bir açık kaynak dergi yönetim yazılımı örneği Open Journal System bir açık kaynak dergi yönetim yazılımı örneği OJS Prof.Dr. Zeynel Cebeci Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyometri ve Genetik Anabilim Dalı 01330 Adana cebeciz@gmail.com Yaşam Bilimleri Veri Tabanı 3.Editörler Çalıştayı, 20 Kasım 2009
Sunum Programı Giriş OJS Nedir? Neden OJS? Kurulum OJS’i ndirilmesi ve sisteme kurulması Site Yönetimi Dergiler ve Kullanıcılar/Roller Dergi Oluşturma Dergilerin yaratılması Editöryel İşlemler Makale inecleme Sayı oluşturma Sayı yayınlama Okuyucu İşlemleri
OJS nedir? Public Knowledge Project (PKP), British Columbia, Simon Fraser ve Stanford Üniversiteleri tarafından açık kaynak, özgür yazılım ürünleri geliştirmek hedefleyen ve kar amacı gütmeyen bir projedir. Prof. Willinsky’nin girişimiyle 1998 yılında British Columbia Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde başlatılmıştır. Open Journal Systems (OJS), PKP projesi kapsamında geliştirilen ve ücretsiz olarak dağıtılan bir dergi yönetim yazılımıdır. PKP ailesinde Open Conference Systems ve Open Archives Harvester ve Lemon8-XML gibi ürünler de yayınlanmaktadır. Tüm bu ürünlerin amacı başta akademik yayıncılık, dizinleme, konferans ve bilimsel metin yazımında kolaylık sağlamak, ortak ölçüler geliştirmek şeklinde özetlenebilir.
Neden OJS ? OJS özgür bir dergi yönetim ve yayıncılık yazılımıdır. GNU/GPL lisansı ile dağıtılmaktadır. Açık kaynak kodlu olup istenilen şekilde değiştirilebilir, geliştirilebilir ve dağıtılabilir. Amaç, paylaşma yoluyla kalitenin arttırılması, sürdürülebilirliğin ve gelişmenin sağlanmasıdır. OJS web tabanlı bir dergi yönetim ve yayıncılık yazılımıdır. Bir dergi için ihtiyaç duyulan tüm iş ve işlemler internet üzerinden yapılabilmekte ve dergi web tabanlı olarak hemen yayınlanabilmektedir. Editöryel işlemler, makale gönderimi, inceleme, prova, kopya ve dizgi yönetimi ve sıraya koyma gibi tüm işlemler web tabanlı olarak yürütülmektedir.
Neden OJS ? OJS kurumsal dergi yayıncılığı için en iyi çözümlerden biridir. Kurumların aynı web sunucuda birden fazla dergi yayınlanmasına olanak sağlar. OAI-PMH, LOCKSS, Unicode entegrasyonu Açık kaynak veri değişimi protokolü OAI-PMH desteği mevcuttur. Makaleler yayınlandıktan sonra açık erişimli dergi dizinleyicileri tarafından hasat edilip dizinlenebilmektedir. Okuyucu araçları Okuyucuya üstveri, veritabanı aramaları, alıntı saptama vb. araçlar sağlar. Bunlar aynı sitede farklı dergiler için özelleştirilebilmektedirler.
Bilgi Çağı’nda hiçbir dergi yerel değildir! Dünyada OJS 4000’ün üzerinde dergi tarafından kullanılıyor. Sürekli gelişme altında 15 civarında yerel dil arabirimi http://pkp.sfu.ca/ojs-journals Bilgi Çağı’nda hiçbir dergi yerel değildir!
Birkaç örnek
Birkaç örnek
Birkaç örnek
OJS ve ilgili yazılımlar Apache Web server OJS -php ile geliştirilmiştir. Internet Information Server (IIS) Apache Web server Omnihttpd Lunix PHP Engine Windows her şey tamam! MySQL + Postgre kurulum sunusunu izle OJS: http://pkp.sfu.ca/ojs Php Engine: php.net/downloads.php mySQL: http://dev.mysql.com/downloads PostgreSQL: http://postgresql.org/download Apache: http://httpd.apache.org/download.cgi IIS: Windows Vista SP3 disk indirme siteleri
Site Yöneticisi
Site Yöneticisi Site ayarları Yönetilen dergiler Diller Doğrulama kaynakları Sistem bilgisi Oturum sonlandırma Veri önbelleğini temizleme Kullanıcı birleştirme
Site Yöneticisi – Site ayarları Site başlığı (resim/metin) Giriş bilgisi Hakkında bilgisi Yönlendirme sayfası (ilk dergi) Sorumlu kişi ve postası Min şifre uzunluğu Dil Stil sayfası OAI PMH üstveri hasadı için kayıt ve ayarlar
Site Yöneticisi – Dergiler DÜZENLE / SİL SIRA YENİ DERGİ
Site Yöneticisi – Dergiler Dergi dili Dergi adı Açıklama Site yolu Açık erişim onayı
Site Yöneticisi – Dergiler Dergileri sırala Dergileri düzelt Dergileri sil
Site Yöneticisi – Diller Birincil dil ata Desteklenen dilleri seç Dil yönetimi Yeni diller ekle
Site Yöneticisi – Kimlik Doğrulama OJS veritabanında olmayan bir doğrulama sunucunda mevcut bir yeni kullanıcı adıyla kayda çalışıldığında bu ancak bir şifre doğrulaması ile olur
Site Yöneticisi – Oturum Sonlandırma Sistem bakımına hazırlık Güvenlik kontrolü Sisteme bağlı tüm kullanıcıları oturumları sonlandırma
Site Yöneticisi – Kullanıcı Birleştirme - Aynı kişinin farklı adlarla açılmış hesaplarını tek hesapta birleştirmek kullanıcı yönetiminde etkinlik sağlar.
Ve nihayet kullanıcının gördüğü…
Dergi Yönetimi – Başlangıç Dergi yöneticisi dergi ile ilgili işlemleri yürütür.
Dergi Yönetimi Yönetim İşlemleri » Dosya Yönetimi » Dergi Bölümleri » Hakem Formları » Diller » Künye » Hazır postalar » Okuma araçları » Kurulum » İstatistikler ve Raporlar » Ödemeler » Siste eklentileri (plugins) » Veri ithali ve ihracı
Dergi Yönetimi Kullanıcılar » Bu dergiye kayıtlı kullanıcılar » Dergiye bu sitedeki bir kullanıcıyı ekle » Yeni kullanıcı tanımla » Kullanıcıları birleştir
Dergi Yönetimi Roller » Dergi yöneticileri (managers) » Editörler (editors) » Bölüm editörleri » Sayfa düzenleyiciler (copy editors) » Mizanpaj (layout) editörleri » Hakemler » Prova dizgi okuyucuları (proofreaders) » Abonelik yöneticileri » Yazarlar » Okuyucular
Önce insan! Dergi yöneticisi gerekli… Kullanıcı bilgileri » form dili » unvan, ad, cinsiyet, başharfler » rol » kullanıcı adı ve şifresi (2) » kurumu » imzası » e-postası, web, tel, faks » uzmanlık alanları » yazışma adresi » ülke » özgeçmiş » çalışma dilleri * Zorunlu, dikkat!
Dergi Yöneticisi Bundan sonrası dergi yöneticisinin işi… kolay gelsin!
Dergi Yöneticisi – Kullanıcılar ve Roller listele filtrele güncelle ve rol ata sil, dondur, birleştir
Dergi Yöneticisi – Bölümler Araştırma makaleleri, Derlemeler, Durum Çalışmaları, Kitap İncelemeleri, Etkinlikler…
Dergi Yöneticisi – Bölüm Tanımlama Dergi Bölüm Bilgileri Form dili Bölüm adı Bölüm kısaltması İlkeler Hakemlik formu Dizinleme Kısıtlamalar İçindekiler tablosu Hakkında bilgisi onayı Okuyucuya notlar Bölüm editörleri
Dergi Yöneticisi – Dil Tanımlama Dergi birincil dil, desteklenen diğer dillerin seçilmesi
Dergi Yöneticisi – Künye Tanımlama Dergi kurullarının oluşturulması
Dergi Yöneticisi – Postalar hazır posta şablonları, gönderici, alıcı, konu … düzenle, dondur, yenile Tüm süreçlerdeki iletişim için 57 hazır şablon mevcut. Yenileri yaratılabilir.
Dergi Yöneticisi – 50’den sadece 2 Örnek B. Ed –> Hakem Makale inceleme isteği (ingilizce) B. Ed –> Yazar Uygun olmayan çalışma (Türkçe)
Dergi Yöneticisi – Okuma Araçları Okuma araçları etkinleştirme tercihlerin yapılması İlişkili alanlar seçimi Okuma aracı adreslerini doğrulama
Dergi Yöneticisi – Okuma Araç Tercihleri Makaleleri okumak için yapılan tercihler, onaylar ve kısıtlar
Dergi Yöneticisi – Okuma Araç Tercihleri İlgili alan (konu) kategorileri yaratma ve güncelleme
Dergi Yöneticisi – Okuma Araç Tercihleri 5 adımda dergiyi tasarlamak… ayrıntılar, ilkeler, gönderiler, yönetim, görünüm
Dergi Yöneticisi – 1. Ayrıntılar ad, kısa ad, kısaltma, issn, doi ön ve sonekleri, yazışma adresi, idari, teknik sorumlu, e-postalara otomatik eklenecek imza, yayıncı, sponsorlar, destek kaynakları, arama makineleri için gerekli veriler
Dergi Yöneticisi – 2. İlkeler Form dili, amaç ve kapsam, hakemlik süreci, hakemlik rehberi, hakemlik ilkeleri, tercihler, kişisellik ve gizlilik açıklaması, editörün kararı, dergi hakkında elemanı, dergi arşivleme, potansiyel hakemler veritabanı…
Dergi Yöneticisi – 3. gönderiler Yazarlara notlar, Gönderi hazırlık kontrol listesi, telif hakları, competing interests , indeksleme ayrıntıları, üstveri hasadı için ayarlar, gelen yazı uyarı veya bildirimi
Dergi Yöneticisi – 4. dergi yönetimi Erişim ve güvenlik ayarları, cilt, sayı ve zamanlama ayarları, duyurular, kopya editörleri, dizgi editörleri, proofreaders,
Dergi Yöneticisi – 5. dergi görünümü Dergi adı (metin, resim), logo, ana sayfa tanıtım metni, anasayfa resmi, ilave içerik, sayfa başlıkları metin, resim, sayfa dipnotları, navigasyon, dizgi, okuyucu, yazar ve kütüphaneciler için bilgiler, sayfa başına eleman sayısı, listeler
Dergi Yöneticisi – görünüm TASARIM SİZE KALIR!
Dergi Yöneticisi – istatistikler ve raporlar Yıl bazında ve bölüm bazında Yayınlanan sayı sayısı Yayınlanan el. sayısı Toplam gönderiler Hakem incelemesi Kabul Red Yeniden gönderi Hakemde geçen gün sayısı Makale izlenme sayısı Kullanıcı sayıları…
Dergi Yöneticisi – Ücretler Para birimi seçimi İnceleme ödemesi Hızlı izleme (fast track) Yayınlama ücreti Okuyucu ücretleri Diğerler (kurumsal abonelik, sponsorluk, bağışlar)
Dergi Yöneticisi – Veri ithali ve ihracı DOAJ, CrossRef, Erudit, METS, PubMed vd. makale ve sayı gönderme ve alma ile ilgili eklentiler
Dergi Yöneticisi – Dosya Yönetimi Makale ve sayılarla ilgili klasörleri ve içindeki dosyaları yönetmek, Yeni klasörler yaratmak ve yeni dosyalar yüklemek mümkündür.
Dergi Yöneticisi – İnceleme(Hakem) Formu Hakemlerin makaleleri değerlendirmesi için inceleme formları yaratabilir. Kendi sorularınızı ve seçeneklerinizi oluşturabilir. Ve kısaca daha kaliteli ve çevrimiçi bir değerlendirme süreci başlatabilirsiniz.
Dergi Yöneticisi – Yeni Form Yeni değerlendirme formu tasarımı Dil Başlık Açıklama ve direktifler
Dergi Yöneticisi – Form Elemanları Form değerlendirme soruları ve şıklarını ve alanları tanımlamak
Abonelik Yöneticisi – Abonelik İlkeleri Abone yöneticisi bilgisi, abonelik nasıl, abonelik süresi yönetimi, uyarılar, aboneli dergiler için OA, geciktirilmiş yayın
Abonelik Yöneticisi – Yeni Abone Türü Abone tanımlama, süre ve domain ve IP kısıtları koyma
Abone listesi, abonelik güncelleme, abonelik iptali Abonelik Yöneticisi – Aboneler Listesi Abone listesi, abonelik güncelleme, abonelik iptali
Okuyucu – Yeni sayı çıktığında e-posta alır Okuyucular abone oldukları dergileri görür ve okurlar. Sayılar çıkınca posta alırlar.
Dergi seç, sayı seç ve makaleleri gör Okuyucu– Sayılar listesi Dergi seç, sayı seç ve makaleleri gör
Okuyucuya Neler sunulur? Dergi hakkında bilgi Mevcut sayı Arşivler Arama-başlık, sayı, yazar vb. Duyurular E-posta içerikleri tablosu Tam metinler– PDF ve/veya HTML Okuma araçları
Okuyucu– Okuma araçları Seçilen makale Okuma araçları
Sisteme Kayıt– Başvurular Okuyucu, Yazar ve Hakem Olmak için başvurular sisteme kayıt olarak yapılır.
Kimlik, adres, şifre, tercihler, istekler Sisteme Kayıt– Kullanıcı Tanımı Kimlik, adres, şifre, tercihler, istekler
Sisteme Giriş– Rol seçimi Okuyucu+Yazar+Hakem Profil ve güvenlik
Gönderilmiş makaleler Sisteme Kayıt– Makale Gönderimi Gönderilmiş makaleler Yeni gönderi
Sisteme Kayıt– Makale Gönderimi 5 adım dergi, bölüm seçimi, gönderi kontrol listesi… Vd gelişmiş teknikler…
İncelemede, düzeltmede, arşivler Bölüm Editörü– Makale Listesi İncelemede, düzeltmede, arşivler makaleler Görme, Hakem atama…
Bölüm Editörü– Hakem ve Süreç İzleme Hakem atama, iptal ve redleri ve önceki turları görme…
Editör – Ana konsol Gönderi yönetimi Sayı yönetimi
Editör –İncelemedeki Dergiler Hakem atama, iptal ve redleri ve önceki turları tarihleri, cevapları görme…
İş akışı ve yayın süreci
Bir basit örnek
Ve nihayet bitiriyoruz.. Teşekkürler! Hemen şimdi denemek ve kendi derginizi yaratmak için: URL: http://yoldas.cukurova.edu.tr/ojs kullanıcı: yoldas şifre: 123456 Sadece 8 saatte tüm üniversite dergilerinizi OJS ile yönetebilir, dünyaya açabilirsiniz.