ÜNİVERSİTE HASTANELERİ GLOBAL BÜTÇE ÖNERİLERİ ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI SAYIN FARUK ÇELİK TOPLANTISI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 13 EYLÜL 2011

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ ÜNİVERSİTE HASTANELERİ “GLOBAL BÜTÇE” ÖNERİ TASLAĞI (Ağustos 2009) Üniversite Hastanelerinin “Global Bütçe” uygulaması ile ortaya çıkacak sakınca ve sorunlar ile hizmetlerini sürdürebilmenin asgari gerekleri konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu ile her türlü paylaşıma hazır olunduğu, “Global Bütçe” dağıtımının, Üniversitelerin önerileri dikkate alınarak SGK tarafından yapılmasının daha doğru olacağı, Cironun dağıtım kriterlerinden biri olabileceği, ama temel kriter alınmasının doğru olmadığı,

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ ÜNİVERSİTE HASTANELERİ “GLOBAL BÜTÇE” ÖNERİ TASLAĞI (Ağustos 2009) “Global Bütçe” uygulamasının Üniversite Hastaneleri açısından “olmazsa olmazları” olarak; Üniversite Hastanelerinde verilen sağlık hizmetlerinin kapsam ve farklılığı nedeniyle SUT fiyatları ile verilemeyeceği, mutlaka her Üniversite Hastanesinin kendi belirleyeceği farklı fiyatlarla verilmesi, 2010 bütçesi için, SUT fiyatlarında (Üniversite Hastaneleri için) yapılacak revizyon için tam gün yasasının muhtemel ek kaynak ihtiyacı olarak hesaplanan yaklaşık 500 milyon TL’nin merkezi bütçeden tahsisi, 4-b kapsamında Üniversite Hastanelerinde çalıştırılanların 4-a kapsamına alınması, Hazine’ye % 5 olarak yapılan kesintinin Üniversite Hastanelerinde de % 1’e düşürülmesi, Tıbbi malzeme ve ilaç alımları konusundaki üniversiteler arasındaki farklı 2008 gerçekleşmelerinin Medulla bilgileri doğrultusunda “Global Bütçe” planlamasında dikkate alınması, ve ayrıca 2010 yılından başlayarak Üniversiteler için bu konuda merkezi ihale yoluna gidilmesi, DRG uygulamasına pilot olarak mutlaka ve ivedilikle başlanması, Sadece bütçe tahsisi yerine, sunulan hizmetin kalitesini de dikkate almak üzere, gerekirse birlikte belirlenecek, hizmet sonuçlarını gösterir kalite göstergelerini ve bağımsız denetim mekanizmalarının oluşturulması ve izlenmesi, Yerinde provizyon uygulamasında pilot uygulamaya mutlaka başlanması, konularının vurgulanması yerinde görülmektedir..

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı Mehmet Emin ZARARSIZ, Üniversite Hastaneleri Birliği Yönetimini 2 Aralık 2010 Perşembe günü toplantıya davet etmiş ve yapılan toplantıda Üniversite Hastaneleri’nde 2011 yılından itibaren “Global Bütçe” uygulanması konusunda, SGK’nın yaptığı hazırlıklar tartışılmıştır. Bu hazırlıklar üzerine, Sosyal Güvenlik Kurulu’na Üniversite Hastaneleri Birliği’nin “Global Bütçe” ile ilgili görüşleri 24 Ocak 2011 tarihli yazıyla iletilmiş ve sıralanan hususlar vurgulanmıştır; 2010 yılı için Sosyal Güvenlik Kurumu'nun kısmi götürü bedel (global bütçe) sözleşmesi kapsamına alınması öngörülen 39 Üniversite Hastanesi'nin verilerine göre 12 aylık gerçekleşmesi yaklaşık 3.300.000.000 TL.'dır (Medulla verileri + Manuel Faturalar toplamı olarak). 02.12.2010 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumu'nda yapılan toplantıda, sunulan verilere göre, 2011 yılı harcamaları toplamı; Üniversite Hastaneleri 2010 yılı gerçekleşmeleri üzerinden % 4,49 oranında artışla 3.448.170.000 TL olacağı ifade edilmiştir.

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ 31 Ağustos 2009 tarihinde, Hazine Müsteşarlığında yapılan Sayın Bakanlar ve Sayın Rektörler Toplantısı'nda; 2010 yılı için Üniversite Hastaneleri harcamasının 3.900.000.000 TL olarak öngörüldüğü ve ayrıca 2011 yılında Tam Gün Yasası'nın getirebileceği 400.000.000 TL ek yükün de karşılanacağı taahhüt edilmiştir. Sayın Başbakan'ın talimatıyla, 2010 yılı Haziran ayı içinde yapılan toplantılarında, 2010 yılında Üniversite Hastaneleri'nde üretilen gelirle giderin karşılanamayacağı, henüz "Global Bütçe" konusu ve öngörülen rakamlar belli olmadan bile, analiz edilen verilerle görülmüştür. Bu kapsamda, 6009 sayılı Yasa'nın Geçici 9. maddesi ile belirlenen kriterlere göre mali durumu bozuk olarak başvuran 22 Üniversite Hastanesi için 381 milyon TL ödeme yapılmış olmasına rağmen, önerilen "Global Bütçe" kaynakları ile Şubat 2011'de uygulanacak performans yönetmeliği gereklerinin yerine getirilemeyeceği ve çalışanlara ek ödeme yapılamayacağı anlaşılmaktadır. Tüm bunlar dikkate alındığında; Üniversite Hastaneleri için 2011 yılında olması gereken bütçe 4.300.000.000 TL.'dır.

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ Oysa, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Üniversite Hastaneleri için öngörülen "Global Bütçe" sisteminde; ihtiyat akçesi dâhil 3.163.517.052 TL verilmiş olup, bir önceki maddede belirtilen bütçe ile arasında 1.136.482.948 TL fark oluşmaktadır. Ayrıca, Üniversite Hastaneleri için önerilen Protokol'de; yatarak tedavilere belirlenen 1.09 çarpanı, her bir Üniversite Hastanesi için mevcut ayaktan hasta bakımına ilişkin fatura bedellerinden Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilmesi önerilen miktarların kaybını da karşılamamaktadır. Üniversite Hastanelerinin yaptığı hesaplamalara göre; bu çarpan 1.09 değil, daha önceden de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından taahhüt edildiği gibi en az 1.13 olması gerekmektedir. Üniversite Hastaneleri'nin "Global Bütçe" ile ilgili sıralanan bu görüşleri ve önerileri doğrultusunda konunun yeniden değerlendirilmesi…

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ Sosyal Güvenlik Kurulu’nun “Global Bütçe” Taslak Protokol önerisine ilişkin Üniversite Hastaneleri Birliği görüşleri 1 Nisan 2011 tarihli yazıyla iletilmiş ve sıralanan hususlar vurgulanmıştır; Genelde ülke sağlık sorunlarının çözümünde Üniversite Hastanelerinin rol ve sorumluluğu, özelde de Üniversite Hastanelerinin sürdürülebilir finansman yapısı açısından, önerilen götürü bedel sözleşmesinin aşağıda belirtilen ana başlıkları içermesi halinde uygulanabilir olacağı düşünülmektedir; Götürü Bedel Sözleşmesi, sadece ayaktan tedavi rakamları taahhüdü ile değil, ayaktan ve yatarak tedavi toplamı olmak üzere her bir üniversite için ayrı ayrı yapılmalı ve bu kapsamda her bir Üniversite’nin tavan rakamı mizanında gözüken 2010 yılı toplam gelir ve gider rakamının arasında farka bakılarak, eğer fark negatif ise farkın yarısı kadar tutar toplam gelirine ilave edilerek tavan rakam belirlenmelidir,

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ “Global Bütçe” modelinin en temel koşulu olan ara ödemelerde faturalardan kesinti yapılmaması konusu mutlaka dikkate alınmalı, ilgili Üniversite ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından birlikte belirlenecek yıllık tavana ulaşıldığında gelinen nokta; sadece harcama toplamı açısından değil, aynı zamanda hem hizmet sunumunun hem de geri ödeme mantığının sürdürülebilirliği açısından taraflarla, üçer aylık dönemler ve yıllık olarak birlikte değerlendirilmelidir, Üniversite Hastanelerinin 2011 yılı ayaktan ve yatarak fatura gerçekleşmelerinde 1,30 çarpanı uygulanmalıdır. 2009 yılı Temmuz ayından bu yana süren, Üniversite Hastaneleri Birliği ve ilgili Bakanlıklar ortak çalışması ile birlikte oluşturulan çözüm önerilerinde gündeme gelen hususlar da dikkate alındığında, birlikte çalışma yapılmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda; hem “Global Bütçe” hem de 2010 yılından kalan ve henüz incelenmeyen dolayısıyla da ödenmeyen dönem faturaları için uygulanabilir çözümler üretmek kolaylaşacaktır.

GLOBAL BÜTÇE KONUSUNDA YAŞANAN SÜREÇ Üniversite Hastaneleri Birliği’nin görüşlerinin tekrarında da yarar görülmektedir; Geçmişte birlikte yapılan bu çalışmalarda; Hazine payının yüzde 5’den yüzde 1’e düşürülmesi, 2010 yılında yasalaşan 6009 ve 2011 yılında yasalaşan 6111 sayılı Yasalarla Üniversite Hastanelerine sağlanan ek kaynaklar memnuniyet vericidir. Ancak, özel bütçeden karşılanabilecek eğitim ve araştırma ödenekleri ile personel istihdamına ait çözümler (4b’den çalışmakta olanların 4a kapsamına alınması) gibi yapısal iyileştirmeler olarak önerilen hususlarda henüz bir sonuç alınamamıştır. 6111 sayılı Yasa ile Üniversite Hastanelerine 1 Şubat 2011’den itibaren yıllık olarak tahsis edilen kaynağın SGK Global Bütçesi içinde değerlendirilmesinin, Yasa’da tanımlanan ve hedeflenen amaca uymayan bir yaklaşım olduğunun bilinmesinde yarar vardır. 5018 ve 2547 sayılı Yasaların gerektirdiği kamu kaynaklarının ekonomik, verimli ve tasarruflu kullanımına yönelik hükümlerinin Üniversite Rektörlerine getirdiği sorumluluklar da dikkate alınarak, yukarıda sıralanan konuların tekrar değerlendirilmesi…