TMS-18 HASILAT STANDARDI HÜLYA ÇAYIR 141120405 HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS 18: HASILAT İçerik : Amaç. Kapsam. Tanımlar. Hasılatın ölçümü. Mal ve Hizmet Takası yoluyla hasılat İki farklı işlemin bir arada yapılması durumunda ayrıştırma. Mal satışlarında hasılatın doğma zamanı. Mal satışından elde edilen hasılatın muhasebeleştirilmesi Hizmet tesliminde hasılatın doğma zamanı Hizmet tesliminden elde edilen hasılatın muhasebeleştirilmesi Faiz ,temettü ve kullanım ücretlerinde hasılatın doğma zamanı ve muhasebeleştirilmesi TMS 18 ve Vergi kanunlarının karşılaştırılması 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18- HASILAT Standardın amacı; Değişik durumlarda hasılatın ne zaman ve ne ölçüde doğduğunu belirlemeyi amaçlamaktadır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18- HASILAT Kapsam Bu standart aşağıdaki işlem ve olaylardan kaynaklanan gelir ve kazancın muhasebeleştirilmesinde uygulanır: Mal satışlarından, Hizmet sunumlarından, İşletme varlıklarının başkaları tarafından kullanılmasından sağlanan faiz, isim hakkı ve temettülerden doğan hasılat HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18- HASILAT Kapsam dışındakiler; TMS 17: Lesaing sözleşmeleri TMS 28: Özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilen bağlı menkul kıymetlerden kar payları TFRS 4: Sigorta sözleşmeleri kapsamındaki sigorta poliçeleri HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT TM3 39: Finansal varlık ve borçların rayiç değerindeki değişimler veya elden çıkarılmaları, Diğer dönen varlıkların değerindeki değişmeler, TMS 41:Tarımsal faaliyetlere ilişkin biyololik varlıkların değerindeki değişiklikler, tarımsal ürünlerin ilk kaydı, Madencilik faaliyetlerinden elde edilen hasılat 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Standartta Geçen Tanım ve Açıklamalar Hasılat: İşletmenin faaliyet döneminde olağan faaliyetlerinden kaynaklanan (satış hasılatı, faiz,temettü,ücret gibi) ortakların sermayeye katkıları dışında özkaynakta artış yaratan ekonomik faydaların brüt tutarıdır. Gelir: Hesap dönemi boyunca ,sermayedarların katkılarıyla ilgili olanları dışındaki nakit girişleri ,varlıklardaki artışlar veya borçlardaki azalışlar şeklinde özkaynakta artışa neden olan ekonomik faydaların artışıdır 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS-18 HASILAT Kazanç: İşletmenin ana faaliyetlerinin ve ortakların katkısı dışında yine özkaynakta artış yaratan faydalardır. Gerçeğe uygun değer : Karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli gruplar arasında bir varlığın el değiştirmesi ya da bir borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutardır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Hasılatın brüt ve net raporlaması ? : Hasılat, yalnızca işletmenin kendi adına aldığı ve alacağı brüt ekonomik yarar akışlarını içerir, Üçüncü kişiler adına tahsil edilen satış vergileri, mal ve hizmet vergileri ve katma değer vergisi gibi tutarlar işletme tarafından elde edilen ekonomik yararlar değildir. Öz kaynakta artış yaratmadığı için bu tutarlar hasılat dışında bırakılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT HASILATIN ÖLÇÜMÜ : Hasılat, tahsil edilen veya edilecek olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile hesaplanır. Tahsil edilen bedelin gerçeğe uygun değeri hesaplanırken, işletme tarafından yapılan her türlü kasa iskontoları, miktar iskontosu ve anında ödeme iskontoları da dikkate alınır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Nakit ve nakit benzerleri girişinin ertelendiği ve anlaşmanın esasında bir finansman işlemi niteliği taşıdığı durumlarda; bedelin gerçeğe uygun değeri, gelecekte elde edilecek tüm tahsilatların emsal faiz oranı kullanılarak belirlenen bugünkü değeridir. Bir finansman işlemi, örneğin, alıcıya vade farksız bir satış yapılması veya satış bedeli olarak, alıcıdan, piyasa faiz oranının altında bir getiri oranına sahip bir alacak senedi alınması durumunda söz konusu olur. Faiz, etkin faiz yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT MAL VE HİZMET TAKASI YOLUYLA HASILAT : Mal veya hizmetlerin benzer özelliklere ve değere sahip mal ya da hizmetlerle değiştirilmesi veya vadeli takasa (swap) konu edilmesi, hasılat yaratıcı işlem olarak değerlendirilmez. Birbirinden farklı mal veya hizmetlerin değiştirilmesinde, takas hasılat yaratıcı bir işlem olarak değerlendirilir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

MAL VE HİZMET TAKASI YOLUYLA HASILAT Örn: Antalya da akaryakıt istasyonu işleten firma Eskişehir de bir kamu kurumunun yakıt ihalesini almıştır. 15.01.2013 tarihinde birim fiyatı 4 TLolan 100 ton yakıtı acil olarak karşılama zorunluluğu nedeniyle Eskişehir deki bir akaryakıt istasyonundan karşılamıştır. Yorum: Eskişehir de bulunan akaryakıt istasyonu kamu kurumuna teslim ettiği yakıt takasını (benzer özellik ve değerdeki mal ve hizmet takası nedeniyle) muhasebeleştirilmemelidir.Eskişehir firması takas işlemi sonucunda elde ettiği yakıtı müşterilerine sattığında hasılat olarak muhasebeleştirilir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT MAL VE HİZMET TAKASI YOLUYLA HASILAT Ör: Beyaz eşya ticareti ile uğraşan işletme 15.01.2013 tarihinde , toplam maliyet bedeli 10000+%18 KDV olan 72 Ekran TV’leri vererek , karşılığında gerçeğe uygun değeri 12.000+ %18 KDV olan ankastre fırınları almıştır. Satışa ilişkin hasılat aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir: 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

MAL VE HİZMET TAKASI YOLUYLA HASILAT Tv satan işletmenin hasılat ve maliyet kaydı _______________15.01.2013 _________________ 120 ALICILAR HS. 14.160 391 HESAPLANAN KDV HS 2.160 600 YURTİÇİ SATIŞLAR HS 12.000 Mal takas kaydı 621 SATILAN TİC.MALLAR M.HS. 10.000 153 TİCARİ MALLAR HS. 10.000 _______________ / __________________ 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Mal takası ankastre fırın alım kaydı ----------------------05.01.2013--------------------------------- 153 TİCARİ MALLAR HS 12.000 191 İND KDV HS 2160 120 ALICILAR HS 14.160 ----------------------------------,-------------------------------------- NOT: Ankastre fırın satan işletmenin hasılat ve maliyet kaydı benzer şekilde olacaktır HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT İki farklı işlemin bir arada yapılması durumunda ayrıştırma Muhasebeleştirilme ilkeleri genellikle her bir işleme ayrı ayrı uygulanır. İşlemin özünü yansıtabilmek amacıyla, tek bir işlemin ayrıştırılabilir kısımlarına ayrı ayrı uygulamak gerekebilir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Örneğin Bir ürünün satış fiyatı ayrıştırılabilir nitelikteki satış sonrası servis tutarını da içeriyorsa, bu tutarın hasılat olarak muhasebeleştirilmesi ertelenerek, servis hizmetinin verildiği dönem boyunca hasılat olarak finansal tablolara yansıtılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT 100 KASA 3776 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 3000 480 ÖRN: Beko, sattığı çamaşır makinelerine 3 yıl garanti vermektedir.Ancak isterlerse ,müşterilerine bedeli karşılığında 2 yıl garanti uzatma imkanı tanımaktadır.1 adet çamaşır makinesi 3.000TLbedelle satılmış .Müşteri 2 yıl garanti uzatması için 200TLödeme yapmıştır 100 KASA 3776 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 3000 480 GELECEK YILLARA AİT GELİRLER 200 391 HESAPLANAN KDV 576 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

I- MAL SATIŞINDA HASILAT TMS18: HASILAT I- MAL SATIŞINDA HASILAT Mal satışlarından elde edilen gelir, aşağıdaki tüm koşullar sağlandığında finansal tablolara yansıtılır. Malların önemli risk ve getirilerinin alıcıya devredilmesi Mallar üzerindeki kontrol ve yönetsel etkinliğin sürdürülmesi Hasılat tutarı güvenilir bir şekilde ölçülmesi Ekonomik yararların elde edilmesinin muhtemel olması Yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir olarak ölçülmesi durumunda hasılat doğmuş olacaktır. HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT 1)İşletmenin malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirileri alıcıya devretmiş olması İşletmenin sahiplikle ilgili önemli riskleri taşımaya devam etmesi durumunda, bu işlem bir satış değildir ve hasılat olarak muhasebeleştirilmez. İşletmenin normal garanti hükümleri kapsamı dışında yetersiz performansa ilişkin yükümlülük taşıması; HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT Satış hasılatının işletme tarafından tahsil edilmesinin, alıcının söz konusu maldan üçüncü kişilere satmak suretiyle hasılat yaratması koşuluna bağlı olması; Satışın ilgili varlığın monte edilmesi koşuluyla yapılması ve sözleşmenin önemli bir bölümünü oluşturan montajın henüz işletme tarafından tamamlanmamış olması; Alıcının satış sözleşmesi ile belirlenen bir gerekçeye dayanarak alımdan vazgeçme hakkının bulunması ve işletmenin söz konusu malların iade edilip edilmeyeceğinden emin olmaması DİKKAT!!!! Bu durumlarda satış gerçekleşmemiş kabul edilir 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Örnek: Philips elektrikli traş makinelerinde 60 gün koşulsuz iade garantisi vermektedir. Bu durumda Philips in satışı ne zaman gerçekleşecektir. Philips yetersiz performansa karşı bir garanti vermektedir. Bu bakımdan risk ve getiri devri yapılmamıştır. Ancak burada riskin düzeyi önemlidir. Sahiplikle ilgili risk düzeyi düşükse yani geçmiş deneyimler bu tür satışlarda sadece %2 lik bir dönüş olduğunu görmekteyse satış 60 günlük süre sonunda değil satış anında gerçekleşmiş kabul edilir. Ancak burada %2 lik iadeye ilişkin maliyet için karşılık ayırması gereklidir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT 2. İşletmenin satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliğini sürdürmemesi Satılan mallara ilişkin yönetsel kararların alınmaması risk ve getirilerin devrinin bir göstergesidir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT 3. Hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebilmesi Hasılat tutarının belirsiz olması durumunda hasılat kayda alınmaz. Belirli bir şartın gerçekleşmesine bağlanan şartlar güvenilir olarak ölçülemez Örnek; A inşaat AŞ toplu konut imalatı faaliyetinde bulunmaktadır..A AŞ toplu konut idaresinin açtığı ihaleyi kazanması durumunda pvc pencerelerinin temini için PEN AŞ ile anlaşmıştır .PEN AŞ hasılatı A AŞ nin ihaleyi kazanmasına bağlandığı için herhangi bir hasılat kaydı yapmaz 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

4. İşleme ilişkin ekonomik yararların işletmece elde edilmesinin muhtemel olması Hasılat ancak işleme ilişkin ekonomik yararların işletme tarafından elde edilmesinin muhtemel olması durumunda finansal tablolara yansıtlır. Bazı durumlarda bu tahsilat yapılana veya bir belirsizlik ortadan kaldırılana kadar mümkün olmayabilir.Örneğin yabancı bir ülkede yapılan satışta yetkili otoritenin bedelin yurt dışına transferine izin vermesi konusunda belirsizlik ortadan kalkar ve hasılat finansal tablolara yansıtılır. Daha önce finansal tablolara yansıtılmış olan hasılat tutarının tahsil edilebilirliliği konusunda bir belirsizliğin ortaya çıkması durumunda tahsil edilemeyen tutar gider olarak finansnal tablolara yansıtılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT 5. İşlem ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi Hasılat ve buna ilişkin giderlerin karşılaştırılması esastır. Malların tesliminden sonra ortaya çıkacak garanti masrafları ve diğer maliyetler dahil olmak üzere giderlerin hasılatın kayda alınması için gerekli diğer koşullar sağlandığında normal koşullarda güvenilir biçiminde ölçülebildiği kabul edilir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

MAL SATIŞINDAN ELDE EDİLEN HASILATIN MUHASEBEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ ÖRNEKLER 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Peşin bedelli satışların hasılat olarak muhasebeleştirilmesi İşletme 15.12.2012 tarihinde maliyeti 75 TL olan bir mal sürekli müşteri olan bir alıcıya normal satış fiyatı 105 TL ,+ %18 KDV yerine % 5 indirim yapılarak satılması durumunda muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır: _______________15.12.2012 _________________ 100 KASA HS 391 HESAPLANAN KDV HS 18 600 YURTİÇİ SATIŞLAR HS 100 ___________________________________________ Peşin satışlarda TMS Hasılat Standardı ile VUK uygulamaları arasında bir farklılık söz konusu değildir 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Vadeli Satışların Hasılat Olarak Muhasebeleştirmesi ÖR: 02.12.2012 tarihinde maliyeti 2.000 TL olan bir mal , peşin satış fiyatı 4.850 TL olmasına rağmen , dört ay vadeli olarak 5.000 TL +%18 kdv ile yurtiçi müşteriye satılmıştır. _______________02.12.201 2_________________ 120 ALICILAR HS. 5.900 12X ERTELENMİŞ FAİZ GEL.HS. 150 391 HESAPLANAN KDV HS. 900 600 YURTİÇİ SATIŞLAR HS. 4.850 Vadeli mal satışı ____________________,______________________ 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

--------------------------31. 12 --------------------------31.12.2012--------------------- 621 STMM HS 2.000 153 TİCARİ MALLAR HS 2.000 Maliyet kaydı --------------------------/------------------------------------- 2012 yılına isabet eden faiz geliri 150/4=37,50 TL ---------------------------31.12.2012------------------- 12x ERTELNMİŞ FAİZ GELİR HS 37,50 66X VADE FARKI GELİRLERİ HS 37,50 Dönem faiz gelir kaydı --------------------------------------------------------------- 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Vadeli Satışların hasılat olarak Muhasebeleştirmesi Bilanço döneminde tespit edilen 12x ertelenmiş faiz gelir hesabı bakiyesi sonraki dönemde vergilendirilecek(ticari kara eklenecek) tutarlar ayrıca nazım hesaplarda izlenmelidir -------------------31.12.2012----------------------------- 901MATRAHA İLAVE EDİLECEK GELİR HS 112,50 903 MATRAHA EKLENECEK TUTARLAR ALACAKLI 112,50 Nazım hesap kaydı ------------------------------------------------------------------ 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Vadeli Satışların hasılat olarak Muhasebeleştirmesi ---------------------------31.12.2012-------------------------- 28x ERTELENMİŞ VERGİ VARLIPĞI HS 112,50 69XSÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER ERTELENMİŞ VERGİ GİDER ETKİSİ HS 112,50 vergi etkisi kaydı ----------------------------------- ----------------------------- 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT 2- HİZMET TESLİMLERİNDE HASILATIN DOĞMASI Hizmet sözleşmelerinde hizmetin başlaması ile tamamlanması aynı muhasebe döneminde gerçekleşiyorsa sorun yoktur. Ancak hizmet arzı birden fazla hesap döneminde gerçekleşirse gelirin kayda alınmasında iki seçenekle karşılaşılır. 1. erteleme- karşılaştırma yöntemi 2. kismi tamamlanma yöntemini 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT a ) Erteleme- karşılaştırma yöntemi:Hizmetin tamamen bitirilmesine kadar tahsilat yapılsa dahi gelir kaydının ertelenmesi ve hizmet gerçekleştiği sürece masrafların gider yazılması yerine bilançoda aktifleştirilmesi,hizmet tamamen tamamlanınca bilançoda yer alan peşin tahsilatların (gelecek aylara ait gelirler veya alınan avanslar) hizmet satış gelirlerine ve aktifleştirilen giderlerin (gelecek aylara ait giderler) satılan hizmet maliyetine aktarılması( b) Her dönemde tamamlanan kısım kadar geliri gelir tablosuda hizmet satış gelirleri içine ve tamamlanan kısımla karşılaştırılabilecek maliyeti satılan hizmet maliyetine alarak böylece kısmi tamamlanma yöntemini kullanılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

HİZMET TESLİMLERİNDE HASILATIN DOĞMA ZAMANI TMS18: HASILAT HİZMET TESLİMLERİNDE HASILATIN DOĞMA ZAMANI Hizmet sunulmasını içeren işlemlerinin sonuçlarının mantıklı bir şekilde tahmin edilebilmesi durumunda, bilanço tarihindeki işlemin tamamlanma düzeyi göz önüne alarak, hasılat yazılır. Aşağıdaki tüm koşullar gerçekleşmesi durumunda hasılat kayıt edilir. Hasılat tutarı güvenilebilir biçimde ölçülebilmeli. İşleme ilişkin ekonomik yararların işletme tarafından elde edileceğinin muhtemel olması; 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Bilanço tarihi itibariyle işlemin tamamlanma düzeyinin güvenilir biçimde ölçülebilmesi; İşlem için katlanılan maliyetler ile işlemin tamamlanması için gereken maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi. Dikkat: Eğer bu kriterler sağlanamıyorsa hasılat ancak finansal tablolara yansıtılmış giderlerin geri kazanılabilir tutarı kadar finansal tablolara yansıtılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT HASILATIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ Hasılatın kaydı işin tamamlanma düzeyine bağlanmıştır. Bir işlemin tamamlanma düzeyi çeşitli yöntemlerle belirlenebilir . İşlemin niteliğine bağlı olarak bu yöntemler aşağıdakileri içerebilir. Yapılan işe ilişkin incelemeleri Bilanço tarihine kadar yapılan hizmetlerin verilecek toplam hizmetlere oranı İşlemin tahmini toplam maliyetleri içinde bu güne kadar katlanılan maliyetlerin oranı. İşlemin tahmini toplam maliyetlerine yalnızca verilen veya verilecek olan hizmetlerin maliyetleri yansıtılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Hizmetin tamamlanma düzeyi : Tamamlanma yüzdesi, finansal tablolara yansıtılacak gelir ve giderlerin belirlenmesinde sözleşmenin tamamlanma aşamasının baz olarak alınmasıdır.  Tamamlanma yüzdesi:İlgili yılda katlanılan maliyet/sözleşmede tahmin edilen toplam maliyet Hasılat, hizmetlerin sunulduğu dönemlerde finansal tablolara yansıtılır. Hasılat, ancak işleme ilişkin ekonomik yararların işletme tarafından elde edilmesi muhtemel olduğunda finansal tablolara yansıtılır. "TMS 11 İnşaat Sözleşmeleri" Standardı da hasılatın bu esasa göre muhasebeleştirilmesini gerekli kılmaktadır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT Güvenilir tahmin : İşletme tarafından işlemin karşı taraflarıyla Taraflarca sunulacak ve alınacak hizmetle ilgili olarak her iki tarafın yaptırıma bağlanmış hakları, Hizmet bedeli, Ödeme şekli ve koşulları üzerinde anlaşmaya vardıktan sonra güvenilir tahminlerde bulunabileceği kabul edilir; 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT İşlem sonucunun belli olmaması : Hizmetlerin sunulmasını içeren satış işlemlerinin sonuçları güvenilir biçimde tahmin edilemiyorsa, hasılat sadece masrafların tahsil edilebilir olduğu düşünülen kısmı kadar yazılır. Satış işleminin sonucu güvenilir biçimde tahmin edilemiyorsa hiç kar yazılmaz. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017 07.04.2017 42 HÜLYA ÇAYIR

HİZMET SUNUMUNDAN ELDE EDİLEN HASILATIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ ÖRNEKLER HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT Örnek: Akpak Temizlik AŞ ,Çorap Üretim AŞ nin temizlik hizmetlerinin 1 yıl süre ile 300.000 TL bedelle yapmak için 1.08.2005 tarihinde anlaşmıştır hizmet bedeli 1.09.2005 tarihinden itibaren başlayacaktır. Ödemeler 3 er aylık dönemler itibariyle takip eden ayın 5 inde başlayacaktır. Anlaşma süresi boyunca Akpak AŞ nin 240.000 TL gidere katlanacağı tahmin edilmektedir.Çorap üretim AŞ den 2.08.2005 tarihinde 200.000TLavans alınmıştır.Dönem sonu itibariyle 80.000TL gider gerçekleşmiştir. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT -------------------------02.08.2005----------------------- 100 KASA 200.000 340 ALINAN AVANSLAR 200.000 ------------------------------ ,, ------------------------------ Tamamlanma yüzdesi = 80.000/240.000=0,33 Gerçekleşen hasılat: 300.000X0,33=100.000 TL 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

---------------------------------/------------------------------------ 120 ALICILAR 100.000 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 100.000 ---------------------------------,-------------------------------------- 740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ 80.000 6XX ÇEŞİTLİ VARLIK VE KAYNAK HS 80.000 -------------------------------,--------------------------------------- 621 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ 80.000 740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ 80.000 Hizmet maliyet kaydı ------------------------------,--------------------------------------- 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Örnek ; Bir işletme 10 adet anahtar teslimli villa inşaatı için toplam 800.000TL bedelle anlaşma imzalamış ve bedel peşin olarak tahsil edilmiştir. Tahmin edilen maliyet tutarı 600.000TL dir. Kalan bedel iş bitiminde alınacaktır. Sözleşme 1.10.2005 tarihinde imzalanmıştır. Dönem sonu itibariyle katlanılan maliyet toplamı 150.000 TL dir. Tamamlama yüzdesi=> 150.000/600.000=0.25 TMS18: HASILAT 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

--------------------------------01. 10 --------------------------------01.10.2013------------------------------ 100 KASA 800.000 380 GEL. AYLARA AİT GELİRLER 800.000 -------------------------------31.12.2013-------------------------------- 740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ 150.000 6XX ÇEŞİTLİ VARLIK VE KAYNAK H 150.000 --------------------------------/-------------------------------- 380 GELECEK AY AİT GEL HS 200.000 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 200.000 (800.000x0,25) ---------------------------------------------------------------- 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT III-FAİZ, TEMETTÜ, KULLANIM ÜCRETLERİNDE HASILATIN DOĞMA ZAMANI İşletme varlıklarının başkaları tarafından kullanılmasından sağlanan faiz, isim hakları ve temettü getirileri aşağıdaki koşulların bulunması durumunda muhasebeleştirilir; İşlemle ilgili ekonomik yararların işletme tarafından elde edilmesinin muhtemel olması, Hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebilmesi HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS18: HASILAT Hasılatın finansal tablolara yansıtılması : Faiz, "TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme" Standardında belirlenen etkin faiz yöntemine göre muhasebeleştirilir, Ödenmemiş faiz tahakkuk ettirilir, edinim sonrası faiz hasılat olarak finansal tablolara yansıtılır. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

TMS18: HASILAT İsim hakları; ilgili sözleşmenin özü dikkate alınarak, tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir, İlgili sözleşme hükümlerine göre muhasebeleştirilir. Temettüler; hissedarların tahsil etme hakları ortaya çıktığında finansal tablolara yansıtılır. Hisse senedine elde etme tarihinden önceki dönemine ait karın dağıtılmasından kaynaklanan kısmı, satın alınan hisse senedi maliyetinden düşülür. 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Örnek: İşletme 01.08.2012 tarihinde üzerinde700 TL net gelir ifade eden kuponlu hisse senetlerini 14.000 TLye satın almıştır --------------------------------01.08.2012-------------------------------------- 10x NAKİT BENZERİ YATIRIMLAR 700 11X GUD KAR ZARAR YANSITLAN FİNAS VARLIKLAR 13300 102 BANKALAR HS 14.000 -----------------------------------------,,--------------------------------------------- 07.04.2017 HÜLYA ÇAYIR

Örnek:İşletmenin elinde ABC AŞ nin çıkardığı ve sermayesinin %3 ne denk gelen 40.000TL tutarında hisse senedi bulunmaktadır. ABC AŞ 01.03.2013 tarihinde 250.000 TL kar dağıtacağını açıklamış ve karın tamamını ortaklara dağıtacağını ilan etmiştir -----------------------------01.03.2013---------------------------------- 13xBAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACK 7.500 64X YATIRIM TEMETTÜ GELİRL HS 7.500 (250.000x0,03) --------------------------------------,--------------------------------------- HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

TMS 18 VE VERGİ KANUNLARININ KARŞILAŞTIRILMASI VUK /Md.322;değersiz alacaklar------VUKmd323:şüpheli alacaklar HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017

KAYNAKÇA Kitaplar TMS – TFRS Kitabı, Prof Dr. Remzi Örten, Prof Dr. Hasan Kaval, Prof Dr. Aydın Karapınar,2014 SAĞLAM N., YOLCU M., vd. “UFRS(UMS-TFRS-TMS) Uygulama Rehberi,” Özel baskı 2012 İnternet kaynakları IFRS Vakfı: IFRS for SMEs Eğitim Materyali Modül 23 Hasılat 2009 UMS 18 HASILAT UYGULAMA ÖRNEĞİ Deloitte Makaleler TMS 18 e göre Hasılatın Muhasebeleştirilmesi ve Tek düzen Muhasebe sistemi ile karşılaştırılması(Yrd.Do.Dr.Halis Kalmış,Öğr Gör Feyza Dereköy ) HÜLYA ÇAYIR 07.04.2017