Normal Karaciğer ve Hastalıklarında Renkli Doppler US Dr. Hasan Özcan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Karaciğer vaskuler yapılarının değerlendirilmesi RDU Uygulama Alanları Karaciğer vaskuler yapılarının değerlendirilmesi Hepatik venler Portal ven Hepatik arter Karaciğerin diffüz hastalıkları Karaciğerin benign ve malign fokal lezyonları Karaciğer transplantasyonu ve komplikasyonları

RDU Uygulama Tekniği 8-12 saatlik açlık Supin, Lateral dekupitis, gerektiğinde pron pozisyonu Prob seçimi: Konveks/sektör problar, 3.5-5 MHZ Subkostal, interkostal, epigastrik kesitler Renkli Doppler, Power Doppler, Gri skala akım görüntüleme (dynamic flow)

Hepatik venler Sayı ve seyir değişken; en sık olarak trifukasyon görünümü (sağ/sol/orta HV) İVC- konfluens Kapakçık yapısı yok Sağ HV genellikle tek olarak intersegmental fissürde seyreder, orta HV ve sol hepatik ven ana trunkus olarak IVC ye dökülür. Optimal görüntü için: Orta hattan transvers kesitler İnterkostal kesitler

Hepatik venler Renk modunda ve spektral değerlendirme Gri skala akım görüntüleme Trifazik akım deseni Solunumsal fazisite Spektral değerlendirme Uygun Doppler açısı İnterkostal kesitler

Hepatik venler

Budd-Chiari Sendromu Hepatik venler ve/veya vena kava inferiorun obstruksiyonu Venlerde daralma, tromboz, duvar kalınlaşması, intrahepatik kollateraller Trifazik akım kaybı: sürekli (continous/psödoportal akım, türbülan akım, ileri geri akım (bifazik desen) Daha az oranda portal ven trombozu, yavaşlamış akım formu

Hepatik venler

Hepatik venler

Portal Ven Karaciğer beslenmesinin %75-80’inden sorumlu SMV-IMV ve SV in birleşmesi sonrasında ana portal ven Portal hilus sonrasında sağ ve sol ana dallar, sağ dal anterior ve posterior dallara ayrılır Duvarı daha ekojen ve kalın Kapakçık yok Optimal görüntü için: Orta hattan transvers kesitler Oblik kesitler Hepatofugal akım

Portal Ven Spektral değerlendirme Hafif formda ondülasyon Solunumsal fazisite Pulsatilite yok Hız:20-30 cm/sn

Portal Ven Trombozu İnfeksiyon, hiperkuagubilite, invasyon-kompresyon, siroz, travma… Komplet/inkomplet, ekojenik/hipoekoik Komplet ekojenikse tanı kolay Renk doluşu yok Spektral akım saptanmaz Kollateral (kavernöz transformasyon) İnkomplet-hipoekoik trombüs tanısı daha zor

Portal Ven Trombozu

Kavernöz transformasyon (periportal kollateral sirkülasyon)

Portal Hipertansiyon -RDUS Portal ven basıncının vena kava inferiordaki basınçtan 5 mm-Hg den daha fazla artışı En önemli neden siroz (> %90) Portal ven ve intrahepatik dalları Portal ven çapı Ven açıklığı-trombüs? Akım yönü Akım profili Splenik ven SMV Porto-sistemik kollateraller Gastroözefagial Spleno/gastrorenal Paraumbilikal İntestinal Hemoroidal (rektal)

Portal Hipertansiyon -RDUS Portal ven çapı <13 mm 13-15 mm- % 40 >15 mm - % 12.5 duyarlılık Kollateraller devreye girdiğinde çap azalır Akım profili Ondülasyon kaybı Akım Yönü Hepatopedal Hepatofugal İki yönlü (helical akım)

Portal Ven

Porto-sistemik kollateraller PHT tanısında %70-85 duyarlılıkta Paraumblikal kollateral dışında PHT lokalizasyon ve nedeni arasında bağlantı yok Gastroözefagial Özofagus varislerine neden olur Paraumblikal Portal ven sol dalı-umblikus arasında Hepatik ve suprahepatik blokajlarda devreye girer >3 mm Ciddi PHT Splenorenal-gastrorenal Splenik-renal hilus düzeyinde Hemoroidal (rektal) TRUS ortaya konabilir

Porto-sistemik kollateraller

Porto-sistemik kollateraller

Portal ven Kollateraller Çap Akım yönü Açıklık-trombüs oluşumu Kavernöz transformasyon Kollateraller

Portal venöz anevrizma Doğumsal Edinsel (PHT) Küçükler asemptomatik Büyük anevrizmalarda duodenal-koledokal-portal bası, portal tromboz, PHT, rüptür… Kistik sakkuler görünümler RDUS portal venöz akım-türbulans

Portal venöz anevrizma

Hepatik arter Karaciğer beslenmesinin %25’i sağlar Çöliyak akstan ayrılır Portal ven ve portal ven dallarına eşlik eder Düşük rezistanslı akım Pik sistolik hız: 30-60 cm/sn, Karaciğer transplantasyonu komplikasyonu /tıkanıklık/darlık)

Hepatik arter Tıkanıklık Darlık Anastomoz bölgesi Pik sistolik hızda artış 2 kat hız artışı, < 200 cm/sn Rezistivite indeksi < 0.5 Akselarasyon zamanı > 0.8

Hepatik arter

KC tümörleri Karaciğer tm tümüyle HA’den beslenir En sık görülen tm hemanjiomlardır: Çoğunluk hipovasküler Düşük frekanslı (<10-15 cm/sn) devamlı akım Santral spot kanlanmalar Fokal Nodüler Hiperplazi İkinci sıklıkta izlenen fokal benign lezyon Santral skar dokusu çevresinde ve daha çok arteriyel kanlanma deseni Çevresel-santral kanlanma daha az oranda Hepatik adenom Santral-çevresel arteriyel-venöz akım Frekans şifti 2-4 kHz Hepatoselüler karsinoma Basket tipi arteriyel kanlanma Yüksek sistolik hızlar >4.5 kHz Metastatik lezyonlar Çevresel kanlanma deseni

Hepatik arter