TİCARET HUKUKU BİLGİSİ Komandit Şirket

Kollektif Şirketle İlişkisi ADİ KOMANDİT ŞİRKETLER KOLLEKTİF ŞİRKETE ÇOK BENZERLER. ŞÖYLE Kİ, ADİ KOMANDİT ŞİRKETLERDE İKİ TÜR ORTAK BULUNUR. BİRİSİ KOMANDİTE ORTAKTIR. BU, ŞİRKET BORÇLARINDAN SINIRSIZ SORUMLU ORTAKTIR. KOMANDİTE ORTAĞIN ŞİRKETTEKİ STATÜSÜ KOLLEKTİF ŞİRKETTEKİ ORTAKLARIN STATÜSÜ İLE AYNIDIR. ADİ KOMANDİT ŞİRKETTE BİR DE KOMANDİTER ORTAK VARDIR. BU İSE ŞİRKET BORÇLARINDAN SINIRLI SORUMLU ORTAKTIR. BU ORTAĞIN ŞİRKETİ YÖNETME VE TEMSİL YETKİSİ YOKTUR. KOLLEKTİF ŞİRKETLE ADİ KOMANDİT ŞİRKETİN BİRBİRİNDEN FARKLILAŞMASI DA ESASEN BU TÜR ORTAK YANİ KOMANDİTER ORTAK YÖNÜYLEDİR.

Tanımı TTK MD. 304, F. 1’DE ADİ KOMANDİT ŞİRKET ŞU ŞEKİLDE TANIMLANMAKTADIR:” TİCARİ BİR İŞLETMEYİ BİR TİCARET UNVANI ALTINDA İŞLETMEK AMACIYLA KURULAN, ŞİRKET ALACAKLILARINA KARŞI ORTAKLARDAN BİR VEYA BİRKAÇININ SORUMLULUĞU SINIRLANDIRILMAMIŞ VE DİĞER ORTAK VEYA ORTAKLARIN SORUMLULUĞU BELİRLİ BİR SERMAYE İLE SINIRLANDIRILMIŞ OLAN ŞİRKET KOMANDİT ŞİRKETTİr”.

Özellikleri ADİ KOMANDİT ŞİRKET KOLLEKTİF ŞİRKET GİBİ EN AZ İKİ ORTAKLA KURULUR. KOLLEKTİF ŞİRKETTE TEK TİP ORTAK VARKEN VE BUNLARIN HEPSİ SINIRSIZ SORUMLU ORTAKKEN, ADİ KOMANDİT ŞİRKETLERDE EN AZ BİRİ SINIRSIZ SORUMLU (KOMANDİTE) ORTAK VE EN AZ BİR DE SINIRLI SORUMLU (KOMANDİTER) ORTAK OLMAK ÜZERE İKİ TÜR ORTAK BULUNMAK ZORUNDADIR. ADİ KOMANDİT ŞİRKETTE KOMANDİTE ORTAĞIN ŞİRKETTE SAHİP OLDUĞU KONUM, HAK VE YETKİLERİ, SORUMLULUĞU, KOLLEKTİF ŞİRKETTE HER BİR ORTAĞIN SAHİP OLDUKLARI İLE AYNIDIR. KOMANDİTER ORTAK İSE ONDAN OLDUKÇA FARKLIDIR. KOMANDİTE ORTAK İLE KOMANDİTER ORTAĞIN FARKLILIKLARI ŞÖYLECE ÖZETLENEBİLİR:

Özellikleri KOMANDİTE ORTAK GERÇEK KİŞİDİR. KOMANDİTER ORTAK GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİ OLABİLİr (TTK md. 304, f. 3) KOMANDİTE ORTAK EMEK VE TİCARİ İTİBAR DÂHİL İKTİSADİ DEĞERİ OLAN HER VARLIĞI ŞİRKETE SERMAYE OLARAK GETİREBİLİR. KOMANDİTER ORTAKLAR EMEĞİNİ VE TİCARİ İTİBARINI ŞİRKETE SERMAYE OLARAK GETİREMEZ. NAKDİ VE AYNİ SERMAYE KALEMLERİNİ SERMAYE OLARAK KOYABİLİr (TTK md. 307, f. 2)

Özellikleri KOMANDİTE ORTAKLARIN ŞİRKETİ YÖNETİM VE TEMSİL YETKİSİ VARDIR. KOMANDİTER ORTAKLAR ŞİRKET İŞLERİNE MÜDAHALE EDEMEZLER (TTK MD. 318) KOMANDİTE ORTAKLAR REKABET YASAĞI ALTINDADIRLAR. KOMANDİTER ORTAKLAR REKABET YASAĞINA TABİ DEĞİLDİR (TTK md. 311)

Özellikleri Adi komandit şirketin ticaret unvanı şahıs ismiyle oluşturulanlardandır. Ticaret unvanının oluşturulmasında en az ortaklardan birisini adı ve soyadı ile şirketi ve türünü gösterir ifadeye yer verilir. Adi komandit şirketlerin ticaret unvanının oluşturulmasında dikkat edilecek en önemli husus, unvanda sadece komandite ortak ya da ortakların adı ve soyadının yer alabileceğidir. Şayet komanditer ortağın ismine de yer verilmişse, unvan geçersiz olmaz, komanditer ortak üçüncü kişilere karşı komandite ortak gibi sorumlu olur (TTK md. 320, f. 1).

Özellikleri Şirket temsilcileri unvanı, şirketin işletmesiyle ilgili olarak kullandığı her türlü kâğıt ve belgede, ticaret sicil numarası ve merkezi ile birlikte kullanması gerekmektedir (TTK md. 39, f. 2). Adi komandit şirketler TTK’nda düzenlenmiş diğer tüm ticaret şirketleri gibi tüzel kişiliğe sahiptir.

Adi Komandit Şirketin Kuruluşu Komandit şirket sözleşmesi yazılı şekilde yapılmak zorundadır. Şirketin adi komandit şirket olup olmadığı bu sözleşmede yer alan kayıtlara göre belirlenir. Ortaklar tarafından şirkete verilen ad ve vasıf yalnız başına o şirketin türünün belirlenmesine esas olamaz (TTK md. 306, f. 1).

Adi Komandit Şirketin Kuruluşu Adi komandit şirket sözleşmesinin içeriğinde esas itibarıyla kollektif şirket sözleşmesinde bulunması gereken kayıtlar yer alır (TTK md. 305, f. 1). Onlara ilaveten komanditerlerin ad ve soyadları ile her birinin koydukları veya koymayı taahhüt ettikleri sermaye miktarları ve cinsi sözleşmeye yazılır (TTK md. 305, f. 2, 307, f. 1). Komanditerler şahsi emek ve ticari itibarını sermaye olarak koyamaz, sadece nakit veya ayni sermaye getirebilir (TTK md. 307, f. 2).

Adi Komandit Şirketin Kuruluşu Kanunun belirlediği asgari içeriği taşıyan şirket sözleşmesi düzenlendikten sonra ortaklarca imzalanarak notere götürülür. Adi komandit şirket sözleşmesi noter tarafından onaylandıktan sonra ticaret siciline tescil ve ilana götürülür. Tescille adi komandit şirket tüzel kişilik kazanır ve tacir sıfatını elde eder.

Şirketin Yönetilmesi Adi komandit şirketlerde yönetim hak ve yetkisi tüm ortaklara tahsis edilmemiştir. Şirketi yönetme yetkisi sadece komandite ortakların uhdesindedir (TTK md. 309, f. 2). Komanditer ortaklar yönetim yetkisinden yoksun oldukları için yönetici ortakların yönetim hak ve yetkisi çerçevesinde yaptıkları işlere de engel olamazlar (TTK md. 309, f. 3). Yani itiraz hakları da yoktur. Ancak olağanüstü iş ve işlemlerde şirket sözleşmesinin değiştirilmesi, tür değiştirme, birleşme ve bölünme gibi yapısal değişikliklerde; şirkete ortak alınması, çıkarılması ve payın devri türünden temel işlemlerde komanditerler de oy hakkını haizdirler.

Şirketin Temsili Adi komandit şirketi temsil yetkisi komanditelere aittir (TTK md. 318, f. 1). Temsil yetkisinin tek başına ya da birlikte kullanılacağına şirket sözleşmesiyle karar verilir. Komanditer ortaklar şirketi temsil yetkisine sahip değildir. Ancak komanditerler şirkete ticari temsilci, ticari vekil veya ticari memur olarak atanabilirler (TTK md. 318, f. 2). Böyle bir durumda komanditerler şirketi temsil yetkisine sahip olmakla birlikte, bu yetki ortaklık sıfatıyla değil tacir yardımcısı sıfatıyla ortaya çıkar.

Komandite Ortağın Sorumluluğu Komandite ortaklar şirket borçlarından dolayı tüm malvarlığı ile şahsen, müteselsilen, sınırsız ve ikinci derecede sorumluluk esasına tabidir. Bu kavramaların ifade ettiği anlam için kollektif şirket ortağının sorumluluğuna ilişkin açıklamalara bakılmalıdır.

Komanditerin Sorumluluğun Sınırları Komanditer ortaklar şirket borçlarından dolayı taahhüt etmiş oldukları sermaye miktarıyla sınırlı olarak sorumludurlar (TTK md. 319, f. 1). Eğer komanditer ortak şirkete koymayı taahhüt etmiş olduğu sermaye borcunu yerine getirmişse şirket borçlarından dolayı sorumluluğu yoktur.

Komanditerin Sorumluluk Sınırının Genişlemesi Komanditer ortağın sorumluluğu bazı hallerde genişler: Komanditer ortağın isminin şirketin ticaret unvanında yer alması. Komanditerin şirketi temsilen işlem yapması. Şirket, ticaret siciline tescil edilmeden önce işlemler yapılmış olması. Dördüncü hal, alacaklı, komanditerin koyduğu sermayeye biçilen değerin fazla olması Komanditerin yazılı taahhüt altına girmesidir.