Technical Assistance on Increasing the Implementation Capacity of the Seveso II Directive This Project is co-financed by the European Union and the Republic of Turkey Disclaimer: The contents of this publication is the sole responsibility of the Consultant and can in no way be taken to reflect the views of the European Union Notice: This document has been produced with the financial assistance of the European Union S EVESO II D IREKTIFININ U YGULAMA K APASITESININ A RTTıRıLMASı İ ÇIN T EKNIK Y ARDIM P ROJESI SANAYİCİNİN BİLGİLENDİRİLMESİ DR. ZEYNEP YÖNTEM

PROJENİN HEDEFİ 2 Seveso II Direktifinin Uygulama Kapasitesi’nin Arttırılması için Teknik Asistanlık Projesi’nin genel hedefi, büyük endüstriyel kazaları yönetme alanında kurumsal yapının güçlendirilmesi ve ileri kapasite geliştirilmesinin yanısıra, yüksek koruma seviyesi sağlanması amacıyla tehlikeli maddeler içeren büyük kazaların önlenmesi ve bunların insan ve çevre açısından yaratacağı sonuçların sınırlandırılmasıdır. Projenin amacı, Türkiye’de Seveso II Direktifinin gelecekteki uygulamasından sorumlu olan merkezi ve yerel kuruluşların idari ve kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesidir.

PROJE SÖZLEŞMESİNİ İMZALAYAN KONSORSİYUM 3 PROJE FAYDALANICISI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Koordinatör Ekodenge Çevre Mühendislik ve Danışmanlık Ltd. Konsorsiyum Üyeleri Steinbeis GmbH & Co. KG für Technologietransfer Ulusal Çevre Endüstriyel Risk Enstitüsü D'Appolonia Mühendislik- Danışmanlık Şti. Orta ve Doğu Avrupa Bölgesel Çevre Merkezi AWN Danışmanlık

S EVESO D IREKTIFI KAPASITE GELIŞTIRME

5 PROJE FAALİYETLERİ

Technical Assistance on Increasing the Implementation Capacity of the Seveso II Directive This project is co-financed by the European Union and the Republic of Turkey Disclaimer:The contents of this publication is the sole responsibility of the Consultant and can in no way be taken to reflect the views of the European Union Warning: This document has been produced with the financial assistance of the European Union Eğitim Verilen Modüller Modül 1Risk analizi ve risk değerlendirme teknikleri Modül 2Kaza senaryoları, risk değerlendirme, CBS araçları, LUP (Arazi kullanım planlaması) Modül 3Domino Etkileri, dahili acil durum planlarını hazırlama ve test etme Modül 4Harici acil durum planları ve kamuyu bilgilendirme Modül 5Güvenlik emniyet sistemleri, büyük kazaları önleme politikası, güvenlik bilgi sistemleri Modül 6Güvenlik Raporları Modül 7Büyük endüstriyel kazaları inceleme, raporlama ve denetimler Modül 8Kimyasalların sınıflandırılması, Seveso II Direktifi için CLP tüzüğünün uygulanması

2. AKTİVİTE EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ 7 3 kez ve 40 kişilik gruba türk ve yabancı uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından eğitim verilmiştir. Aşağıdaki hukuksal çalışmalar yapılmıştır. oSeveso III Direktifi’nde yer alan değişikliklerin ekleriyle birlikte mevcut Yönetmeliğe yansıtılması, oMevcut Yönetmelik esas alınarak halihazırda mevcut olan güvenlik raporu, oAcil durum planları rehberlerinin güncellenerek taslak tebliğ haline getirilmesi, oBüyük kaza önleme politikası belgesine ilişkin taslak tebliğin hazırlanması, oKamunun bilgilendirilmesi rehberinin güncellenmesi oDirektifte yer alan arazi kullanım planlaması konusuna ilişkin bir rehber hazırlanması; Sanayi ve ticaret odaları ile ilgili sektörel sivil toplum örgütleri gibi kuruluşların ihtiyaçları doğrultusunda aşağıdaki bilgilendirme toplantıları yapılması Gaziantep 24 Ekim Kocaeli27 ekim Ankara 31 Ekim

3. AKTİVİTE PİLOT BÖLGE ÇALIŞMASI: 8 Bu çalışma sayesinde yerinde uygulama kapasitesi iyileştirilmesi ve olası eksikliklerin pilot ölçekte saptanması sağlanmıştır. Saha çalışmaların gerçekleştirilmesi için rafineri seçilmiştir. Proje kapsamında İtalya ve İngiltere/İrlanda’da Seveso Direktifi kapsamında Güvenlik raporlarının geliştirilmesinde örnek ülke olarak benimsenmiştir. İrlanda ve İtalyan yaklaşımlarının uygulanması, Avrupa ölçeğinde uygulanan en iyi pratiği sağlar. İtalyan yaklaşımının kullanımı, İtalya’ya gerçekleştirilecek çalışma ziyaretinden ek faydalar sağlamıştır.

İtalyan yaklaşımı ile D'appolonia Güvenlik Raporu hazırlanması Kazaların Tanımlanması Hazop LOC’ların tanımlanması P&ID çıktıları Oluşum frekansları FTA LOC analizi Olay Ağacı Analizi Frekans analizi konularında faydalanıcıya başlangıç sonuçlarının sunulması ve tartışılması Sonuç analizi Risk Değerlendirme ve Arazi Kullanım Planlama Isı ve Kütle Denkliği Rapor yazımı

İrlanda yaklaşımı ile AWN Güvenlik Raporu hazırlanma sı HAZID MSDS, PDFler Güvenlik Katmanları Analizi (LOPA) analizi ve güvenlik sistemi tanımları Sonuç ve risk modelleme çevresel kaza Büyük Kaza Önleme Politikası ve Güvenlik Yönetim Sistemleri gözden geçirme ve güncelleme Acil Durum Planlama faaliyeti Seçilen tesisler için risk analizi ve değerlendirilmesi Halkın bilgilendirilmesi için belge hazırlanması Tesisin domino etkilerinin tanımlanması Pilot bölge'de Halkın Bilgilendirilmesi için Organize edilmesi Pilot bölge risk haritalarının hazırlanması Merkezi ve Yerel yönetimlerce Tesisin Seveso Denetimi faaliyeti alıştırması Denetim grubunun oluşturulması Denetimin hazırlanması Tesisin denetlenmesi

İŞLER ziyaret ve işin başlatılması İzomerizasyon tesisi HAZOP çalışması Tanklara LOC + İzomerizasyon HAZOP çalışması İzomerizasyonda hata ağacı+Tanklarda HAZID Tanklarda ve İzomerizasyonda olay ağacı, sonuç analizleri İtalya ve İrlanda hukuklarına göre güvenlik raporu karşılaştırması Denetleme çalışmaları Acil durum planları uygulamaları

4. AKTİVİTE: ÇALIŞMA ZİYARETLERİ 14 BaşlıkBaşlangıçBitiş İtalya’daki ilk çalışma gezisi 16/Haziran/1420/Haziran/14 İrlanda çalışma gezisi25/Ağustos/1430/Ağustos/14 İtalya’daki ikinci çalışma gezisi 15/Eylül/1419/Eylül/14 Fransa çalışma gezisi03/Kasım/1407/Kasım/14

Seveso ile ilişkili Yazılım Programının Bakım ve Güncellemesi Bu Faaliyet, Seveso bilgi sisteminde gerekli iyileştirmelerin ve yeni yeteneklerin kazandırılmasını amaçlamaktadır. İhtiyaç analizi, yazlım geliştirme ve testler, etkin ve tatminkar biçimde sürdürülmektedir. Proje sonuna kadar testleri gerekli ilave ihtiyaçlar ve iyileştirmeler, sistem teslimi ve eğitimler gerçekleştirilecektir.

5. AKTİVİTE:T AMAMLANAN İ ŞLER 16 Sistem altyapı modülü  Veri bütünlüğü ve loglama  Ölçeklenebilirlik ve mimari  İngilizce dil desteği  Yeni arayüz ve logo çalışmaları  Tüm paydaşlar için kullanıcı ve rol yönetimi Seveso Yönetim Modülü  Mevzuat değişikliklerine adaptasyon - Seveso II ve Seveso III (GHS) uygulamasının entegrasyonu  E-denetim ile integrasyon  Belge akış yönetimi  Coğrafi Bilgi Sistemi entegrasyonu ve sorguları  Kaza raporlama  Kaza modelleme

5. AKTİVİTE:Y APıLMAKTA O LAN İŞ LER 17 Yeni Tesis Bildirim Modulü Seveso II ve III ile bildirim yapma Güvenlik raporları ve dosya yükleme Tesis Coğrafi bilgileri girişi Tesis bölüm bilgileri yönetimi Kaza senaryoları yöentimi Kaza etki haritalarının yüklenmesi Eğitim Modülü  Seveso Pedi Halkın bilgilendirilmesi Modulü  Halka açık dinamik Proje Portalı

6. AKTİVİTE:Kamuyu Bilgilendirme İŞLER Proje Çıktılarına Dair Bilgilendirme Broşürleri Kamu Ve Sanayi İçin Bilgilendirme Bilgilendirici Kısa Filmler (5 film animasyon) 1. Projenin Genel Sunumu 2. Büyük Endüstriyel Kazalar Hakkında Kamuyu Bilgilendirme 3. Büyük Endüstriyel Kazalar Sırasında Yapılması Gerekli İşlemler 4. Büyük Endüstriyel Kazaları Önlemek İçin İşletmelerin Alması Gereken Tedbirler 5. Proje Çıktıları

19 TEŞEKKÜRLER