Kurumlarda Bilgi Yönetimi Uygulamaları Öğr.Gör. Mustafa SAĞSAN msagsan@baskent.edu.tr www.baskent.edu.tr/~msagsan

Kurumlar BY’ni Neden Tercih Etmeli? Sermaye yoğundan bilgi yoğuna geçmek İstikrarsız piyasada “örgütleşmiş teslimiyet”ten uzak durmak “Liderimiz değişim” değil; biz “değişimin lideri” oluruz Ayakta kalmak için bilgili olmak (bireyden örgüte) Bilgi: örgütsel kararların en kritik noktasında Örtük bilgi hareketli: çıkıp gidebilir Küreselleşmeyle birlikte rakipler her yerde

Somut varlıklardan soyut varlıklara… Bilgi Ticari markalar Telif hakları Kurumsal itibar Çalışanların zihni Markalaşma Bireysel uzmanlıklar Ortaklaşa davranma Patentler ve buluşlar Kurumun sektör içerisindeki vizyonu/imajı Müşteri bağlılığı ve kolay ulaşılabilirliği Kurumun yenileşmeye açık olma durumu Kurumun öngörü yeteneği

ÖRGÜTLER BY’NE NEDEN İHTİYAÇ DUYAR? 6 BAŞLIKTA 24 KRİTİK FAKTÖR555 BİLGİYE DAYALI FAKTÖRLER TEKNOLOJİYE DAYALI FAKTÖRLER ÖRGÜTSEL YAPIYA DAYALI FAKTÖRLER ÇALIŞANLARA DAYALI FAKTÖRLER SÜRECE DAYALI FAKTÖRLER EKONOMİK FAKTÖRLER

1.BİLGİYE DAYALI FAKTÖRLER Örgütün halihazırda ne bildiğine yönelik başarısızlıkları belirleyin! Örtük bilgiye yüksek bağımlılığın olduğunu vurgulayın! Çalışanlar arasındaki bilgi istifçiliğine duyulan eğilimi dile getirin! Bilgi grevlerinin nedenini anlamaya çalışın!

2.TEKNOLOJİYE DAYALI FAKTÖRLER Bilgi-teknoloji-işletme arasındaki uyumu dengelemeye çalışın! Örgütsel uygulamalarda, teknolojinin farklılaştırıcı bir görev üstlendiğini vurgulayın! Kurumun, hizmet yaşam dönüsünde teknolojinin rolünü belirleyin

3.ÖRGÜTSEL YAPIYA DAYALI FAKTÖRLER Proje merkezli örgütsel yapılar oluşturun! Ürün ve hizmet yakınsamasını, farklılaştırıcı bir stratejiyle engellemeye çalışın! Örgüt içerisinde işlevsel yakınsamayı anlamaya çalışın! Neden birimler/örgütler birbirlerine öykünüyor?

4.ÇALIŞANLARA DAYALI FAKTÖRLER Takım hareketliliği ve akışkanlığını özendirin! Örgütlerin karmaşık beklentilerinin nedenini anlamaya çalışın! Çevre dinamik ve değişken. Birimler/örgütler arasında çapraz-işlevsel işbirliklerine duyulan ihtiyacı göz ardı etmeyin! Örgüt yaşamını tek olarak sürdüremez!

5.SÜRECE DAYALI FAKTÖRLER Sık sık tekrar eden ve sonucu pahalıya mal olabilecek hatalardan kaçının! Gereksiz “yeniden yaratıcılık işgüzarlığı” yapmayın! BY için öngörülebilir hedeflerden yola çıkın! Rekabetçi tepkilere alışın!

6. EKONOMİK FAKTÖRLER Örgütün ürün veya hizmet farklılaşmasının peşinde koşun! Bilginin, temel ekonomik faaliyetlerin en temel girdisi olduğunu unutmayın!

Bilgi Yönetimi Ne Değildir? BY, sadece teknoloji sorunu değil; bir yönetim sorunudur. (Hatırlayınız! örgütsel demokrasi ve yönetişim modeli) BY, sadece enformasyon mühendisliği işi değil BY, işletme ve yönetim sürecine vurgu yapar, sayısal ağlara değil Bu yüzden, akıllı bir intranet yapılandırılması işi de değil Bir kerelik bir yatırım değil Sadece açık veya kodlanabilir bilgiyi zaptetmek işi değil: doküman yönetimi

Bilgi Yönetimini Kimler Sürdürmeli? İki tür şirket bilgi yönetimini sürdürür: Rakiplerine karşı geri kalmamak için bilgiye ihtiyacı olduğunu farkına varan kurumlar Bilginin önemi farkına varmış, onu yenileşmesi için kullanmış ve gelecekte de kullanan kurumlar

ÖRGÜTSEL BİLGİNİN DÖRT DÜZEYİ İstenen bilgi CARE WHY KNOW WHY KNOW HOW KNOW WHAT Başlangıç Harekete Geçirilen bilgi Bilgi düzeyi İstenen bilgi

BİLGİ YÖNETİMİ NEDEN ZOR BİR İŞTİR? Çünkü; pahalı bir iştir. Örgütün tamamını kapsar. teknoloji-insan bileşiminin uyumunu gerektirir. bilgi pazarları dinamiktir, hareketliliği yüksektir. Sonlanmayan, tek etaplı bir iştir. Bilgi paylaşımı bu sonlanmayan süreçlerin başında gelir.

Bilgi Paylaşımı: Kolaylaştırıcılar ve Engeller KOLAYLAŞTIRICILAR ENGELLEYENLER YÜKSEK GÜVEN DÜZEYİ KORKU VE ENDİŞE PAYLAŞIM İÇİN ÖDÜL KOYMAK İSTİFÇİLİĞİ KASITLI OLMADAN ÖDÜL. ÖDÜL OLMAKSIZIN BİREYSEL GAYRETLERİ DESTEKLEMEK TAKIMLA İŞBİRLİKÇİ ÇALIŞMA MERKEZİYETÇİ VE YUKARIDAN AŞAĞIYA KARAR ALMA YEREL KARAR ALMA ADEM-İ MERKEZİYETÇİ YAPI BİLGİYİ PAYLAŞACAK ZAMANIMIZ YOK. ŞU AN ÇOK MEŞGULÜZ. YENİ FİKİRLERE AÇIK OLMAK

KURUMUNUZ BY’NE HAZIR MI? ÇEVRESEL TETKİKLER YAPIN Örgütünüz hakikaten hangi çevrede olduğunun farkında mı? Enformasyon toplama: Örgütünüz çevresinden yeteri kadar enformasyon topluyor mu? Örgütünüzü, rakipleriyle karşılaştırdığınızda, kendi içindeki operasyonel süreçlerin farkında mı? PERFORMANS BOŞLUKLARINI DOLDURUN SOYUT VARLIKLARINIZI ÖLÇÜMLEYİN ORTAK KURUMSAL BİR KÜLTÜR YARATIN BİLGİYİ YÖNETECEK “BİLGİ ŞAMPİYONLARI” BELİRLEYİN BİLGİYİ YÖNETME İŞİNE NE BİLDİĞİNİZLE BAŞLAYIN

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 BİLGİ YÖNETİMİ YOL HARİTASI ADIMLAR BİLGİ YÖNETİMİ YOL HARİTASI AŞAMALAR 1 ÖRGÜTÜN MEVCUT ALTYAPISININ ANALİZİ AŞAMA-1 ALTYAPININ DEĞERLENDİRİLMESİ 2 BY VE ÖRGÜT STRATEJİSİNİN UYUMLANDIRILMASI 3 BY ALTYAPISININ TASARIMI 4 MEVCUT BİLGİ VARLIKLARININ VE SİSTEMİNİN DENETLENMESİ AŞAMA-2 BİLGİ YÖNETİMİ SİSTEM ANALİZİ, TASARIMI VE GELİŞİMİ 5 BY TAKIMININ TASARLANMASI 6 BY PROJESİNİN OLUŞTURULMASI 7 BY SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ AŞAMA-3 8 SONUÇ ALDIKÇA İLERLEYEN BY ASAMALARININ VE SİSTEMİNİN YERLEŞTİRİLMESİ VE KULLANILMASI BY SİSTEMİNİN YERLEŞTİRİLMESİ 9 DEĞİŞİM, KÜLTÜR VE ÖDÜL YAPILARININ YÖNETİLMESİ AŞAMA-4 10 PERFORMANSIN DEĞERLENDİRİLMESİ, YATIRIM KARLILIĞININ ÖLÇÜLMESİ VE BYS İLERLETİLMESİ DEĞERLENDİRME

ÖRGÜTÜN MEVCUT ALTYAPISININ ANALİZİ 1 ÖRGÜTÜN MEVCUT ALTYAPISININ ANALİZİ BY stratejisi için örgütün mevcut ağlarını gözden geçirin Örgütünüzde hali hazırda var olan veri madenciliği, veri ambarları, proje yönetimi ve karar destek sistemlerini yapılandırarak harekete geçirin BY sistemi oluşturmak için nelere ihtiyacınız olduğunu belirleyin! İyi bir BY sistemi; *esnek ve ölçülebilir olmalı, *kaliteli ve doğru kararların alınmasına yardımcı olmalı, *onu kullananların istekleriyle biçimlenmeli, *sadece enformasyona değil, örgütsel kaynaklara ve onu üretilenlere de değer vermeli (örtük bilgi).

ÖRGÜTSEL BİLGİ YÖNETİMİ AĞLARI 1 ÖRGÜTÜN MEVCUT ALTYAPISININ ANALİZİ ÖRGÜTSEL BİLGİ YÖNETİMİ AĞLARI ENFORMASYON VE BİLGİ DEĞİŞİMİ Görüntüleme araçları İşbirlikçi ek açıklama ortamları Platformlar ENFORMASYON KAYNAKLARI İşlem Raporları Çoklu medya ortamları Operasyonel veriler ENFORMASYON HARİTALAMASI Ambarlar Modeller Dağıtım kanalları Kurumsal veriler Meta veriler Dış ağlar Gayrı resmi konuşmalar AKILLI AJANLAR VE AĞ MADENCİLİĞİ İtme ajanları Çekme ajanları Veri ve metin madenciliği Web çiftçiliği teknolojileri Enformasyon indeksleme ve sınıflama (taksonomiler) Enformasyon sınıflama ve kümeleme BİLGİ AKIŞI Web Siteleri Veri tabanları Dosya sistemleri İş akışı Tartışma listeleri

BY VE ÖRGÜT STRATEJİSİNİN UYUMLANDIRILMASI 2 BY VE ÖRGÜT STRATEJİSİNİN UYUMLANDIRILMASI BY Stratejisi= {Teknoloji + Kültürel değişim + yeni ödüllendirme sistemleri + örgütün iş stratejisi} Stratejik programlamadan stratejik planlamaya geçin! Porter’ın SWOT analizinin ötesinde Zack’ın bilgi boşluğu analizi modelini uygulayın. Kişiselleştirme mi yoksa kodlama stratejisi mi uygulayacağınıza karar verin Örgütünüzü yanıltıcı veri örüntülerinin ötesine taşıyın! Bilgi haritaları oluşturun.

M. Zack’ın Bilgi Boşluğu Analizi Modeli Örgütünüz ne biliyor? Örgütünüz bildikleriyle ne yapabilir? BİLGİ-STRATEJİ BAĞLANTISI BİLGİ BOŞLUĞU STRATEJİK BOŞLUK Örgütünüz ne bilmelidir? Örgütünüz bildikleriyle ne yapmalıdır? STRATEJİ-BİLGİ BAĞLANTISI

BY VE ÖRGÜT STRATEJİSİNİN UYUMLANDIRILMASI 2 BY VE ÖRGÜT STRATEJİSİNİN UYUMLANDIRILMASI Niyetlendiğiniz iş stratejisini anlatın İş stratejisi ile bilgi bağlantısını anlatın Neye gereksinim duyduğunuz için örgüt içerisinde bilgi haritası oluşturun Hangi stratejiyi seçeceğinize karar verin Her bir rakibe yönelik bilgi haritası oluşturun Sektörünüz için bilgi haritası oluşturun Kendinizin ve rakiplerinizin öğrenme kapasitesinin dökümünü yapın İç/dış bilgi boşluklarınızın gelecekteki iş stratejinizi nasıl etkileyebileceğinin dökümünü yapın

BY ALTYAPISININ TASARIMI 3 BY ALTYAPISININ TASARIMI BY altyapısını tasarlarken, yedi katmanlı bilgi yönetimi mimarisi üzerine odaklanılmalıdır. Bunlar; Arayüz katmanı Erişim ve Kimlik Denetleme Katmanı İşbirlikçi İstihbarat ve Süzme Katmanı Uygulama Katmanı Taşıma Katmanı Arataban ve Yasal Entegrasyon Katmanı Ambarlar

Arayüz Katmanı Sistemdeki mevcut bilgiyi kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda ona gösteren katmandır. Örtük ve açık bilgi için kanallar var. Burada örtük bilgi dışsallaştırılarak enformasyona, oradan da tekrar içselleştirilerek örtük bilgiye dönüşür.

Erişim ve Kimlik Denetleme Katmanı BY sistemi içerisine dahil olan kullanıcıların denetimini ve doğrulamasını yapan katmandır. İşbirlikçi İstihbarat ve Süzme Katmanı Akıllı ajan araçları, içerik kişiselleştirilmesi, dizinlemeler ve meta imlemeler burada yer alır.

Uygulama Katmanı Taşıma Katmanı Tartışma ağları ve grup düzeyinde sorun çözmeye ve paylaşmaya yönelik forumlar var. Beceri dizinleri, sarı sayfalar, video konferans yazılımları, vb. burada yer alır. Taşıma Katmanı Web ve TCP/IP bağlantıları, Web sunucuları, POP/SMTP desteği, kesintisiz ses ve video desteği, vb. burada yer alır.

Ara taban ve Yasal Entegrasyon Katmanı Uyumsuz platformlar üzerinde bulunan verilere “kalıt” denilmektedir. Burada ara bilgisayarlar üzerinde bulunan yasal veriler, ana bilgisayara entegre edilmektedir. Ambarlar Katmanı Forum arşivleri, sayısal belge arşivleri, veri ambarları, ve belge veri tabanları burada yer alır.

MEVCUT BİLGİ VARLIKLARININ VE SİSTEMİNİN 4 MEVCUT BİLGİ VARLIKLARININ VE SİSTEMİNİN DENETLENMESİ Örgütlerde bilgi hangi sebeplerden dolayı denetlenebilir? BY yol haritası oluştururken, AR-GE yaparken, Bilgiye dayalı bir strateji oluştururken Örgütsel öğrenme eğrisini yükseltirken Kıyaslama yaparken

BİLGİ DENETİMİ 6 BASAMAKTAN OLUŞUR Bilgi denetlemesine ilişkin hedeflerinizi belirleyin İdeal denetleme biçiminize kara verin Denetim yönteminizi seçin. Bu yöntem en azından üç soyut değeri açıklamalı (1) çalışanların becerileri (2)Örgütün İtibarı/Ünü (3)Örgütün kültürü Bilgi varlıklarını belgeleyin ve bilgi denetimi uygulamasına başlayın. Bilgi ile ilgili alanları belirlemek için 25 soru kendinize sorun. Bkz. S.262. Bu 25 sorudan alınan cevaplarla örgütsel bilgi varlıklarını 4 kapasiteye sınıflayın.. S.264-265

KURUMLARDA BİLGİ VARLIKLARININ BELİRLENMESİ İÇİN ~13 KRİTİK SORU Kurumunuz, bilgiyle ne kadar uğraşıyor? Kurumunuz enformasyonla ne kadar uğraşıyor? Kurumunuz, çalışanların uzmanlıklarından, mevcut bilgilerinden, yapmış olduğu başarılı projelerden ne kadar istifade ediyor? Yoksa bunlar bitince rafa mı kalkıyor? Rakiplerinize karşı sizi üstün kılacak hangi tür bilgiye sıklıkla ihtiyaç duyuyorsunuz? Kurumunuzun yapısını nasıl tanımlıyorsunuz? Mekanik, organik, bürokratik,vb… Size benzer çoğu kurum içerisinde sizi farklı kılan yapısal özellikleriniz var mıdır? Nelerdir? Kurumunuzda yapılan işe mi yoksa takımlara mı dayalı bir işlevsel yapılanma var? Kurumunuz teknolojik altyapıya ve bilgiye ne kadar bağımlıdır? Kurumunuz için bu dört unsuru önem sırasına koyunuz. A)teknoloji b)İs süreçleri c)İnsan d)bilgi Paylaşımcı, güvene dayalı ve açık bir kültürünüz mü var yoksa tam tersi? Kurumunuz için birey mi yoksa takım performansı mı ağırlıktadır? Bu sorunun cevabı, kurumdaki ödüllendirme yapılarının içeriğini belirleyecektir. Kurum başkanınız ve yardımcıları mali bütçeye mi, geleceğe yönelik büyüme planlarına mı yoksa her ikisine mi önem vermektedir? Kurumunuzun yönetim biçimiyle reaktif mi yoksa proaktif mi bil ilginiz var?

Bilgi Varlıklarını Nasıl Belirlersiniz? Düzenleyici güçler: İşlevsel güçler Konumsal güçler Kültürel güçler

1.Düzenleyici güçler Patentler Ticari markalar Kurumunuza kayıtlı tasarımlar (mimari projeler, park, büst, heykel, vs.) Lisanslar Veri tabanları Kurumunuza has geliştirdiğiniz teknolojiler İş yapma biçimleriniz/yöntemleriniz

2.İşlevsel güçler Geçmiş bilgiye kolayca ulaşabilme Yeniliğin benimseme becerisi, hızı ve oranı Bireylerin ve takımların becerileri Kurumun, herhangi bir işle ilgili ne bildiği bilgisinin (know-how), kurumda dağılım hızı ve oranı Çalışanların beceri düzeyleri

3.Konumsal güçler Kurumun iç/dış çevredeki itibarı Değer zinciri yönetimi Ürün/hizmetin itibarı Pazar içindeki paylaşımı

4.Kültürel güçler Yapılan en iyi uygulamalara dönük geleneksek veya kurumsal kültür Kurum içerisinde veya kurumlar arası paylaşım geleneği İşbirliği geleneği Zor şartlara uyma geleneği Çalışanların bir takım olarak çalışabilme yetenekleri Kurumun girişimci/atılımcı yetenekleri Yenileşme Piyasadaki hareketliliğe tepki verme gücü/kapasitesi Çalışanlara verilen inisiyatif ve motivasyon

Bilgi Varlıklarının Denetlenmesi Sonucu Örgütün Stratejik Konumu Dışarıya saldırgan İçeride güvenli Rekabet Avantajı YÜKSEK STRATEJİK KONUM (B) Dışarıya karşı güvenli İçeride saldırgan Rekabet Avantajı YÜKSEK A Ç I K B İ L G Yüksek STRATEJİK KONUM (C) Rekabet Avantajı YOK STRATEJİK KONUM (D) Rekabet Avantajı GEÇİCİ Düşük Düşük Yüksek Ö R T Ü K B İ L G İ

BY TAKIMININ TASARLANMASI 5 BY TAKIMININ TASARLANMASI Esas takım ve yapısı Ekibin yaşam süresi ve büyüklüğü Bilgi yönetimi proje lideri İyi bir ekip için neler yapılmalı?

İ N S A N K A Y N A K L A R I B Ö L Ü M Ü Esas Takım ve Yapısı P R O J E S N L A I Kurumsal Stratejiyi oluşturanlar Bilgi Misyonerleri BİLGİ YÖNETİCİSİ Pazarlama- cılar Finansçılar Bilişimciler İnsan Kaynakları Uzmanları İ N S A N K A Y N A K L A R I B Ö L Ü M Ü

Ekibin Yaşam Süresi ve Büyüklüğü İki önemli görüş: 1-Kurum hayatına devam ettikçe, bilgiyi yönetme işi de devam etmelidir. 2-Bilgiyi yönetme işi çalışanlara iyice benimsetildikten sonra, bilgiyle yakından ilgilenen personel, bu işin liderliğini yapar.

Bilgi Yönetimi Proje Lideri Bilgi yöneticisidir. (Chief Knowledge Officer’s) Kurum içerisindeki dinamikleri çözebilmeli, yetki/sorumluluk alabilmeli, bir çevirmen gibi hareket edebilmeli, vb.

Bilgi Yönetimi Ekibinin Proje Alanı Projenin stratejik hedefi Kurumun mevcut bağlamı Teknolojik kısıtlamalar Parasal kısıtlamalar Kurumun kısa ve uzun dönemli hedefleri Bilgi yönetimi proje ekip üyeleri ilk etapta şu sorulara cevap vermeli:

Kurumun stratejik hedefi nedir? Kurumun performansa dönük hedefi nedir? Kurum hiyerarşisi içerisinde bilgi yönetimi takımı en iyi nereye konumlandırılabilir? Mali kısıtlamalarımız nelerdir? Mevcut teknolojik sınırlılıklarımız nelerdir? Yazılım, donanım, İnternet’e dayalı teknolojiler, ağ düzeneği standartları, vb. Kurumun bilgi, beceri ve insan bakımlarından kaçırdığı ve halen kaçırmakta olduğu kritik unsurlar nelerdir? Bu açıdan kurum danışman bir firmaya ihtiyaç duyuyor mu? BY projesiyle ilgili zaman tablosu gerçekçi mi? Esneklik var mı? Acil sonuçlanması gerekli işler nelerdir? BY açısından öncelikleri sıralayınız. Proje üyeleri ile üst düzey yönetici arasındaki uyum ve bağlılık hangi düzeydedir? BY projesinden beklenilen kültürel ablukalar nelerdir? BY sisteminin başarıyla gerçekleşebilmesinde gerekli bilgi paylaşım tutumu, kurumun kültürüyle uyumlu olarak çalışıyor mu? Eğer çalışmıyorsa, ödüllendirme yapılarında ne gibi değişiklikler yapılması gereklidir? Bu tür değişiklikleri yapabilecek yetkeye kim sahip olmalı? Rakip firmalar bu projeye benzer bir uygulama yapmışlar mı? Rakipler hakkında bu konuda ne biliyoruz? Eğer rakipler başarılı olmuşsalar, dış kaynak kullanımı (outsourcing) ne kadar faydalı olabilir?

BY PROJESİNİN OLUŞTURULMASI 6 BY PROJESİNİN OLUŞTURULMASI Örgütte açığa çıkan ve denetlenen bilgi varlıklarının, firmanın toplam varlığına yedirilmesiyle örtük bilgi üretimi artar. Bu sayede BY projesi, başarıya doğru gidiyor demektir. By projesinin başarısında BY mimarisi, kritik rol oynar. (Mimariyi hatırlayınız! 7 katmanlı)

Kayıp Fırsatların Analizi Açığa çıkması mümkün olmayan bilgiler açığa çıkarılmaya çalışılırken şirketler kimi zaman önemli hatalara düşebilmektedir. Bu hataların nasıl analiz edileceği sorusuna “kayıp fırsatların analizi” denilmektedir. O zaman bu analiz nasıl yapılmalıdır?

Kullanılmaya hazır ancak kurumun başarısızlığı nedeniyle hale getirilmiş bilgi Kullanılmaya hazır ancak kurumun başarısızlığı nedeniyle kaybolmuş bilgi Açıklanabilir bilgi Usulsüz bir şekilde açığa çıkarılmış ve yanlış yorumlanmış bilgi Usulüne uygun bir şekilde örtük bırakılmış bilgi Açıklanamaz bilgi Açıklanmış bilgi Örtük kalmış bilgi

BİLGİ YÖNETİMİ MİMARİSİ (BYM) BYM, enformasyon teknolojisi altyapısını da içeren daha geniş bir sistemdir. Bilgi yönetimi sistemi olarak da bilinir. Açığa çıkarılmış bilginin yapılandırılmasında BYM rol oynar. Örgüt, hangi bilginin açığa çıkarılıp hangisinin örtük kalacağına bu mimariyi oluştururken karar verir. Enformasyon teknolojisi, örtük bilginin sadece değiş-tokuşuna mümkün kılan bir kanal vazifesi görür.

BİLGİ YÖNETİMİ MİMARİSİNİN UNSURLARI Bilgi havuzları Açığa çıkarılmış resmi ve resmi olmayan bilgilerle bunların belirli süreçlerden geçirilmesine ilişkin kuralları içerir. İşbirliği platformları Resmi olmayan her türlü iletişim kanalı ile kurum içerisine dağılmış işlerin tartışıldığı ortam. Ağlar Kurum içi iletişimi sağlayan teknolojiye dayalı her türlü ağ düzenekleridir. Kurumun kiralık hatları, intranet ve ekstranet gibi fiziksel ağları ile iş kollarına ait formların yer aldığı kavramsal ağ düzeneklerini içerir. Kültür Örgütün geçmiş deneyimlerine dayalı iş yapma biçimleri, değerleri, liderin davranışları, inanışları, kurum eliyle meydana gelmiş yapay oluşumlar, kurumun ödüllendirme yapıları, …vb.

BİLGİ YÖNETİMİ MİMARİSİNİN ÖMRÜ NASIL UZUN TUTULUR? Kurum içerisindeki intraneti sürekli aktif tutun ve kullanımını özendirin, Mimariyi, çalışanların çıkarlarından uzak; iş ve görev odaklı tasarlayın Mimariden başarılı sonuçlar aldıkça, bunu kurum bazında daha fazla yaymaya çalışın. Nesne yönelimli programlarla mimarinin kullanımında daha fazla başarının elde edildiğini hesaba katın Mimariyi tasarlarken, ortak bir terminoloji ve dil etrafında taksonomiler oluşturun Mimariyi kullananların istek ve beklentilerini her zaman ön planda tutun. Bilgi yönetiminin sadece bir teknoloji işi olmadığını göz önünde bulundurarak mimariyi s e z g i s e l uygulamaları da destekleyecek şekilde yapılandırın Mimarinin kurumsal faydasını sürekli ölçerek kullanıcılarından gelecek geribildirime açık olun.

BİLGİ YÖNETİMİ MİMARİSİNİN 7 KATMANI Havuzlar katmanı Ara yazılım ve yasal birleştirme katmanı Taşıma katmanı Uygulama katmanı İşbirlikçi süzme ve istihbarat katmanı Erişim ve kimlik denetleme katmanı Kullanıcı arayüz katmanı

BY SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ 7 BY SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ Bu bölümde söz konu bilgi yönetimi mimarisinin her bir katmanı detaylı olarak anlatılmaktadır.

8 SONUÇ ALDIKÇA İLERLEYEN BY ASAMALARININ VE SİSTEMİNİN YERLEŞTİRİLMESİ VE KULLANILMASI Bilgi yönetimi mimarisinden sonuç almadan önce, bu sistemin bizim için ne gibi sonuçlarının olabileceğini kestirmek amacıyla kimi ön testler yapılır. Bunlar, Çağlayan / Şelale yöntemi Enformasyon paketleme yöntemi Daha sonra sonuca dayalı artım yöntemi ile model kurum içerisine yerleştirilmeye çalışılır.

Çağlayan/Şelale Yöntemi Ön araştırma İhtiyaçları belirleme Tasarımı yapma Tasarımı yerleştirme Sınama ve yerleştirme Yerleştirme sonrası Gözden geçirme

Enformasyon Paketleme Yöntemi 1 Mimari ve Sistem Planlaması (Kritik başarı faktörleri ile maliyet, kaynak ve zaman ölçümlerini sapta) Tasarım ve Analizi (Amaçların, alternatiflerin ve risklerin tanımla) 2 Mimarinin Yerleştirilmesi ve Ölçümlenme Testleri (Resmi olarak mimariyi hizmete koy) Teknolojinin Uygulanması (Ayrıntılı unsurların önce teker teker sonra da birlikte sına) 4 3

9 10 BİLGİ YÖNETİCİLERİ, KURUMSAL DEĞİŞİM, KÜLTÜR VE ÖDÜL YAPILARININ YÖNETİLMESİ 10 PERFORMANSIN DEĞERLENDİRİLMESİ, YATIRIM KARLILIĞININ ÖLÇÜLMESİ VE BYS İLERLETİLMESİ

Sabırla dinlediğiniz ve not aldığınız için teşekkür ederim. ©Mustafa SAĞSAN Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü msagsan@baskent.edu.tr www.baskent.edu.tr/~msagsan +90312 234 10 10 /2080