Chapter 1 Learning Objectives 6. BÖLÜM Yatırım Kriterleri Chapter 1 Learning Objectives 1. Give examples of the investment and financing decisions that financial managers make. 2. Distinguish between real and financial assets. 3. Cite some of the advantages and disadvantages of organizing a business as a corporation. 4. Describe the responsibilities of the CFO, treasurer, and controller. 5. Explain why maximizing market value is the logical financial goal of the corporation. 6. Explain why value maximization is not inconsistent with ethical behavior. 7. Explain how corporations mitigate conflicts and encourage cooperative behavior. McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2012 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Yatırım Kriterleri Yatırım Kriterleri = Sermaye Bütçelemesi Uzun vadeli ve genelde çok masraflı yatırım kararları Hissedarların zengişleşmesi için yatırımlar net katkı sağlamalıdırlar. Daha cok nakit elde etmek umuduyla yapılan herhangi bir nakit harcaması programı sermaye yatırım projesi diye adlandırılır. Chapter 8 Outline Valuation Techniques Net Present Value IRR Payback Period Profitability Index Mutually Exclusive Projects Capital Rationing 8-

Yatırım Kriterleri Bu bölüm aşağıdakileri öğretir: Bir yatırımın net bugünkü değerini hesaplama Bir projenin içverim oranını hesaplama, bunu kullanırken dikkat etmemiz gerekenler Geri ödeme ve defter getiri oranı yöntemlerinin hissedarların servetini neden her zaman artırmadığını gösterme. 8-

Net Bugünkü Değer Sermayenin Fırsat Maliyeti - Bir projeyie yatırım yapmakla vazgeçilen, beklenen getiri oranı Net Bugünkü Değer - Gelecekteri nakit akışlarının bugünkü değerinden başlangıç yatırımın çıkarılmış değeri Opportunity Cost of Capital - Expected rate of return given up by investing in a project Net Present Value - Present value of cash flows minus initial investments. 8-

Net Bugünkü Değer Net Present Value - Present value of cash flows minus initial investments. Present Value – Value of discounted cash flows at time t = 0 8-

Net Bugünkü Değer: Örnek Bugün $1,000‘lık bır yatırım yaptığımızı farzedelim. Bu yatırım karşılığında gelecekti 2 yıl boyunca her yıl $600 alacak olursak ve sermayenin fırsat maliyetini %10 kabul edersek, bu yatırımın NBD’i nedir? C0 = - $1,000 C1 = $600 C2 = $600 r = 0.10 8-

Net Present Value: Example 2 Bugün $1000‘lık bır yatırım yaptığımızı farzedelim. Bu yatırım karşılığında gelecekti 2 yıl sonra $1200 alacak olursak ve sermayenin fırsat maliyetini %10 kabul edersek, bu yatırımın NBD’i nedir? C0 = - $1000 C1 = 0 C2 = $1200 r = 0.10 Co = $1000 C1 = $0 C2 = $1,200 r = 0.10 8-

NBD Kriteri Yöneticiler değeri maliyetinden yüksek olan projeleri kabul ederlerse ortakların varlıklarını artırırlar. Dolayısıyla, yöneticiler ancak net bugünkü değeri pozitif olan projeleri kabul etmelidirler. Net Present Value Rule – Managers increase shareholders’ wealth by accepting all projects that are worth more than they cost. Therefore, they should accept all projects with a positive net present value. 8-

NBD Kriterinin Sakıncaları NBD Kriteri: Örnek Eğer Proje 1 ve Proje 2 aynı anda gerçekleştirilemiyorsa, hangi proje seçilmelidir. Proje Nakit Akışı NBD, 10% C0 C1 C2 Proje 1 - $1,000 $700 $500 $49.59 Proje 2 $33.06 $49.59 Net Present Value Rule – Managers increase shareholders’ wealth by accepting all projects that are worth more than they cost. Therefore, they should accept all projects with a positive net present value. NBD Kriterinin Sakıncaları Sermayenin fırsat maliyeti doğru belirlenmeli Gelecekteki nakit akışları iyi tahmin edilmeli 8-

İçverim Oranı C0 : Başlangıç Yatırım C1 : 1 yıl sonra gelen nakit akışı C1 : 2 yıl sonra gelen nakit akışı . Ct : t yıl sonra gelen nakit akışı IRR: İçverim Oranı Internal Rate of Return (IRR) - Discount rate at which NPV = 0. Sometimes termed the discounted cash flow (DCF) rate of return. 8-

İçverim Oranı: Örnek Proje Nakit Akışı NBD, 10% C0 C1 C2 Project 1 - $1,000 $700 $500 $49.59 Project 2 $33.06 IRR 13.90% 12.32% Calculating the IRR can be a laborious task. Fortunately, financial calculators and spreadsheets can perform this function easily 8-

İVO Kriteri Yöneticiler içverim oranı sermayenin fırsat maliyetinden yüksek olan projeleri kabul ederek şirket değerini yükselte bilirler. IRR Rule – Managers increase shareholders’ wealth by accepting all projects which offer a rate of return that is higher than the opportunity cost of capital. 8-

NBD ve İVO Note: The Internal rate of return rule will give the same answer (accept or reject) as the NPV rule as long as the NPV of a project declines smoothly as the discount rate increases. 8-

İVO Kullanım Kolayığı Şirketler coğu zaman NBD değil de İVO kriterleri ile hareket ederler, çünki daha açıklayıcı buluyorlar: Mesela, sermayenin fırsat maliyet %12 iken, yatırımın içverim oranın %30 olması çok cazip gözüküyor. Bu karşılık bir projenin NBD’sinin 1000 TL olması mutlak anlamda büyük veya küçük bir getiri olduğunu ifade etmez. Eğer NBD=1000 TL, sadece 500 TL başlangıç yatırım gerektiriyorsa, iyi bir yatırımdır. Eğer NBD=1000 TL, 50000 TL başlangıç yatırım gerektiriyorsa, riskli bir yatırımdır. Nakit akışlarındaki küçük bir hata çok büyük zarar oluşturur. IRR Rule – Managers increase shareholders’ wealth by accepting all projects which offer a rate of return that is higher than the opportunity cost of capital. 8-

İVO vs NBD Kolaylığına rağmen İVO yönteminin bazı tuzakları vardır: Tuzak 1 - Borç Vermek mi Borç almak mı? Proje C0 C1 IVO NBD, 10% A -100 150 50% 36.4 B 100 -150 -36.4 8-

İVO vs NBD Tuzak 2: Çok Sayıda Getiri Oranı Örnek: Nükleer santral Proje C0 C1 C2 IVO NBD, 10% C -4000 25000 -25000 25% ve 400% -1934 8-

İVO vs NBD Tuzak 3: Birbirleriyle Bağdaşmayan Projeler Örnek: Petrolle çalışan güç santrali ve kömürle çalışan güç santrali Her iki proje net katkı sağlıyor (NBD>0) Proje E daha karlı gözüküyor, çünki İVO=50% Ama Proje F seçilmeli, çünki net katkısı daha çok (NDB=2727) Note: This problem can be corrected using MIRR (modified internal rate of return). See Chapter 8 appendix for details. Proje C0 C1 IVO NBD, 10% E -10000 13000 50% 1878 F -20000 25000 25% 2727 8-

İVO vs NBD Tuzak 3a: Ömüleri Farklı Birbirleriyle Bağdaşmayan Projeler İVO yöntemi hatalı olarak çabuk geri ödeyen, fakat düşük katkı (NBD) sağlayan projeleri daha cazıp gösterebilir. Genel Sonuç: Yüksek getiri oranı herşey değildir, nihai amaç değer oluşturmaktır. Note: This problem can be corrected using MIRR (modified internal rate of return). See Chapter 8 appendix for details. 8-

İVO vs NBD Tuzak 3a: Ömüleri Farklı Birbirleriyle Bağdaşmayan Projeler C0 C1 C2 C3 IVO NBD,10% G -1000 2000 100% 818 H 800 60% 989 Proje C0 C1 C2 C3 IVO NBD,10% G -1000 2000 100% 1494 H 800 60% 989 Note: This problem can be corrected using MIRR (modified internal rate of return). See Chapter 8 appendix for details. 8-

Sermaye Kısıtlaması En yüksek NBD’li projeyi seçmek her zaman mümkün olmaya bilir. Sonuçta, her proje için başlangıç yatırım gerekmektedir. Proje C0 C1 C2 BD, 10% NBD,10% I -3 2.2 2.42 4 1 J -5 4.84 6 K -7 6.6 10 3 L -6 3.3 6.05 8 2 M -4 1.1 5 Capital Rationing - Limit set on the amount of funds available for investment. Soft Rationing - Limits on available funds imposed by management. Hard Rationing - Limits on available funds imposed by the unavailability of funds in the capital market. 8-

Karlılık Endeksi Proje C0 C1 C2 KE I -3 2.2 2.42 4 1 4/3=1.3 J -5 4.84 BD, 10% NBD,10% KE I -3 2.2 2.42 4 1 4/3=1.3 J -5 4.84 6 6/5=1.2 K -7 6.6 10 3 10/7=1.4 L -6 3.3 6.05 8 2 8/6=1.3 M -4 1.1 5 5/4=1.25 Profitability Index – Ratio of net present value to initial investment. Note: This method is more useful when comparing projects with similar NPVs but different initial investments. Karlılık endeksine göre sıralama: K, I, L, M, J 8-

Geri Ödeme Süresi Geri Ödeme Süresi - Nakit akışlarının projeye yapılan ilk yatırımı karşılama süresi. Sakıncaları: 1) Paranın zaman değerini dikkate almıyor 2) Geri ödeme süresi dolduktak sonraki nakit akışlarını dikkate almıyor. Payback Period - Time until cash flows recover the initial investment of the project. 8-

Geri Ödeme Süresi Bu yöntemi kullanmak için, firmanın uygun bır sona erme dönemine karar vermesi gerekiyor. Eğer projenin ekonomik değerine bakmazsızın aynı sona erme dönemi kullanılırsa, katkısı büyük ama uzun vadeli pek çok projeler redd edilebilinir. Payback Rule - Specifies that a project be accepted if its payback period is less than the specified cutoff period. The following example will demonstrate the absurdity of this statement. 8-

Geri Ödeme Süresi: Örnek Example: The three projects below are available. The company accepts all projects with a 2 year or less payback period. Show how this will impact your decision. Proje Nakit Akışı GÖS C0 C1 C2 C3 Proje 1 - $1,000 $700 $500 1.6 years Proje 2 1.7 years Proje 3 NBD 10% $49.59 $33.06 $558.98 8-

Defter Getiri Oranı Projenin ömrü boyunca, ortalama kar, ortalama defter değerine bölünür. Ortalama alındığından paranın zaman değeri tam dikkate alınmaz. Bir ölçü standardına ihtiyaç vardır. Cari defter getiri oranı Daha çok muhaebe verilerine dayanıyor. Sermaye Yatırımı Faaliyet gideri 8-