TARAYICILAR VE YAZICILAR
Tarayıcılar Tarayıcılar içlerindeki özel düzenek yardımıyla herhangi bir nesneyi optik olarak tarayan, taranan bilgiyi sayısal bilgiye çeviren ve yazılım aracılığıyla elde edilen sayısal bilgiyi sıkıştırılmış resim türü olan JPEG ya da baska bir türe çeviren cihazlardır. Tarayıcıların bir önemli özelliği de OCR (Optical Character Recognition) denen yazılım tekniğiyle karakterlerin de taranıp bir metin dosyası olarak kaydedilmesini sağlamaktır.
Yapısı ve Çesitleri Günlük yaşamda defter sayfalarının taratılması, kitap sayfalarının bilgisayar ortamına aktarılması, eski resim albümlerinde yer alan resimlerin taratılması vb. pek çok uygulaması vardır. Şekil 1. Çesitli düzyatak (flatbed) tarayıcılar
Çeşitleri Tarayıcılar genel olarak dört farklı türde karşımıza çıkar: 1. Düzyataklı(Flatbed) Tarayıcılar: Taşıyıcı düzenek yardımıyla okuma kafasının hareket ettirildiği ve taranan nesnenin sabit bir yatak üzerine yerleştirildiği tarayıcı türüdür. En yaygın kullanılan tarayıcı türü olması nedeniyle modülde bu tür tarayıcılar anlatılacaktır.
Çeşitleri 2. Yaprak beslemeli (Sheet-fed) Tarayıcılar: Okuma kafası durağandır ve taranacak sayfa besleme yuvasına verilir. Sayfa hareket ettirilerek tarama işlemi gerçeklestirilir. Bu durum yazıcıların çalışma yapısına benzetilebilir. 3. Elle tutulan (Handheld) Tarayıcılar: Bu tarayıcılarda taranan nesne sabit kalmakla birlikte okuma kafası taşıyıcı bir düzenek tarafından değil elle hareket ettirilir. Tarama sırasında elin düzgün hareket etmemesi nedeniyle tarama kalitesi düşüktür, ancak hızlı tarama işleminin gerçeklestirilmesi istenen durumlar için uygundur.
Çeşitleri 4. Tambur (Drum) Tarayıcılar: Muazzam boyutlarda ayrıntının elde edilmesi istenen yayın endüstrisi gibi alanlarda kullanılan ve Photomultiplier Tube (PT) denen bir teknolojiye sahip tarayıcılardır. Taranacak doküman cam bir silindir üzerine yerleştirilir. Silindirin ortasında nesneden yansıyan ışığı üç ayrı hüzmeye bölen ve her bir hüzmeyi ayrı bir renk filtresine gönderen algılayıcı vardır. Her bir filtre çıkışında ışık elektrik sinyaline çevrilir.
Yapısı Düzyataklı bir tarayıcının en önemli öğeleri tarama yüzeyini aydınlatan fleuresan lamba, tarama yüzeyinden yansıyan ışığı CCD algılayıcıya yansıtan optik (ayna-mercek düzenegi) düzenek, CCD’nin çevirdigi elektrik sinyalini sayısal bilgiye çeviren mikroişlemci ve okuma kafasını(taşıyıcı) taşıyan kolu hareket ettiren adım motorudur.
Düzyataklı tarayıcının yapısı
Barkod Tarayıcılar/Okuyucular Barkod, sayılar ve harflerin çeşitli genişlikteki ve uzunluktaki çubuk ve boşlukların bir araya gelmeleriyle oluşturulan bir kodlama sistemidir. Bir markete girdiğinizde tüm ürünlerin üzerinde çesitli sekillerde çubuklardan oluşan etiketler görmüşsünüzdür. Gerçekte barkod olarak adlandırılan bu kodlamayla ürünlerin üzerinde ne tür ürün oldukları, nereden geldikleri, fiyatları vb. bilgiler tutulmaz. Barkod yalnızca bilgisayara veri girmenin bir çesidi olup belli sayıda karakterden oluşan bir ürün bilgisi içerir.
Barkod Tarayıcılar/Okuyucular Sekil 2. solda 12 rakamlık barkod, sağda 13 rakamlık barkod
Barkod Tarayıcılar/Okuyucular Özel olarak tasarlanmış barkod okuyucusuyla barkod etiketi okutulduğunda bilgisayara ilgili sayıda karakterden oluşan ürün bilgisi girilir. Bilgisayarın bağlı olduğu ana sunucuya daha önceden girilmiş olan bir veritabanından ürün bilgisinin hangi ürüne karşılık geldiğine bakılır. Veritabanına ilgili ürünün tüm bilgileri girilmiş olduğundan bilgiler çıktı olarak ekrana ya da kağıda aktarılır. Bilgisayarlar barkodları okuyamaz. Barkodun içerdiği bilginin bilgisayar tarafından kullanılabilir duruma getirilmesi için barkod kodunun alınması ve bilgisayarın anlayacağı türe dönüştürülmesi gerekir. Barkod bilgisini alıp bilgisayara gönderen cihazlar barkod okuyucusu yada barkod tarayıcısı olarak adlandırılır.
Barkod Tarayıcıları Genel olarak dört tür barkod tarayıcısı vardır: 1. Kalem türü tarayıcılar 2. Lazer barkod tarayıcılar 3. CCD (Charge Coupled Device) tarayıcılar 4. Kamera tabanlı okuyucular
Kalem Türü Barkod Tarayıcıları Çubuk seklindedir ve ucunda ışık kaynağı ve ışık kaynağının yanına yerleştirilmiş foto diyot bulunur. Tarayıcının ucu taranacak barkod etiketin çizgileri üzerinde yumuşak hareketlerle gezdirilir. Foto diyot ışık kaynağından yansıyan ışığın şiddetini ölçer ve barkod etiketindeki şekillere bağlı olarak elektrik dalgası üretir. Barkod tarayıcısı üretilen biçimlendirilen elektrik dalgasını kod çözücüye gönderir. Kod çözücü dalga şeklini geleneksel bilgisayar verisine (ASCII kodlarına) dönüştürür.
Lazer Barkod Tarayıcı Kalem türü barkod tarayıcılar gibi çalışır. Işık kaynağı olarak lazer kullanılır. Içlerinde lazerin uygun şekilde geri yansımasını sağlayacak bir ayna düzeneği vardır. Kalem türü barkod tarayıcılarda olduğu gibi yansıyan lazerin şiddeti foto diyot tarafından algılanır.
CCD Barkod Tarayıcı Okuma kafası üzerinde bir satır boyunca dizilmiş çok sayıda küçük ışık algılayıcısı bulundurur. Barkod şekillerine bağlı olarak üretilen elektrik dalgaları kod çözücüye gönderilir. CCD barkod okuyucunun kalem türü ve lazer barkod okuyuculardan farkı barkod etiketinden yansıyan ışığın parlaklığını ölçmesidir. Diğer tarayıcılar ise tarayıcının kendisi tarafından üretilen belirli frekanstaki ışığı ölçer.
Kamera Tabanlı Barkod Okuyucu Yüksek hızda fotoğraf çeken bir video kamera bulundurur. Barkod etiketinin fotografı çekilir ve sayısal resim işleme (Digital Image Processing) teknikleriyle barkod etiketi çözülür (Trafik polislerinin plaka okuyan cihazları ya da OGS gişelerinde bulunan kameralar gibi).
YAZICILAR NOKTA VURUSLU (DOT MATRIX) YAZICILAR MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR LAZER VE TERMAL YAZICILAR
NOKTA VURUŞLU (DOT MATRIX) YAZICILAR Nokta vuruşlu yazıcılar (Dot Matrix Printers), matris şeklinde düzenlenmiş baskı iğnelerini bilgisayardan gelen veriler doğrultusunda elektromıknatıs yardimiyla kâgit ile yazıcı kafası arasında gergin duran şeride nokta vurarak baskı yapan yazıcılardır.
NOKTA VURUŞLU (DOT MATRIX) YAZICILAR Nokta vuruşlu yazıcıların renkli olanları da vardır. Yazma şeritleri birkaç renkten oluşan modeller, renk gerektiren grafikler için kullanılır. Renkli nokta vuruşlu yazıcılar sınırlı sayıda renkleri elde etmek için kullanılır. Nokta vuruşlu yazıcılar kenarlarında delikler bulunan, “sürekli form” adı verilen kâğıtlara baskı yapabildikleri gibi normal kâğıt üzerine de baskı yapabilirler. Sınırlı çözünürlük ve grafik yetenekleri, gürültülü çalışmaları, düşük hızları gibi olumsuz özellikleri olan bu tür yazıcılar; sadece harf ve rakamlardan oluşan, baskı gereksinimi olan muhasebe kayıtlarının basılması gibi işlerde halen kullanılırlar.
MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR Günümüzün en yaygın yazıcıları olarak mürekkep püskürtmeli yazıcıları(Ink Jet Printers) göstermek mümkündür. Bu, yazıcılar gerek renkli çıkış verebilmeleri, gerekse uygun fiyatları sayesinde oldukça ilgi görmektedirler.
MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR Bu teknolojideki yazıcılar kâğıt üzerine baskı yapabilmek için sıvı mürekkep kullanırlar. Nokta vuruşlulardaki gibi şeritleri bulunmaz, bunun yerine uygun yerlerinde püskürtme sağlayacak delikleri olan mürekkep tankları vardır. Normal kâğıtlar dışında aydınger, asetat ve genelde kendi üretici firmaları tarafından üretilip pazarlanan özel kâğıtlara yüksek kalitede baskı yapabilirler. Bazı modellerinde özellikle fotograf ya da yüksek kalitede dijital imaj baskısı yapabilmek için özel kartuşları vardır. Bu yazıcıların hemen hepsinde mürekkep kartuşlari tekrar doldurulabilmektedir.
All In One (Çok Fonksiyonlu) Yazıcılar Tarayıcı, faks, fotokopi ve yazıcı gibi ofis işlemlerini tek bir yazıcıda toplayan ürünlerdir. Çok fonksiyonlu yazıcılar, ev ya da küçük (hem ebat hem işlev olarak küçük) ofisler için ideal bir seçim olacaktır. Ancak bu işlevlerin herhangi biri bozulduğunda tamir edilene dek tüm diğer fonksiyonların da kullanılmaz olması bir dezavantajdır. Her ne kadar son dönemlerde daha hızlı modeller çıktıysa da çok fonksiyonlu ürünler her zaman digerlerine göre daha yavaş olurlar.
All In One (Çok Fonksiyonlu) Yazıcılar All In One Yazıcı
LAZER YAZICILAR Lazer yazıcılar, şu ana kadar üretilenler içinde hızlı ve kaliteli baskı yapabilen, en iyi yazıcılardır. Üretildiğinden beri masaüstü yayıncılık alanında vazgeçilmez bir araçtır. Bu yazıcılardan, matbaa kalitesinde çıkış alınabilmektedir. Özellikle aydınger ya da asetat üzerine çıkış alınabilmesi önemli bir özelliğidir. Çünkü bu yolla baskı öncesi hazırlık aşamalarının yerine getirilmesi sağlanabilmektedir. Lazer yazıcılar, fotokopi makinelerine benzemektedir.
LAZER VE TERMAL YAZICILAR Lazer Yazıcı
LAZER VE TERMAL YAZICILAR Lazer yazıcılarda da fotokopi makinelerinde olduğu gibi toner kullanılmaktadır. Lazer yazıcıların sessiz çalışmaları, kalite ve hızlarının yanında en büyük özellikleridir. Lazer yazıcıların bir dezavantajı, sürekli form kullanamamasıdır. Lazer yazıcıların renkli baskı yapabilenleri de üretilmektedir.
TERMAL (ISIL) YAZICILAR Isıya duyarlı kâğıt üzerine baskı yapan yazıcılardır. Faks cihazlarında kullanılan yöntemle çalışırlar.
Termal (Isıl) Yazıcılar Termal yazıcılarda bilgisayardan gelen sinyaller ile kontrol edilen çizgisel dizili ısıtıcı elemanları, üzerlerinden (altlarından) geçen ısıya duyarlı kâğıda dokunarak ısıtıp baskı yaparlar. Hızlı ve sessizdirler, saklanması her zaman gerekli olmayan ve yüksek baskı kalitesi gerektirmeyen; ATM çıktıları, biletler, pos kâğıtları vb. baskı işlerinde kullanılırlar.