TİCARET HUKUKU BİLGİSİ

... konulu sunumlar: "TİCARET HUKUKU BİLGİSİ"— Sunum transkripti:

1 TİCARET HUKUKU BİLGİSİ
Kollektif Şirket

2 Tanımı TTK md. 211’de kollektif şirket şöyle tanımlanır: “Kollektif şirket ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla, gerçek kişiler arasında kurulan ve ortaklarından hiçbirinin sorumluluğu şirket alacaklılarına karşı sınırlanmamış olan şirkettir”. Kollektif şirket şahıs şirketidir. Ortakları şirket borçlarından ikinci derecede ancak sınırsız sorumluluk taşırlar. Unsurları Kollektif şirket açıklanan unsurlara bağlı olarak kurulurlar.

3 Ortaklar Kollektif şirketler en az iki kişi ile kurulurlar. Ancak, kollektif şirket, ortaklarının birbirine güvenine dayalı bir şirket tipi olduğu için ortak sayısı çoğu kez üç veya dördü aşmaz. Kollektif şirket ortakları mutlaka gerçek kişi olmalıdır. Tüzel kişiler kollektif şirket ortağı olamazlar. Ticaret şirketleri içinde ortaklarının mutlaka gerçek kişi olmasının arandığı tek ortaklık tipi kollektif şirketlerdir.

4 Konu ve Sermaye Kollektif şirket ticari işletme işletmek üzere kurulurlar. Esnaf işletmesi işletmek için kollektif şirket kurulamaz. Kollektif şirketin işlettiği ticari işletmenin sahip olması gerektiği minimum sermaye miktarı konusunda ise kanunda bir hüküm öngörülmemiştir. Kollektif şirkete parasal değeri olan her şey sermaye olarak getirilebilir. Dolayısıyla nakdi ve ayni sermaye değerleri getirilebildiği gibi, emek ve ticari itibar gibi parayla ölçülmesi mümkün olmayan değerler de, bu şirkete sermaye olarak konulabilecektir.

5 Unvan Kollektif şirket ticari işletme işlettiği için tacirdir. Bu nedenle şirketin bir ticaret unvanı vardır. Kollektif şirkette unvan, en az ortaklardan birisinin adı ve soyadı ile şirket türünü gösteren bir ibareden oluşturulur. Şirketin bu unvanını işletmesiyle ilgili olarak kullandığı her türlü kâğıt ve belgede, ticaret sicil numarası, merkezi ile birlikte kullanması gerekmektedir (TTK md. 39, f. 2).

6 Sınırsız Sorumluluk Kollektif şirkette bütün ortaklar şirkete koydukları sermaye miktarına bakılmaksızın şirket borçlarından dolayı ikinci derecede ve sınırsız sorumludurlar (TTK md. 236, 237). Şirket alacaklıları şirket borçlarından dolayı kural olarak ilk önce şirket malvarlığına başvurmalıdırlar. Buna ortakların şirket borçlarından ikinci derecede sorumluluğu denir. Ortakların şirket borçlarından dolayı kendilerine müracaat edildiğinde kişisel ve tüm malvarlığıyla, şirkete getirdikleri sermaye miktarı veya oranı dikkate alınmaksızın tüm borçlardan sorumludurlar. Buna da sınırsız sorumluluk adı verilir.

7 Tüzel Kişilik Kollektif şirket ortaklarından ayrı bir kişiliğe sahiptir ve bu bir tüzel kişiliktir. Tüzel kişilik kollektif şirketin ticaret siciline tesciliyle kazanılır (TTK md. 232). Kollektif şirket tüzel kişi olduğu için hak ve fiil ehliyeti ve ortakların malvarlığından bir ayrı malvarlığı vardır. Kollektif şirket mahkemede davacı ve davalı olabilir, yani aktif ve pasif dava ehliyeti bulunur.

8 Kollektif Şirketin Kuruluşu
Kollektif şirket bir ticaret şirketi olduğu için kuruluşu belli bir merasime tabidir. Kollektif şirket ortaklar arasında kurulan bir sözleşmeyle kurulur. Bu sözleşme yazılı şekilde olmak zorundadır (TTK md. 212). Yazılı şekle uyulmazsa bu şirket kollektif şirket değil adi şirket olarak nitelendirilir (TTK md. 214, f. 1). Kollektif şirket sözleşmesi TTK’nda öngörülen en az aşağıdaki unsurları içermelidir (TTK md. 213, f. 1). Ortakların ad ve soyadları ile ikametgâh ve vatandaşlıkları Şirketin Kollektif olduğu Şirketin ticaret unvanı ve merkezi Şirketin Konusu Her ortağın sermaye olarak koymayı taahhüt ettiği para miktarı, para niteliğinde olmayan sermayenin değeri ve değerin ne şekilde tespit edildiği, eğer şahsi emek söz konusu ise bu emeğin mahiyet ve kapsamı Şirketi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadları, bunların yalnız başına mı yoksa birlikte mi imzaya yetkili oldukları

9 Kollektif Şirketin Kuruluşu
Ortaklar kanunda öngörülen emredici kurallara aykırı olmamak şartıyla şirket sözleşmesine bu sayılanlar dışında diledikleri kayıt ve şartları ilave edebilirler (TTK md. 213, f. 2). Yazılı olarak hazırlanan kollektif şirket sözleşmesi tüm ortaklar tarafından imzalanmalıdır (TTK md. 212).

10 Kollektif Şirketin Kuruluşu
Şirket sözleşmesinin ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzalanması durumunda derhal tescil talebinde bulunulabilir. Ancak bunun yerine sözleşmede yer alan imzaların noter tarafından onaylanması da mümkündür(TTK md. 212). Noter ticaret sicili müdürü yahut yardımcısından farklı olarak huzurunda imzalanan sözleşmenin içeriğini kontrol etmez. Yalnızca imzaları onaylar. Ortaklar şirket sözleşmesini bizzat imzalayabilecekleri gibi bunu temsilci aracılığıyla da gerçekleştirebilirler. Temsil bakımından özel temsil yetkisi aranır, genel temsil yetkisi yeterli değildir.

11 Kollektif Şirketin Kuruluşu
Sözleşme noterde onaylandıktan sonra şirket merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline götürülerek ortaklarca yapılacak tescil talebiyle şirketin tüzel kişilik kazanması sağlanır (TTK md. 215). Sicil memuru tescil başvurusunu incelemekle yükümlüdür. Eğer tescil için kanunda aranan koşullar karşılanmamışsa sicil memuru tescil başvurusunu duruma göre ya reddeder ya da düzeltme yapılmasını ister. Sicil memurunun kararlarına karşı ortaklar ticaret sicilinin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesine başvurabilirler. Mahkemenin kararına karşı temyiz yolu açıktır.

12 Kollektif Şirketin Kuruluşu
Sicile tescil ile birlikte şirket tüzel kişilik kazanır. Ticaret siciline tescilden sonra TTSG’de ilan yapılır. Ortaklar tescil yükümlülüğünü yerine getirmeksizin şirket adına işlemlere girişirlerse giriştikleri işlerden dolayı üçüncü kişilere karşı müteselsilen sorumlu olurlar (TTK md. 216, f. 1).

13 Yöneticilerin Belirlenmesi
Kollektif şirketin işlerinin görülmesi veya şirketin yönetilmesi bakımından yöneticilerin belirlenmesinde üç ayrı yöntemden birisi geçerli olur (TTK md. 218, f. 1). Birisi, yöneticilerin şirket sözleşmesiyle belirlenmesidir. Diğeri, yöneticilerin ortaklar kurulu kararıyla belirlenmesidir. Nihayet, eğer şirket sözleşmesiyle veya sonradan ortaklar kurulu kararıyla yönetici belirlenmemişse kanun gereği her bir ortak kollektif şirketin yöneticisidir (TTK md. 160).

14 Yönetim Yetkisinin İçeriği
Yönetim yetkisinin içeriğinde şirketin olağan işleri yer almaktadır. Yönetici ortaklar şirketin maksat ve konusunu elde etmek için yapılması gereken her türlü olağan iş ve işlemi tek başına yapmaya yetkilidirler. Ancak şirket sözleşmesiyle bunların birlikte hareket etmeleri koşulu da getirilebilir (TTK md. 221, f. 2). Yönetim yetkisi birden fazla ortağa verilmişse tek başına yapılan işlerde diğer yönetici ortakların işleme itiraz hakları vardır. Bu durumda yönetici ortakların toplanmaları ve itiraza konu işin ne şekilde yapılacağını çoğunlukla kararlaştırmaları gerekir (TTK md. 221, f. 1). Olağanüstü işlemler ile temel işlemlerde ise yönetici olsun ya da olmasın tüm ortakların kararına ihtiyaç vardır. Olağanüstü işlemler, şirketin amacına hizmet eden, ancak sürekli yapılmayan, istisnai nitelikteki işlemlerdir. Temel işlemler ise şirket yapısını ilgilendiren işlemlerdir. Örneğin, şirket sözleşmesinin değiştirilmesi; şirkete yeni ortak alınması, bir ortağın şirketten çıkarılması temel işlemlerdir. TTK md. 226, f. 2 uyarınca, şirket sözleşmesinin değiştirilmesine ilişkin kararlar oybirliği ile diğer kararlar ise sözleşmede aksine hüküm olmadıkça bütün ortakların çoğunluğu ile alınır.

15 Yönetim Yetkisinin Sona Ermesi
Kollektif şirkette yönetici ortak hangi yöntemle atanmışsa yönetim görevinin sona ermesinde veya kısıtlanmasında aynı yöntem geçerli olur. Buna göre yönetici ya da yöneticiler şirket sözleşmesiyle belirlenmişse yönetici ancak şirket sözleşmesi değiştirilerek görevden alınabilir. Şirket sözleşmesini değiştirmek için ortakların oybirliği kararına ihtiyaç vardır (TTK md. 226, f. 2). Bu yönetici ortağın onayı alınmaksızın, adi çoğunluk elde edilerek yöneticinin görevden uzaklaştırılması veya yetkilerinin kısıtlanması mümkün değildir. Bu durumda elde bulunan tek çözüm, görevin yerine getirilmesinde basiretsizlik, ağır ihmal veya yönetimde yetersizlik gibi haklı bir nedene dayalı olarak mahkemeden bir azil kararı almak olacaktır (TTK md. 219, f. 1). Yönetici ortak ortaklar kurulu kararına istinaden atanmışsa yine ortaklar kurulunun oy çokluğuyla alacağı kararla görevden uzaklaştırılabilir veya yetkileri sınırlandırılabilir (TTK md. 220, f. 1).

16 Sermaye Koyma Borcu Kollektif şirkete iktisadi değeri olan her varlık sermaye olarak getirilebilir, anonim veya limited şirkette olduğu gibi sermayenin türü bakımından bir sınırlama yoktur.

17 Kar Hakkı ve Zarara Katılma Borcu
Yönetici ortaklar, faaliyet dönemi sonunda şirketin finansal tablolarını hazırlayıp ortaklar kurulunun onayına sunacaklardır. Finansal tablolar ortakların çoğunluğunun onayı ile kesinleşir. Aynı toplantıda kârın dağıtımı da karara bağlanır. Ortaklar, bu kararın kanuna, şirket sözleşmesine, şirket kararlarına veya dürüstlük kuralına aykırı olması hâlinde, kârın kullanılması hakkındaki karar tarihinden itibaren üç ay içinde iptal davası açabilirler (TTK md. 227, f. 1). Kar ve zararın ne şekilde dağıtılacağı şirket sözleşmesiyle belirlenmişse ona göre hareket edilir. Sadece emeğini kollektif şirkete sermaye olarak getirmiş ortağın zarardan muafiyetine dair sözleşme hükümleri ise geçerlidir. Şirket sözleşmesinde yalnızca karın nasıl dağıtılacağı veya yalnızca zararın nasıl paylaşılacağı belirlenmişse bu, diğeri için de geçerli olur.

18 Kar Hakkı ve Zarara Katılma Borcu
Şirket sözleşmesinde iç ilişkideki zararın paylaşımı veya zarardan emeğini sermaye olarak getiren ortağın muafiyetine dair kurallar dış ilişkide şirket alacaklıları karşısında hüküm ifade etmez. Ortaklar şirket sözleşmesine koydukları bir hükümle veya daha sonra alacakları bir kararla kar ve zararın şirkette ortak olan ya da olmayan bir paylaştırıcı tarafından tespit edilebilmesini de kararlaştırabilirler. Paylaştırıcı olarak tayin edilen kişi, kar ve zarar oranlarını tespit ederken ortakların şirket sözleşmesinde benimsedikleri veya ortakların aralarında sonradan almış oldukları bir karardaki oran veya esasa göre hareket eder. Eğer böyle bir oran yoksa paylaştırıcı, ortakların kar ve zarar miktarını hakkaniyete göre belirler. Paylaştırıcının verdiği karara karşı, üç ay içinde mahkemeye başvurularak, bunun iptali istenebilir.

19 Kar Hakkı ve Zarara Katılma Borcu
Kar ve zararın paylaştırılması konusunda yukarıdaki yöntemlerden hiç birisi benimsenmemişse yasal olarak her bir ortak koymuş oldukları sermaye miktarına bakılmaksızın kar ve zarardan eşit pay alır (TBK md. 623). Ortaklar oybirliği ile karar almadıkça hiçbir ortak, sermayesinden eksilen kısmı tamamlamaya zorlanamaz. Sermayenin zararla eksilen kısmı, aksine karar yoksa, gerçekleşecek kâr ile kapatılır (TTK md. 229).

20 Denetleme Hakkı Kollektif şirkette ortaklar yönetim hakkına sahip olmasalar bile şirketi denetleme hakkına sahiptir (TTK md. 225, f. 1). Ortağın denetleme hakkı vazgeçilmez bir haktır. Denetim şirketin mali ve ticari gidişatı hakkında her ortağın gerekli bilgileri alma ve gerektiğinde hesap sorma hakkıdır. Denetim hakkının kapsamına nelerin girdiği TTK md. 225, f. 1’de belirtilmektedir. Bunlar: Şirket işlerinin gidişatı hakkında bizzat bilgi edinmek Şirketin evrak ve defterlerini incelemek Kendisi için şirketin mali durumunu gösteren bir hesap hülasasının düzenlenmesini istemektir.

21 Rekabet Yasağı Hiçbir ortak şirket konusuna giren bir işi kendi adına veya başkası hesabına yapamaz; aynı işle uğraşan bir başka şirkete sınırsız sorumlu ortak olarak da giremez. Anonim veya limited şirketlere ortak olmalarına ise engel yoktur, fakat bu şirketlere yönetici olamazlar. Rekabet yasağının kapsamına kollektif şirket sözleşmesindeki yazılı faaliyet konuları değil, şirketin fiilen yürüttüğü faaliyet konuları girer. Kollektif şirket ortakları rekabet yasağına aykırı davranan ortağın işlemine açık veya örtülü rıza göstererek rekabet yasağını bertaraf edebilirler. TTK md. 230, f. 2’ye göre rekabet yasağı kapsamında bir iş yapmakta olduğu bilinen ortağı şirketten çıkarma konusunda sessiz kalınması rekabete rıza gösterildiği anlamına gelir.

22 Rekabet Yasağı Ortaklardan birisinin rekabet yasağına aykırı hareket etmesi halinde şirket, aşağıdaki seçimlik haklardan herhangi birini kullanabilir (TTK md. 231, f. 1). Tazminat isteme Ortağın kendi adına yaptığı işi şirket adına yapılmış sayma Üçüncü kişilerin hesabına yapılmış olan işlerden doğan menfaatlerin şirkete bırakılmasını isteme

23 Rekabet Yasağı Bu imkânlardan birini seçme hakkı diğer ortaklara aittir. Şirketin sahip olduğu bu hakların kullanılmasında zamanaşımı süresi işlemin yapıldığı tarihten itibaren bir yıl ve bu genel süre içinde kalmak kaydıyla işlemin öğrenildiği tarihten itibaren üç aydır (TTK md. 231, f. 2). Belirtilen haklardan birinin kullanılması, ortakların şirketin haklı sebeple feshini talep etme haklarına hale getirmez (TTK md. 231, f. 3).

24 3. Ortaklar Arasında Değişiklikler
Yeni Ortak Alınması Mirasçıların Ortak Olması Çıkma Çıkarılma Payın Devri

25 Şirkete Yeni Ortak Alınması
Kollektif şirkete yeni ortak alınabilir. Bu ise şirket sözleşmesinin değiştirilmesini gerektirir ve yeni ortak almaya dair kararın oybirliğiyle alınması icap eder (TTK md. 226, f. 2).

26 Şirkete Mirasçıların Ortak Olması
Kollektif şirkette ortaklardan birisinin ölmesi kural olarak şirketin sona ermesine yol açar (TTK md. 243). Ancak şirket sözleşmesine hüküm konularak ya da hüküm konulmadan mirasçılarla veya mirasçılar olmaksızın şirketin devamını sağlamak mümkündür (TTK md. 253): Şirket sözleşmesinde şirketin ölen ortağın mirasçılarıyla devam edeceğine ilişkin düzenleme yoksa, mirasçılarla diğer ortakların oybirliği ile verecekleri karar üzerine şirket bunların arasında devam edebilir. Mirasçılar veya içlerinden biri şirkette kalmaya razı olmazlarsa, diğer ortaklar, ölen ortağın razı olmayan mirasçılarına düşen payları ödeyerek onları şirketten çıkarır ve aralarında şirkete devam edebilirler. Bu durumda sağ kalan ortaklardan birinin şirketin devamına onay vermemesi sebebiyle oybirliği sağlanamadığı takdirde şirket sona erer (f. 1). Şirketin, ölen ortağın mirasçılarıyla diğer ortaklar arasında kollektif şirket olarak devam edeceği hakkında şirket sözleşmesinde hüküm varsa, mirasçılar kollektif sıfatıyla şirkete devam edip etmemekte serbesttirler. Mirasçılar şirketin devam etmesini isterlerse, diğer ortaklar bu isteği kabul etmek zorundadır. Ancak, kollektif sıfatıyla şirkette kalmak istemeyen mirasçı varsa, ölen ortağın payından kendisine düşen tutar ile komanditer olarak şirkete kabul edilmesini önerebilir. Diğer ortaklar bu öneriyi kabul etmek zorunda değildir. Bu süre içinde ihbarda bulunmamış olan mirasçılar, sürenin sona ermesinden itibaren kollektif ortak sıfatını alırlar (f. 2).

27 Çıkma Çıkma, bir ortağın kendi isteğiyle şirketteki payını alarak şirketten ayrılmasıdır. Bunun için şirket sözleşmesinde bir düzenlemenin olması gerekir. Böylece sözleşmedeki koşullar yerine getirilerek şirketten çıkılabilecektir. Sözleşmede çıkmaya dair bir düzenleme bulunmuyorsa, ortak diğer bütün ortakların onayıyla ortaklıktan çıkabilir. Diğer ortaklar bu talebi reddederlerse çıkmak isteyen ortak mahkemeye başvurarak şirketin sona erdirilmesini istemelidir (TTK md. 245).

28 Çıkarma Çıkarma, ortağın isteği dikkate alınmaksızın onun şirketle olan ilişkisini kesmektir. Çıkarma sebepleri TTK’nda sayılmıştır: Bir ortağın iflası (TTK md. 254, f. 1) Ortağın kendi şahsından kaynaklanan haklı sebeplerin var olması (TTK md. 255) Süresiz şirketlerde ortağın fesih bildiriminde bulunması (TTK md. 256, f. 1). Ortağın şahsi alacaklısının sürenin uzatılmasına itirazda bulunması ve şirketin feshini talep etmesi (TTK md. 256, f. 2). Öngörülen bu hallerden birisinin varlığı halinde, ortaklar aralarında aldıkları oybirliği kararıyla ilgili ortağı şirketten çıkarabilirler. Çıkarma kararına ilişkin oylamada çıkarılan ortağın oyu dikkate alınmaz.

29 Payın Devri Kollektif şirkette bir ortak şirketteki payını bir başka şahsa devrederek şirketten ayrılabilir. Bu durumda şirkette hem çıkma hem de yeni ortak alınması söz konusu olur.

30 Ortaklar Arasındaki Değişikliklerin Sonuçları
Şirkete yeni ortağın alınması halinde yeni giren ortak, ortak olduğu andan itibaren şirketin bütün borçlarından sorumlu olur. Bu sorumluluk şirkete girmeden önceki borçları da kapsamaktadır. Bir ortağın şirketten çıkması veya çıkarılması üçüncü şahıslara karşı ancak tescil ve ilan tarihinden itibaren geçerli olur (TTK md. 259, f. 3). Ayrılan ortak bu durumun tescil ve ilan edildiği tarihe kadar gerçekleşen şirket işlemlerinden dolayı üçüncü şahıslara karşı sorumludur (TTK md. 259, f. 3). Şirketten çıkan veya çıkarılan ortağın payı, şirket sözleşmesinde aksine hüküm yoksa, çıkmanın istendiği veya ortağın çıkarıldığı, uyuşmazlık hâlinde karar tarihine en yakın tarihteki şirket varlığı esas alınarak hesaplanır ve payını şirketten ancak nakden alır. Ortak, ayrılma tarihinden önce girişilen işler tasfiye edilmedikçe şirketteki sermaye payını alamaz. Şirketin borçları için, şirket alacaklılarının ortaklara ileri sürebilecekleri istem hakları, ortağın şirketten ayrılmasının, şirketin sona erdiğinin veya iflasının ilan edildiğinin TTSG’de yayımlanmasından itibaren üç yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.

31 Şirketin Temsili Kollektif şirket bir tüzel kişi olduğu için şirket adına yapılacak işlemler temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirilir. Şirketi temsilen yapılan işlemlerden temsilciler değil şirket sorumlu olur yani hakları edinir ve borçlardan sorumlu olur (TTK md. 234, f. 1). Bir ortağın şirkete ait görevlerini yerine getirirken işlediği haksız fiillerden şirket de doğrudan doğruya sorumludur (md. 234, f. 2) Kollektif şirketi temsile yetkili olanların, bu yetkilerinin iki şekilde sınırlandırılmasına kanunen izin verilmiştir.

32 Şirketin Temsili Bunlardan birisi temsilcilere birlikte temsil zorunluluğunun getirilmiş olmasıdır. Diğer sınırlandırma yöntemi ise merkez veya şube işleriyle sınırlandırmaktır. Bu sınırlandırmaların ticaret siciline tescil ve ilanı gerekir. Böylelikle üçüncü şahıslara karşı bu tür bir sınırlandırmanın varlığını ileri sürme imkânı doğar. Bunların dışında konu ve miktar açısından temsilcilerin yetkilerini kısıtlayan şirket kararları, ticaret siciline tescil edilemez. Bunlar her nasılsa tescil edilmiş olsalar bile, iyiniyetli üçüncü şahıslara karşı ileri sürülmeleri mümkün değildir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde temsil yetkisi, bir ortağın başvurusu üzerine, mahkemece kaldırılabilir. Gecikmesinde tehlike bulunan hâllerde mahkeme temsil yetkisini ihtiyati tedbir olarak kaldırıp bu yetkiyi bir kayyıma verebilir (TTK md. 235).

33 Ortakların Sorumluluğu
Kollektif şirkette ortakların sorumluluğu şu şekilde belirtilir: Sınırsız, müteselsil, şahsi, ikinci derecede sorumluluk. Kollektif şirket tüzel kişi olduğu için kendi borçlarından dolayı sahip olduğu malvarlığı ile birinci derecede sorumludur (TTK md. 237, f. 1). Şirket borçları şirket malvarlığından karşılanamazsa ortakların malvarlığına müracaat edilir. Bundan dolayı ortakların şirket borçlarından sorumluluğu ikinci derecededir.

34 Bu kuralın istisnaları
Şirket mallarının yanı sıra ortakların şahsi mallarına da ihtiyati haciz konulabilir (TTK md. 237, f. 2, f. 2) Şirketle birlikte veya daha sonra ortakların iflası da istenebilir (TTK md. 240, f. 1) Ortakların şirket borçlarından sorumluluğu bazen ikinci dereceden birinci dereceye de çıkabilir. Aşağıdaki hallerden birinin varlığı halinde alacaklıların önce şirketi takip etmesine gerek yoktur, doğrudan ortaklara müracaat edebilirler. Ortakların birinci derecede şirket borçlarından sorumluluğuna yol açan haller (TTK md. 237, f. 1): Şirkete karşı yapılan icra takibinin sonuçsuz kalması ve Şirketin herhangi bir nedenle sona ermesidir.

35 Bu kuralın istisnaları
Sınırsız sorumluluk, kollektif şirket ortağının, koyduğu sermaye miktarıyla sınırlı olmaksızın şirket borçlarından sorumlu olmasıdır. Şirket borçlarından sorumluluğun iç ilişkide sınırlandırılmasına dair ortaklar arası kararlar, dış ilişkide alacaklılara karşı ileri sürülemez. Şirket alacaklıları müteselsil sorumluluk esasları uyarınca herhangi bir sıra gözetmeksizin tahsil edebileceğine inandığı herhangi bir ortaktan, şirket borcunun tamamını talep edebilir.

36 Kollektif Şirketin Sona Ermesi
Kollektif şirket kanunda veya şirket sözleşmesinde öngörülen hallerden birini varlığı halinde sona erer. Sona eren şirket hemen ortadan kalkmaz, tasfiye haline girer.

37 Sona Erme Nedenleri Kollektif şirkette sona erme nedenleri fesih ve infisah halleri olmak üzere ikiye ayrılır. Fesih, ortakların iradesi veya mahkeme kararı ile şirket tüzel kişiliğinin sona erdirilmesidir. İnfisah ise kanunda veya şirket sözleşmesinde belirlenen bir takım durumların gerçekleşmesi veya sebeplerin ortaya çıkması ile şirket ilişkisinin kendiliğinden bozulmasıdır.

38 Fesih Halleri Bütün ortakların oybirliğiyle karar vermesi (TTK md. 243; TBK md. 639) Şirket sözleşmesinde feshi bildirme hakkı saklı tutulmuş veya şirket belirsiz bir süre için ya da ortaklardan birinin ömrü boyunca kurulmuşsa, bir ortağın fesih bildiriminde bulunması (TTK md. 243; TBK md. 639). Eğer kollektif şirket belirsiz süre için veya ortaklardan birinin ömrü boyunca sürmek üzere kurulmuşsa, ortaklardan her biri altı ay önceden fesih bildiriminde bulunabilir (TTK md. 243; TBK md. 640, f. 1). Fesih bildirimi, ancak hesap yılı sonunda hüküm ifade edecektir (TTK md. 243; TBK md. 640, f. 2). Haklı sebeplerin bulunması halinde, her zaman başkaca şart aranmaksızın, fesih istemi üzerine mahkeme kararı (TTK md. 243; TBK md. 640, f. 3). Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesinden dolayı fesih davası açabilmek için önce ortağa noter aracılığıyla uygun süreyi içeren bir ihbar gönderilir (TTK md. 246). Kişisel alacaklıların şirketin feshini istemesi.

39 İnfisah (Dağılma) Halleri
İnfisah nedenlerinden birinin vukuunda şirket kendiliğinden sona erer. Amacın gerçekleşmesinin imkânsız hale gelmesi Şirketin iflası Şirket sermayesinin 2/3 oranında kaybı Birleşme Ortaklardan birinin iflası Ortaklardan birinin ölümü Şirket süresinin dolması Sözleşmede öngörülmüş olan sürenin bitiminden sonra şirket, ortakların örtülü iradesiyle sürdürülürse belirsiz süreli şirkete dönüşür (TTK md. 243; TBK md. 640, f. 3). Ortaklardan birisinin kısıtlanması

40 Kollektif Şirketin Sona Ermesinin Sonuçları
Kollektif şirketin sona ermesi ortaklar tarafından ticaret siciline tescil ve ilan edilir (TTK md. 250, f. 1). Şirketin sona ermesiyle birlikte ortakların şirketi yönetme ve temsil yetkileri son bulacağından, buna rağmen şirket adına işlem yapmayı sürdüren ortaklar sınırsız ve müteselsil sorumluluk altına girmiş olurlar (TTK md. 251, f. 1). Kollektif şirketin sona ermesi aynı zamanda ortakların şirket borçlarından dolayı birinci derecede sorumlu olmalarının yolunu açar. Böylece şirket alacaklıları artık doğrudan ortakların şahsi malvarlıklarına el koyabilme imkânına kavuşurlar.

41 Tasfiye Kollektif şirketin sona ermesiyle şirket tasfiyeye girer. Tasfiye, iç ve dış ilişkide var olan hukuki ve mali bağların çözülmesidir. Tasfiyedeki bir kollektif şirket “tasfiye halinde” ibaresini eklemek suretiyle ticaret unvanını kullanmaya devam eder (TTK md. 269). Tasfiyedeki kollektif şirketi tasfiye memurları temsil eder (TTK md. 280, f. 1). Tasfiye memurlarının şirket ortağı olması aranmaz (TTK md. 273, f. 3). Şirket sözleşmesinde tasfiye memurlarının nasıl belirleneceğine dair bir hüküm yoksa ortaklar sonradan oybirliği ile karar alarak tasfiye memurlarını atayabilirler. Oybirliği ile karar alınamıyorsa bütün ortaklar tasfiye memuru sayılırlar. Tasfiye memurları hangi şekilde belirlenirse belirlensin, ortakların oybirliği ile alacakları bir kararla azledilebilirler. Oybirliği sağlanamazsa ortaklardan her biri haklı nedene dayanarak mahkemece tasfiye mamurlarının azlini talep edebilir. Tasfiye işlemlerinin tamamlanmasıyla şirketin ticaret unvanının ticaret sicilinden silinmesi için tasfiye memurları sicil memurluğuna başvurur ve durumu tescil ve ilan ettirirler (TTK md. 303).