İSMİ KONUMU İstanbul Boğazı Karadeniz - Marmara Denizi Çanakkale Boğazı Marmara - Ege Cebeli Tarık Boğazı Akdeniz – Atlas Okyanusu Bab-ül Mendep Boğazı Kızıl Denizi Umman Denizi Hürmüz Boğazı Basra Körfezi - Umman Denizi
İSMİ KONUMU Messina Boğazı Tren Denizi- Yunan Denizi Bering Boğazı Bering Denizi- Kuzey Buz Denizi Macellan Boğazı Atlas Okyanusu- Büyük Okyanus Malakka Boğazı Sumatra Adası - Malakka (Endonezya-Malezya) Korint Kanalı Korint Körfezi ile Saronik Körfezi
İSMİ KONUMU Dover Boğazı Manş Denizi İngiltere-Fransa Kiel Kanalı Baltık Denizi’ni kuzey denize Panama Kanalı Atlas Okyanusu- Büyük Okyanus Süveyş Kanalı Akdeniz-Kızıl Deniz Makassar Boğazı Endonezya'daki Sulawesi ve Borneo Adaları
İSTANBUL BOĞAZI İstanbul Boğazı, Karadeniz ile Marmara Denizi’ni birleştiren su yoluna verilen isim. İstanbul'un Rumeli (Avrupa) ve Anadolu (Asya) yakalarını birbirinden ayırır.
İSTANBUL BOĞAZI Uzunluğu düz olarak 30 kilometredir. Girintileri ve çıkıntıları hesaba katılınca kıyılarının uzunluğu ortaya çıkar. İstanbul Boğazı'nda su yüzünde Karadeniz'den Marmara'ya, su altında Marmara'dan Karadeniz'e akıntılar vardır. Su yüzeyinde yer yer ters akıntılar da görülür.
İSTANBUL BOĞAZI
ÇANAKKALE BOĞAZI Çanakkale Boğazı, 3. jeolojik zamanın sonunda meydana gelen bir çöküntü ile oluşmuştur. Uzunluğu 65 km'dir. Boğaz sularında ters bir akıntı vardır. Boğazın çevresi dağ karakterinde yüksek ve kıvrımlı kütlelerle kaplıdır.
ÇANAKKALE BOĞAZI Boğazın dar olması, Boğaz sularında ters bir akıntı olması ve Boğazın çevresinde yer yer kıvrımlı dağ kütlelerinin olması; Boğazın savunulmasını kolaylaştırmıştır ve geçilmesini zorlaştırmıştır.
CEBELİ TARIK BOĞAZI Derin bir boğaz olan Cebelitarık'ın en sığ yeri 324 metredir. Boğazın yüzünde batıdan doğuya doğru giden kuvvetli bir akıntı vardır. Boğazın iki kıyısı da sarp ve kayalıktır. Cebeli Tarık boğazında olan tatlı ve tuzlu suyun buluştuğu bir nokta vardır.Bu olay Kuranı Kerim'de bahsedilmektedir.Bu olayı keşfeden ise Kaptan Kusto olduğu söylenmektedir.
CEBELİ TARIK BOĞAZI Kıyıdaki dar alçak araziler Cebelitarık Kayası ile çevrilidirler. Cebelitarık'ın iklimi Akdeniz iklimi'dir, kışlar ılıman ve yazlar sıcak geçer. Cebeli Tarık, adını Endülüs‘ün büyük kumandanı Tarık bin Ziyad'dan alıyor. Kelime anlamı Tarık’ın dağı demek.
BABÜL-MENDEP BOĞAZI Kızıldeniz'i Hint Okyanusu’na (Aden Körfezi) bağlayan 32 km uzunluğundaki boğaz Yemen ile Somali kıyıları arasındadır. 1. dünya savaşına kadar Osmanlı kontrolünde idi.Stratejik önemi yüksek olan boğaz Perim adasından (Yemen) denetlenir.
HÜRMÜZ BOĞAZI Basra körfezi ile Umman körfezini birbirine bağlar.Umman ile İran arasındadır.
HÜRMÜZ BOĞAZI Kuzeydoğuda Şattülarab (Ervend) ırmağı ağzından başlayan ve Güneydoğuda Hürmüz Boğazı'na kadar uzanan Basra Körfezi'nin uzunluğu yaklaşık olarak 805 km’dir.
HÜRMÜZ BOĞAZI Genişliği yaklaşık 280 km. derinliği ise ortalama 40-50 m arasında değişmektedir
HÜRMÜZ BOĞAZI Derinliğin en fazla olduğu ve 100 metreye ulaştığı yer Hürmüz Boğazı'dır.
1980 ile 1988 arasında süren İran-Irak Savaşı'nın odak noktasıdır. HÜRMÜZ BOĞAZI 1980 ile 1988 arasında süren İran-Irak Savaşı'nın odak noktasıdır. 1991 yılında Körfez Savaşı'nda temel olmuştur.
MESSİNA BOĞAZI Messina Boğazı Sicilya Adası’nı İtalya’nın güneyindeki Calabria bölgesinden ayıran boğazdır. En dar noktasında genişliği 3,3 kilometredir.
BERİNG BOĞAZI Bering Boğazı, Asya'nın en doğu noktası ile Amerika 'nın en batı noktası arasında bir boğazdır. Boğaz yaklasik 92 km genişliğinde, 30 - 50 m derinliğindedir ve kuzeyindeki Chukchi Denizi (Arktik Okyanusu) ile güneyindeki Bering Denizi'ni (Büyük Okyanus) birbirine bağlamaktadır.
BERİNG BOĞAZI 1648 yılında Semyon Dezhnev tarafından geçildiği kabul edilmesine rağmen; ismini boğazı 1728 yılında geçen Rus asıllı Danimarkalı kaşif Vitus Bering'den almıştır Buzul çağı sırasında boğazın bir kara köprüsü vazifesi gördüğü bilinmektedir.
BERİNG BOĞAZI
MACELLAN BOĞAZI Macellan Boğazı, Güney Amerika'nın en güneyinde Atlas Okyanusu'nu Büyük Okyanus'una bağlayan boğaz. Ana kıta ile Tierra del Fuego Takımadaları'nı ayırır. Bu takımadalar, Arjantin ve Şili arasında paylaşılmıştır.
MACELLAN BOĞAZI Macellan Boğazı, Panama Kanalı'nın inşaasından önce çok büyük öneme sahip olsa da, hâlâ birçok gemi tarafından kullanılır. Su seviyesindeki gelgitten oluşan farklılıklar, Patagonya'da hüküm süren kuvvetli rüzgârlar, kuvvetli akıntı ve dalgalara yol açar.
MALAKKA BOĞAZI Malakka Boğazı, Malezya Yarımadası (Batı Malezya) ve Endonezya'ya bağlı Sumatra adası arasında 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır. Ekonomik ve stratejik açıdan bakıldığında Malakka Boğazı dünyanın en önemli deniz yollarından biri olup, Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı´nın bir eşdeğeridir.
MALAKKA BOĞAZI Boğaz Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında ana denizyolu pasajını oluşturmakla, aynı anda dünyanın en kalabalık 3 ülkesi olan Hindistan, Endonezya ve Çin´i deniz yoluyla bağlılığını sağlamaktadır. Yörenin en gelişmiş Ticaret Devletlerini; Japonya, Güney Kore ve Tayvan´ı uluslararası ticarete bağlar.
KORİNT KANALI Korint Kanalı, Yunanistan´ın kuzey kara topraklarını Mora Yarımadası´ndan ayıran tümüyle yapay kanalın ismidir. Uzunluğu 6.5 km, genişliği 16.5 km, derinliği ise 8 metreden oluşmaktadır.
KORİNT KANALI
DOVER BOĞAZI Büyük Britanya Adası’nın Avrupa’dan ayıran dar boğaz. Uzunluğu 185, en dar yeri 31 kilometredir Bu boğaza Fransızlar Pasde-Clais adını vermişlerdir Dover Boğazında kuvvetli gel-git akımları görülür
DOVER BOĞAZI Dover Boğazı Doğu Avrupayı, Batı Avrupa kıyılarıyla, Afrika’yla birleştiren önemli bir geçittir. Bu bakımdan dünyanın en hareketli boğazlarından biridir.
DOVER BOĞAZI
KİEL KANALI Baltık Denizi’nde ulaşım açısından önem taşır Kuzey Denizi’nde Elbe Irmağı ağzındaki Brünsbüttelkoog'dan, doğuda Baltık Denizi kıyısındaki Kiel limanında yer alan Holtenau'ya kadar 98 km uzanır
KİEL KANALI İki deniz arasındaki en güvenli, kısa ve ucuz ulaşım yoludur Kanal, 1887-95 arasında, kuzeye gidecek savaş gemilerine kestirme bir yol sağlamak amacıyla yapıldı.
KİEL KANALI
PANAMA KANALI Panama Kanalı, Orta Amerika'nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'unu birbirine bağlayan su yolu Kanalın yapımı,tarihin en büyük ve en zor mühendislik projelerinden bir olmuştur
PANAMA KANALI Gemicilik üzerindeki etkileri ise, Güney Amerika kıtasının en güney ucu olan Horn Burnu'ndan dolaşma külfetini ortadan kaldırmış olması nedeniyle çok önemlidir Panama kanalı dünyanın mühendislik harikasıdır ve en pahalı kanalıdır.
PANAMA KANALI
Uluslar arası ulaşıma 17 Kasım 1869’da açılmıştır. SÜVEYŞ KANALI Uluslar arası ulaşıma 17 Kasım 1869’da açılmıştır. Mısır topraklarında bulunan ve Akdeniz ile Kızıl deniz’i birleştiren 161 km uzunluğunda yapay su yoludur.
SÜVEYŞ KANALI Akdeniz ile Kızıldeniz'i birbirine bağlayan yapay su yoludur. Sina Yarımadası'nın batısındadır. Kanal, Afrika çevresinde dolaşmaya gerek kalmadan Asya ile Avrupa arasında deniz taşımacılığı yapılmasını sağlar.
SÜVEYŞ KANALI Dünya'nın önemli kanallarından birisi arasında yer alır. Eski gemiciler ticarette çok uzun yol ve mesafe kat ettikleri için böyle bir kanal yapma gereksiniminde bulunmuşlardır. Dünyada kapakları olmayan en uzun kanaldır. Diğer kanallarla karşılaştırıldığında kaza oranı hemen hemen sıfırdır. Gece ve gündüz geçiş yapılabilir.
MAKASSAR BOĞAZI Makassar Boğazı Endonezya'daki Sulawesi ve Borneo adalarının arasında bir boğazdır. Kuzeyde Celebes Denizi güneyde Java Denizi ile birleşir.
MAKASSAR BOĞAZI Borneo'daki Mahakam Nehri bu boğaza akar. Borneo'daki Balikpapan ve Sulawesi'ndeki Makassa ve Palu limanları boğaz boyunca uzanır. Samarinda şehrinden Mahakam nehri boyunca gidilirse 48 km sonra boğaza ulaşılır.
DÜNYA ÜZERİNDE ÖNEMLİ BOĞAZLAR VE KANALLAR Kiel Kanalı Dover Boğazı İstanbul Boğazı Çanakkale Boğazı Bering Boğazı Cebeli Tarık Boğazı Süveyş Kanalı Malakka Boğazı Babülmendep Boğazı Messina Boğazı Hürmüz Boğazı Panama Kanalı Makkasar Boğazı Korint Kanalı Macellan Boğazı
KAYNAKÇA www.acilinyeri.org www.aygunhoca.com www.geograpy.blogcu.com
HAZIRLAYAN Züleyha ŞAHİN 1218 12/D