İnsan İnsanca yaşamak İstemez mİ ?… TÜRKİYE’DE YAŞAYAN MÜLTECİLER VE PROBLEMLERİ

SIĞINMACI KİMDİR ? Ülkesinde ırk, din, sosyal konum, siyasal düşünce ya da ulusal kimliği nedeniyle kendini baskı altında hissederek, kendi devletine olan güvenini kaybeden, kendi devletinin ona tarafsız davranamayacağı düşüncesi ile ülkesini terk edip, başka bir ülkeye sığınma talebinde bulunan henüz sığınma talebi, kaçtığı ülke yetkilileri tarafından soruşturma aşamasındaki kişidir.

MÜLTECİ KİMDİR ? Ülkesinde ırk, din, sosyal konum, siyasal düşünce ya da ulusal kimliği nedeniyle kendini baskı altında hissederek, kendi devletine olan güvenini kaybeden, kendi devletinin ona tarafsız davranamayacağı düşüncesi ile ülkesini terk edip, başka bir ülkeye sığınma talebinde bulunan ve bu talebi o ülke tarafından kabul edilen kişidir.

İNSALAR 3 ŞEKİLDE MÜLTECİ OLABİLİRLER; 1. Münferit (İndividual) Mülteciler: İnsanlar münferit olarak kendi ülkelerinden çıkıp başka bir ülkeye gittiklerinde ve sığınma talebinde bulunduklarında münferit mülteci sayılırlar. BMMYK’da veya sığındığı ülkede statü belirleme görüşmesine tabii tutulduktan sonra ya mülteci statüsü alırlar ya da reddedilirler.

2. İlk Bakışta (Prima Facie) Mültecilik: Toplu nüfus hareketlerinin olduğu zamanlarda gündeme gelir. BMMYK veya ilgili ülkeler, tek tek herkesle görüşme yapamazlar ve ilk bakışta herkesi mülteci olarak kabul ederler. Çünkü insanların ülkelerinden çıkış nedenleri bellidir. Mesela savaş durumu bunun bir sebebi olabilir. Irak Savaşı’nın ardından orta ve güney Irak’tan Türkiye’ye gelenler buna bir örnektir.

3. Yerinde Mülteciler (Refugee Sur-Plus): Kişi ülkesini bir zulüm, savaş vb. sebeplerle terk etmeyip başka bir ülkeye öğrenci, turist gibi sebeplerle gidebilir. Daha sonra kendi ülkesindeki şartların değişmesiyle bulunulan ülkede sığınma talep edip mülteci olarak kalabilir.

NÜFUS HAREKETLERİ VE NEDENLERİ Dünyada birçok nedenden dolayı pek çok insanın hayatı her geçen gün daha da zorlaşmakta ve milyonlarca insan geleceklerini başka ülkelerde aramak zorunda kalmaktadır. İnsanlar bazen bir seçim olarak ekonomik nedenlerle, bazen de iç çatışmalar, savaşlar, doğal afetler, insan hakları ihlalleri ve benzeri nedenlerle zorunlu olarak bulundukları yerleri, ülkelerini terk etmek durumunda kalmaktadırlar.

DÜNYA’DA MÜLTECİLERİN DURUMU BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin mültecilerin durumuna ilişkin 2010 yılı raporuna göre, dünyada mülteci sayısı 43 milyon kişidir. Bu rakam son 15 yılın en yüksek seviyesidir. Mülteci sayısındaki bu artış dünyadaki şiddet olaylarının artışı ile doğru orantılıdır.

KRİZ BÖLGELERİ Kriz bölgelerinin sayısında büyük bir bulunmaktadır. Bu yılın başından beri Fildişi Sahili, Libya, Suriye, Yemen'de şiddet olayları görülmektedir. Aynı zamanda eski krizler de devam etmektedir. Afganistan, Somali ve Kongo'da 20 yıldır şiddet olayları hakimdir.

DÜNYA’DA MÜLTECİLERİN BULUNDUĞU YERLER Her dört mülteciden üçü, üçüncü dünya ülkelerinde yaşamaktadır. Gerçek şu ki, mültecilerin korunması konusunda bir sorumluluk söz konusuysa, bu güneydeki ülkeler, gelişmekte olan ülkeler tarafından yerine getirilmektedir.

BM raporuna göre, mültecileri genelde komşu ülkeler kabul etmektedir BM raporuna göre, mültecileri genelde komşu ülkeler kabul etmektedir.Afrika Boynuzu'ndaki kıtlık yüzünden Somalili ve Etiyopyalı mültecilere kapısını açanlar da Kenya gibi komşu ülkelerdir. Raporda, ayrıca her dört sürgünden üçünün de komşu ülkelere kaçmayı tercih ettiği ve orada yıllarca kendi vatanlarına geri dönmeyi beklediğine dikkat çekilmektedir.

MÜLTECİLER AÇISINDAN TÜRKİYE’NİN DURUMU Türkiye, sığınmacı ve mülteciler açısından hem hedef ülke hem de geçiş ülkesi konumundadır.

MÜLTECİLERİN TÜRKİYE’Yİ SEÇME NEDENLERİ 1- Sorunlu bir bölgeye olan komşuluğu 2- Avrupa ülkeleri ile bağlantı kolaylığı 3- Nispeten gelişmiş bir demokrasiye sahip olması 4- Türkiye’nin sağladığı imkanlar 5- Müslüman bir ülke olması (Müslüman mülteciler için) 6- Aynı ülkeden gelen mültecilerin bulunması

TÜRKİYE’DEKİ İSTATİSTİKLER Kabul edilen mülteci sayısı: 8.055 Kişi. Sığınmacı sayısı: 5,330 Kişi.

TÜRKİYE’DE MÜLTECİLERİN DAĞILIMI Milliyeti: İranlı: %31, Iraklı: %41, Somalili: %11, Afgan: %7 Cinsiyeti: Erkek: %58, Kadın: %42 Yaş dağılımı: %29 < 18 %71 >18

MÜLTECİLERİN YAŞADIĞI SORUNLAR Kaçakçılara yüklü miktarlarda para ödeyerek güvenli yerlere gitmeye çalışan mülteciler, ekonomik, yasal, sosyal ve kültürel zorlukların yanında gittikleri yerlerde işsizlik sorunu ve geçim sıkıntısı ile karşı karşıya kalmaktan ötürü çeşitli psikolojik sorunlar yaşamaktadırlar.

Mülteciler hukuki statülerini çok iyi bilmediklerinden dolayı bir çok sorun yaşamaktadırlar. Mültecilerin aile ve çevrelerinden uzak kalmaları, farklı bir kültürün içinde olmaları, dil ve okuma yazma bilmemeleri, ırkçı tavırlarla karşılaşmaları, toplum içindeki sosyal statülerini kaybetmeleri, bir topluluğa üyelik hislerini kaybetmeleri, mültecilerin sosyal ve kültürel alanda yaşadıkları sorunların başında gelmektedir.

GELİŞ SÜRECİNDEKİ SORUNLAR Travmatik yolculuk süreçleri, kaçakçılardan gördükleri kötü muameleler, kimlik yokluğu, belirsizlik, korku, endişe, kalış yeri ile ilgili zorluklar ve her an yakalanma korkusu geliş sürecinde yaşanan sorunların başında gelmektedir..

KALIŞ SÜRECİNDEKİ SORUNLAR Mültecilerin Türkiye’de kalış sürecinde yaşadıkları en önemli sorunlar temel ekonomik ihtiyaçlar olan barınma, beslenme, sağlık, ilaç temini, giyim ve eğitim alanlarında yaşanan sorunlardır.

YASAL SORUNLAR Yasal sorunlar sığınma başvurusunda gecikme, Türkiye’de kalış sürecinin belirsizliği, statü alıp alamayacağı gibi konularda yaşanan belirsizlikler, hizmetlerden yararlanamama , yaşamlarını yönlendirmeleri ile ilgili zorluklar ve uzun bekleme süresi şeklinde sıralanabilir.

PSİKO-SOSYAL SORUNLAR Mültecilerin geldikleri ülkeden getirdikleri sorunlar, dil öğrenme gibi ihtiyaçlar, gündelik yaşama/farklı kültüre alışma çabası, aile içi ilişkiler, çevre ile ilişkiler, depresyon vb. problemler de yine mülteciler arasında yaşanan önemli sorunlardandır.

DENİZ MÜLTECİLERİ

İZMİR’DE DEHŞET.. İzmir'in Menderes ilçesinde, 63 mültecinin hayatını kaybettiği facianın görünmeyen yüzü, su altı görüntüleriyle ortaya çıktı. Geminin kilitli bölümünü açan deniz polisinin çalışmalarını kayıt altına alan su altı kamerası görüntüleri, izleyenlerinin yüreğini burkuyor. Yeni bir umut hayaliyle İtalya'ya gitmek için tekneye binen ve hayatını boğularak kaybeden mültecilerin, eşyaları da deniz polisi tarafından çıkarıldı. Görüntülerde; geminin kilitli bölümünde can veren bebekler, deniz polisi tarafından nazikçe çuvallara koyularak karaya çıkarıldığı görüldü.

SURİYE MÜLTECİLERİ Suriye’de yaşanan demokrasi problemi halkın üzerindeki baskılar,eziyetler,yaşamın tamamen çatışmaya dönüşmesi burada yaşayan insanların ülkelerini terk etmeye mecbur bırakmıştır. Bu insanlar özellikle yakın ülkelere sığınmayı tercih etmişlerdir. Türkiye’ye son dönemde sığınan mültecilerin sayısı 80.000 kişiye ulaşmıştır.

Suriye güçleri ülkeden kaçışları önlemek için bazı tedbirlere başvurmaktadır. Sınır bölgesini mayınlama, kaçanları sınıra kadar sıcak takip gibi askeri operasyonlara imza atan Suriye askerleri her an patlamaya hazır bombanın pimini ellerinde bulundurmaktadır.. Birçok defa açılan ateşte kurşunlar Türk tarafına düşerken bazı Suriyeli mülteciler bu ateşlerde yaralanmakta, bazıları da hayatını kaybetmektedir. 

Af Örgütü'nün, ‘sınırın en az 50 km içerisine kurulmalı' dediği bu kamplarda barınan bazı muhalifler çatışmaları körükleyici tavırlar içinde bulunmaktadır. Buna bir de Suriye tarafında üslenen PKK faktörü de eklenirse burada yaşanabilecek sıkıntı düşündürücüdür………

MÜLTECİ VE SIĞINMACI KAMPLARI Suriye'den akın akın gelen mülteciler çevre il ve ilçelerdeki yatılı yurtlara sevk edilmektedir. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından Kilis'te 12 bin kişilik 1 adet konteynır Hatay'ın Altınözü ve Yayladağı ilçelerinde 2'şer, Reyhanlı, Apaydın, Karbeyaz'da 1'er, Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ve Akçakale ilçesinde Gaziantep'in İslahiye'de 1'er olmak üzere toplam 9 çadır kent kurulmuştur.

Kentlerin tamamen dolmasından sonra Suriye'den gelen mülteciler, ilk önce sınırdan girdikleri illerdeki yatılı okullar ile pansiyonlara yerleştirilmektedir. Mültecilerin gelmeye devam etmesi üzerine Kahramanmaraş, Gaziantep, Osmaniye ile Adana'ya mülteciler yatılı yurtlara ile Kredi Yurtlar Kurumu'na ait yurtlara yerleştirilmesi için sevk edilmektedir.

ŞANLIURFA’DAKİ ÇADIR KENTTEN GÖRÜNÜM..

ÇADIR KENTTE YAŞAM..

Savaş, insanları sadece öldürmekle kalmaz Savaş, insanları sadece öldürmekle kalmaz. İnsanların ölmeden de yaşamlarını kaybetmeleri mümkündür!

KAYNAKLAR ‘’Dünyada mülteci hareketleri,Türkiye'nin konumu ve mültecilerin karşılaştıkları sorunlar’’, BMMYK İstanbul Temsilciliği. Yılmaz , A., ? , ‘’Türkiye'de mültecilerin hukuki sorunlarının çözülmesi ve STK'ların rolü’’ http://www.unhcr.org.tr/ http://www.hurriyet.com.tr/gundem/21394121.asp http://www.aksam.com.tr/suriyeli-multeciler-ve- tampon-bolge-7616y.html