İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ OHSAS 18001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Click to add subtitle FİRMA ADI

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Elemanları ÖN GÖZDEN GEÇİRME

Genel Şartlar Kuruluş 4. maddede belirlenen şartları sağlayan bir İSG yönetim sistemi kuracak ve sürdürecektir. Kuruluş, sistemin sınırlarını tanımlama serbestliğine ve esnekliğine sahiptir. Tüm kuruluşa uygulanabileceği gibi belirli birim veya faaliyetlere de uygulanabilir. Yönetim sisteminin sınırları ve kapsamı tanımlarken dikkatli davranılmalıdır.

İSG Politikası Yönetimin Gözden Geçirmesi Tetkik Ölçümünden Gelen Performans Ölçümünden Gelen Geri Besleme Tetkik POLİTİKA Planlama

İSG POLİTİKASI Kuruluşun üst yönetimi tarafından onaylanmış,tüm sağlık ve güvenlik hedeflerini, sağlık ve güvenlik performansını geliştirme taahhüdünü açıkça ortaya koyan bir iş sağlığı ve güvenliği politikası olmalıdır. Politika: a) Kuruluşun ISG risklerinin büyüklüğünü ve kuruluşun yapısına (özelliğine) uygun olmalı. b) Sürekli iyileştirme için bir taahhüt içermeli. c) En azından yürürlükte uygulanabilir İSG mevzuatına ve üyesi olduğu kuruluşların şartlarına uyulacağı taahhüdünü içermeli: d) Dokümante edilmeli, uygulanmalı ve sürdürülmeli: e) Çalışanların kendi bireyse, İSG sorumluluklarının farkında olmaları amacı ile tüm çalışanlara duyurulmalı. f) İlgili taraflar için ulaşılabilir olmalı. Kuruluşun kendisine uygun ve ilgili olarak kalmasını sağlamak için periyodik olarak gözden geçirilmelidir.

İSG POLİTİKASI Kuruluş yönetimi İSG politikasını oluştururken aşağıdaki hususları dikkate almalıdır; Bir bütün olarak kuruluşun iş alanıyla bağlantılı politika ve amaçları, Kuruluşun İS&G teknikleri, Kanuni ve diğer gerekler, Kuruluşun geçmiş ve şimdiki İS&G performansı, Diğer ilgili tarafların ihtiyaçları, Sürekli iyileştirme için fırsatlar ve ihtiyaçlar, İhtiyaç duyulan kaynaklar, Çalışanların katkıları, Müteahhitlerin, alt İşverenlerin ve diğer harici personelin katkıları,

POLİTİKA BİLGİ KAYNAKLARI Tetkik sonuçları Yönetimin gözden geçirmesi Performans ölçümü geri beslemesi Diğer yönetim sistemi politikaları Çalışanların görüşleri ve anlayışları Organizasyon yapısı ve büyüklüğü Risk değerlendirme sonuçları İlgili tarafların görüşleri

POLİTİKADA İŞLENEBİLECEK KONULAR Kazaların azaltılması Güvenli çalışma ortamı Risklerin azaltılması Çalışanların eğitimi, katılımı Sağlık Çalışanlara verilen önem Yasalara uyum Sürekli gelişme

İSG POLİTİKASININ ROLÜ İSG politikası, kuruluşun tüm İSG performansı ile ilgili niyet ve İSG yönetim sisteminin yönünü gösterir. Faaliyetler ve daha spesifik İSG amaç ve hedeflerinin gelişmesi için çerçeve görevi görür.

İSG POLİTİKASI; Taahhütlerin ilgili taraflara beyan edilmesi, Üst yönetim desteğinin açık delili olması, Geniş kapsamlı çalışmaları içermesi, Genellikle uzun süreli bir döküman olmasından dolayı önemlidir.

İSG POLİTİKASININ YAYINLANMASI Üst yönetim tarafından politikanın bir kopyasının tüm çalışanlara gönderilmesi Kuruluşun İSG yönetimine yaklaşımını konu alan bir makale ile birlikte İSG politikasının kuruluş bülteninde yayınlanması

İSG POLİTİKASININ YAYINLANMASI Poster şeklinde hazırlanmış politikanın haber panolarında, kantin gibi genel kullanıma açık yerlerde asılması Politika ve uygulamalarına ait tartışmaların yönetim ve çalışanların toplantı gündemine alınması

İSG POLİTİKASININ YAYINLANMASI Yeni işe başlayanların oryantasyon eğitimine İSG politikasının dahil edilmesi İlgili taraflarca, İSG yetkilileri ve yerel dernek üyelerini içermek üzere broşür dağıtımı Yıllık İSG raporunda İSG politikasına yer verilmesi

Planlama Planlama Uygulama ve İşletme Tetkik Politika Performans Ölçümünden Gelen Geri Besleme

Rutin veya rutin olmayan faaliyetler, Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi ve Risk Kontrolü için Planlama Kuruluş; devam eden tehlikelerin belirlenmesi, risklerin değerlendirilmesi ve gerekli kontrol altına alınması için prosedürler oluşturmalı ve sürdürmelidir. Bu prosedürler aşağıdakiIeri içermelidir; Rutin veya rutin olmayan faaliyetler, İş yerine erişebilme imkanına sahip personelin faaliyetleri (taşeronlar ve ziyaretçiler dahil), Kuruluş veya diğerIeri tarafından sağIanan işyerindeki olanaklar.

Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi ve Risk Kontrolü için Planlama Bu prosedürler aşağıdaki başlıkları içerecek şekilde hazırlanmalıdır: Rutin ve rutin olmayan faaliyetleri içermeli, Organizasyonun yerine getirmekle yükümlü olduğu yasal şartları nasıl karşılayacağı bir prosedürde açıklanmalı, Her düzey ve faaliyet için iş sağlığı ve güvenliği hedefleri belirlenmelidir. Hedefleri yakalamak için bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim programı hazırlanmalı, Planlama, taşeronlar ve ziyaretçiler de dahil olmak üzere işyerindeki tüm personelin faaliyetlerini ve görev tanımlarını içermeli, Organizasyonun tehlikeleri tanımlama ve risk değerlendirme konusundaki metodolojisi; kapsamı, yapısı ve zamanlamasına göre reaktif değil, proaktif (ölçülebilen, önleyici faaliyet içeren) olarak tanımlanmalı,

Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi ve Risk Kontrolü için Planlama Risklerin sınıflandırılmasını ve tanımlanan ölçümlerle kontrol edilebilecek ya da ortadan kaldırılabilecek olan risklerin belirlenmesini sağlamalı, İşletme pratikleri ve uygulanan risk kontrol yöntemlerinin yeterliliği baz alındığında tutarlı olmalı, İşyerindeki gereksinimlerin belirlenmesi, eğitim ihtiyaçlarının tanımlanması ve/veya işletme kontrollerinin geliştirilmesi için girdi sağlamalı, Gerekli faaliyetlerin etkili ve de zamanında uygulandığının izlenmesini sağlamalıdır. İşletme; tehlike analizlerini, risk değerlendirmesini ve kontrol ölçütlerini, dokümante etmeli ve sürekli güncel tutmalıdır.

RİSK DEĞERLENDİRMESİ DÜZELTİCİ OLMAKTAN ÇOK, ÖNLEYİCİ OLMALI Kaza (tehlike) tanımlaması ve risk değerlendirmesi için kuruIuşun metodolojisi; karşıt (reactive) olmaktan çok, (proactive) olmayı sağlamalıdır. Düzeltici, tepkisel (Reactive); Faaliyetler ve prosedürler oluşturulduktan değişiklikler uygulandıktan sonra Risk değerlendirmesinin yapılması ve kontrol önlemlerinin başlatılması. Önleyici (Proactive); Değişiklikler ve faaliyetler uygulanmadan önce risk değerlendirmesinin yapılması ve önlemlerin alınması.

RİSK YÖNETİM PROSESİ Risklerin Belirlenmesi Risklerin Analizi Risklerin Değerlendirilmesi Kontrol Önlemlerinin Belirlenmesi İletişim ve Danışma İzleme ve Gözden Geçirme Risklerin Değerlendirmesi Kontrol Önlemlerinin Yerine Getirilmesi

RİSK YÖNETİM PROSESİ AŞAĞIDAKİLERİN TANIMLAMASINI İÇERMELİ Risk değerlendirme metodu, kapsamı, zamanlaması ve doğası. Uygulanabilir yasal ve diğer zorunluluklar. Yetki ve sorumluluklar. Personel yetkinlikleri ve eğitim ihtiyaçları. Gözden geçirme, geliştirme ve çalışanların görüşleri. İncelenen proseste insan hatası riskinin nasıl dikkate alındığı. Fazla çalışma zamanını azaltan malzeme, tesis ve ekipman tanımlaması.

RİSK YÖNETİM PROSESİ SONRASI FAALİYETLER Sonraki risk değerlendirilmesi için kullanılmak üzere, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin izlenmesi. Risk değerlendirmesi sonucu kararlaştırılan faaliyetlerin zamanında uygulanıp uygulanmadığının takibi. Tehlikeli görevleri yapanların yetkinliklerinin risk tanımlama prosesinde tanımlananla tutarlı olup olmadığının değerlendirilmesi. Temel alınan proseslerin ıslahı için işletme tecrübesinin bilgisinin oluşturulması.

FAALİYET PLANININ YETERLİLİĞİNİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ a) Revize edilen kontroller risk seviyelerinin tolere edilmesini sağlar mı? b) Yeni tehlikeler oluşur mu? c) Mali olarak en etkin çözüm seçildi mi? d) Revize edilen önleyici kontrollerle ilgili ihtiyaçlar ve bu kontrollerin uygulanabilirliği hakkında etkilenen kişiler neler düşünüyorlar? e) Revize edilen kontroller pratikte uygulanabilecek mi? İhmal edilmeyecek mi? (Örn: İşin yapılması baskısı olduğunda)

GÖZDEN GEÇİRME Yönetimce ve dokümanlarla önceden belirlenen sürede, risk tayini prosesi gözden geçirilmelidir. Bu süre; Tehlikenin yapısına. Riskin büyüklüğü Normal işlerde değişikliğe Hammadde ve kimyasallarda değişime bağlıdır.

Yasal ve Diğer Şartlar KuruIuş, kendisine uygulanabilir olan yasal ve diğer İSG şartIarını tanımlamak ve uIaşmak için bir prosedür oIuşturmalı ve sürdürmelidir. KuruIuş bu bilgileri günceIleştirerek tutmalıdır. KuruIuş, çalışanlarına ve iIgiIi olan diğer taraflara yasal ve diğer şartlar hakkındaki iIgiIi bilgileri iletmelidir.

Yasal ve Diğer Şartlar Organizasyonun tabi olduğu yasal ve diğer şartlar belirlenirken; Kuruluşun üretim veya servis gerçekleştirme proseslerinin detayları Tehlike belirleme, risk değerlendirme ve risk kontrol sonuçları En iyi uygulamalar Kanuni şartlar/yönetmelikler Bilgi kaynaklarının listesi Ulusal, bölgesel, uluslararası standartlar Kuruluşun mensubu olduğu iş koluna tatbik edilenler Kamu kuruluşlarının görüşleri ve yayınları Ticari veri tabanları Hukuk alanında hizmet veren meslek mensupları İlgili tarafların şartları, dikkate alınmalıdır.

Hedefler (Amaçlar) Kuruluş, içerisindeki her bir ilgili fonksiyon ve seviyede dokümante ediImiş iş sağlığı ve güvenliği hedelerini oIuşturmaIı ve sürdürmelidir. Not: Hedefler pratik olduğu yerlerde uygulanabildiğinde sayısal olmalıdır. Kuruluş, hedeflerini (amaçlarını) oIuştururken ve gözden geçirirken yasal ve diğer şartları, İSG tehlikelerini, risklerini, teknolojik seçeneklerini, finansal çaIıştırma ve işletme şartlarını ve iIgiIi tarafların görüşlerini dikkate almalıdır. Hedefler sürekli iyileştirme taahhüdünü de içeren İSG politikası ile tutarlı olmalıdır.

Hedefler Ölçülebilir İS&G hedefleri oluşturulmalı, Uygun yönetim kademeleri önceliklerini tayin etmeli ve kendi İS&G hedeflerini belirlemeli, Her İS&G hedefi için uygun göstergeler tanımlanmalı, Hedefler mantıksal ve erişilebilir olmalı,

HEDEF Etkiler ve Şartlar OLMASI İSTENEN DURUM Etkiler ve Şartlar MEVCUT DURUM

Hedefler “Sürekli İyileştirme” Sağlayacak Şekilde Belirlenmelidir.

İSG Yönetimi Program(lar)ı Kuruluş, hedeflerine ulaşmak için İSG yönetim program(lar)ı oIuşturmalı ve sürdürmelidir. Bu program(Iar) aşağıdaki dokümantasyonu içermeIidir; Kuruluşun ilgili fonksiyon ve seviyelerinde hedeflerinin başarıIması için atanan sorumluluk ve yetki. Amaçlara (hedeflere) ulaşırken kullanılacak araçlar ve zaman çizelgesi. İSG Yönetim Program(lar)ı düzenli ve planlı aralıklarla gözden geçirilmelidir. Gerektiğinde İSG yönetim program(lar)ı kuruluşun faaliyetlerinde, ürünlerinde, servislerinde veya işletme koşullarındaki değişikIiklerde ona atıf yapacak şekilde düzenlenmelidir.

Yönetim Programlarında Neler Olmalı? Yapılması Gereken Faaliyet Uygulama Sorumlusu / Sorumluları Performans Ölçütleri ve Hedeflenen Değerler Termin / Gözden Geçirme Sor. ve Periyodu Başarılı İSG çalışmalarının onursal ödüllerle ve sistematik olarak desteklenmesi yöntemiyle katılımının arttırılması, Ödüllendirme iş talimatı hazırlanması. Genel Müdür Yardımcısı, Müdür, İSİG Komitesi Dokümantasyon ve İletişim Takımları Ödüllendirme İş Talimatında belirlenen kriterleri sağlayan tüm ödüllendirmelerin yapılması. Haziran 2001 Komite Başkanı Ayda bir raporlama

İSG PROGRAMLARI HEDEFLER SORUMLULUKLAR PROGRAMLAR ARAÇLAR ZAMAN

UYGULAMA VE ÇALIŞTIRMA (İŞLETİM) VE ÇALIŞTIRMA (İŞLETME) PLANLAMA PERFORMANS ÖLÇÜMÜ GERİ BESLEMESİ UYGULAMA VE ÇALIŞTIRMA (İŞLETME) TETKİK DÜZELTİCİ VE ÖNLEYİCİ FAALİYETLER

Yapı ve Sorumluluklar Tüm İS&G görevleri, rolleri, sorumlulukları ve yetkileri; Tanımlanmalı Dökümante edilmeli Duyurulmalıdır. İS&G yönetim sisteminin uygulanması için üst yönetim tarafından bir yönetim üyesi atanmalıdır.

YETKİ VE SORUMLULUKLAR Üst yönetim, yönetim temsilcisi ve organizasyonun diğer yönetim kademelerinin görev ve sorumlulukları tanımlanmalı ve dokümante edilmelidir. Bu tanımlamalar aşağıdaki personel için de yapılmalıdır; Organizasyon içerisindeki tüm kademe yöneticileri, Proses operatörleri ve genel işgücü, Alt işveren ve personeli, İSG eğitimlerinden sorumlu olanlar, İSG için kritik teçhizattan sorumlu olanlar, Organizasyon içerisinde İSG niteliklerine sahip çalışanlar veya diğer İSG uzmanları, Danışma toplantılarında yer alan İSG temsilcileri.

YETKİ VE SORUMLULUKLAR Yetki ve sorumluluklar tanımlanırken; Yönetim Hiyerarşisi: Kargaşaya neden olunmaması ve sorumlulukların tam olarak anlaşılabilmesi için yönetim hiyerarşisini gösteren Akım Şemasının çizilmesi, Liste Yapımı: Tüm makinelerin, aletlerin, materyallerin, koşulların, alanların ve pratiklerin listesinin ilgili personel tarafından vazife olarak düzenlenmesi, Çalışma Alanları: Personelin hangi çalışma alanlarında bulunması gerektiğinin belirlenmesi,

YETKİ VE SORUMLULUKLAR Bakım Personeli: Bakım personellerinin hangi alet, ekipman veya proseste bakım yaptığının ve hangi tür durumlarda dışarıdan teknik servise başvurulması gerekliliğinin tanımlanmasının yapılması, Denetim Sorumlulukları: Sağlık, emniyet ve iş yürütümü açısından yöneticilerin sorumluluklarının tanımlanması ve iş sağlığı ve güvenliği açısından yapılacak denetimlerin programının belirlenmesi, Eğitim ve Bilgilendirme: Personeli eğitecek, bilgilendirmeyi yapacak ve çalışanların katılımını sağlayacak personelin belirlenerek sorumluluklarının tanımlanması,

SORUMLULUKLAR ÜST YÖNETİM: Üst yönetim veya yönetim direktörü kuruluşun İSG başarısında nihai sorumluluğa sahip olacaktır. Sorumlulukları: Felsefe ve politikanın geliştirilmesi ve dağıtımı, Kuruluşun performansının izlenmesi, Çıktı ve performans değerlerinin kabulü, Stratejik planın kabulü.

ÜST YÖNETİCİ Üst yönetim İSG yönetim sisteminin koordinasyonundan ve uygulanmasından direkt bir sorumluluğa ve yetkiye sahip bir Yönetim Temsilcisi atamalıdır. Politikayı onaylamalı, Kaynakları sağlamalıdır.

İSG YÖNETİM TEMSİLCİSİ Yönetim ve çalışanlara tavsiyelerde bulunurken bağımsız, yetkili ve yeterli olmalıdır. TEMEL FAALİYETLERİ: Üst yönetime İSG politikası, İSG programı, yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi; amaçların önceliklerin ve performans hedeflerinin belirlenmesi; yasal ve uzman teknik hususların güncellenmesi konularında tavsiyede bulunur. İSG problemlerinin ve uygunsuzlukların temel nedenlerini belirler ve rapor eder.

İSG YÖNETİM TEMSİLCİSİ Uygun çalışma metodlarının ve prosedürlerinin oluşturulmasının ve bunların gerektiğinde gözden geçirilmesinin, dağıtılması ve güncellenmesi için düzenlemelerin yapılmasını sağlar. İSG politikasının, İSG programının, prosedürlerin ve çalışma talimatlarının uygulanıp uygulanmadığını tetkik ve gözden geçirme ile doğrular. İSG politikası, programı ve yönetim sisteminin, organizasyondaki değişiklik, kanunlardaki gelişmeler, İSG hususlarının ve anlayışla ilgili bilgilerdeki değişiklikler ve iyileşmeler ışığında kuruluşa uygunluğunun devamını sağlar.

İSG YÖNETİM TEMSİLCİSİ İSG politikasının, İSG programının, prosedürlerin ve çalışma talimatlarının uygulanıp uygulanmadığını tetkik ve gözden geçirme ile doğrular. İSG politikası, programı ve yönetim sisteminin, organizasyondaki değişiklik, kanunlardaki gelişmeler, İSG hususlarının ve anlayışla ilgili bilgilerdeki değişiklikler ve iyileşmeler ışığında kuruluşa uygunluğunun devamını sağlar.

YÖNETİCİLER GÖREVLERİ: Operasyon planları, performans standartları, yönetim ve kontrol sistemleri, prosedürler ve etkin bir uygulama için mevcut kaynakların yönetimi, İSG politikası ve prosedürleri gibi benzer hususların etkili iletiminin; operasyonel prosedürlerle uygunluğunun ve İSG programlarına katılımın sağlanması; çalışanlardan geri beslemenin alınması ve rapor edilmesi.

TÜM ÇALIŞANLAR Çalışanlara, yaptıkları iş veya mevkiileri ne olursa olsun, kendi katılımları olmadan başarının sağlanamayacağı, Bundan dolayı İSG aksiyon planında aktif bir rol alma sorumluluğuna sahip oldukları açıkça anlatılmalı ve benimsetilmelidir.

Eğitim Bilinci ve Ehliyet Her kademe ve fonksiyonda gerekli İS&G bilinci ve ehliyeti sistematik olarak belirlenmeli, Eğitimler zamanlı ve sistematik sağlanmalı, Eğitim ve ehliyetle ilgili kayıtlar muhafaza edilmeli, Kişilerin ehliyet derecesi değerlendirilmeli, Bir İS&G bilinçlenme ve eğitim programı oluşturulmalı ve muhafaza edilmelidir.

EĞİTİMLER Yeni Eğitim İlave Eğitim İleri Eğitim

EĞİTİMLER Sağlık ve Güvenlik Genel iş sağlığı ve güvenliği kuralları, İş kazaları ve meslek hastalıklarının sebepleri ve işyerindeki riskler, Kaza, yaralanma ve hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması, İş ekipmanlarının güvenli kullanımı, Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları, Yasal mevzuat ile ilgili bilgiler, İşyerinde güvenli ortamı ve sistemleri kurma, Kişisel koruyucu alet kullanımı, Ekranlı ekipmanlarla çalışma, Uyarı işaretleri, Kimyasal, fiziksel ve biyolojik maddelerle ortaya çıkan riskler, Temizlik ve düzen, Yangın olayı ve yangından korunma, Termal konfor şartları, Ergonomi, Elektriğin, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri, İlkyardım, kurtarma. Sağlık ve Güvenlik

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURUL ÜYELERİNE VERİLECEK EĞİTİMLER Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eğitimleri asgari aşağıdaki konuları kapsayacaktır: Kurulun görev ve yetkileri, İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar, Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri, Endüstriyel hijyenin temel ilkeleri, Etkili iletişim teknikleri, Acil durum önlemleri, Meslek hastalıkları, İşyerlerine ait özel riskler.

EĞİTİMLER Ayrıca eğitimler; İSG politikasının ve prosedürlerinin, İSG yönetim sisteminin gereklerine uygunluğunun önemi, Kuruluşun İSG politikası, programları ve riskleri, Belirlenmiş işletme prosedürlerinden sapmanın potansiyel sonuçları, İSG yönetim sisteminin uygulanmasına, İSG hedeflerinin başarılmasına ve kuruluşun İSG performansının arttırılmasına nasıl katılabilecekleri hakkında olmalıdır.

YILLIK EĞİTİM PLANI Yıllık Eğitim Planında; Verilecek eğitimlerin hedefi, Konusu, Süresi, Amacı, Tarihi, Eğitim vereceklerin adı, soyadı ve unvanı, Eğitime katılanların sayısı, hakkında bilgiler yer alacaktır.

İstişare ve Haberleşme İS&G uygulamalarına herkesin katılımı teşvik edilmeli, İS&G politika ve hedeflerinin desteklenmesi sağlanmalı, Tehlike belirleme, risk değerlendirme ve risk kontrolü ile ilgili kararlar konusunda istişarede bulunulmalı. Çalışanlar, İS&G konularında temsil edilmeli. İS&G çalışan temsilcisi ve yönetimce atanan kişi çalışanlar tarafından bilinmelidir.

Dokümantasyon Kuruluş yazılı, elektronik vb. uygun ortamlarda Yönetim sisteminin ana unsurları ve bunların birbirleriyle etkileşimlerini açıklayan ve İlgili dokümanlara yön veren bilgi oluşturmalı ve sürekliliği sağlamalıdır.

Dokümantasyon Dokümantasyon ve bilgi ihtiyaçları gözden geçirilmeli Doküman ve bilgi kullanıcılarına ilişkin sorumluluk ve yetkiler belirlenmeli. İS&G yönetim sistemi genel bakış dökümanı ve el kitabı geliştirilmeli, Doküman tescilleri, master listeler veya endeksler oluşturulmalı, Prosedürler veya iş talimatları hazırlanmalıdır.

Doküman ve Veri Kontrolü İSG yönetim sistemi dokümantasyonunda ; Belgeler anlaşılabilir olmalı, İS&G dokümantasyonunun onayı, yayını ve yürürlükten kaldırılmasıyla ilgili kontroller tanımlanmalı, Periyodik olarak gözden geçirilmeli, güncelleştirilmeli ve organizasyondaki ilgili kişiler tarafından kolayca elde edilmesi sağlanmalı, Geçersiz hale gelmiş dokümanlar kullanıldığı yerden uzaklaştırılmalı veya istenmeyen kullanımlar engellenmeli, Tanımlanabilir ve izlenebilir olmalı, ayrıca yasalara uygun muhafaza zamanları belirlenmeli, İşletme kontrolü olmalıdır.

İşletme Kontrolü Kuruluş, kontrol önlemlerinin uygulanması gerektiği yerlerdeki tanımlanmış riskler ile ilgili faaliyet ve işlemlerini tanımlamalıdır. Kuruluş, aşağıdakiler ile belirli koşullar altında yürütülmesini sağlamak için bakım dahil, bu faaliyetleri planlamalıdır;

İşletme Kontrolü Yoklukları, İSG politika ve hedeflerinden sapmalara yol açabilecek durumları kapsayan, dokümante edilmiş prosedürlerin oluşturulması ve sürdürülmesi, Prosedürlerdeki çalıştırma kriterlerinin şart koşulması, Malların tanımlanmış İSG riskleri, donanım ve kuruluş tarafından kullanılmış veya satın alınmış hizmetler ile ilgili prosedürler oIuşturulması, sürdürülmesi, ilgili prosedür ve şartların tedarikçi ve müteahhidlere iletilmesi, d) İSG risklerini kaynaklarında ortadan kaldırmak veya azaltmak için işyerinin tasarım, proses, tesis, makina aksamı, çaIıştırma prosedürleri ve iş organizasyonu ve bunların insan yetenekleri ile adaptasyonunu da içerecek şekilde prosedürler oluşturulmasından ve sürdürülmesinden emin olunmalıdır.

Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler Kuruluş, potansiyel olayları ve acil durumları, bu durumlarda yapılacakları belirleyen ve bunlardan kaynaklanabilecek muhtemel hastalık ve yaralanmaları, önlemek ve azaltmak için plan ve prosedürler oluşturmalı ve bunları sürdürmelidir. Kuruluş, özellikle olayların ve acil durumların ortaya çıkmasından sonra acil durum hazırlıklarını, bu durumlarda kullanılacak planları ve prosedürleri gözden geçirmelidir. Kuruluş, pratik olan yerlerde, bu gibi prosedürleri periyodik olarak da denemelidir.

Acil Duruma Hazırlıklı Olma ve Tepki Acil durum planları hazırlanmalıdır. Bu planlarda; Her bölüm için yangın ekibi belirlenmeli, Olası kaza ve acil durumlar, Acil çıkış yerleri, işaretlemeler, İşyerini acil boşaltma prosedürleri, Acil görevlendirilecek çalışanlar ve bölümleri, Taşeronlar ve ziyaretçiler de dahil olmak üzere, tüm personelin yapacakları, Organizasyon dışı kurumlarla iletişim yöntemleri, Yasal kuruluşlarla ve toplumla iletişim yöntemleri, tanımlanmalıdır.

ACİL DURUM PLANLARI FELAKET SENARYOSU Tanımlanan durumların kontrol yöntemleri, Kabul edilebilir riskler, Değerlendirme metodolojisi (Neden sonuç analizi, olay ağacı metodolojisi, vb.) Riskleri kabul edilebilir seviyeye çekmekte tanımlanmış olan kontrol sisteminin çalışmaması durumunda yapılacaklar, Görev alacak personelin tanımı Görev alacak personelin sorumluluk ve yetkileri Acil durumlarda tehlikeli malzemelere ne olacağı İç ve dış iletişim Hayati ekipmanların korunması Acil durum ekipmanları Acil durum dokümanları Acil hal mahalinin tahliyesi

Kontrol ve Düzeltici Faaliyet Kontrol ve Düzeltici Faaliyet Uygulama ve Çalıştırma (İşletme) Performans Ölçümünden Gelen Geri Besleme Kontrol ve Düzeltici Faaliyet Tetkik Yönetimin Gözden Geçirmesi

Performans Ölçümü ve İzleme Kuruluş, İSG performansını düzenli bir şekilde izlemek ve ölçmek için prosedürler oIuşturmalı ve sürdürmelidir. Bu prosedürler aşağıdakiIerin yapılmasını sağIar; KuruIuşun ihtiyaçlarına uygun hem nitel hem de nicel ölçümler, KuruIuşun, İSG hedeflerinin karşıIanma derecesinin izlenmesi, İSG yönetim program(Iar)ı, çaIıştırma kriterleri ve uygulanabilir yasal ve mevzuat şartlarına uygunluğunu izleyen performansın önleyici olan (proactive) ölçümleri,

Performans Ölçümü ve İzleme Kazaları, meslek hastalıklarını, olayları (olmak üzere olanlar dahil) ve yetersiz İSG performansının diğer tarihi delillerini izlemek için tepkisel (reactive) performans ölçümleri, Müteakip düzeltici ve önleyici faaliyetlerin analizini sağlamak için yeterli izleme ve ölçme sonuçlarının ve verilerin kaydedilmesi. Performans ölçmesi ve izlemesi için izleme donanımı gerekiyorsa, kuruluş bu tür ekipmanların bakım ve kalibrasyonu için prosedürler oluşturmaIı ve sürdürmelidir. Kalibrasyon ve bakım faaliyetlerinin kayıtları ve sonuçları muhafaza edilmelidir.

Performans Ölçümü ve İzlenmesi İS&G performansı için parametreler belirlenmeli, Proaktif ve reaktif izleme yaklaşımları uygulanmalı, İS&G performansını ölçmek için ölçüm teknikleri ve metodları belirlenmeli ve kullanılmalı, İncelemeler yürütülmeli (teçhizat, çalışma şartları gerçekleşme incelemeleri, kayıtları v.b). Ölçüm teçhizatı belirlenmeli, kontrol edilmeli, Tedarikçi cihazları da aynı kontrole tabi tutulmalıdır.

İZLEME ÇEŞİTLERİ PROACTİVE İZLEME: Kuruluşun İSG faaliyetlerinin uygunluğunun izlenmesi (Örn: Kontrollerin sıklığı ve etkinliği) REACTİVE İZLEME: Sistemde meydana gelen hataların izlenmesi, analizi, araştırılması, kaydı. (Örn: Kazalar, mal hasarı, hastalık)

PROACTİVE İZLEME Risk değerlendirme sonuçları, Check list kullanımı, Fabrika ziyaretleri (Safety audit) Gözlemleme yoluyla yapılan genel kontroller, Ön değerlendirmeler, Güvenlik ekipmanın kontrolu, Davranış örneklemesi, Ekipmanların periyodik kontrolleri Bencmarking (kıyaslama), Çalışan yaklaşımının ölçümü (anket) vb.

KAZA/OLAY/MESLEK HASTALIĞI KAYITLARININ TUTULMA AMACI REACTİVE İZLEME KAZA/OLAY/MESLEK HASTALIĞI KAYITLARININ TUTULMA AMACI Kıl payı olaylardan en ciddisine kadar kaza kaynaklarının ve kaza oluş nedenlerinin belirlenmesi, İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatına uygunluğu sağlamak, İstatistiksel ve sayısal verilerin derlenebilmesini sağlamak, İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yapılan çalışmaların etkinliğini değerlendirebilmek, Olası meslek hastalığı durumunda ölçme ve izleme yapabilmektir.

KAYITLARIN İNCELENMESİ İşyerinde bir iş kazası veya meslek hastalığı oluşması durumunda olayın incelemesi yapılmalı ve detaylı kayıt tutulmalıdır. Böylece kazaya veya etkilenmeye neden olan tehlikeli durum ya da kaza kaynağı belirlenebilir. İşyerinde meydana gelen tüm kazaya ramak kalmalar ile tehlikeli durum bildirimleri mutlaka incelenmelidir.

KAYITLARIN İÇERİĞİ Hangi bölümde Kaza tipi (çarpma, düşme vb.) Yaralanma çeşidi (kesilme, yarılma, kırık vb.) Vücudun hangi kısmı (baş parmak, el, ayak vb.) Kaza kaynağı; ne çarpmış veya hastalığa neden olmuş? (Vinç, zemin, makine, kimyasallar vb.) Neden olmuş? (bakım-onarım eksikliği, kişisel koruyucuyu kullanmama vb.)

Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Kuruluş, aşağıdakiIer için sorumluluk ve yetkiyi belirlemek amacı ile prosedürler oluşturmalı ve sürdürmelidir. a) Aşağıdakilerin ele alınması ve incelenmesi için; Kazalar, Vakalar (olaylar), Uygunsuzluklar, b) Vak’alardan (olaylardan), kazalardan ve uygunsuzluklardan gelen sonuçları hafifletmek için tedbir alınması, c) Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin başlatılması ve tamamlanması, d) Yapılan düzeltici ve önleyici faaliyetlerin etkinliğinin teyidi,

Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Bu prosedürler, önerilen bütün düzeltici ve önleyici faaliyetlerin uygulamadan önce risk değerlendirmesi prosesi süresince (vasıtası ile), gözden geçirilmesini gerektirir. Potansiyel ve gerçek uygunsuzlukların nedenlerini ortadan kaldırmak için alınan herhangi bir düzeltici ve önleyici tedbir, problemlerin büyükIüğüne ve karşılaşılan İSG risklerinr uygun olmalıdır. Kuruluş, düzeltici ve önleyici faaliyetlerden kaynaklanan dokümante edilmiş prosedürlerdeki değişiklikleri uygulamalı ve kaydetmelidir.

Kayıtlar ve Kayıtların Yönetimi Kuruluş, tetkik ve gözden geçirme sonuçlarında olduğu gibi, İSG kayıtlarının tanımlanması, muhafazası ve ortadan kaldırılması için prosedürler oluşturmalı ve sürdürmelidir. İSG kayıtları, kapsadığı faaliyet bakımdan okunabilir, tanımlanabilir ve izlenebilir olmalıdır. İSG kayıtları yeniden elde edilmeye hazır olacak; zarara, tahribata veya kaybolmaya karşı korunacak şekilde saklanmalı ve korunmalıdır. Bunların tutulma zamanları belirlenmeli ve kaydedilmelidir. Kayıtlar, sisteme ve kuruluşa uygun olmalı ve bu standarda uygunluğunu göstermek için sürdürülmelidir.

Tetkik Kuruluşun İS&G prosedürlerine ve uygulamalarına uygunluğu konusunda kapsamlı ve resmi bir değerlendirme yapmasını sağlar. Planlanan düzenlemelere göre yürütülmeli, Durum gerektiğinde, ilave tetkikler yürütülmeli, İS&G yönetim sistemi tetkikleri yalnızca ehil bağımsız personel tarafından yürütülmeli, Kaydedilmeli, Zamanında yönetime rapor edilmeli, Yönetim sonuçları gözden geçirilmeli, Etkili düzeltici faaliyet başlatılmalıdır.

Tetkik İS&G yönetim sistemi tetkikleri (zorunluluk arz eden durumlar) değerlendirilmeli, Yıllık plan hazırlanmalı, Tetkik heyeti bir veya daha çok kişiden oluşmalı, Tetkikçi bağımsız olmalı, Tetkikçi ehil olmalı, Tetkikçiler mevzuatlara aşina olmalı, Tetkik raporunun içeriği açık, net ve tam olmalı, Tetkikçi tarihi atıp imzalamalı, Tetkik sonuçları ilgili tüm taraflara en kısa zamanda iletilmeli, Takip ve izleme düzenlemeleri yapılmalı, Gizliliğe dikkat edilmeli.

İSG YÖNETİM SİSTEMİ TETKİNİN AMACI Kuruluşun İSG yönetim sisteminin İSG yönetim sistem şartlarına, uygun olup olmadığının, Kuruluşun İSG yönetim sisteminin gerektiği şekilde uygulanıp uygulanmadığının, Kuruluşun İSG yönetim sisteminde iyileştirmeye müsait alanların var olup olmadığının, Kuruluşun, yönetimin gözden geçirmesi faaliyetini İSG yönetim sisteminin şartlarına uygun ve etkin olarak yapıp yapmadığının, belirlenmesidir.

ETKİN BİR TETKİK YAPMAK İÇİN TEMEL ŞARTLAR İSG yönetim sisteminin yeterliliğinin araştırılmasında kontrol edilecekler aşağıdaki gibidir: İSG politikası İSG programı Organizasyonel yapı, talimatlar, sorumluluklar ve yetkiler İç ve dış haberleşme

ETKİN BİR TETKİK YAPMAK İÇİN TEMEL ŞARTLAR Prosedürler, talimatlar Eğitim ve yeterlilik Ölçme ve kayıt Düzeltici mekanizmalar İSG tetkiki ve yönetimin gözden geçirme işlemleri Acil hal prosedürleri ve planları

Yönetimin Gözden Geçirmesi Kontrol ve Düzeltici Faaliyet Yönetimin Gözden Geçirmesi İç Faktörler Dış Faktörler Politika

Yönetimin Gözden Geçirilmesi Üst yönetimce yürütülmeli Düzenli bir esasa göre yürütülmeli, İS&G yönetim sisteminin bütün olarak performansı üzerine odaklanılmalı, Şu konular ele alınmalı; Mevcut İS&G politikasının uygunluğu İS&G hedeflerinin belirlenmesi güncellenmesi Mevcut tehlike belirleme, risk değerlendirme ve risk kontrol proseslerinin yeterliliği

Yönetimin Gözden Geçirilmesi Risklerin şimdiki seviyeleri mevcut kontrol önlemlerinin etkililik durumu Kaynakların yeterliliği İS&G inceleme prosesinin etkililik durumu Tehlike raporlama prosesinin etkililik durumu Kazalar ve olaylara ilişkin veriler Acil duruma hazırlıklı olma durumu İS&G yönetim sistemi iyileştirmeleri Mevzuat veya teknolojide öngörülen değişikliklerin etkilerinin (sonuçlarının) bir değerlendirmesi Yönetimce atanan kişi İS&G yönetim sisteminin bütün olarak performansı konusunda toplantıya rapor vermeli

Yönetimin Gözden Geçirilmesi Kuruluş yönetimi İSG yönetim sisteminin uygunluk ve etkinliğini sürdürebilmesi için sistemi belirlenmiş aralıklarla gözden geçirmelidir.

Yönetimin Gözden Geçirilmesi Yönetimin gözden geçirilmesi, tetkik sonuçlarını, Amaç ve hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını, İSG yönetim sisteminin değişen koşulların ışığı altında uygunluğunun korunup korunmadığını, İlgili taraflarının görüşlerini kapsamalıdır.

Yönetimin Gözden Geçirilmesi KURULUŞUN GELİŞEN İSG PERFORMANSININ RAPOR EDİLMESİ; Kuruluşun güncel İSG taahhüdünü gösterir. Sürekli gelişme ve taahhüt için itici rol oynar. Faaliyet, ürün ve hizmetlerin İSG boyutlarıyla ilgilenilmesi için etkin bir yöntemdir.

TEŞEKKÜRLER