2. Ünite Kültür ve miras

Kazanımlar: Çevresindeki ve ülkemizin çeşitli yerlerindeki doğal varlıklar ile tarihi mekanları, nesneleri ve yapıtları tanır. Ülkemizin çeşitli yerlerindeki kültürel özelliklere örnekler verir. Ülkemizin çeşitli yerleri ile kendi çevresinin kültürel özelliklerini benzerlik ve farklılıklar açısından karşılaştırır. Kültürel öğelerin insanların bir arada yaşamasındaki önemini açıklar.

Konular Güzel Ülkem Zengin Kültürümüz Atatürk’ü Anlamak 15 Ders Saati

Atatürk İlkeleri ve İnkılapları Atatürk’ü Anlamak: Atatürk 1905 yılında Harp Akademisi’ni bitirerek askerlik görevine başladı. İlk görev yeri Şam’dır.

Atatürk, öğrencilik yıllarından itibaren ülkenin içinde bulunduğu kötü duruma çözümler düşünmüştür. Atatürk, her zaman çevresindeki siyasi, sosyal, kültürel ve bilimsel gelişmeleri yakından takip etmiştir. Atatürk, kitap okumayı çok sever ve kitapları altını çizerek eleştirel biçimde okurdu.

Atatürk, Türk milletini ekonomide, bilimde, sanatta, siyasi ve sosyal alanda dünyadaki en ileri milletlerden biri haline getirmek istiyordu. Atatürk’ün bu alanlardaki hedefleri «Atatürkçü Düşünce Sistemini» oluşturdu. Atatürkçü Düşünce Sisteminin diğer adı; Atatürkçülüktür.

Atatürkçülük(Atatürkçü Düşünce Sistemi) Amacı; Türk milletinin bugün ve gelecekte, her alanda geleceğe güvenle bakmasıdır. Gerçekçi fikirlere dayanır. Milletin ihtiyaç ve gerçeklerinde doğmuştur. Türk milletine ve çağın ihtiyaçlarına uygun sosyal ve siyasal kurumları hedefler. İlerlemenin temelinde eğitim ve bilim olduğunu savunur.

Atatürkçülüğün temelini altı ilke oluşturur. Bunlar; > Cumhuriyetçilik > Milliyetçilik > Halkçılık > Devletçilik > Laiklik > İnkılapçılık İlkelerin hepsinin ortak amacı, Türk milletini en kısa zamanda çağdaş uygarlık düzeyine ulaştırmaktır.

Atatürk İlkeleri Cumhuriyetçilik: Cumhuriyet; millet egemenliğine dayanan ve yöneticilerin belirli süreler için halk tarafından seçildiği yönetim şeklidir. Kişinin hak ve özgürlükleri cumhuriyet yönetimi ile güvence altına alınmıştır. Ülke, halkın seçtiği vekiller tarafından yönetilir. Devlet işleyişi anayasa ve yasalara göre yapılır. Bu ilke ile ilgili kavramlar; yönetim, siyaset, seçim, halk egemenliği…

TBMM’nin açılışı (23 Nisan 1920)

Saltanatın(padişahlık sistemi) kaldırılması (1 Kasım 1922)

Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)

Milliyetçilik: Milliyetçilik ilkesi; milletini çok sevmek, milletini yüceltmek ve bu yolda çalışmak anlamına gelir. Milliyetçilik ilkesinin birleştirici, bütünleştirici bir özelliği vardır. Amacı; milletimizi iç ve dış tehditlere karşı birlik içinde tutmaktır. Kendisini Türk olarak gören herkesi Türk kabul eder. Irkçılık esasına dayanmaz. Milli birlik ve beraberlik düşüncesini kendine esas alır. Bu ilke ile ilgili kavramlar: birlik, beraberlik, birleştiricilik, bütünleştiricilik ….

Türk Tarih Kurumu’nun kurulması ( 15 Nisan 1931 ) Türk Dil Kurumu’nun kurulması ( 12 Temmuz 1932 )

Harf İnkılabı ( 1 Kasım 1928 ) Tevhid – i Tedrisat Kanunu ( Eğitimin Birleştirilmesi) (3 Mart 1924)

Milli kültürün gelişmesi için çalışmalar Kabotaj Kanunu’nun çıkartılması ( 1 Temmuz 1926 )

Halkçılık: Bir ülkede oturan, o ülkeyi vatan bilen, ülkenin geleceğini kendi geleceği sayan insan topluluğuna halk denir. Halkçılık ilkesinin amacı; halkın eşitliğini, refah ve mutluluğunu sağlamaktır. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa ayrıcalık tanınmaz. Kanun önünde herkes eşittir. Toplumda sınıflaşma yoktur. Herkes devletin hizmetlerinden eşit ölçüde yararlanma hakkına sahiptir. Halk devlet yönetimine doğrudan katılır. Bu ilke ile ilgili kavramlar; eşitlik, hak, adalet …

Medeni Kanunun çıkarılarak kadın-erkek eşitliğinin sağlanması(1926) Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesi(1934)

Soyadı Kanunun çıkarılması Şapka Kanunu(1925)

Devletçilik: Devletçilik; devletin ekonomik hayatın içinde yer almasıdır. Yani gerektiğinde fabrika ve şirket kurup işletmesi, gerektiğinde ise özel girişimleri desteklemesidir. Bu ilkenin amacı; güçlü bir ekonomi oluşturmaktır. Bu ilkeye göre; devlet gerekli gördüğü alanlarda fabrika açar ve işletir. Vatandaşların özel iş yerleri kurmalarını destekler ve örnek olur. Bu ilke ile ilgili kavramlar; ekonomi ile ilgili her şey

Karabük demir-çelik fabrikasının kurulması İzmir İktisat(ekonomi) Kongresi’nin yapılması

Sümerbank ve Etibank’ın kurulması Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nün açılması

Tarımda modern yöntemlerin uygulanması Demir yollarının devletleştirilmesi

Laiklik: Laiklik; din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasına denir. Bu ilkeye göre; Devlet, vatandaşlar asında dini inançlarından dolayı kanun önünde ayrım yapmaz. Herkesin, birbirinin inancına saygı ve hoşgörü göstermesini öngörür. Kimse inancı yüzünden suçlanamaz ve cezalandırılamaz. Herkes inancını istediği gibi yaşama hakkına sahiptir.(din ve vicdan özgürlüğü) Bu ilke ile ilgili kavramlar; din, mezhep, vicdan özgürlüğü….

Halifeliğin kaldırılması Medreselerin kapatılması

Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması

İnkılapçılık: İnkılapçılık; eski anlayışları kaldırıp yeniyi, iyi ve güzeli koymaktır. Amacı; her yönü ile çağdaş bir toplum meydana getirmektir. Atatürk ilkeleri ve inkılaplarının tümünü kapsar.

Atatürk İnkılapları Osmanlı Devleti’nden sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti’ni geliştirmek, çağdaş medeniyetler seciyesine çıkarmak için Atatürk’ün önderliğinde; > devlet yönetimi > hukuk > eğitim > adalet > toplumsal yaşam gibi birçok alanda inkılaplar yapıldı. Kısa sürede hayata geçirilen bu inkılaplar, toplum hayatının çeşitli alanlarını da etkiledi ve yenilikler getirdi.

Ekonomi Alanındaki İnkılaplar İzmir İktisat Kongresi yapıldı. Aşar Vergisi kaldırıldı. Tarımda makine kullanılmaya başlandı. Örnek çiftlikler kuruldu. Ziraat okulları açıldı. Sümerbank, Etibank kuruldu. Fabrikalar açıldı. Saniyiyi Teşvik Kanunu çıkartıldı. 5 yıllık kalkınma planları hazırlandı. Hukuk(Adalet) Alanındaki İnkılaplar Yeni bir anayasa yapıldı. Türk Medeni Kanunu kabul edildi. Kadınlara seçme ve seçilme, miras gibi haklar verildi.

Yönetim Alanındaki İnkılaplar Saltanat(padişahlık) kaldırıldı. Cumhuriyet ilan edildi. Halifelik kaldırıldı. TBMM açıldı. Halk, seçme ve seçilme hakkına sahip oldu. Farklı siyasi partiler kuruldu. Eğitim Alanındaki İnkılaplar Tevhid – i Tedrisat (Eğitimin Birleştirilmesi) Kanunu ile bütün eğitim kurumları MEB’e bağlandı. Okullarda kız – erkek ayrımı kalktı, karma sınıflara geçildi. Medreseler, mahalle mektepleri kapatıldı. Harf inkılabı ile Arapça ve Osmanlıca harfler yerine Türk Alfabesi kabul edildi.

Toplumsal Alanındaki İnkılaplar Soyadı Kanunu ile her aile kendi soyadı ile tanınmaya başladı. Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun (1925) çıkarıldı. Fes ve sarık yasaklandı. Hicri ve rumi takvim yerine miladi takvim kullanılmaya başlandı. Alaturka saat yerine milletler arası saat kabul edildi. Ağırlık ölçüsü olarak okka, batman gibi birimler yerine gram kullanılmaya başlandı. Uzunluk ölçüsü olarak endaze, arşın gibi birimler yerine metre kullanılmaya başlandı. NOT: Toplumsal alandaki yenilikler, özellikle batı ülkeleri ile uyum sağlanması için yapılmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli Atatürk’ün ilkelerine dayanır Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli Atatürk’ün ilkelerine dayanır. Bu nedenle Atatürk ilkelerine sahip çıkmak ve onları gelecek nesillere aktarmak hepimizin görevidir. Atatürk ilke ve inkılaplarının devamlılığın sağlamak için kendimizi iyi yetiştirmeli, birlik ve beraberlik içinde Atatürk’ün koyduğu hedeflere ulaşmaya çalışmalıyız. Atatürk 1937 yılından itibaren kötüleşmeye başladı. 8 Kasım günü komaya girdi. 10 Kasım 1938 saat 9.05’te hayata gözlerini yumdu. Naaşı önce Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine kondu. 1953 yılında Anıtkabir’e nakledildi.

SİYASAL(YÖNETİM) ALANDA HUKUK(ADALET) ALANINDA EĞİTİM ALANINDA İNKILAPLAR SİYASAL(YÖNETİM) ALANDA TBMM NİN AÇILMASI SALTANATIN KALDIRILMASI CUMHURİYET’İN İLAN EDİLMESİ HALİFELİĞİN KALDIRILMASI SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI HUKUK(ADALET) ALANINDA ANAYASALARIN YAPILMASI TÜRK MEDENİ KANUNUN KABUL EDİLMESİ KADINLARA SİYASAL HAKLARIN VERİLMESİ EĞİTİM ALANINDA TEVHİD-İ TEDRİSAT KANUNU HARF İNKILABI TÜRK DİL VE TARİH KURUMUNUN KURULMASI ÇAĞDAŞ EĞİTİM VE SANAT ANLAYIŞININ GELİŞTİRİLMESİ TOPLUMSAL ALANDA KILIK KIYAFET DÜZENLEMESİ DİN KURUMLARININ DÜZENLENMESİ TAKVİM, SAAT-ÖLÇÜ VE TARTIDA DEĞİŞİM SOYADI KANUNUN ÇIKARILASI KADIN ERKEK EŞİTLİĞİNİN SAĞLANMASI EKONOMİ ALANINDA MİLLİ EKONOMİ POLİTİKASININ BENİMSENMESİ TARIM ALANINDA YAPILAN YENİLİKLER SANAYİ ALANINDA YAPILAN YENİLİKLER KABOTAJ KANUNU BAYINDIRLIK FAALİYETLERİ

1-Saltanatın Kaldırılması YAPILAN İNKILAPLAR 1-Saltanatın Kaldırılması 2-Harf inkılabı 3-Medeni Kanunun Kabulü 4-Tevhid-i Tedrisat Kanunu 5-Saltanatın Kaldırılması 6-Takvim,Saat ve Ölçülerde 07.04.2017

İLKELER YAPILAN İNKILAPLAR CUMHURİYETÇİLİK Saltanatın Kaldırılması MİLLİYETÇİLİK Eğitim Birliğinin Sağlanması HALKÇILIK Türk Medeni Kanunun Kabulü DEVLETÇİLİK Ekonomik Alanda Yapılan İnk. LAİKLİK Din ve Devlet İşlerinin Ayrılması İNKILAPÇILIK Bütün İnkılaplar