TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ VE OKUL YÖNETİMİ Ders Notları Eser ÇEKER (M.Sc.)

TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN AMAÇLARI VE TEMEL İLKELERİ BÖLÜM-1 TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN AMAÇLARI VE TEMEL İLKELERİ

GİRİŞ Eğitim nedir? “Eğitim bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak istendik davranışlar oluşturma sürecidir.” (Ertürk 1979) İstendik davranışlar: üretken, takım çalışma becerisi yüksek, yaratıcı, ..vb = Eğitim sisteminin amaçları

EĞİTİM SİSTEMİ Sistem: “Bir takım küçük parçalardan oluşan, fakat kendisi de ayni zamanda daha büyük bir sistemin parçası olarak işlevde bulunan bir bütün”(Kaya-1993) Eğitim Sistemi: “Ulusun tüm üyelerinin haklarını gerçekleştirmek ve devletin eğitimden beklediği yararları sağlamak için devletçe kurulan ve ülke düzeyinde yayılan eğitim örgütleri ve okullar bütünüdür.” (Başaran-2006)

Okul düzeyinde eğitim sisteminin öğeleri ve aralarındaki ilişkiler. Sistemin Özellikleri Mezunlar İşdoyumu Bilgi Sosyal etkinlikler ÇEVRE Öğretmen Öğrenci Veli Okul Öğretim araçları SÜREÇ DÖNÜT ÇIKTILAR GİRDİLER ÇEVRE Okul düzeyinde eğitim sisteminin öğeleri ve aralarındaki ilişkiler.

Sistemin temel özellikleri neler? Sistem akılcı çalışmalı (alt sistemler etkin çalışmalı ve dış sistemlerle düzenli ilişki) Alt sistemlerden birinin düzensiz çalışması tüm sistemi olumsuz etkiler Bir sistemin amacı, alt sistemlerin amaçlarının toplamından farklıdır Bir sistemi oluşturan alt sistemler arasındaki ilişkiler birbirini ve diğer alt sistemleri etkiler.

Sosyal Sistemler ve Okullar Okullar sosyal bir sistemdir. Çünkü genel bir amaç için birlikte hareket eden ve etkileşen insan gruplarından oluşur.

Sosyal Sistemlerin ortak özellikleri nelerdir? Açık sistemlerdir (toplum tarihi, değerleri ve politik alanı tarafından etkilenir) İnsanlardan oluşur: Öğretmen, öğrenci, yönetici, çalışan..vb roller var. Amaç yönelimlidir: istendik davranışlar Yapısaldır: Okul sistemi yapısı bürokrasi, işbölümü ve hiyerarşiye dayanır. Kural koyucudur: Yasa ve yönetmeliklere uyulmak zorunda. Politiktir: Yönetici, öğretmen ve öğrencilerin kendilerine özgü güçleri ve bunu kullanmaları.

Türk Eğitim Sisteminin Öğeleri Temel Sistem: Tabanda ürünü üreten yapıdır. Bunlar olmadan üst sistemler kurulamaz (okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, mesleki teknik öğretim okulları, yaygın eğitim, hizmetiçi eğitim merkezleri, fakülteler, enstitüler, yüksekokullar vb) Aracı Üst Sistem: temel sistem ile üst sistem arasında köprü görevi gören sistemler.(il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri, yurtdışı eğitim örgütleri, üniversite rektörlükleri) Üst Sistem: Bakanlık Merkez Örgütü, YÖK ve Üniversitelerarası Kurul

Türk Eğitim Sisteminin Amaçları (1) Atatürk devrim ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk milletinin milli, ahlaki, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini ve vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek;

Türk Eğitim Sisteminin Amaçları (2) Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan;yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek;

Türk Eğitim Sisteminin Amaçları (3) İlgi, yetenek ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak; Böylece bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı, seçkin bir ortağı yapmaktır.

Türk Eğitim Sisteminin Temel İlkeleri Genellik ve Eşitlik Bireyin ve toplumun gereksinimleri Yöneltme Eğitim Hakkı Fırsat ve İmkan Eşitliği Süreklilik Atatürk İnkilap ve İlkeleri Demokrasi Eğitimi Laiklik Bilimsellik Planlılık Karma Eğitim Okul-Aile İşbirliği Her Yerde Eğitim