın zarı=periton ile devamlılığı olmayan)
KORD HİDROSELİ P.vajinalis bazen segmental olarak kapanır ve periton boşlugu ile baglantısı olan ya da olmayan lokule kord hidroseline yol acar. Agrısız,mobil ve translüminasyon veren bir kasık kitlesi olarak gözlenir
Abdominoskrotal hidrosel Nadir bir durum olmakla beraber iki lobdan olusan hidrosel inguinal halkadan gecer Büyük bir intraabdominal ve inguinoskrotal komponenti bulunur. Sıvı arttıkca dusuk basınclı olan abdomene dogru hareket ederek intraabdomınal kısmı olusturur Abdomen basıncı arttırıldıgında genellıkle hıdroselın boyutu artar
FUNNİKÜLER HİDROSEL (KORDON KİSTİ) Eğer prosessus vajinalisin tam kapanması sadece orta bölümü açık kalacak şekilde gerçekleşirse bu durumda kordon kisti (kordon hidroseli) oluşur
NE YAPALIM ??? Tanıda öncelikle fizik muayeneden yararlanılır. Skrotal ultrasonografi ile tanı kesinleştirilir. Komplikasyonlar: Hematosel, pyosel
TEDAVİ Konjenital non-komunikan hidrosel: genellikle lenfatiklerdeki gelişmeye bağlı olarak 1 yıl içinde rezorbe olur. • Komunikan hidrosel: Processus vaginalis 12-18 aya kadar kapanabilir. • Erişkinlerde hidroselin tedavisi cerrahidir(hidroselektomi) (Winkelman, Bergman, Lord) • Skleroterapi (%5’lik tetrasiklin, %5’lik etolamin)
VARİKOSEL Spermatik kord içinde bulunan panpiniform pleksusun dilatasyonu sonucu oluşur.
Sağlıklı erkeklerin %10-15 inde İnfertil erkeklerin yaklaşık %40 ında varikosel bulunur. Erkek infertilitesinin en düzeltilebilir nedenidir. Sol tarafta daha sık görülür (%90)
Sol varikosel(%90) Sağ varikosel (%2) (IVC veya spermatik vene kompresyon/tromboz sonucu sekonder olabilir) Bilateral (%7) oranlarında görülür.
Primer Varikosel: Venöz hidrostatik basınçta artış Pleksus panpiniformise olan reflü Sekonder Varikosel: İnternal spermatik vende kompresyon ya da obstrüksiyon sonucu oluşur.(tümor) (Böbrek tümörünün renal vene invazyonu)
Solda varikoselin daha sık görülmesinin temel nedenleri V Solda varikoselin daha sık görülmesinin temel nedenleri V.spermatika internanın sağ ve solda farklı drenajlarının olması ve anatomik özelliklerdir.
Etioloji Anatomik Nedenler: Sol V.spermatika interna sol renal vene dik açıyla drene olur Nutcracker fenomeni (internal spermatik ven veya eksternal spermatik vende hidrostatik basınç artışı)
Pleksus Panpiniformise olan reflü 2 farklı mekanizma buna neden olur. V. Spermatika internada valv yokluğu veya yetersizliği Venöz kollateralerin varlığı
Evreleme Subklinik: Fizik muayene ile saptanamaz, sadece Doppler USG ile saptanabilir. Grade 1 : Sadece Valsalva manevrası ile palpe edilebilir. Grade 2 : Venler kolayca palpe edilebilir. Grade 3 : Dilate olan venler skrotumda gözle görülür.
TESTİKÜLER DİSFONKSİYON Varikosel,farklı mekanizmalarla testiküler disfonksiyona neden olur
Venöz staz sonucu testiküler ısıda artış ve spermatogenezde inhibisyon Skrotal ısı vücut sıcaklığından daha düşüktür,varikoseli olan hastalarda skrotal ısı artar. Bu ısı artışı testiküler parankimal hasara ve germ hücre enzimlerinin inhibisyonuna neden olur
Kısmen azalan intratestiküler testosteron seviyelerine bağlı Leydig hücre fonksiyon bozukluğu Testiste Leydig hücrelerinde testosteron yapımında azalma ısı artışından dolayı 17alfa-hidroksiprogesteronu testosterona dönüştüren enzim 17alfa-hidroksiprogesteron aldolaz enzimi etki gösteremez
SEMPTOMLAR Varikosel genellikle asemptomatiktir İnfertilite nedeniyle tetkik edilen hastada rutin muayene sırasında tespit edilebilir Ağrı ve çekilme hissi vardır
FİZİK MUAYENE Dilate venler kolaylıkla tespit edilir Fazla dilatasyon olmayan durumlarda fizik muayene yetersiz kalabilir ,bu durumda dilate venlerin belirgin hale gelmesi için hastaya derin bir nefes aldırılıp ıkındırılır
TEŞHİS VE TEDAVİ En değerli tanı yöntemi venografidir ancak invazif bir teknik olduğu için rutin kullanılmaz. Diğer tanı yöntemleri ; Doppler ultrasonografi Radyonüklid anjiografi Skrotal termografi
TEŞHİS VE TEDAVİ Varikoselde semen parametrelerinde astenozoospermi görülür Hastaların %65inde oligozoospermi vardır(<20 milyon/ml) Morfolojik anomaliler de yaygındır Varikoseli olan herkes infertil değildir,ancak progresif testiküler atrofi yapar
TEŞHİS VE TEDAVİ Semen analizinde sperm dansitesinde veya motilitesinde azalma ya da testiküler atrofi,hastada kronik ağrı varsa varikosel tedavi edilmelidir. Klinik varikosel,oligospermi,2 yıldan uzun süreli infertilite ve sebebi açıklanamayan varikosel hastaları cerrahi tedavi edilmelidir
TEDAVİ En etkili tedavi yöntemi cerrahi ligasyondur retroperitoneal internal spermatik ven ligasyonu Perkütan ya da transvenöz embolizasyon Laparaskopik varikoselektomi Komplikasyonlar;hidrosel,testiküler arter yaralanması ve rekürrens
spermatosel Spermatozoa içeren ağrısız kistik lezyondur Rete testis, eferent duktuli divertikülü, epididim kaynaklı Genellikle asemptomatik <1cm Büyük olursa hidroselle testis tümorleriyle karışabilir Fm; fixe olamayan transluminayson veren kitle Beyaz sıvı mikroskopik incelmede ölü spermler Ayırıcı tanı; hidrosel(berrak sarı sıvı), mezothelioma, fibroma Genellikle tedavi edilmez, Cerrahi eksizyon; ağrı, çok büyük olup rahatsız etmesi
hematosel Paryetel ve visceral yapraklar arasında kanama olması Travma, cerrahi sonrası(varikoselektomy, epididimektomi, orşiektomi), testisin hızla büyüyen tümörlerinde Konservatif izlem, spontan rezorpsiyon Eğer rezorbe olmayacak kadar büyükse drenaj
piyosel Tunika vaginalisin paryetel ve visceral yapraklar arasındaki sıvının enfekte olması Epididimit ve orşiepididimitte görülebilir Antibiyotiğe cevap vermeyen olgularda drenaj