Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi Dr. Levent Tokuçoğlu İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.1 Alkol ve madde bağımlılığı bireyi ve toplumu ilgilendiren önemli bir sağlık sorunudur.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.2 Sağaltımın işe yaraması için uygun bir şekilde uygulanması ve idaresi gereklidir.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.3 Sağaltıma girme ve Sağaltımda kalma Alkol ve madde bağımlılığında önemli sorun alanlarındandır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.4 Genellikle, bir zorunluluk ya da sorun olmadıkça, kendiliklerinden sağaltım başvurusunda bulunmazlar. Madde alımına HAZ eşlik eder!
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.5 DATOS çalışmasında (1991-1993) Ayaktan methadone, Uzun süreli ikamet, Ayaktan ilaçsız, Kısa süreli yatarak sağaltımlar Hepsi işe yarar
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.6 Sağaltımda kalan ve sağaltımdan kopan kişiler için evrensel ve özgül bir profil mevcut değildir.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.7 Antisosyal Kişilik Bozukluğu, Kokain ve Alkol Bağımlılığı olan kişiler daha az sağaltımda kalmaktadır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.8 Yüksek güdülenme, Yasal baskı, Öncesinde yasal sorun olmaması, Sağaltımdayken ruhsal danışmanlık, Ek ruhsal sorunların olmaması Kişiyi sağaltımda tutan unsurlardır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.9 Farklı hastalar farklı yöntemlere yanıt verebilir. Psikopatolojisi yüksek, güdülenmesi düşük kişiler ilk etapta seçilmeyebilir. Bazı methadone programları hasta alımını zorlaştırmaktadır. Yatarak sağaltım öncesi ayaktan değerlendirme yapılabilir.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.10 Görüşmelerde hastalara ait sorunların listesi çıkarılması ve hepsi üzerinde tek tek durulmalıdır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.11 Alkol ve madde kullanımı İş (İşsizlik, mesai ve oturum saatleri) Aile (Çocuğa kim bakacak?) Eğlence, toplumsal ilişkiler Ruhsal (depresyon), tıbbi sorunlar (HBV, HCV,HIV, Tbc.) Yasal sorunlar
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.12 Sağaltımdan kopmak sadece hastaya özgü niteliklerle ilişkili değildir; hasta ve sağaltım ekibi/yöntemi arasındaki ilişkilerin bir bileşimidir.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.13 Terapist; Deneyimli olmalı (sertifikalı?!) Ekip halinde çalışmalı/çalışabilmeli Süpervizyon almalı
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.14 Çalışmada; Tutarlı, esnek bir takvim belirlenmelidir Protokol açık ve yalın olmalıdır Protokol hastaya yazılı ve sözlü olarak bildirilmelidir Hasta bir oturuma gelmediğinde aranmalıdır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.15 Stephen T. Higgins ve arkadaşlarının yöntemi
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.16 Oturumlarda; Oturumun ilk 15-20 dakikası daha az yapılandırılmalı ve önceki oturumlardan bu yana geçenlere ayrılmalı Kriz dönemlerinde acil oturumlar yapılmalıdır
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.17 Alanda çalışan ve çalışacak olan kişiler için yeterli eğitim ve kaynak bulunmamaktadır.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.18 Sağaltım sürecine hastanın yakınları da dahil edilmelidir!
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.19 Hastanın eşleştirilmesinde; Hastaya göre terapist a) Benzer; b) Farklı Hastanın gereksinimlerine göre terapi
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.20 Bağımlılık sağaltımında tam bir “kür” den bahsedilemez; gerilemeler ve iyileşmeler söz konusudur. Bu uzun süreç fizyolojik, ruhsal ve toplumsal değişimleri içerir.
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.21 Daha uzun süre sağaltımda kalmak; Yeni davranış ve başa çıkma yolları Daha iyi iletişim Alkol/madde kullanımının tıbbi sonuçlarını öğrenme Madde kullanmayanlarla arkadaşlık Toplumsal destek sisteminin gelişmesi
Bağımlı Kişinin Sağaltım İçerisinde Tutulabilmesi.22 Ne kadar uzun süre sağaltımda kalınırsa hastalığın sonlanımı o derecede iyi olmaktadır