Bölüm 29 Açık Ekonomi Makroiktisadı David Begg, Stanley Fischer and Rudiger Dornbusch, Economics, 8th Edition, McGraw-Hill, 2005 PowerPoint presentation by Alex Tackie and Damian Ward
Bu bölümde Açık ekonomi makro iktisadi politikaları ele alınacaktır: Dalgalı kur rejiminde para politikası Sabit kur rejiminde maliye politikası Yunanistan krizi
Açık ekonomi makroiktisadı Ülkelerin çoğu uluslararası sermaye ve mal akımlarına açıktır. Bu durumda açık ekonomi makroiktisadından bahsedilir. Dış dünyada olup bitenler önem kazanır, örneğin, ihracat yapılan ülkelerin ekonomik durumu, içerideki ve dışarıdaki faiz oranındaki farklar… Sermaye ve mal akımlarına açık ülkelerdeki makroiktisat politikaları dış dünyada olup bitene dikkat etmek zorundadır. Özellikle de reel döviz kuru kanalıyla gelenlere Ancak, para ve maliye politikasından oluşan makroiktisadi politikalar farklı döviz kuru rejimleri altında farklı etkilere sahiptir. Sabit kur rejimleri, para politikasını etkin bir biçimde kullanamazken, maliye politikası ile iktisadi dalgalanmaları sönümlendirebiir. Durum esnek kur rejimi altında tam tersidir. See the introduction to Chapter 29 in the main text.
Dalgalı Döviz Kuru Rejimi ve Para Politikası Durgunlukla mücadele eden MB para arzını arttırarak faiz oranını düşürür. M Faiz oranı Y P MS2 MS1 AD2 MD r1 AD1 P1 Y2 Y1 r2 This graph replicates Figure 3 in the textbook but with one difference. Figure 3 shows the effects an increase in the money supply. This slide shows the effects of a decrease in the money supply for the sake of variety. It’s important for students to see that the contraction of the money supply and subsequent interest rate hike reduces the quantity of g&s demanded at each price level. Hence, the AD curve shifts left. Faiz oranının düşmesi, toplam talebi ve geliri arttırır. 4
Dalgalı DK ve para politikası Dalgalı döviz kuru rejimi altında para politikası önemli ölçüde etkilidir. Artan para arzı →Düşen faizler Artan C ve I Ayrıca artan NX (döviz kuru değer kaybettikçe) Artan talep ve üretim.
Sabit Döviz Kuru Rejimi ve Maliye Politikası Sabit Döviz Kuru Rejimi ve Maliye Politikası Durgunlukla mücadele etmek isteyen hükümet, kamu harcamalarını (G) artırarak, çarpan etkisiyle toplam talebi ve ulusal geliri artırır. Y P AD3 AD2 AD1 P1 Y1 Y2 Y3 G artışı 6
Sabit Kur Rejimi altında Maliye Politikası Hükümet harcamalarındaki (G) bir artış, Ulusal çıktıyı arttırır Bunun yanında faiz oranı da artar, Faiz artışı sermaye girişini tetikler Döviz kurunu sabit tutmak isteyen MB piyasaya yerli para vererek müdahale eder Faizler eski düzeyine inerken kısa vadeli bir iktisadi canlanma (boom) yaşanır ve ulusal çıktı genişler. See Section 29-2 of the main text.
Yunanistan krizi Yunanistan bir sabit kur rejimi olan euro bölgesinde yer aldığından durgunluktan çıkmak için bağımsız bir para politikası uygulayamamaktadır. Euro bölgesinde faizler Avrupa Merkez Bankası tarafından belirlenmektedir. Bu şartlar altında, Yunanistan’ın elinde ancak maliye politikası seçeneği bulunmaktadır. Fakat halihazırda kamu bütçe açığı sürdürülemez bir düzeye erişmiş olduğundan Yunan hükümeti ekonomiyi durgunluktan kurtaracak mali genişleme politikası da izleyememektedir. Bu durumda Yunanistan’ın başvurabileceği tek çözüm fiyatlar genel düzeyini düşürerek uluslararası rekabet gücünü artırmak ve ihracat genişlemesiyle durgunluktan çıkmaktır. Fiyatlar genel düzeyinin düşmesi için de işçi ücretlerinden başlayarak, tüm mal ve hizmet fiyatlarının düşmesi gerekmektedir. Toplumsal tepkiye yol açan söz konusu kemer sıkma politikaları siyaseten de kotarılması güç bir süreç anlamına gelmektedir. AB ve IMF yetkilileriyle yapılan müzakere sürecinde Papandreou hükümeti istifa etmek durumunda kalmış, Yunanistan erken seçime gitmek zorunda kalmıştır.