ULUSALYETERLİLİK SİSTEMİMİZ VE MESLEKİ BİLGİ, REHBERLİK VE DANIŞMANLIK ÇSGB Binası İ Blok 20.Kat İnönü Bulvarı No:42 Emek / ANKARA Tel: (312) 215 02 74 Faks: (312) 212 47 04 E-mail: myk@csgb.gov.tr Web: www.myk.gov.tr 10 Aralık 2007

SUNUM İÇERİĞİ Mesleki Yeterlilik Sistemi Meslek standartları, Sınav, Sertifikasyon ve Akreditasyon Mesleki Bilgi Rehberlik ve Danışmanlık Hizmetleri - Meslek standartlarının ve mesleki yeterliliklerin sertifikalandırılması 10 Aralık 2007

MESLEKİ YETERLİLİK SİSTEMİ Ulusal meslek standartlarının oluşturulduğu, Mesleki eğitim programlarının bu standartlara göre hazırlandığı, Mesleki yeterliliğin sınavlar sonucunda belgelendirildiği, Objektif sertifikalandırma sistemi 10 Aralık 2007

MYK’NIN MESLEKİ YETERLİLİK SİSTEMİNDEKİ ROLÜ meslek standartları, sınav ve sertifikasyon, akreditasyon hizmetleri, MYK tarafından değil, MYK’nın yetkilendirdiği kurum/kuruluşlarca yapılacaktır. 10 Aralık 2007

MESLEKİ YETERLİLİK SİSTEMİ GENEL BAKIŞ Meslek Standartları: Standartlar geliştirilir ve geçerli kılınır Yeterlilikler: Yeterlilikler geliştirilir ve geçerli kılınır; adaylar değerlendirilir ve belgelendirilir Kurumsal Akreditasyon: Sınav ve belgelendirme kuruluşları akreditasyon kurumlarından akredite olmak zorundadır. Sertifikaların U.a. Geçerliliği AYÇ ve akreditasyon sistemiyle sağlanır. Yetkili kurumlar: MYK, yeterlilikleri geliştirmek, değerlendirmek ve sertifikalandırmak üzere başvuran kurum/kuruluşları yetkilendirilir 10 Aralık 2007

ULUSAL MESLEK STANDARTLARININ HAZIRLANMASI MYK ulusal yeterlilikleri Ulusal Yeterlilikler Çerçevesine yerleştirir ve yayınlanmaları için uygun adımları atar Kuruluş, MYK ile işbirliği içinde meslek standartlarını geliştirir ve bunları ilgili MYK Sektör Komitesine sunar MYK meslek standartlarına geçerlilik kazandırır. Bunlar Resmi Gazetede yer alır ve ulusal meslek standardı haline gelir. MYK kuruluşu tanır ve meslek standartlarının geliştirilmesi ile ilgili sözleşme yapar Meslek standartlarına dayalı eğitim standartları, öğretim programları ve yeterlilikler geliştirilir ve uygun makam tarafından onaylanarak eğitim ve öğretim merkezlerinin kullanımına sunulur Kuruluş, bir meslek standardı belirleyici organ olarak MYK tarafından tanınmayı talep eder 10 Aralık 2007

Eğitim ve öğretim kurumlarının akredite edilmesi YETERLİLİKLERİ GELİŞTİRMEK, DEĞERLENDİRMEK VE SERTİFİKALANDIRMAK İÇİN KURUMLARIN YETKİLENDİRİLMESİ MYK başvuruları ölçütlere göre inceler ve kurumun uygun olup olmadığına karar verir. Kurumlar yeterlilikleri geliştirme, değerlendirme ve sertifikalandırma yetkisine sahip olmak için MYK’ya başvurur MYK, kendisi ve TÜRKAK ya da diğer uygun kurumlar tarafından belirlenen standartları karşılayan kurumları, Ulusal Yeterlilikler Çerçevesindeki yeterlilikleri geliştirmeye, değerlendirmeye ve sertifikalandırmaya yetkili kurumlar olarak tescil eder Yeterlilik geliştirmek, değerlendirmek ve sertifikalandırmak isteyen kurumlar TÜRKAK’a ya da diğer uygun kuruluşlara akreditasyon için başvurur Eğitim ve öğretim kurumlarının akredite edilmesi MYK kendisi tarafından belirlenen standartları karşılayan kurumları Ulusal Yeterlilikler Çerçevesindeki yeterlilikleri sunan eğitim ve öğretim kurumlarını akredite etmeye yetkili kurumlar olarak tescil eder Yeterliliklerin geliştirilmesi, değerlendirilmesi ve sertifikalandırılması 10 Aralık 2007

SEKTÖR KOMİTELERİ Meslek standartlarının ulusal meslek standardı olarak kabul edilebilmesi için, inceleme yapar önerilerde bulunur karar verir Üyeler: ÇSGB, YÖK, meslekle ilgili diğer Bakanlıklar, Genel Kurulda temsil edilen işçi, işveren ve meslek kuruluşları ile MEB, Kurumun birer temsilcisi 10 Aralık 2007

MESLEK STANDARDI Bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normdur. Belirli bir meslek çerçevesinde icra edilecek iş faaliyetlerini tanımlar. İş analizine dayanır Hazırlama sürecinde ilgili sosyal tarafların etkin katılımı esastır Mesleki yeterlilik seviyelerini yansıtır Mesleki alanla ilgili sağlık, güvenlik ve çevre koruma gerekliliklerini içerir Açık ve anlaşılır şekilde yazılır Ayrımcılık unsurları içermez 10 Aralık 2007

YETERLİLİK SEVİYELERİ Meslek Standartları farklı karmaşıklık, çeşitlilik ve özerklik derecelerine sahip olabilir Bu dereceler bir işin icrası için gerekli olan yeterliliğin farklı seviyelerini temsil eder Seviye tanımlama ölçütleri: İş süreçlerinde özerklik Sonuçlar, kişiler ve kaynaklara ilişkin sorumluluk Yüksek teknoloji ekipman kullanımı Yüksek düzeyde bilgi kullanımı ......... 10 Aralık 2007

YETERLİLİK SEVİYELERİ Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi 8 Referans Seviyesi 8 Doktora 7 Yüksek Lisans. Uzman profesyonel yeterlilikler Lisans. Profesyonel yeterlilikler 5 Ön-Lisans. Uzman veya ileri mesleki yeterlilikler Tam yetkinliği olan ara eleman yeterlilikleri (Yaygın Eğitim Sertifikası, Mesleki/Teknik Lise Diploması) 3 Tam ve bazı yarı-yetkin ara eleman yeterlilikleri (Yaygın Eğitim Sertifikası, Mesleki/Teknik Lise Diploması Sertifika 2.Derece) 2 Temel mesleki yeterlilikler (Yaygın Eğitim Sertifikası, Mesleki/Teknik Lise Diploması Sertifika 1. Derece) 1 Meslek öncesi yeterlilikler (İlköğretim Diploması) 10 Aralık 2007

MESLEK ANALİZ YÖNTEMLERİ Masa Başı Araştırması İş Gözlem Metodu DACUM (Developing A Curriculum) İş/Süreç Analizi Yöntemi Uluslar arası meslek standartlarının adaptasyonu 10 Aralık 2007

DACUM İŞ/SÜREÇ ANALİZ YÖNTEMİ Neden tercih edildi? İşin uzmanlarının işi en iyi bilenler olduğu varsayımı Etkin katılımcılık Maliyet Etkinlik Neler Gerekli? 6-10 kişilik Uzman Panelinin oluşturulması Yöntem eğitimi almış bir Kolaylaştırıcı (Facilitator) 2-3 gün süren bir grup çalışması Çıktılar Mesleğe ilişkin ana görevler ve işlemler Bilgi ve beceriler Davranış ve tutumlar Kritik/Zor Görev ve İşlemler 10 Aralık 2007

MESLEK STANDARDI GELİŞTİRME MYK YAKLAŞIMI Pilot projeler ve MYK tanıtım çalışmaları ile başlıca sektör örgütlerinde farkındalık ve kapasite Öncelikle bu sektörlerdeki (otomotiv, tekstil, inşaat, turizm, metal, ulaştırma, plastik) örgütler ile işbirliği Mevcut birikimin değerlendirilmesi MYK Sektör Komitelerinde inceleme, görüş, öneri MYK’nın meslek standartlarını geçerli kılması ve Resmi Gazetede yayımlanması AB projesi ile Kuruluşların yetkilendirilmesi aşamasına geçilmesi 10 Aralık 2007

SINAV VE BELGELENDİRME MYK kabul ettiği standartlara göre belgelendirme faaliyetlerini koordine etmekle görevlendirilmiştir. Belgelendirme ile ilgili süreçler (ihtiyaç olduğu durumlarda) kişilerin mesleki eğitimi Adayların sınavdan geçirilmesi Kayıt ve sertifikasyon 10 Aralık 2007

SINAV VE BELGELENDİRME - 2 MYK kuruluş kanununda öngörüldüğü üzere bu hizmetleri yetkilendireceği kuruluşlara yaptıracaktır. Yetkilendirme sınav ve belgelendirme faaliyetleri için ulusal akreditasyon kurumu (TÜRKAK) ya da EA (Avrupa Akreditasyon Birliği) tarafından çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış akreditasyon kuruluşlarından TS EN ISO/IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş kuruluşlardan yapılacaktır. 10 Aralık 2007

BELGELENDİRME PROGRAMLARI Sınav ve belgelendirmede önemli bir süreç belgelendirilecek meslek standardı için gerekli belgelendirme programının konu ile ilgili tüm tarafların (işçi, işveren, sektör, eğitim kuruluşları, devlet…) konsensüsünü sağlayarak belirlenmesidir. Belgelendirme programları ilgili meslek standardı ve seviyede sınav ve belgelendirme kriterleri, eğitim şartları ve içeriği, sınav kapsam ve yöntemleri, belgelerin geçerlilik süresi ve yenileme şartları gibi hususları içerir. 10 Aralık 2007

Meslek seçiminde / mesleğe yönlendirmede Mesleğe ilişkin tüm unsurların doğru, tam, sistematik ve ilgili tarafların mutabakatı ile tanımlanması Mesleğin icrası için gerekli yeterliklerin adaylara anlatılması Adayların mesleğe yönelik eğitim ihtiyaçlarını doğru tespit edebilmelerinin sağlanması 10 Aralık 2007

İşgücüne katılımda Beceri ve bilginin sertifikalandırılması Mesleğe kabul için net ve kesin sınırların çizilmesi Yeterliliğin sürekliliğinin sağlanması- hayat boyu öğrenmeye yönlendirme Birey için istihdam güvencesi Meslek değişikliğinde farklı seçeneklerin tanımlanabilmesi (meslekler arası yatay-dikey geçişler) 10 Aralık 2007

MBRD Hizmetlerinde İnsan Kaynağı Bu alanda çalışacak insan kaynağının standartlarının belirlenmesi İstihdamla uyumlu içerikte eğitim programlarının oluşturulması, MBRD hizmetlerinin kalitesinin sağlanması MBRD hizmetlerinin yaygın ve profesyonel bir alan haline gelmesi Yeterliklerin sürdürülmesi için sürekli eğitim ve güncel bilgi ve yöntemleri edinme 10 Aralık 2007

Sınav ve Belgelendirme Dairesi Başkanı TEŞEKKÜR EDERİM Ahmet GÖZÜKÜÇÜK Sınav ve Belgelendirme Dairesi Başkanı ÇSGB Binası İ Blok 20.Kat İnönü Bulvarı No:42 Emek / ANKARA Tel: (312) 215 02 74 Faks: (312) 212 47 04 E-mail: agozukucuk.myk@csgb.gov.tr Web: www.myk.gov.tr 10 Aralık 2007