Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlik sendromu, kişiyi bedensel ve ruhsal olarak zorlayan bir etkene uzun süre maruz kalması sonrası ortaya çıkan tükenme halidir.
Kendinizi sürekli yorgun hissediyor musunuz ? Enerjinizin hızla tükendiğini, ancak yerine aynı hızla koyamadığınızı mı fark ettiniz? Önünüzü göremeyecek kadar yoğun mu çalışıyorsunuz? Belli bir nedeni olmaksızın kendinizi huzursuz mu hissediyorsunuz?
Üzerinizdeki baskılar nedeniyle duygularınızda hızlı değişmeler oluyor mu? Hiçbir şey yapamayacak kadar isteksiz ve halsiz misiniz? İş yaşamıyla ilgili eski coşkunuzu yitirdiğinizi, işe giderken yol boyunca geri geri gittiğini hissediyor musunuz? Yoğun baş ağrıları çekiyor musunuz?
İş temponuzu düşürmeyi deneyin Bu soruların hepsine ya da çoğuna evet diyorsanız ; İş temponuzu düşürmeyi deneyin İş saatleri içinde kısa ancak sık aralıklı molalar vermeye çalışın Yemek ve uyku saatlerinizi düzene koyun Tatile gitmeye gayret edin
Bunları denemenize rağmen sıkıntılarınız değişmiyor ve hatta artıyorsa “ tükenmişlik sendromu” yaşıyorsunuz demektir.
Tükenmişlik sendromu basit bir yorgunlukla açıklanamaz. Nedir tükenmişlik sendromu? Duygusal açıdan tükendiklerini, hiç kimseye verecekleri bir şey kalmadığını hissederler Kendilerini ve yaptıkları işi hep olumsuz kelimelerle tanımlarlar Hiç kimsenin onları takdir etmediğini, beğenmediğini düşünür, ancak kendilerini de beğenmezler Aşırı heyecanlı, huzursuz, gergin,öfkeli ve tepkilidirler. Dikkatlerini toplamakta güçlük çekerler, düşünme hızları yavaşlamıştır Değişimlere karşı tepki duyarlar, engel olmaya çalışırlar
Mide- barsak şikayetleri, baş ağrıları sık olarak gözlenir. İştahsızlıktan yakınırlar. Bazen de kendilerini yemeye verirler Çok yorgun olmalarına rağmen geç saatlere kadar uyuyamazla, sabah çok zorlukla uyanırlar ve uyandıklarında halen yorgundurlar Hem iş, hem sosyal hem de aile yaşantılarında ilişkileri bozulmuştur. Özellikle yakın ilişkilerde ciddi sorunlar yaşarlar Cinsel ilgilerinde belirgin bir azalma olmuştur
Kimlerde daha sık görülür? Tükenmişlik sendromu sıklıkla hizmet sektöründe çalışanlarda gözlenir: Yönetici kademesindekilerde, kurtarıcı pozisyonundaki kişilerde, yaşamsal önemi olan kararlar vermek durumunda kalacak kişilerde , takım liderlerinde görülme olasılığı daha fazladır.
Hangi faktörler tükenmişlik sendromunun gelişimine katkıda bulunur Hangi faktörler tükenmişlik sendromunun gelişimine katkıda bulunur? İşe ait faktörler arasında; fazla iş yükü, daha uzun çalışma saatleri, riskli işler sayılabilir.
İş ortamına ait faktörler arasında; • Sorumluluk ve yetki arasında dengesizlik • Profesyonel olmayan bir yönetim anlayışı • Etkin bir denetimin olmaması, geri bildirim verilmemesi • İş ortamında arkadaşça olmayan, rekabete dayalı ilişkiler • Mola vermeye uygun ortamların olmaması
Gelelim tükenmişlik sendromundan kurtulmak için yapacağımız bazı öneriler; Öncelikle bu durumun herkesin başına gelebileceğini unutmayın. Her ne kadar belli kişilik özellikleri ve iş ortamları tükenmişlik sendromu için hazırlayıcı olsalar da her çalışan kişi için tükenmişlik sendromu bir tuzaktır. Unutmayın ki; “Zayıf değilsiniz”, “Yaşlanmıyorsunuz, paslanmıyorsunuz”, “Sizin hatanız değil”
İşinizi yaparken katılımcı, iyimser,yardımcı olun; ancak işinizle bağlantılı olarak çok büyük değişiklikler yapmanın sadece sizinle bağlantılı olmadığını fark edin İş yerinizde her türlü fikre açık olun, kendinize esneme payı bırakın, zaman zaman risk alın, ancak kendinizi tehlikeye atmayın
İş ortamınızı dengeli hale getirin İş ortamınızı dengeli hale getirin. Unutmayın ki; hiç kimse her gün her dakika çalışamaz.Kendinizi fazla zorlamayın, mola vermeyi asla unutmayın. Molalar veya iş yerinde yapılabilecek farklı etkinlikler zaman kaybı gibi görünse de , verimliliği, performansı fazlasıyla arttıran fırsatlardır.
İş ortamındaki ilişkilerinizi geliştirin İş ortamındaki ilişkilerinizi geliştirin. Arkadaşlıkları daha sıcak hale getirmek için iş dışı ortamlar yaratmak,işle ilgili konularda ortak dil oluşturabilmek oldukça önemli Yaşamınızın kontrolünü elinize alın. Yaşam sadece işten ibaret değildir.
İş dışı bir yaşamınız olduğu gerçeğini sık sık kendinize hatırlatın İş dışı bir yaşamınız olduğu gerçeğini sık sık kendinize hatırlatın. Arkadaşlıklarınızı, aile ilişkilerinizi tekrar gözden geçirin, onlara daha yakın olmaya çalışın • Kendinize bakmayı unutmayın. Egzersiz yapın, iyi beslenin. Bir kitap okuyarak kendinizi yenileyebilirsiniz. Müzik dinleyin, T.V izleyin, çocuklarınızla oynayın, pencereden dışarıyı seyredin İş dışı alanlarda kendinize zevk alanları yaratın
Veeee…. Tükenmişlik sendromu önlenebilir ve ilerlemesi durdurulabilir bir durumdur. Her iş için coşku - sıcaklık gereklidir, ancak unutmayın fazla ısı yakıcı olabilir.