HAVZA BAZLI DOĞAL KAYNAK YÖNETİMİ MİKROHAVZA PLANLAMA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanlığı MİKRO HAVZA PLANLAMA ÇALIŞMALARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR & KULLANILACAK DİSPOZİSYON

2 PLANIN AMACI VE KAPSAMI Doğal kaynakların (orman-su-toprak) korunması, rehabilitasyonu, sürdürülebilir yönetiminin sağlanması ve bu amaçlara yönelik faaliyetlerden etkilenen kırsal kesimde (Orman Köylüsünün) yaşayanların geçim şartlarının iyileştirilmesidir. MİKROHAVZA PLANLAMA PLANLAMA EKİBİ? Koordinasyon: Toprak Muhafaza Başmühendisi, etüt proje Başmühendisi Katılım : Ağaçlandırma ve Silvikültür şube müd., ORKÖY Şube Müd., ODÜH Şube Müd., Planlama Şube Müd., Havzaya göre katılımı gerekli olan diğer şubeler.

3 Mikro Havza ÇALIŞACAĞIMIZ MİKRO HAVZA NASIL OLMALI…………… -Orman, Mera ve Tarımsal Kaynaklarda Bozulumun Derecesi tamir edilebilir olmalı -Katılımcılık olmalı -Gelir Getirici Faaliyetler için potansiyel olmalı -Farklı Faaliyetlerin Uygulanması İçin İmkan olmalı Yaşayan İnsanlar Bu durumun farkında olmalı MİKROHAVZA PLANLAMA

4 MİKROHAVZA SAYISI FAZLA İSE NASIL SEÇİM YAPILMALI ? Seçim Kriterleri MH-1MH-2MH-3MH-4MH-5 Aktif erozyon durumu Havzadaki bitki örtüsünün durumu Havzadaki köy adedi Proje olanakları mevcut durumu iyi yönde değiştirmeye yetecek mi Havzanın ulaşım durumu Arazi kadastrosunun durumu Toplam Puan MH AdıToplam PuanÖncelik Sırası MH MH MH MH MH MİKROHAVZA PLANLAMA

5 MİKROHAVZADA PROBLEMLERİN TESPİTİ VE ÇÖZÜMÜN BELİRLENMESİ

6 MİKROHAVZA PLANLAMA Problemler tespit edilmelidir. Nasıl ? Yöntem: Sorunlar (SOR) Tespitler (SAP) Çözümler (ÇÖZ)

7 1- Muhtar vasıtasıyla köyle irtibata geçerek yapılacak SOR_SAP_ÇÖZ toplantısı için zaman ve yer ayarlanması yapılmalı 2-Tehditkar olmayan, projeyi hedeflemiş bir tartışma ortamı 3- Tartışırken Bilgi edinmek 4-Köylerin gerçek sorunları için düzeyli bir çalışma 5-Köylülerin sorunlara yönelik çözümleri kendilerinin önermeleri sağlanmalı. MİKROHAVZA PLANLAMA SORSOR

8 6- Topluluğa ait her üye katkıda bulunmalı… 7- Hiçbir sorun geri çevrilmemeli ve tüm çözümler dikkate alınmalıdır. 8- Sorunların nihai sıralaması ve tercih edilen çözümlerin köylüler tarafından ortaya konması sağlanmalı. MİKROHAVZA PLANLAMA SORSOR

9 9- Planlama ekibinin katkısı : Ortamın oluşturulmasını kolaylaştırmak 10- Proje çalışanları: Sade ce süreci açıklar Tartışmalarda yer almaz ve yapılamayacak vaatlerde bulunmaz. MİKROHAVZA PLANLAMA SORSOR

Yapılan işin ilk çıktısı “ sorunların belirlenmesi’’ kısmıdır. Köy halkı tarafından öncelikli olarak algılanan sorunların listesi tespit edilir ve yazıya dökülür. 1mera 2 sulama 3 sağlık 4 yollar SORSOR MİKROHAVZA PLANLAMA

11 1- Toplantının başında proje çalışanları açıklamaları aşağıdaki sınırlarda yaparlar: Projenin çerçevesi Etkinlikler-Faaliyetler. Bu bir doğal kaynak projesidir Kırsal kalkınma projesi değil SAP (Tespitler) MİKROHAVZA PLANLAMA

12 2- Proje yetkisi dışındaki sorunlar nihai listeden çıkartılır. 3- Yeni bir liste oluşturulur. 4- Yeni listedeki sorunların çözümü için ne yapılacağını köylüler kendisi ortaya koyar. SAP (Tespitler) MİKROHAVZA PLANLAMA

13 Köylüler tarafından belirlenen sorunlar İhtiyaçlara göre sıralanmış sorunlar Proje faaliyetlerine göre ayıklanmış sorunlar Sağlık merkezi1. seller1. Sel Kontrolu Mera bozulumu2. sulama2. Sulama Sulama3. mera bozulumu. Düşük mahsul verimleri4. sağlık merkezi4. Düşük mahsul verimleri Meralarda hayvan içme suyu tesisi 5. düşük mahsul verimleri 5. Meralarda hayvan içme suyu Köy yolları6. köy yolları Seller7. meralarda hayvan içme suyu ÇÖZ (Çözüm) MİKROHAVZA PLANLAMA

14 MH’ da tespit edilen problemlere göre faaliyetlerin dökümü yapılır. MİKROHAVZA PLANLAMA Sıra NoFaaliyetin TürüBirimiMiktarı 1 Sel Kontrolu 2 Sulama 3 Mera bozulumu. 4 Düşük mahsul verimleri 5 Meralarda hayvan içme suyu

15 MİKROHAVZA PLANLAMA MİKROHAVZADA FAALİYETLER VE MALİYETLER

16 MİKROHAVZA PLANLAMA MALİYET (KÖYLERE VE DAİRE BAŞKANLIKLARINA GÖRE) KÖY ADI Sıra NoFaaliyetin TürüBirimi Birim Fiyatı (TL) Miktarı TUTARI (TL) 1 Toprak Muhafaza Tedbirleri 2 Bozuk Ormanların Rehabilitasyonu 3 Çığ Kontrol Çalışmaları 4 Toprak Muhafaza Tedbirleri. TOPLAM … …DAİRE BAŞKANLIĞI Sıra NoFaaliyetin TürüBirimi Birim Fiyatı (TL) Miktarı TUTARI (TL) 1 Arıcılık 2 Seracılık 3 Güneş Enerjisi 4 Tatlı su balıkçılığı. TOPLAM

17 PROJE BÜTÇESİNİN BELİRLENMESİ MİKROHAVZA PLANLAMA Sıra No Yapılacak İşin TürüBirimi Birim Fiyatı (TL) Miktarı TUTARI (TL) 1 Toprak Muhafaza Tedbirleri Ha Toprak Muhafaza Tedbirleri Ha 2 RehabilitasyonHaRehabilitasyonHa 3 Odun Dışı Orman Ürünlerinın Etüdü ve Sürdürülebilir Kullanımı Ha Odun Dışı Orman Ürünlerinın Etüdü ve Sürdürülebilir Kullanımı Ha 4 Çiftlik Dışı Gelir Getirici Faaliyetler Ha Çiftlik Dışı Gelir Getirici Faaliyetler Ha 5 Odun Tüketiminde Tasarruf Sağlayan Uygulamalar Ünite/Adet Odun Tüketiminde Tasarruf Sağlayan Uygulamalar Ünite/Adet TOPLAM BÜTÇE

18 MİKROHAVZA PROJESİNİN İŞ PLANI (FAALİYETLERE GÖRE) MİKROHAVZA PLANLAMA Faaliyet Adı Birimi Birim Fiyatı TL I.YILII.YILIII.YILIV.YILV.YILVI.YIL TOPLAM Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) TOPLAM BÜTÇE

19 MİKROHAVZA PROJESİNİN İŞ PLANI (DAİRE BAŞKANLIKLARINA GÖRE) MİKROHAVZA PLANLAMA ….Daire Başkanlığı Faaliyet Adı Birimi Birim Fiyatı TL I.YILII.YILIII.YILIV.YILV.YILVI.YIL TOPLAM Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) Miktarı Tutarı (TL) TOPLAM BÜTÇE

20.………………… ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ …………………….…. MİKRO HAVZASI İşe Başlama Tarihi: …/…/… Projeyi Düzenleyenler: MühendisAğaçlandırma şefiİşletme şefiBaşmühendis Kontrol Edilmiştir: İşletme Müdürü. Uygundur: Bölge Müdürü ONAY Faaliyetleri olan ilgili Daire Başkanlarına imza açılır. (Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dai. Bşk., ORKÖY Dai.Bşk., ODOÜ Dai.Bşk., Silvikültür Dai.Bşk. Ağaçlandırma Daire Bşk.) Uygun Görüşle Arz. Genel Müdür Yardımcısı …/…/… Genel Müdür …/…/… MİKROHAVZA PLANLAMA

21 MİKROHAVZALARDA PLANLAMA ÇALIŞMALARI ANA HAVZA ÜZERİNDE GÖSTERİMİ

22 MİKROHAVZALARDA PLANLAMA ÇALIŞMALARI BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ ÜZERİNDE GÖSTERİMİ

MİKROHAVZALARDA PLANLAMA ÇALIŞMALARI ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ MİKROHAVZA ADI ÇALIŞMALARDAKİ SON DURUM AMASYAŞENDERE 156 ha Toprak Muhafaza ağaçlandırması, 101 ha Çıplak, zayıf ve aşınmış topraklarda koruma, geliştirme ve bitkilendirme, 617 ha meşe rehabilitasyonu, 2652 ha bozuk ve 1 kapalı koru ormanlarında rehabilitasyon, 30 ha katılımcı ağaçlandırma, 7 ünite süt sığırcılığı ve 68 ünite güneş enerjisi yapılması planlanacaktır. BALIKESİRBİGADİÇ 2100 ha saha tespiti yapılmıştır. Ekim 2013 itibariyle çalışmalara başlanarak planlar hazırlanacaktır. BOLUKIBRISCIK Mikrohavza da 6 köy seçilmiş olup 3 köyde köy toplantıları yapılmıştır. Temmuz ayında ise arazide teknik incelemeler yapılacaktır. Ağustos ayı sonuna kadar planlama ve haritalama çalışmaları bitirilecektir. DENİZLİGİRENİZDERE Mikrohavza içinde yer alan tüm köylerde sor-sap-çöz toplantıları tamamlanmıştır. sahalarda toprak etütleri devam etmekte olup alınan toprak örneklerinin analiz sonuçları beklenmektedir. ELAZIĞŞOTİKÇAYI ha’lık alanda çalışmalara başlanmıştır. Mikrohavza içinde kalan köylerde sor-sap-çöz toplantıları yapılmış, toprak profilleri alınmış ve büro çalışmaları sürdürülmektedir. Planlama çalışmaları %80 oranında tamamlanmıştır. ERZURUM ÇNHRP kapsamında çalışmalar devam etmektedir. İSTANBUL MERİÇ- UÇMAKDERE Meriç mikro havzası haziran ayı sonuna kadar Uçmakdere mikrohavzasının planı ise ağustos ayı sonunda başlanıp eylül ayında bitirilecektir. K.MARAŞG.ANTEP (AFRİN) Mikro havzada arazi etütleri tamamlanmıştır. Çalışmalar devam etmektedir. KASTAMONUYILANLIDERE Bölge Müdürlüğünce Havza değişikliği talebi olumlu görülerek Yılanlıdere mikrohavzası çalışma kapsamına alınmıştır. KAYSERİERCİYES Bölge Müdürlüğünce Havza değişiklik talebinde bulunulmuştur. KÜTAHYAGEDİZ Mikrohavzada bulunan tüm köylerde sor-sap-çöz toplantıları tamamlanmıştır. MERSİNSASON Genel Müdürlüğümüzce tarihinde mikrohavza planı onaylanmıştır. Mikrohavzanın alanı ha’dır. Çalışma alanı 6 köyü kapsamaktadır yılında mikrohavzada Silifke orman İşletme Müdürlüğünce 220 ha ağaçlandırma,162 ha Toprak Muhafaza(Erozyon Kontrol) programı gerçekleştirilecektir. Ş.URFAZİYARETÇAYI Mikrohavza içinde bulunan 10 köyde sor-sap toplantıları yapılmıştır. TRABZONHARŞİT Harşit Ana havzasına bağlı Çitderesi yan havzasında projelendirme çalışmaları devam etmektedir.

24 MİKROHAVZALARDA PLANLAMA ÇALIŞMALARI ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ MİKROHAVZA ADIÇALIŞMALARDAKİ SON DURUM ADANA GÖKSUKöylerde çalışmalar devam etmektedir ADAPAZARI ELMALIKöylerde çalışmalar devam etmektedir ANKARA ÇAMLIDEREKöylerde çalışmalar devam etmektedir ANTALYA GEVNEKöylerde çalışmalar devam etmektedir ARTVİN MEYDANCIKKöylerde çalışmalar devam etmektedir BURSA ADRANOSKöylerde çalışmalar devam etmektedir ERZURUM ÇORUH NEHRİ Havzada arazi çalışmaları devam etmektedir. ESKİŞEHİR AKARÇAYKöylerde çalışmalar devam etmektedir GİRESUN ALUCRAKöylerde çalışmalar devam etmektedir ISPARTA BÜĞDÜZKöylerde çalışmalar devam etmektedir İZMİR K.MENDERES ÇAYIKöylerde çalışmalar devam etmektedir KAYSERİ ERCİYESKöylerde çalışmalar devam etmektedir KONYA GÖKSUKöylerde çalışmalar devam etmektedir MUĞLA SEKİKöylerde çalışmalar devam etmektedir

Havza Bazlı Doğal Kaynak Yönetimi Çalışmaları Kapsamında: 1- Projeler İhale ile yaptırılabilir. (Bununla ilgili teknik şartname gönderilecek, ödenek etüt projeden istenecek). 2- Toprak Muhafaza Başmühendisliğinin olduğu yerlerde koordinasyonu başmühendis, olmadığı yerlerde Etüt Proje Başmühendisi. 3- Mikrohavza planında belirlenen faaliyetlere ödeneği ilgili daire başkanlığı tahsis edecek. 25 MİKROHAVZA PLANLAMA

26