Mükelleflerin İzahat Talepleri
ÖZELGE NEDİR? Özelge, mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergi durumları ve vergi uygulamaları bakımından, kendilerince açık olmayan ve tereddüt ettikleri konular hakkında yetkili makamlardan yazılı olarak açıklama talebinde bulunmaları üzerine yetkili makamlarca kendilerine verilen yazılı görüştür.
Vergi Usul Kanunu 413 üncü madde Mükellefler, Gelir İdaresi Başkanlığından veya bu hususta yetkili kıldığı makamlardan, vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından müphem ve tereddüdü mucip gördükleri hususlar hakkında yazı ile izahat isteyebilir. Sirküler ve özelgeler, Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde, Gelir İdaresi Başkanı veya tevkil edeceği bir başkan yardımcısının başkanlığında en az üç daire başkanından müteşekkil bir komisyon marifetiyle oluşturulur.
Vergi Usul Kanunu 369 uncu madde Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermiş olmaları veya bir hükmün uygulanma tarzına ilişkin bir içtihadın değişmiş olması halinde vergi cezası kesilmez ve gecikme faizi hesaplanmaz.
ÖZELGE TALEBİNDE BULUNABİLECEKLER Mükellefler ile vergi sorumluları, Bunların mirasçıları, yetki belgesine sahip kanuni temsilcileri veya vekilleri.
ÖZELGE VERMEYE YETKİLİ MAKAM Vergi Dairesi Başkanlıkları, Vergi Dairesi Başkanlığı bulunmayan illerde ise Defterdarlıklar.
ÖZELGE TALEBİNİN YAPILACAĞI MERCİ Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri sürekli mükellefiyetlerinin bulunduğu Vergi Dairesi Başkanlıkları ile Vergi Dairesi Başkanlığı bulunmayan illerde Defterdarlıklara, Diğer mükellef veya vergi sorumlularının, ikametgâh veya kanuni merkezlerinin bulunduğu Vergi Dairesi Başkanlıkları ile Vergi Dairesi Başkanlığı bulunmayan illerde Defterdarlıklara, İkametgâhı veya kanuni merkezi bulunmayanlar: Ankara, İstanbul ve İzmir Vergi Dairesi Başkanlıklarından birine ÖZELGE TALEP FORMU ile başvurmaları gerekmektedir.
ÖZELGE KAPSAMINA GİRMEYEN TALEPLER Mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergi uygulamaları ile ilgili işlemlerinin gerçekleşmesinden sonra yapacakları başvurular. Vergi hataları ile ilgili yapılan düzeltme talepleri. Şikâyet yoluyla müracaat talepleri. Başkalarının vergi durumları hakkında bilgi ve izahat talepleri. Yargıya intikal etmiş olaylara ilişkin talepler. Hakkında vergi incelemesi yapılmakta olan mükelleflerce veya vergi sorumlularınca incelemeye konu olan işlemlerle ilgili talepler.
ÖZELGE KAPSAMINA GİRMEYEN TALEPLER Somut bir olaya dayanmayan, teorik hususlara ilişkin bilgi ve izahat talepleri. Mücbir sebep hali ilanı, vergi borçlarının terkini, belge düzenine ilişkin yetkilerin kullanılması gibi kanunlarla uygulamanın tespitine dair Maliye Bakanlığına yetki verilen konulara ilişkin talepler. 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun veya 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu uyarınca yapılan talepler.
KAPSAMINDAKİ VERGİLER VUK ve AATUHK kapsamındaki vergilere ilişkin sorulara cevap verilecek. KKDF’ye ilişkin tereddütlere Özelge sistemi ile cevap verilmeyecek (30.11.2010 tarihli genel yazı)
425 NO’LU VUK TEBLİĞİ Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu ile diğer rapor değerlendirme komisyonları, raporları değerlendirirken kanunda zikredilen mevzuata ilave olarak Gelir İdaresi Başkanlığınca verilmiş olan özelgelere uygunluk kıstasını da tatbik edeceklerdir.
425 NO’LU VUK TEBLİĞİ Rapor değerlendirme komisyonları raporları özelgelere uygunluk yönünden değerlendirirken eleştiri konusu yapılan hususla ilgili olan ve Gelir İdaresi Başkanlığınca verilmiş özelgeleri dikkate alacak ve varsa adına rapor düzenlenen mükellefe verilmiş özelge ile sınırlı kalmayacaktır.
425 NO’LU VUK TEBLİĞİ Olumsuz değerlendirmenin yapılabilmesi için özelgede yer alan görüşün tam olarak raporda tenkid edilen konuyla ilgili olması diğer bir ifadeyle verilen izahatın aynı durumda olan tüm mükellefler bakımından uygulanabilir olması gereklidir.
425 NO’LU VUK TEBLİĞİ Ayrıca, rapor değerlendirme komisyonunun dikkate alacağı özelgenin ilgili konuda Gelir İdaresi Başkanlığınca verilmiş en güncel özelge olması gerektiği tabiidir.
VUK-63/2013-8 Sayılı Sirküler Ayrıca, 213 sayılı Kanunun 413 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında hüküm altına alınan komisyon tarafından oluşturulmuş sirküler veya özelgeler ile konu, kapsam ve ilgili olduğu mevzuat bakımından tamamen aynı mahiyeti taşıyan bir hususta sirküler veya özelgelere uygun olarak Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatı tarafından doğrudan verilen özelgelerin de bu kapsamda olduğu tabiidir
Değerlendirme ve Sorunlar 1. Konu, kapsam ve ilgili olduğu mevzuat bakımından tamamen aynı mahiyeti taşımayan bir hususta sirküler veya özelge olması durumu?
Değerlendirme ve Sorunlar 2. İdare görüş değiştirerek artık eski özelgenin aleyhine özelge verirse ne olacak? Önceki özelgeye göre işlem tesis eden mükellefler düzeltme yapacak mı?
Değerlendirme ve Sorunlar 3. Diğer mükellefler özelgeye uygun hareket etmek zorunda mı? Kanunen değiller ama inceleme geçirirseler tenkit edilecekleri kesin. O zaman özelge yerine sirküler veya tebliğ çıkarılması daha doğru mudur?
Değerlendirme ve Sorunlar 4. Özelgeye dava açılabilir mi?
Teşekkürler.