HİPEREMEZİS GRAVİDARUM TANI VE TEDAVİSİ Dr. Arif GÜNGÖREN M.K.Ü. Tayfur Ata Sökmen Tıp Fak. HATAY

EMEZİS GRAVİDARUM Arsenault, 2002 Fell, 2006 Gebeliğe bağlı bulantı-kusma, 1. trimester boyunca gebelerin % 50-90’ında görülür. Arsenault, 2002 Semptomlar tipik olarak 5-10. gebelik haftasında başlar ve 20. haftaya kadar geçer. Gebelerin % 10’unda gebelik süresince devam eder. Fell, 2006

HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Gebeliğe bağlı bulantı kusmanın çok daha şiddetli formu Hiperemezis gravidarum olarak adlandırılır. İnatçı kusmalar, gebelik öncesi kilonun en az % 5’inin kaybı, dehidratasyon, ketonüri, hipokalemi ve hospitalizasyon gereksinimine neden olur. Verberg, 2005 Tüm gebeliklerin % 0.3-1,5’inde görülür. Bailit, 2005

HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Bu durum, iş, sosyal ve aile yaşantısını etkileyerek yaşam kalitesinin bozulmasına yol açar. Poursharif, 2007

HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Fetal komplikasyonlar: Düşük doğum ağırlıklı bebek Gebelik yaşına göre küçük bebek Prematürite Bebeklerdeki uzun dönem etkileri bilinmemekte Veenendaal, 2011

ETİYOLOJİ Etiyoloji bilinmemektedir, kompleks ve multifaktöriyel olduğu düşünülmektedir. Enfektif, hormonal, anatomik ve psikolojik faktörleri içeren teoriler ileri sürülmüştür. Verberg, 2005

ETİYOLOJİ ENFEKTİF HORMONAL

ENFEKSİYON 11 çalışmanın 8’inde Helikobakter pylori enf. anlamlı derecede yüksek Verberg, 2005 Kolonizasyon yoğunluğu semptomların şiddeti ile ilişkili Golberg 2007

Kendi kliniğimizde yapılan 50 gebeyi kapsayan bir çalışma, semptomların şiddeti ile H.pylori pozitifliği arasındaki ilişki anlamlı Güngören, 2013

ANATOMİK Gebelikte artmış sıvı sekresyonu alt gastrointestinal traktusun gerilmesine bu durumda bulantıya neden olmaktadır.

HORMONAL Estradiol, progesteron, leptin, kortizol, ACTH, büyüme hormonu, prolaktin etiyolojide suçlanan faktörler olmasına karşın, HG ile ilişkileri konusunda kesin deliller mevcut değildir. Verberg, 2005

HORMONAL Nesfatin-1 concentrations in the HG group were higher compared to the control group whereas; leptin concentrations during pregnancy were lower in the HG group as compared to the control group. The two groups did not differ with regard to acyl and des-acyl ghrelin and obestatin.

PSİKOLOJİK

PSİKOLOJİK

Hiperemezis gravidarumla ilişkili maternal faktörler Bottomley, 2009

TANI Bottomley, 2009

TANI Semptomların şiddetini ve ne kadar sıklıkta olduğunu sınıflandırmada “Modified Pregnancy Unique Quantification of Emesis(PUQE) score” kullanılabilir. Lacasse, 2008

TEDAVİ Destekleyicidir ve kendi kendini sınırlar. Amaç; bulantı-kusma, dehidratasyon ve elektrolit bozukluklarını doğru tespit etmek ve komplikasyonları önlemektir. Ayaktan ve yatırılarak uygulanabilir.

TEDAVİ Ayaktan tedavi; kilo kaybı gebelik öncesine göre % 5’ den az, ketonüri 1(+) veya (-), elektrolitler normal, dehidratasyon bulgusu yoksa uygulanır.

TEDAVİ Tedavi kişiselleştirilmeli Diyet ve yaşam stili değişiklikleri önerilmeli Antiemetik ilaçlar kullanılmalıdır.

TEDAVİ Yatırılarak tedavi; başarısız ayaktan tedavi, semptomatik ortostatik hipotansiyon, ketonemi veya 2(+) veya daha fazla ketonüri, dehidratasyon,

TEDAVİ Yatırılarak tedavi; eşlik eden hastalıklar Hipertiroidi Psikiyatrik hst. Önceki molar gebelik Gastrointestinal düzensizlikler Astım, olması durumunda uygulanır.

TEDAVİ İntravenöz sıvı replasmanında; Dekstroz içeren solüsyonlardan kaçınılmalıdır. Çünkü dekstroz solüsyonları Thiamin gereksinimini arttırır, eğer eksiklik varsa Wernicke ensefalopatisine neden olur.

TEDAVİ İntravenöz sıvı replasmanında; Yüksek konsantrasyonlu NaCl solüsyonları Osmotik demiyelinizasyon sendromuna yol açabileceğinden %0.9 NaCl solüsyonları tercih edilmelidir. Ayrıca Potasyum klorür desteğide yapılmalıdır.

ANTİEMETİK İLAÇLAR Antihistaminikler Fenotiazinler Serotonin inh. Diğer Cyclizine(-) Chlorpromazine (Largactil) Ondansetron (Zofran, Zofer) Metoclopromide (Metpamid, Primperan) Cinnarizine (Sefal fort tab) Prochlorperazine (-) Levomeprazine Doxylamin (Unisom tab) Pherphenazine Haloperidol (Norodol) Dimenhydrinate (Dramamine, Anti-em) Domperidon (Motilium) Diphenhydramine (Benison) Vitamin B6 ve diğerleri Promethazine(-) Ginger Kortikosteroidler

TEDAVİ Total parenteral beslenme: Medikal tedaviye yanıt alınamaması durumunda Periferik santral kateter veya nazogastrik-nazoduodenal sonda ile uygulanır. Santral kateter yoluyla beslenmede venöz tromboembolizm ve enfektif endokardit riski yüksektir. Deuchar, 1995- Holmgren, 2008

TEDAVİ Alternatif tedaviler: Akupunkture, akubasınç, hipnoz Carlsson, 2000-Simon, 1999 Vitamin desteği: Thiamin, Folik asit Psikoterapi Gebelik terminasyonu

Farklı ülkelerdeki tedavi yaklaşımı

Goodwin, 2007

Yıllara göre tedavi yaklaşımındaki değişiklikler

Goodwin, 2007

Hiperemezis gravidarum komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi Wernicke ensefalopatisi -----------Thiamin desteği Anemi ve Periferal nöropati -------- Vit. B6, B12 Hiponatremi ------------------------------- %0.9 NaCl Mallory Weis yırtıkları ----------------- Ranitidine Akut renal yetmezlik ------------- Dehidratasyonun düzeltilmesi Venöz tromboembolizm ----------LMWH (RCOG)

Eve götürülecek mesajlar-1 Hiperemezis gravidarum ciddi, sakatlığa neden olabilen hatta hayatı tehdit edici komplikasyonlara yol açabilen bir durumdur. Etiyolojisi tam olarak bilinmediği için tedavisi zordur.

Eve götürülecek mesajlar-2 Tedavi destekleyici olup amaç, dehidratasyon, elektrolit bozuklukları ve komplikasyonları önlemek ve tedavi etmektir. Antihistaminiklerin, fenotiazinlerin ve metoklopromidin güvenilirliği ile ilgili çok sayıda veri mevcuttur ve bunlar erken gebelikte rahatlıkla kullanılabilir.

TEŞEKKÜRLER