0616327 Organizasyonel Davranış YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü İŞ GÜVENLİĞİ Tezsiz Yüksek Lisans Programı 0616327 Organizasyonel Davranış Yrd. Doç. Dr. Fahrettin Eldemir Web: http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/eldemir E-mail: eldemir@yildiz.edu.tr Ofis: A-623

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fahrettin Eldemir Web: http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/eldemir E-mail: eldemir@yildiz.edu.tr Ofis: A-623 Ders Asistanı: Arş. Gör. Mert Edalı Web: http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/medali E-mail: medali@yildiz.edu.tr Ofis: V-205

Ders Kitabı Örgütsel Davranış ve Yönetim Piskolojisi Prof. Dr. Erol Eren 13. Baskı 2012Beta Yayınları ISBN 978-605-377-777-9

Yakın Dersler Yönetim ve Organizasyon Endüstriyel Psikoloji

Ders Konuları Organizastonel (Örgütsel) Davranış Bilmi Örgütsel Davranış ve Çağdaş Yaklaşımlar Örgüt Kültürü Örgütlerde Moral, Ölçümleri ve Düzeyini Yükseltici Önlemler Örgütsel Davranışlar, Grup Dinamiği, Değişkenliklere ve Yeniliklere Karşı Tepkiler ve Önlenmesi 1.Vize

Kişilik ve Kişisel Farkındalık İşte Monotonluk Sorunu ve Önlenmesi Örgütsel Stres ve Baş Edebilme Yolları Örgütlerde Yönetsel Yetkeler ( Ast-Üst ilişkilerinin iyileştirlmesi) Örgütlerde Yönetime Katılma Liderlik ve Lider Davranışlarının Analizi 2. Vize

Örgütlerde Takım Yönetimi Örgütlerde Güdüleme (Motivasyon) Örgütlerde Çatışma ve Çatışmanın Çözümlenmesi Final

Değerlendirme Haftalık Quizler (%20) 1. Vize (%20) 2. Vize (%20) Final (%40)

Terimler İşletme Yönetim Yönetsel Etkinlik Davranış Bilimleri Sosyoloji, Pisikoloji, Anropoloji İktisat, Hukuk Tarih, Siyasal Bilimler, Biyoloji

Yönetimde %10 teknik bilgiler %90 davranış bilimleri ve psikoloji

Daranış Biliminin İşletmelere Faydası Doğru Personel Seçimi Personel Yönetimi ve Yönlendirilmesi Otorite (Ast-Üst İlişkileri) Motivasyon Personel tutumlarının Ölçülmesi İş yeri düzensizliklerini giderilmesi (İnsan Faktörü Mühendisliği) Satış / Müşteriyi Bağlama

Yönetim Ve Örgüt Psikolojisinin Gelişimi Yrd. Doç. Dr. Fahrettin Eldemir

Tarihsel Yaklaşım Sanayi Devrimi Tarım azalıyor Artisan Sanatları bitiyor Ustalık dönemi bitiyor Üretim miktarı ile makineler devreye giriyor İnsan uzmanlaşıyor Monotonluk ve iş tatminsizliği devreye giriyor

Klasik Yöntem Kuramı Personel Seçimi Sıkı denetim Cezalandırma Sistemi

Reaksiyonlar Biçimsel olmayan Örgütlenmeler Ast-Üst Çatışması Liderlik İşe geç gelme İş aletlerini bozma Grev Sabotaj İş güvenliği kurallarına uymama

Yönetsel ve Örgütsel Psikolojinin Doğuşu İlk kitap Münsterberg Personel Seçimi Pazarlama Reklamcılık ve satış sorunları I. Dünya savaşı orduya elaman seçimi

Tarihi Gelişim 1930’da sabitleşiyor 1930-1940 1940-1950 Memur ve işçilerin alımında testler tekrar kullanılmış 1940-1950 Grup içi etki-tepki, gözetim ve liderlik Haberleşme sistemlerine inanç ve tutum II. Dünya savaşı – psikoteknik (silah kullanımı) İnsanların teknolojiye, teknoloji insanlara uydurulması 1950-1960 Yönetim ve Organizasyon Sorunları Güdüleme, iş zenginleştirme, iş yapılandırma 1960-1970 Endüstriyel Demokrasi ve Yönetime Katılma 1970-1980 Sistem Yaklaşımı ve genelleştirememe

Klasik Yönetim Görüşleri ve Tepkiler Fredrick W. Taylor (1911) Gereksiz işler yapılıyor ve yoruyor Paydoslar verimi düşürüyor Teknik işler inceleniyor

Taylor’ın ilkeleri Zaman ve Hareket etütleri İş gören özendirilmelidir Ustabaşılar kullanılmalıdır Üst kademe ikna edilmelidir

Yönetici Görevleri (Taylor) İşler kesin, net belirtilmelidir Her iş için en iyi işçi seçilmeli ve eğitilmelidir Problemler bilimsel yollarla çözülmelidir Sorumluklar eşit dağıtılmalıdır

Yönetimin Fonksiyonları Henri Fayol Yönetim Fonksiyonları Öngörme Planlama Örgütleme Kumanda Koordinasyon Denetleme

Henri Fayol’un İlkeleri İş bölümü yaparak uzmanlaşma Yetki ve sorumlulukların belirlenmesi Disiplin sistemi Kumanda birliği Yönetim birliği Genel amaçların üstünlüğü Fedakarların ödüllendirilmesi ve ceza sistemi Merkezcil bir yönetim sistemi kurma Hiyerarşik düzeni kurma Maddi ve beşeri üretim araçlarına yer tayin etme Personelde devamlılığı sağlama Sorunları ortaya çıkmadan öngörme ve önlem alma Adil davranma Birlik ve beraberlik ruhu

Henri Fayol Sosyal bilimci değildir. Maden işletmelerinde çalışmıştır. Verimliliğe önem vermiştir. İnsan davranışlarına ve psikolojisine ters düşen klasik yöntemin temelini oluşturmuştur. Kafasındaki vasat insan tembeldir. İnsan sorumluluktan kaçar ve yönetilmeyi tercih eder. Sorumluluk korku kaynağıdır. Kahramanların sayısı azdır. Mooney, Railey, Guilick, Graicunas ve Urwick, Fayol’un öğrencileridir.

Max Weber Bilim insanı ve sosyologdur. Otorite ile alakalı incelemeler yapmıştır. Yönetsel yetkeler (otoriteler) genlerden geçmektedir. Geleneksel yetke, karizmatik yetke ve meşru yetke.

Bürokrasi Modeli Amaçlar, hedefler ve faaliyetler bellidir. Araç ve kaynakları kullanma yetkileri belirlenmiştir. Zorlayıcı önlemler (cezalandırma) ve ücretlendirme sistemi geliştirilmiştir. İşe göre adam seçme zorunluluğu vardır. Her alt mevki bir üst mevki tarafından denetlenecektir. Astlar emirlere akılcı, mantıksal ve hukuksal olduğu sürece uyacaktır. Keyfi yönetime yer yoktur. Yazılı haberleşme ve evrak esastır. Yönetmelik ve tüzüklere göre hareket edilir. Kaynaklar kişisel ihtiyaçlar için kullanılamaz.

Yönetsel ve Örgütsel Psikolojinin Önemini Ortaya Koyan Bazı Araştırmalar K. Lewin ve Arkadaşlarının Önderlik Araştırması Üç tip önder: Otoriter, Liberal ve Demokratik

Elton Mayo ve Hawthorne Araştırmaları (1924) Işıklandırma deneyleri Röle montaj odası deneyi Fiziksel yorgunluk ve iş verimi 2. Röle montaj deneyi Ücret sistemi Mika yarma test odası deneyi Çalışma süresi Mülakat programı Seri bağlama gözlem odası deneyi

Yankee City Araştırması (W.L. Warner) Ayakkabı sektörü Sosyal ve teknolojik sistemlerde meydana gelen değişimlerin insan davranış ve tutumlarına olan etkilerini incelemiştir. Yeni makinelerin alınması Başka şehirlerden sermaye ortaklarının gelmesi Sendika ve grevler

Harwood İmalat İşletmesi Araştırması Konfeksiyon sanayisinde faaliyet gösteriyordu. Çok sık model değiştiriliyordu. İşe geç gelmeler, devamsızlıklar ve işten ayrılmalar çok sık gerçekleşiyordu. 3 grup oluşturuldu: 1. Grup: Ustabaşı değişiklikleri öneriyor. 2. Grup: İşçi temsilcileri 3. Grup: Tam yönetime katılma 1. grupta değişiklik olmadı. 2. grupta başlangıçta üretim düştü, birkaç hafta sonra normale döndü. 3. grupta önce düştü, sonra eskiyi yakaladı ve sonra da arttı.

Tavistock Enstitüsü Araştırması İngiltere’de kömür ocaklarında çalışan işçiler. Küçük gruplar büyük gruplarla entegre ediliyor. Sonuçta monotonluk ve duygusal tatminsizlik artıyor, verim azalıyor.