Zaman içinde toplumlar, verimli topraklara sahip olmak veya sahip oldukları toprakları genişletmek çabası içinde olmuşlardır... Bu da tarih boyunca göçlerin ve savaşların gerçekleşmesine sebep olmuştur... Örneğin, Orta Asya’da yaşayan Hunlar’ın Avrupa’ya göç etmelerinin sebeplerinden birinde toprakların kuraklaşmasının da etkisi vardır. (Kavimler Göçü)
Ortaçağ ’ın Avrupa’sında zenginlik ölçüsü Topraklar ile ölçülüyordu… Böylesi dönemde Kilise ve Derebeylikler (Feodalite) sahip oldukları geniş toprakları ile zenginlik içerisinde yaşıyorlardı…
Buna bağlı olarak toprak eski önemini kaybetmiştir. Coğrafi Keşifler ’den sonra diğer kıta veya yerlerin bulunmasıyla, bu bulunan yerlerden Avrupa ya değerli madenler getirilmiştir… Buna bağlı olarak toprak eski önemini kaybetmiştir. Tüm bu gelişmelere bağlı olarak, Avrupa’da madenler yolu ile zenginleşen ve zaman içinde ticarette öne çıkan Burjuva Sınıfı doğmuştur…
1800 ‘li Yıllarda Avrupa’da gerçekleşen Sanayi İnkılabı sonrasında sanayinin ön plana çıkması ile sanayi için ihtiyaç olan Hammadde önem kazanmış ve böylece topraklar yine önem kazanmaya başlamıştır…
Osmanlı Devleti’nde Toprak Yapısı Nasıldı? Osmanlı Devleti’nde Ülke Ekonomisi tarıma dayanıyordu. O dönem itibari ile dünyadaki ekonomik yapı, topraklar üzerine kurulu idi. Osmanlı Devleti’nde tarım kaynaklarından elde edilen gelirler ile asker yetiştiriliyor, memurların maaşları veriliyordu. Bu nedenle devletin toprağının israf edilmeden kullanılması çok önemliydi.
OSMANLI’DA TOPRAK YAPISI MİRİ ARAZİ MÜLK ARAZİ VAKIF ARAZİ Genellikle fetih yoluyla alınan ve Mülkiyeti devlete ait olan topraklardır. Osmanlı Topraklarının çok büyük bölümünü oluşturur. Mukataa: Geliri doğrudan hazineye ayrılan arazi. Paşmaklık: Gelirleri padişahın hanım ve kızlarına ait topraklar. Ocaklık: Geliri kale muhafızları ve tersane giderlerine ayrılır. Yurtluk: Geliri sınır boylarındaki askerleri ayrılmıştır. Malikane: Üstün hizmetlerine karşılık devlet adamlarına verilir. Arpalık: Geliri emekli devlet memurlarına ayrılır. Metruk: Tarıma kapalı otlak, mera ya da kullanılmayan arazilerdir. Dirlik : Savaşta ve devlet yönetiminde yararlılık gösteren devlet adamalarına verilir ve 3’e ayrılır. Has, Zeamet, Tımar Kişilere ait özel mülkiyet olan topraklardır. İkiye Ayrılır. Öşri Arazi: Müslümanlara ait olan topraklardır ve Aşar (Öşür) vergisi öderlerdi. Haraci Arazi: Gayrimüslimlere ait topraklardır ve fetihten sonra sahiplerine bırakılırdı. Haraç vergisine tabiydi. Gelirleri sosyal hizmetler için kullanılan topraklardır. Satılmaz ve başka işler için kullanılamazdı.
Osmanlı Devleti’nde Dirlik Sistemi nedir? Osmanlı Devleti’nde asker ya da devlet görevlilerine bazı topraklardan alınan vergilerin bir kısmı verilirdi. Onlar da bunun karşılığında devlete hizmet ederlerdi… Devletin bu kişilere verdiği kaynağa Dirlik (İkta) denirdi. Tımar Sistemi olarak ta bilinen bu sistemde Dirlikler, yıllık gelirlerine göre 3 kısma ayrılıyordu… Bunlar; 1-Has Topraklar: Geliri en yüksek olan arazilerdir. Bu araziler , Padişah, Şehzade, Vezir-i Azam ve Vezirler, Divan Örgütü Üyeleri ve Beylerbeyi gibi yüksek derecedeki memurlara veriliyordu… 2-Zeamet Topraklar: Geliri orta derecede olan topraklardır . Bu araziler Subaşı, Kadı gibi orta derecedeki devlet memurlarına veriliyordu… 3-Tımar Topraklar: Geliri düşük derecede olan engebeli-kırsal yöredeki topraklardır. Bu araziler, savaşta yararlılık gösterenlere verilirdi.
İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI... Has Topraklar nedir? HAS TOPRAKLAR Geliri en yüksek olan verimli arazilerdir. Kullanım Hakkı, Padişah, Şehzade, Vezir-i Azam ve Vezirler, Divan Örgütü Üyeleri ve Beylerbeyi gibi yüksek derecedeki memurlara veriliyordu… Bu sayede... Kendi, Ailesi ve Çevresinin Bağlı bulunduğu kurumdaki çalışanların Toprakların bulunduğu bölgedeki hayır vakıf kurumlarının İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI...
Zeamet Topraklar nedir? İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI... Geliri orta derecede olan topraklardır. Kullanım Hakkı, Subaşı, Kadı gibi orta derecedeki devlet memurlarına veriliyordu… Bu sayede... Kendi, Ailesi ve Çevresinin Bağlı bulunduğu kurumdaki çalışanların İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI...
İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI... Tımar Topraklar nedir? TIMAR TOPRAKLAR Geliri düşük derecede olan engebeli-kırsal yöredeki topraklardır.. Kullanım Hakkı, savaşta yararlılık gösteren Tımarlı Sipahiler ve çalışkan devlet memurlarına verilirdi. Bu sayede... Kendi ve Ailesinin Yaşamakta olduğu köyün Osmanlı Ordusu’nun; * At * Asker İHTİYAÇLARI KARŞILANIRDI... AYRICA ; ***Köyün asayiş ve güvenliğini, ***Tarımsal üretimin devamlılığını sağlardı… Tımar Sistemi
Tımar Sisteminin Özellikleri nelerdir? *** Savaşlarda yararlılık gösteren Tımarlı Sipahiler, kendilerine verilen arazileri o yörede yaşayan köylülere kullanım hakkını verirlerdi. *** Tımarlı Sipahiler tarafından kendilerine kullanım hakkı verilen topraklarda istediklerini eken “Çift” yıl sonunda elde ettiği gelirin % 10 ‘nu devletin o yöreye gönderdiği Mültezim adı verilen devlet memurları aracılığı ile arazinin gerçek sahibi olan Tımarlı Sipahiler ’e ulaştırırdı. *** Ancak, nedensiz toprağı 3 Yıl işlemeyenlerin toprağı elinden alınır, bir başka aileye devredilirdi. Buradaki amaç, üretimin devamlılığını sağlamak ve devlete verilen vergileri en üst noktada tutabilmektir.
Tımar Sistemi niçin kaldırılmıştır?
Günümüzde İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. Türkiye nüfusunun yaklaşık %23,4’ü geçimini TARIM ‘la sağlamaktadır.
TOPRAKLARDAN YARARLANMA BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Günümüzde TOPRAKLARDAN YARARLANMA Topraklarımızdan faydalanma oranı daha çok iklim ve yer şekilleri özelliklerine bağlıdır. Ülkemizde yüksek dağlık kesimler geniş alan kaplar.Buna bağlı olarak ekilebilir alanlar azdır… BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Bölgelere göre Topraklardan Yararlanma Durumu’na baktığımızda yukarıdaki grafikte görüldüğü gibi en fazla ekili-dikili Alanların bulunduğu bölge Marmara Bölgesi, en az ekili-dikili alanların bulunduğu bölge Doğu Anadolu Bölgesi ’dir.
Günümüzde GAP ve Genel Özellikleri -ZİRAİ MÜCADELE Türkiye’deki Önemli Tarım Kuruluşları GAP ve Genel Özellikleri
Günümüzde İKLİM İklimin tarım faaliyetleri üzerinde ki etkisi oldukça belirgindir. Bir bölgedeki sıcaklık ve yağış koşulları, yağış düzeni ile buharlaşma tarım ürünlerinin verimlerini, tür çeşitliliklerini, olgunlaşma sürelerini ve dağılışlarını etkiler. İklim ayrıca; bir bölgedeki tarım devresinin uzunluğunu, uygulanan tarım yöntemini de etkiler. Örneğin; yaz devresinin erken başladığı bölgelerde tarım ürünleri erken olgunlaşır. Yetişme devresinin uzun olduğu bölgelerde ise aynı tarladan yılda birkaç kez ürün alınabilir. Yazların kurak geçtiği bölgelerde topraklar nadasa bırakılır. Çay, pirinç, mısır bol yağış, kahve, kakao, muz, hurma yüksek sıcaklık isteyen ürünlerdir. Yani her ürünün yetişme koşulları iklim açısından farklıdır. Bu nedenle, iklim çeşitliliği fazla olan bölgelerin tarımsal ürün çeşitliliği de fazladır. Örneğin; Marmara Bölgesi.
Günümüzde YÜKSELTİ Yükselti sıcaklığı düşürdüğünden tarım faaliyetlerini sınırlar, tarım yapabilme süresini kısaltır. Örneğin; Doğu Anadolu Bölgesi. Yüksek bölgelerde tarım ürünleri çeşitliliği azalır, tarım ürünlerinin olgunlaşması gecikir, tarımsal faaliyetler zorlaşır.
YERŞEKİLLERİ Günümüzde Yer şekillerinin engebeli olduğu bölgelerde ekili-dikili arazi oranı az, tarım toprakları parçalı ve dağınık, tarımda makine kullanımı sınırlıdır. Tarım insan ve hayvan gücüne dayanır. Örneğin; Doğu Karadeniz Bölümü.
TOPRAK ÖZELLİKLERİ Günümüzde Ülkemizde Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde Kırmızı Akdeniz toprağı (terra-rossa), Karadeniz, İç Anadolu ve Trakya’da Kahverengi orman toprağı başta olmak üzere çok farklı özelliklerde ve çoğunlukla verimli topraklar görülmektedir. Kıyılarda verimli düzlükler, delta ovaları ve verimli iç ovalar tarım verimini arttırırken; özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da erozyona maruz kalmış ve verimli üst tabakasını kaybetmiş topraklar tarım verimini düşürmektedir.
Suyu İsraf Etmeyelim... SULAMA SORUNU Günümüzde Türkiye Tarımı ‘nda en büyük sorun sulama sorunudur. Tarımda sulama ihtiyacının en fazla olduğu bölgemiz ,kuraklık ve şiddetli buharlaşmaya bağlı olarak Güney Doğu Anadolu Bölgesi iken , bu sorunun en az olduğu bölgemiz , yağışların düzenli ve fazla olmasına bağlı olarak Karadeniz Bölgesi ‘dir. Akarsularımızın derin vadilerden akması ve akış rejiminin düzensiz olmasından dolayı sulamada yeterince faydalanamıyoruz. Bunun için mutlaka akarsular üzerinde gerekli yerlerde Barajlar yapılmalı ve sayısı artırılmalıdır… Bölgede Sulama Sorunu çözüldüğünde; *** Üretim Artar, *** Nadas ortadan kalkar, *** İklimsel değişikliklerden etkilenme azalır, *** Üretimde süreklilik sağlanır, *** Tarım ürün çeşidi ve verimliliği artar, *** Tarımsal üretimin artması ile işsizlik azalır ve diğer bölgelere olan göç azalır. Suyu İsraf Etmeyelim...
Tarım'da Organik Gübre Kullanımına Önem Verelim... GÜBRELEME Günümüzde Tarımda verimliliği artırmak için Gübre Kullanımı artırılmalıdır. Ülkemizde hayvancılığın gelişmiş olması Doğal Gübre (Tezek) imkanını oluşturmaktadır. Ancak yurdumuzda Doğal Gübre nin Yakacak olarak kullanılması bu olumlu durumu ortadan kaldırmaktadır. Ülkemizde üretilen Suni Gübre yeterli olmadığı için İthal (Fas, Tunus, Cezayir…) etmekteyiz….Bu da maliyeti artırdığından çiftçilerimiz yeterince gübre kullanamamaktadır. Gübre İhtiyacı, Doğal Gübre ‘nin yakacak olmaktan kurtarılması ve gübre fabrikalarının artırılması ile karşılanabilir. Tarım'da Organik Gübre Kullanımına Önem Verelim...
Kaliteli Tohum Kullanımına Günümüzde TOHUM ISLAHI Tarım’da verimliliği daha da artırmak için Kaliteli Tohum kullanılmalıdır. Ülkemizde Kalite Tohum üretme konusunda Devlet Üretme Çiftlikleri ve Tohum Islah İstasyonları çalışmalar yapmaktadır. Ancak yeterli düzeyde olmadığından,dış ülkelerden İthal edilmektedir… Tarım'da Kaliteli Tohum Kullanımına Önem Verelim...
MAKİNELEŞME Günümüzde Ürünün zamanında Ekimi, Hasadı ve Yüksek Verim için Makine Kullanımı şarttır. Ancak Makine Kullanımı yurdu-muzda yeterli ölçüde gelişmemiştir. Bunun başlıca sebepleri olarak: *** Makine Kullanımı ‘na elverişsiz alanların varlığı (Dağlık Alanların Fazla Olması), *** Makine Kullanımı ‘nın gerek görülmediği küçük Tarım Alanları’nın fazla olması *** İş Gücü ‘nün bazı bölgelerde daha ucuz olması, *** Makine Fiyatları ‘nın çiftçinin alım gücünü aşması (Pahalılık),
Tarımda Biyolojik Mücadeleye Önem Verelim Günümüzde ZİRAİ MÜCADELE Tarımdaki hastalıkların , Yabani Otlar ‘ın ve Haşereler ‘in meydana getireceği üretim düşüklüğünü önlemek için Zirai Mücadele şarttır. Eğitim eksikliğinden dolayı uzunca süre zirai mücadele ilaçlama yoluyla yapılmışsa da artık hem sağlık, hem de ekonomi açısından biyolojik mücadele yapılması hedeflenmektedir. Tarımda Biyolojik Mücadeleye Önem Verelim
TOPRAK ANALİZİ ve BAKIMI Günümüzde TOPRAK ANALİZİ ve BAKIMI Tarla , yağışlardan önce sürülmeli , yabancı otlardan arındırılmalıdır. Ayrıca, topraklar Erozyona karşı korunmalıdır. 1987 1967 1963 Topraklarımızın Özelliklerini Bilelim... Toprak Analizleri ile en iyi verim alınabilecek ürün belirlenir. Ayrıca toprağın ihtiyacı olan mineraller tespit edilerek kullanılacak gübre belirlenir.
DESTEKLEME ALIMLARI ve PAZARLAMA Günümüzde DESTEKLEME ALIMLARI ve PAZARLAMA Verimi etkilemez . Üretim Miktarı ‘nı etkiler. Çiftçi ürettiği malı pazarda zarar etmeden satabilmelidir. Çiftçinin elverişsiz piyasa şartlarından olumsuz etkilenmemesi için devlet bazı ürünlerde destekleme alımı yapmaktadır … Not: Destekleme Alımı: Devletin çiftçinin malını belirli bir taban fiyat üzerinden alması olayıdır.) Destekleme alımı yapılan ürünler: Pamuk, Ş.Pancarı, Buğday, Çay, Fındık, K.Üzüm, K.İncir, K.Kayısı, Haşhaş ve Tütün gibi sanayiye dayalı ürünlerdir.
ÇİFTÇİ EĞİTİMİ ve KREDİ DESTEĞİ Günümüzde ÇİFTÇİ EĞİTİMİ ve KREDİ DESTEĞİ Çiftçilerin , kendi yörelerinde ekecekleri ürünler ve toprakların değerlendirilmesi hususunda TKDK tarafından eğitilmeleri ve denetlenmeleri , tarımda verimliliği sağlama açısından önemlidir. Kredi Desteği , Çiftçiyi zor duruma düşürmeyecek biçimde yapılmalıdır.
TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ TARIM KURULUŞLARI Günümüzde TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ TARIM KURULUŞLARI Çiftçilerin elindeki ürünleri alarak, piyasada değerlendirilmesini sağlamak ve yaptığı Destekleme Alımları ile çiftçilere destek olmak Çiftçilerin topraklarının suya kavuşturulması adına gerekli yerlerde barajlar yapmak ve tarlalara ark / kanallar aracılığı ile suyu ulaştırmak Çiftçilere ürettikleri ürünlere sağladığı Uzun Vadeli Çok Düşük Faizli Kredi İmkanları sağlama, Kaynak Oluşturma, Kefil Olma ve Destek Olma amacını gütmek Türkiye’de Modern Tarım İşletmeciliği’nin yayılmasını sağlamak amacıyla kurulmuş çiftliklere destek olmak
TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ TARIM KURULUŞLARI Günümüzde TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ TARIM KURULUŞLARI Bitki ıslahı ve ıslah edilen materyallerin üretici firmaların hizmetine sunulması Bitki genetik kaynaklarını toplanması, değerlendirilmesi, karakterizasyonu ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve Araştırmaların, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bilgi ve teknoloji paylaşımı yapılarak yeni tekniklerle güçlendirilmesi amacıyla Cumhuriyetin ilk yıllarında ANTALYA merkezli kurulmuş ve zamanla değişim ve birleşimler göstererek bu günkü halini almıştır.
Sanayi Kolları’nın Yaygınlaşması Dışarıya verilen göçün azalması Sulama GAP ve ÖZELLİKLERİ Enerji Üretimde Verimlilik Sanayi Kolları’nın Yaygınlaşması Verimliliğe bağlı olarak Üretim Artışı İş İmkanları Artması Üretim Artışı’na bağlı olarak Üzüm ve Pamuk gibi ürünlerin üretiminin artması Dışarıya verilen göçün azalması
GAP TÜRÜ DİĞER KALKINMA PROJELERİ Sanayi Kalkınma ve Tarım Ulaşım ve Madenleri Değerlendirme Madencilik ve Tarım Ulaşım ve İş İmkanları Yaratma Sulama Projeleri ve Tarım