EGEE projesine giriş Fabrizio Gagliardi EGEE Project Director EGAAP, 14 June 2004 CERN, Geneva

EGAAP - June CERN 2 EGEE Nedir ? (I) EGEE (Enabling Grids for Escience in Europe) bilimsel araştırmayı destekleyen kusursuz bir Grid altyapısıdr. EGEE projesi; –Mevcut ulusal, bölgesel ve belli bir konuya odaklanan Grid çabalarını, bütünleştirir. –Akademik ve endüstriyel araştırmacılara, coğrafi konumlarından bağımsız olarak temel hesaplama kaynaklarına 24 saat erişim sağlar. Uygulamalar Geant ağı Grid altyapısı

EGAAP - June CERN 3 EGEE Nedir ? (II) Bölgesel Grid’lerde birleştirilmiş 27 ülkeden 70 lider kuruluşu kapsamaktadır. AB, dönemi için 32 M Euro fon sağlamaktadır ve toplam bütçesi 100 M Euro’dur. Yaklaşık işlemci kapasitesine sahiptir. (En büyük uluslararası Grid altyapısıdır.) ~ 300 kişi çalışmaktadır.

EGAAP - June CERN 4 EGEE neler sağlayacak? Basitleştirilmiş erişim (kullanıcıların ihtiyaç duyduğu tüm operasyonel kaynaklara erişim) Talep üzerine hesaplama (kaynakların etkin dağılımı sayesinde hızlı erişim) Yaygın erişim (herhangi bir coğrafi konumdan erişim imkanı) Büyük ölçekli kaynaklar (tek bir bilgisayar merkezinin sağlayamayacağı ölçekte kaynaklar) Yazılım ve verinin paylaşımı (saydam bir şekilde) Gelişmiş destek (önemli uygulamalar için kapsamlı bir destek sağlamak amacıyla tüm üyelerin uzmanlığını kullanır)

EGAAP - June CERN 5 EGEE Faaliyetleri Bir üretim gridi işletmeyi ve son- kullanıcıları desteklemeyi amaçlamaktadır. 48 % hizmet faaliyetleri (Grid Uygulamaları, Destek ve Yönetim, Ağ Kaynak Sağlama) 24 % ortakatman kurulumu (Kalite Güvencesi, Güvenlik, Ağ Hizmetleri Geliştirme) 28 % ağ oluşturma (Yönetim, Bilginin Yayılması ve İletişim, Kullanıcı Eğitimi, Uygulamaların Tanımlanması ve Desteklenmesi, Politika ve Uluslararası İşbirliği)

EGAAP - June CERN 6 EGEE altyapısı GEANT ve NREN’ler tarafından sağlanan ağ oluşturma hizmetlerine erişim Üretim Hizmetleri: –Üretim uygulamaları içindir. –Sadece istikrarlılığı ispatlanmış, debug edilmiş ortakatman ve hizmetleri çalıştırır. –EGEE federasyonlarına yeni siteler eklemeye devam edecektir. Üretim öncesi hizmetleri: –Ortakatman kurulumu içindir. Sertifika ve Eğitim / Demo test yatakları

EGAAP - June CERN 7 İlk EGEE altyapısı HEP-LCG test yatağına dayanarak çalışır: dünyanın her yerinde 50’den fazla siteden oluşmaktadır.

EGAAP - June CERN 8 EGEE Uygulamaları Üretim Yönetim Merkezi –CERN’de bulunmaktadır ve uygulamalar ve yönetim arasında koordinasyonu sağlamaktadır. –Diğer grid projeleriyle koordineli olarak çalışmaktadır. Temel Altyapı Merkezleri –Herbiri tek bir organizasyon gibi çalışmaktadır. –Altyapı hizmetlerini işletmektedir. Bölgesel İşlem Merkezleri –Yeni kullanıcılar ve kullanıcı desteği için ilk irtibat noktasıdır.

EGAAP - June CERN 9 EGEE Ortakatman Faaliyeti Uygulamaların ve işlemlerin ihtiyaçlarına göre seçilmiş ortakatman Mevcut ortakatmanın işlevselliğini kurup güçlendirmektedir ve üyelerin tecrübesini artırmaktadır. Sağlam, desteklenebilir bileşenler sağlamaktadır. Bileşenlerin gelişimini desteklemektedir. (WS-RF)

EGAAP - June CERN 10 EGEE Ortakatman Yapılandırması Bu faaliyet birkaç ana merkezde yoğunlaştırılmıştır ve “Yazılım kümelerinde” düzenlenmektedir. HEP LCG-2 grid ortakatmanını çalıştıran üretim grid hizmetidir. “gelecek nesil” grid olanakları geliştirir. LCG-2’yi 2005’deki yeni ortakatmana geçirecektir.

EGAAP - June CERN 11 EGEE Örnek Uygulamaları (I) Yüksek Enerji Fiziği –Birkaç yıldır geniş, dağıtımlı hesaplama sistemleri işletmektedir. –Şu anda LHC için hesaplamaya odaklanmıştır  bu durumda LCG=LHC computing grid project (LHC hesaplama grid projesi) –Diğer yüksek enerji fiziği deneyleri grid teknolojisini kullanmaktadır. (Babar,CDF,D0..) –LHC deneyleri şu anda büyük ölçekli verilerle çalışmaktadır. (DCs)

EGAAP - June CERN 12 EGEE Örnek Uygulamaları (II) Biyomedikal –Biyoinformatik (gen/protein veritabanları dağılımları) –Tıbbi uygulamalar (perdeleme, epidemiyoloji, görüntü veritabanları dağılımı, tıbbi görüntü işlemesi için paralel algoritmalar, simülasyon, vb.) –Etkileşimli uygulama (insansal denetim ya da simülasyon) –Güvenlik/gizlilik kısıtları Heterojen veri türleri (gensel, proteinsel, görüntü biçimleri) Sık sık yapılan veri güncellemeleri Karmaşık veri kümeleri (tıbbi kayıtlar) Uzun dönem arşivleme ihtiyaçları

EGAAP - June CERN 13 EGEE’ye erişim (I) 0) EGEE websitesindeki ( bilgiyi gözden geçir. 1) Vincent Breton tarafından yönetilen EGEE uygulamaları grubu ile irtibata geç. 2) Kendi uygulamanı tanıtan bir anket doldurarak uygulaman hakkında bilgi ver. 3) Uygulamalar bilimsel kritere, Grid’e kattığı değere, kurulumda ihtiyaç duyulan çabaya, tüketilen/katkıda bulunulan kaynaklara göre seçilir.

EGAAP - June CERN 14 EGEE’ye erişim (II) 4) Eğitimleri takip et. 5) EGEE teknik uzmanlarının desteğiyle uygulamanı EGEE altyapısına dahil et. 6) Test amaçlı ilk kurulumu yap. 7) Üretim kullanımı (yoğun üretim talepleri için hesaplama kaynaklarıyla katkıda bulun.)

EGAAP - June CERN 15 Uygulamanızın EGEE’ye dahil edilmesi (II) Güvenlik –Altyapı; sitelere, verilere, ağ ve bilgiye kontrollü erişime yardım eder. EGEE siteleri farklı kuruluşlar tarafından yönetilmektedir. –Siteler, kendi hesaplama kaynaklarının nasıl kullanıldığı hususunda nihai kontrol hakkına sahiptir. –Uygulamanızın taleplerinin azaltılması, onun daha fazla site tarafından kabulünü kolaylaştıracaktır ve dolayısıyla size daha fazla kaynak sağlayacaktır.

EGAAP - June CERN 16 Güvenlik & Fikri Mülkiyet (I) Mevcut EGEE grid ortakatmanı EU DataGrid tarafından geliştirilen Açık Kaynak Lisansı (Open Source License ) altında dağıtılmaktadır. –Lisans verildikten sonra bilimsel ya da ticari hiçbir kullanım kısıtı bulunmamaktadır. –Yeni ortakatman için de aynı yaklaşım benimsenmiştir. Uygulama yazılımı kendi lisans verme politikasını yürütmektedir. –Siteler kurulumdan önce uygun lisanları almak zorundadırlar.

EGAAP - June CERN 17 Güvenlik & Fikri Mülkiyet(II) Kapalı çevre EGEE ortakatmanında çalıştırılması gereken uygulamaların kurulumu kapalı altyapılarda yapılabilir. Özel EGEE federasyonu süre kaynaklar Uygulamanızın ihtiyaçları

EGAAP - June CERN 18 EGEE Planları 4 yıllık bir programın ilk iki yılını kapsayan bir projedir. Kaynaklar ve kullanıcı grupları proje süresince genişletilecektir. İkinci yılın sonunda en az beş farklı öğretiden ~3000 aktif kullanıcıya ulaşacaktır. Projenin başlangıcındaki 3000 işlemci, ikinci yılın sonunda 8000’e ulaşacaktır. İkinci iki yıllık projenin EGEE’yi takip etmesi planlanmaktadır ve bu projede endüstri uygulamalarda daha etkin bir role sahip olacaktır.

EGAAP - June CERN 19 Sonuçlar EGEE veri yoğun bilimler için uluslararası ve dünya genelinde Grid altyapısı kurmak için ilk adımdır. ABD’deki NSF Cyber Infrastructure oluşumuyla benzer hedeflere sahiptir. AB, ilk iki yıl için fon sağlayarak öncü rolünü üstlenmiştir. Uzun dönemli destek stratejisi geliştirmek için çok önemlidir.

EGAAP - June CERN 20 Daha fazla bilgi için: EU EGEE – EU DataGrid – Diğer Grid projeleri - Grid -