HASTA HAKLARI UYGULAMA YÖNERGESİ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (3 MAYIS 2005)‏ Hazırlayan: Hemş. Kamuran Yılmazgür (İletişim Fak. Halkla İlişkiler ve Tanıtım)‏

Yönergenin Amacı Sağlık hizmetlerinin sunumu sürecinde insan onurunun güvence altına alınması için, hastaların hak ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilen kullanabilmesine dair esas ve usulleri belirlemek ve sağlık hizmetlerinin eşit, kaliteli ve etkin olarak sunumunu sağlamaktır.

Temel Yaklaşım Kurum odaklı hizmet sunumundan hasta odaklı hizmet sunumuna geçilmesi Hasta hakları uygulamalarını etkin hale getirmek için yeni kurul ve birimler

Sağlık Bakanlığı'na bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşları Yönergenin Kapsamı Sağlık Bakanlığı'na bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşları

Yönergenin Dayanakları Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu S. B. Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK Hasta Hakları Yönetmeliği

Oluşturulacak Kurul ve Birimler Hasta Hakları Şubesi (Bakanlık)‏ Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü (Müdürlük)‏ Hasta Hakları Kurulu ( Hastane, SGB)‏ Hasta Hakları Birimi (Hastane, SGB)‏ Hasta Hakları İletişim Birimi (Ayaktan teşhis ve tedavi yapan sağlık kuruluşları, İlçelerde 100 yataktan az yatak kapasitesine sahip hastaneler)‏

Uygulamanın Temeli; Hasta Hakları Birimleri Tüm hasta hakları uygulamalarında ve başvuruların değerlendirilmesinde ilk basamaktır ve sistemin temelidir. 100 yatak ve üzeri Hastaneler ile Sağlık Grup Başkanlıkları'nın bünyesinde kurulur. Birim kolayca ulaşılabilecek yerlerde, tercihen yönergede yer alan yerleşim planına uygun olarak kurulur.

Hasta Hakları Birim Sorumlusu Hastane Hasta Hakları Birim Sorumlusu; sosyal hizmet uzmanı, psikolog, halkla ilişkiler uzmanı, hemşire (fakülte mezunu) ünvanına sahip kişiler arasından Valiliğin teklifi Bakanlığın onayı ile görevlendirilir. SGB'nda Hasta Hakları Birim Sorumlusu; tercihen lisans ya da önlisans mezunu bilgisayar kullanmayı bilen personel arasından Sağlık Grup Başkanlığının teklifi ve Kaymakamlığın onayı ile görevlendirilir.

Hasta Hakları Birim Sorumlusu Hasta Hakları Eğitimi alarak görevlendirilen birim sorumlusu tayin, nakil v.b. gibi işlemlerde öncelikle hastane hasta hakları birimi olan yerlerde görevlendirilir. Birim sorumlusu görevlendirildikten sonra kendi istekleri dışında başka bir kurum, kuruluş veya ünitede görevlendirilemezler. Ancak Valiliğin teklifi ve Bakanlığın onayı ile görevden alınabilir, yeri değiştirilebilir.

Hasta Hakları İletişim Birimleri 100 yataktan daha az yatak kapasitesine sahip ilçe hastanelerinde ve Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapan Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında (Sağlık Evi, Sağlık Birimi, Sağlık Ocağı, Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, Halk Sağlığı Laboratuarı ve 112 Acil Hizmetleri Birimi ve benzeri kamu kurum ve kuruluşları ifade eder) kurulur.

Hasta Hakları İletişim Birimleri Hasta Hakları İletişim Birimi olan kurumlarda hasta hakları kurulları oluşturulmaz. Başvurular Sağlık Grup Başkanlıklarında oluşturulacak Hasta Hakları Kurullarında belirlenen esas ve usullere göre değerlendirilir. 100 yataktan az yatak kapasitesine sahip ilçe hastanelerinde Yönergede belirlenen şekilde hasta hakları kurulu ve hasta hakları birimi oluşturabilenler bu şekilde hizmet de sunabilir. Hasta Hakları Kurul Başkanı olan Başhekim Yardımcısına bağlı olarak faaliyet gösterir.

İletişim Birimi Fiziki Nitelikler Hasta Hakları İletişim Birimleri kolayca ulaşılabilecek mekanlarda, hastanelerde mahremiyeti sağlayabilmek için bir oda sağlanarak, ayakta teşhis ve tedavi yapan sağlık kurum ve kuruluşlarında ise Kurumun fiziki şartlarına göre gizlilik esasına uygun bir düzenleme yapılacak şekilde, oluşturulur.

Hasta Hakları Kurulu; Üyeleri Hasta Hakları Kurul Başkanı Hasta Hakları Birim Sorumlusu Hakkında başvuru yapılan personelin birim sorumlusu Hasta Hakları konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu temsilcisi Varsa hastanın avukatı 4688 sayılı Kamu Sendikaları Kanununa göre o kurumda yetki almış sendika temsilcisi

Hasta Hakları Kurulu; Üyeleri Hastanelerde Valiliğin belirleyeceği bir vatandaş, SGB'lerde kaymakamlığın belirleyeceği bir vatandaş Hastanelerde İl Genel Meclis Üyeleri arasından Vali tarafından seçilecek bir üye, SGB'lerde Belediye Encümeni seçilmiş üyelerden Kaymakamca belirlenecek bir üye

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Başta çocuklar ve özürlüler olmak üzere tüm hastaların danışmanlığını ve savunuculuğunu yapan hasta hakları birim sorumlusu, birime başvuran hasta yada hasta yakını ile ilk görüşmeyi yaparak başvuruyu alır. Başvuru sahibinin eleştiri ve önerilerini dinler. Konu hakkında bilgi verir, danışmanlık yapar. Sorun yerinde çözülmüş ise yerinde çözülenler defterine kaydedilir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Yerinde çözülemeyen sorunlar için ise başvuru formu doldurulur. Acil bir durum sözkonusu ise çözülmesi için hastane idaresi bildirilir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI İNTERNET BAŞVURU MODÜLÜ http://sbu.saglik.gov.tr/sbhastahaklari/ adresinden başvuru formu internete aktarılır. Hasta hakları internet başvuru modülüne her gün girilerek yapılan başvurular düzenli olarak takip edilir. Birime yapılan yazılı başvurular internete aktarılır ve daha önceden girilen başvuruların süresi içinde hangi aşamada olduğu muhakkak belirtilmelidir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI İNTERNET BAŞVURU MODÜLÜ Kurum Yetki Bilgileri doldurularak, değişiklikler zamanında güncellenmelidir. Yerinde çözülen başvuruların aylık toplam dökümünün her ay düzenli olarak girilmesi gerekmektedir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Başvuruda ismi geçen hastane çalışanından Hasta Hakları Kurul Başkanının imzası ile aynı gün bilgi istenir. (Çalışan iki gün içinde cevap vermek zorundadır.)‏ Taraflar dışında bilgi alınması gereken kişiler varsa iki gün içinde onlardan da bilgi istenir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Alınan tüm bilgi ve belgeler hasta hakları kuruluna dosya oluşturularak dağıtılır (üçüncü günün sonunda)‏ Kurulda görüşülen dosyalarda geçen isimler yerine “ Çalışan” ve “Başvuran” ibareleri kullanılır. Kurul haftada en az bir defa toplanır, görüşülecek dosya olmadığı durumlarda en fazla 15 günde bir toplanır. Dosyaları değerlendirir, oy çokluğu ile karar verilir. Oylama gizli yapılır. Oylama eşitliği halinde başkanın taraf olduğu görüş kabul edilir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Alınan kararlar ve belirlenen öneriler ilgili formlara kaydedilerek üyeler tarafından imzalanır.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Adli yargıya intikal eden, muhakkik tayin edilen, idari soruşturmaya konu olduğu halde kurula intikal eden başvurular kurulda görüşülmez. Teknik bilgi veya uzmanlık isteyen konularda kurum dışında bir bilirkişinin incelemesi için kurul, başvuru dosyasını gerekli işlemler için idareye gönderir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Hasta hakları birim sorumlusu, Kurulda alınan kararları başvurana ve çalışana alınan önerileri ise idareye üç iş günü içinde resmi olarak bildirir. Hasta hakları ihlali nedeniyle kusurlu bulunan ve idareye bildirilen çalışan hakkında ilgili mevzuata göre idare tarafından yapılan işlemin sonucunu resmi olarak başvurana bildirir.

Hasta Hakları Uygulamaları İŞ AKIŞ ŞEMASI Başvurunun birim tarafından alınmasından sonra karar verme süresi on beş iş günüdür.

İstatistiki Çalışmalar Yerinde Çözülen Sorunlar istatistik Formu Kurulda Çözülen Sorunlar İstatistik Formu Hasta Hakları İhlalleri Formu Yatan Hasta Bilgilendirme Formu Not: İlgili formlar her ALTI AYDA bir doldurulur

Eğitim Projeleri Hastanelerde; Hasta Hakları Toplum Eğitimi Projesi Sağlık Çalışanları Hasta Hakları Hizmetiçi Eğitimi Sağlık Grup Başkanlıklarında; Liselerde Hasta Hakları Eğitimleri

Yönerge; Muhtelif ve Son Hükümler

Müeyyideler ve Sorumluluklar Hasta hakları ihlalleri nedeniyle Hasta Hakları Kurulunca kusurlu bulunan sağlık çalışanı hazırlanan öneriler ile idareye bildirilir ve ilgili mevzuata göre işlem yapılır. İdari ve adli sürecin en geç 30 gün içinde başlatılması gerekir. İşlem başlatılmasından ita amiri sorumludur. Bu süreye uymayanlar hakkında Bakanlıkça genel hükümlere göre işlem yapılır.

Müeyyideler ve Sorumluluklar Hakkında disiplin soruşturması açılıp 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesine göre ceza alanlar hakkında uygulama “Sağlık Bakanlığı'na Bağlı ikinci ve Üçüncü Basamak Sağlık Kurumlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönergede” belirtildiği şekilde yapılır.

Müeyyideler ve Sorumluluklar Hasta ve yakınlarının başvurularını almayan, başvuruları belirlenen usul ve esaslara göre işleme koymayan, Kurul Başkanının imzası ile istenen bilgi ve belgeleri vermeyen personel ve yöneticiler hakkında mevzuata göre işlem yapılır.

Sivil Toplum Örgütlerinin Kurullarda Görevlendirilmesi İlllerde Hasta Hakları Kurulllarında görev almak isteyen sivil toplum kuruluşu yetkili temsilcileri Valiliğe başvurur ve Valilik tarafından görevlendirmesi yapılır, İlçelerde ise Kaymakamlık Onayı ile görevlendirilir. Dernek adına kurula katılan temsilci görüşülen dosyalar ile ilgili bilgileri kurul dışında kişilerle paylaşamaz.

Hizmet Alımı Hastaneler halkla ilişkiler, rehberlik ve hosteslik hizmetlerini gördürmek üzere ilgili mevzuata göre hizmet alımı yapabilir.

Sorumluluk Sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta hakları mevzuatı kapsamında sağlık hizmetlerine ulaşma ve sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkının engellenmesi durumundan kurum veya kuruluşun amiri sorumludur.

Başvuru Kabul Şartları Başvurunun Hasta Hakları Birimlerince kabul edilmesi için şu bilgileri içermesi gerekmektedir: Başvuranın; adı, soyadı, iletişim adresi, birimden başvuru yapılmışsa imzalı başvuru belgesi Başvuruya konu olan kurumun; ili, ilçesi, kurumun ismi, başvuruya konu olan birim Başvuru yapılan personelin; adı, soyadı

Katılımınız İçin Teşekkür Ederim. Kurumlarımızda Hasta Hakları Gününden Birkaç Kare

E-MAİL: hastahaklari@sm34.gov.tr WEB SİTESİ: www.istanbulsaglik.gov.tr HASTA HAKLARI İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ TEL: (0212) 453 08 57 E-MAİL: hastahaklari@sm34.gov.tr WEB SİTESİ: www.istanbulsaglik.gov.tr (hastahakları butonuna tıklanacak)‏