Objektif Yapılandırılmış Klinik Sınav (OSCE) Y. E. Kocabaşoğlu, MD, MPH, PhD WHO Collaborating Centre for Pharmacotherapy Teaching and Training University of Groningen Faculty of Medical Sciences The Netherlands

Özet Kavramlara genel bakış OSCE neyi ölçer OSCE istasyonu yapısı OSCE düzeni OSCE nasıl işler? Standardize hastalar

Kavramlara genel bakış Objektif Yapılandırılmış Klinik Sınav (OSCE) February 2002: Y. E. Kocabaşoğlu, University of Groningen, the Netherlands

Tarihsel Gelişim 1950’ler: öğrenci kayıtlarında hızlı artış  güvenilir test ihtiyacında artış 1960: USA National Board of Medical Examiners MCQ kullanımını başlattı 1963: PMP’nin kullanıma girmesi 1975 MCQ nun sınırlılıklarına bağlı memnuniyetsizlik ve PMP ile ilgili problemler 1976-1979: Objective Structured Clinical Examination (OSCE) kullanıma girdi

Tarihsel Gelişim İlk olarak Harden and Gleeson (1979) tarafından tanımlandı. Harden, R.M.; Gleeson, F.A. Assessment of clinical competence using an objective structured clinical examination (OSCE). Med Educ. 1979 Jan; 13(1): 41-54 Cerrahide geleneksel değerlendirmelere ait olumsuzlukların üstesinden gelmek için Geleneksel değerlendirme  keyfi ve güvenilirliği sınırlı OSCE uniform değerlendirir. Yazılı sınavlar  primer olarak bilişsel yönde OSCE özet bilgilerden çok öğrenme aksiyonuna odaklanır.

Tarihsel Gelişim Tıpta hemen hemen evrenseldir. OSCE öğrenci değerlendirilmesi için iyi kurgulanmıştır. Tıpta hemen hemen evrenseldir. Hemşirelik ve Diş Hekimliğinde gittikçe daha çok kullanılmaktadır. Klinik becerilerin değerlendirilmesinde uygun olduğuna dair çok sayıda doküman bulunmaktadır. Hastanın gözlenmesi anahtardır.

Ne anlama gelir? Objective (Tarafsız) Structured (Yapılandırılmış) Clinical (Klinik) Examination (Sınav)

Ne anlama gelir? Objektif: Geçmek ya da kalmak konusunda kabul edilen kriterler ve kontrol listeleri (check list) ile işin standardize edilmesi sayesinde sınavdaki objektiflik desteklenir.

Ne anlama gelir? Yapılanmış: İçerik önceden dikkatle gözden geçirilerek uygun miktarda konu ve ustalık alanları içeren gelişmiş bir sınav yapısı oluşturulur.

Ne anlama gelir? Klinik: OSCE ölçülebilir klinik beceriler ve bazı özel klinik ustalık alanlarındaki yeteneklerin bulunduğu bir check-list’e dayanılarak bir dizi istasyonda adayları değerlendirir.

Ne anlama gelir? Sınav: Tüm adaylar aynı ya da benzer materyaller üzerinde, değişkenliklerden kaçınılarak ve her öğrenci her bir basamaktan geçecek şekilde test edilir.

Miller‘in Ustalık Piramidi Profesyonel güvenilirlik Davranışsal Yapar Gösterir Bilişsel Nasıl olduğunu bilir Ne olduğunu bilir Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63-S7.

Miller‘in Ustalık Piramidi Professional güvenilirlik Performansın değerlendirilmesi Yapar Gösterir Yazılı, Sözlü veya Bilgisayar temelli değerlendirme Nasıl olduğunu bilir Ne olduğunu bilir Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63-S7.

OSCE neyi ölçer? Bilgi Davranış Beceri Entelektüel İletişim Yapar Gösterir Bilgi Nasıl bilir Bilir Davranış Beceri Entelektüel İletişim Uygulamaya yönelik

OSCE neyi ölçer? Entelektüel beceriler İletişim becerileri Yapar Gösterir Entelektüel beceriler Bilginin hatırlanması Verilerin kullanılması Problem çözme Nasıl bilir Bilir İletişim becerileri Dikkat Cevap Empati Uygulamalı beceriler Taklit Kontrol Otomatikleşme

OSCE’ nin yapısı Objective Structured Clinical Examination February 2002: Y. E. Kocabaşoğlu, University of Groningen, the Netherlands

Genel Özellikler Profesyonel uygulamaların bulunduğu istasyonlar döngüsü vardır. Öğrencinin klinik performansını kontrol noktalarında değerlendirir. Klinik problemler gerçek hayatla benzerdir. Genellikle OSCE istasyonlarında standardize hastalar kullanılır. Geri bildirim mümkündür.

Genel özellikler Hemen daima sınav sırasında kitaplar açıktır.

İstasyon 1 İstasyon 2 İstasyon 3

Genel özellikler Farklı istasyon tipleri Gözlenen Gözlenmeyen Bağlantılı Kritik Dinlenme istasyonları

Genel özellikler OSCE Uygulamaları Öykü alma Hastaların muayenesi Laboratuar işlemleri Tanıya yönelik yorumlar Uygulama işlemleri Hasta eğitimi Hasta yönetimi Tedavinin izlenmesi

Genel özellikler Performansın değerlendirilmesi Mesleki yaklaşım (davranış) İlgili hastadan öykü alma yeteneği Fizik muayene yapma yeteneği Tanısal ve radyolojik verilerin kullanılması yeteneği Veri toplama ve çözümleme yeteneği Mesleki karar verme Motor (uygulama) beceriler

Genel özellikler Performansın değerlendirilmesi Tedaviyi planlama yeteneği Aletleri kullanma yeteneği İletişim becerisi (yazma, konuşma, dinleme) Danışma becerisi Konsultasyon becerisi Klinik etik

Station 1 Station 2 Station 3 İstasyon 1 İstasyon 2 İstasyon 3 gözlemci telefon Hasta senaryosu hasta “doktor” Hasta senaryosu “doktor” Dinlenme istasyonu hasta Kamera TV

İstasyon 4 İstasyon 5 İstasyon 6 Muayene yatağı X-ray görüntüleme “doktor” “doktor” Glukometre hasta Klinik aletler Gözlemci

Genel özellikler Değerlendirmenin anlamı Checklist (kontrol listesi) kullanılması Çoktan seçmeli sorulara yanıtlar Diğer yazılı yanıtlar Sözlü sunumlar (örn; bulgular, ayırıcı tanılar ve yönetim planı) Reçete ve laboratuar istemleri Hasta kayıtları Bilgisayar kayıtları Yapılandırılmış sözlü sınavlar

Genel özellikler Gerekli kaynaklar Standardize hastalar Simulatörler (kalp, akciğer vs.) Tıbbi cihazlar (otoskop, steteskop, ışık kaynağı, refleks çekici, tansiyon aleti vs.) Tanıya yönelik görüntülemeler (x-rays, BT, laboratuar slaytları) Laboratuar ya da konsültasyon raporları, elektrodiagnostik kayıtlar vs. Video bantlar Hasta gereçleri (inhalerler, insulin enjektörleri)

İstasyon 1 İstasyon 1 Station 1 İstasyon 2 İstasyon 2 Station 2 Bu şikayetler ne zamandır mevcut? Sizi son gördüğümden beri nasılsınız? Bir haftadır, ancak ağrı gittikçe kötüleşiyor... Geçen haftadan beri şikayetlerim tekrar başladı

İstasyon 4 İstasyon4 Station 4 İstasyon 5 İstasyon5 Station 5 ... Şimdi nasıl kullanacağınızı anladınız mı? Bu PA Akciğer grafisinde... Evet, teşekkür ederim...

Genel özellikler Öğrenciye geri bildirim İstasyonlar tamamlandıktan sonra bir öğretim üyesi tarafından Kanıtlar, geribildirimin sınav sonrasında değil de sınav sırasında verilmesini önermektedir. Hemen verilen kısa geri bildirimler performanstaki ustalığı geliştirir. İlaveten, öğrencide daha fazla öğrenme isteği uyandıran kendi kendini değerlendirme olanağını sağlar.

Avantajları Objektiflik ve geçerlilik Tüm öğrencilerin eşit şartlar altında değerlendirilmesi Aynı anda çok sayıda bilginin test edilmesi Yüksek seviyede bilişsel beceriler(sentez, analiz, yaratıcılık) için uygun İletişim becerilerini değerlendirme yeteneği Uygulama becerilerini değerlendirme yeteneği Zaman akışına uygun senaryo kullanımı İstenmeyen ipuçlarının olmaması

Avantajları Çoktan seçmelilere göre yapılandırmak daha kolay Çeşitli alternatifler arasından seçmek yerine orijinal yanıta yönelerek atarak tutturmayı en aza indirir Akademik yıl içerisinde, soruların bilinmesiyle öğrencilerin giderek notlarını arttırmaları riski olmaksızın tekrar edilebilir. Geri bildirim ve performansın ayrıntılı analizi mümkündür

Dezavantajları Planlama gerektirir Yoğun kaynak (zaman, para ve emek) gerektirir Bir sınav olgusu ve skorlama listesi oluşturmak gerekir. Eşit sınav ortamı yaratılması Elle skorlama yapılmalıdır. Sınavı yapanlar nispeten daha pasiftir. Tecrübeli eğiticiler bu tarzı beğenmeyebilir. Uzmanlar genellikle yeni başlayanlardan daha kötü yapar! Teknik kısıtlamalar (genellenme kısıtlı)

Diğer konular Öğrenci başına 4-6 istasyondan daha az olursa güvenilirliği düşer. Güvenilirlik üzerinde asıl etkili olan içeriktir, sınavı yapan veya hasta gibi diğer faktörler daha az sorun oluşturur. Gözlemciden gözlemciye ve bir gözlemcinin kendi içinde güvenilirliği Sınavı yapanların eğitilmesi gerekir. Hastaların eğitilmesi gerekir İstasyonların yönetilmesi gerekir.

OSCE varyasyonları: GOSCE Group Objective Structured Clinical Examination Küçük gruplar tarafından kullanılmaya adapte edilmiştir. Bireysel değerlendirme gerekmeden çok sayıda öğrencinin değerlendirilmesi Kişiler arası iletişim becerileri Grup dinamikleri Güvenilirlik düşük Geçerlilik yüksek

OSCE varyasyonları: OSPE Objective Structured Practical Examination Preklinik branşlarda laboratuar kullanımını test etmek için uyarlanmıştır Tek bir beceriyi değerlendirmek için kısa istasyonlar düzenlenir. Tıp eğitiminde sıklıkla kullanılır. Güvenilirlik yüksek Geçerlilik yüksek

Bir OSCE vakasının yazılmasında ipuçları Objektif Yapılandırılmış Klinik Sınav February 2002: Y. E. Kocabaşoğlu, University of Groningen, the Netherlands

OSCE İpuçları Başlangıçtaki amacınızı daima akılda tutun Yorumlama ile ilgili problemlerden kaçının, ne demek istediğinizi açıklamak için çok fazla sözcük kullanmaktan korkmayın. Görevleri açıkça yazın, ne düzeyde ayrıntı beklediğinizi belirleyin. Yapılacak görevlerin içeriği biçimi belirler Görevler doğrudan olguyla bağlantılı olmalıdır Karar kısmında görevler yerine getirilmiş olmalıdır.

OSCE İpuçları Gerçek hasta öyküleri kullanın Olgunuzun yeterli klinik bilgiyi içerdiğinden emin olun Negatif bulguların da tanımlandığından emin olun Yazılı bilginin yeterli olduğundan emin olun Uygulamanın olanaklarını Uygulamanın zorluklarını düşünün

OSCE ipuçları Klinik olmayan olguları da kullanın Anlaşılır talimatlar kullanın, iyi tanımlanmış cevap anahtarları oluşturun. Fikirleri test etmekten kaçının (farklı kaynaklardan kontrol edin) Olası doğru alternatif cevaplara karşı uyanık olun Başlangıçtaki hedefinizi tekrar tekrar hatırlayın Materyalinizi sizden ayrı başkaları da gözden geçirsin

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Objektif Yapılandırılmış Klinik Sınav February 2002: Y. E. Kocabaşoğlu, University of Groningen, the Netherlands

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Değerlendirme hedeflerini ortaya koy Hedeflere ulaşıldığını gösteren öğrenci performans tipini belirle Her performans için gözlenebilir beceri, aktivite, davranış ve sonuçların bir listesini yap Alanlarına göre bunları sınıflandır. Performans kriterlerini koy

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Test edilen performans başına, görevleri belirle  gerçek mesleki görevleri andırmalı beceri, aktivite ve davranışların ölçümüne izin vermeli Veri toplamak için uygun yönteme karar verilmeli (ÇSS, gözlem, kayıtlar,vs.) Görev tanımlarını belirle  olgunun alt yapısı temel görevler yönetim planı

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Görsel istasyon kurulumları Laboratuar becerileri Hasta bilgilendirme Hastayla görüşme Tanıya yönelik yorum Fizik muayene

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Uygun ölçüm cihazları ( (checklist’ler) oluşturun. Klinik senaryoyu belirleyin  Bir hasta olgusu Adaylara talimatlar Sınavı yapana talimatlar Rol yapanlara talimatlar Gerekli kaynaklar Savunulabilir standartları ortaya koymak için modifiye Angoff standard-koyma işlemini kullanın.

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Modifiye Angoff standard-koyma prosedürü Oturum #1: Test edilen her OSCE elementinde marjinal öğrencinin ulaşması gereken skoru belirler. Oturum #2: Öğrencilerin OSCE skorlarına göre verilen kararlar değiştirilir. Çok özellikli-çok yöntemli çalışma OSCE’nin convergent and divergent geçerliliğini göstermek için Geçme notu: Güvenilirliği olan istatistik ölçümlerle birlikte bildirilir.

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Gereksinim duyulan sınav materyalinin listesini yapın, bunları elde edin ve geliştirin  Simüle hasta, astım yönetiminde klinik becerileri ölçmek için bir reçete ve bir inhaler Düz grafi okuma becerisini ölçmek için bir AC grafisi; vakaya özel (pnömoni belirtileri olan) veya genel (tanımlama becerileri) olabilir. Fizik muayene yapmadaki yeterliliği ölçmek için bir simulasyon hastası, bir steteskop, bir refleks çekici, bir ışık kaynağı ve bir oftalmoskop

Bir OSCE istasyonunun düzenlenmesi Stratejinizi tasarlayın  Her soru için gereken zamanı belirleyin, ön test faydalı olur. Belirlenen işlerin tamamını kapsaması için kaç OSCE istasyonu gerekir? En iyisi  her birinde uzun süre iş yapılan az sayıda oda Tüm sınav ne kadar zaman alacak? Kaç tane skorlama yapan gözlemciye ihtiyaç var? İdeali, her istasyonda birbirinden bağımsız skorlama yapan iki gözlemcinin olmasıdır Gözlemi nasıl yapacaksınız (tek taraflı ayna, video veya odada gözlemci olarak oturma)?

Standardize hastalar Objektif Yapılandırılmış Klinik Sınav February 2002: Y. E. Kocabaşoğlu, University of Groningen, the Netherlands

Hasta simülasyonları Öğretimle ilgili yararları Daha fazla bilginin akılda kalmasına teşvik eder Staj sırasında temel hedeflere ulaşılmasına yardım eder Öğrenci deneyimine katkıda bulunur Özellikle hizmet verilecek populasyonla ilişkilendirilebilir. Her zaman rastlanmayan hastalık ve problemlerin tanınmasına yardımcı olur. Hastayla görüşme, fizik muayene ve onu değerlendirmede yapılandırılmış deneyim olanağı sağlar.

Hasta simülasyonları Değerlendirme, bir klinik problemin çözümündeki kritik basamaklar üzerinde odaklanır. Performansa dayalı değerlendirme Öğrenciler tıbbi içeriği BİLİYOR MU ? Öğrenciler doğru olarak klinik becerilerini GÖSTEREBİLİYOR MU? öğrenciler bulguları doğru olarak YORUMLUYOR MU? Spektrum Gerçek hastalar Simule hastalar Değerlendirici olarak hasta

Hasta simülasyonları Değerlendirmeyle ilgili yararları Gerçek hastanınkine benzer klinik problemlerin ortaya çıkmasına izin verir Zaman içerisinde ilerlemeye izin verir. Müfredat içeriğini sağlamlaştırarak temel hedefleri destekler Öğrencinin kendi öğrenmesini arttırır. Bilgi testlerinin ötesindedir (nasıl yapılacağını bilir+ gösterir)

DEMONSTRASYON Objective Structured Clinical Examination

This presentation (methods_OSCE.zip) can be found at: http://www.indepth.org/assess

© 2000-2002. Y. E. Kocabaşoğlu. All rights are reserved. WHO Collaborating Centre for Pharmacotherapy Teaching and Training University of Groningen, Faculty of Medical Sciences Discipline Group for Clinical Pharmacology The Netherlands