HAFIZALI KOLTUKLAR VE AYNALAR

Gün geçtikçe artan otomobil çeşitleri ve en ucuz otomobil üretim yarışı ki rekabet piyasasının bu koşulları gerektirmesi, sürekli yenilikleri ve farklı sistemleri zorunlu kılmıştır. Piyasaya sunulan her yeni otomobil, estetik, motor yönetim sistemleri ve bazı güvenlik sistemlerinin yanında artık daha çok konfora yönelik yapıda üretilmektedir.

Ancak, geliştirilen yeni sistemler durduk yere ortaya atılmıyorlar Ancak, geliştirilen yeni sistemler durduk yere ortaya atılmıyorlar. Çeşitli araştırma kurumları özellikle de üretici firmaların yaptıkları araştırmalar sonucunda, sürücülerin şikâyetleri, istekleri ve beklentileri veri olarak toplanıp değerlendirilmekte ve üretilecek aracın yapısı hakkında ön fikir elde edilmektedir.

Hafızalı koltuklar ve aynalar bu tür bir araştırmanın sonucu olarak; aracın park edilmesi, geri hareketi gibi durumlarda veya aynı aileye mensup bireylerin kullandıkları aile otomobilinde farklı boy ve kilolardaki bireylerin sürekli olarak koltuk ayarı yapmaları yerine hafızaya alınmış ve sadece bir düğmeyle ayarlanan koltuklar ve aynalar geliştirilmiştir.

1. Sistemi oluşturan parçalar: ·  Kumanda anahtarı, ·  Uzaktan kumanda, ·  Elektrikli koltuklar, ·  Elektrikli dış dikiz aynalar, ·  Sürücü koltuk modülü, ·  Merkezi gözetim modülü, ·  Sürücü kapısı modülü, ·  Yolcu kapısı modülün’ den oluşan hafızalı koltuk ve ayna sistemi,

1.1. Sürücü koltuğu modülü; Modül olarak isimlendirilen sistem beyni, istenilen koltuk konumlarını hafızasına alan mini bir elektronik kontrol ünitesidir ve koltuk altında bulunur. Ayna ve koltuk konumları belleğe alındığında veya bellekten çağrıldığında sürücü koltuk beyninden sürücü kapısı beynine veya merkezi kontrol modülüne mesajlar gönderir veya kendisi bunlardan mesaj alır.

Sürücü koltuk modülü sürücü kapısındaki konumu belleğe alma/bellekten çağırma anahtarlarının ve koltuk ayar anahtarının çalışmasına direkt olarak yanıt verir. Ayrıca geri vites lambası anahtarı sinyali eğer gerekli ise koltuk beyni tarafından değerlendirilir. Örneğin, araç geri vitese alındığında yolcu kapısındaki dış aynanın yatırılarak sürücünün göremediği ölü noktaları görmesine imkân tanınması, merkezi yönetim beynine sinyal gönderilmesi işlemi gibi…

Sürücü koltuğu modülü, 3 farklı koltuk konumunu hafızada tutar Sürücü koltuğu modülü, 3 farklı koltuk konumunu hafızada tutar. Hafızadaki konumlar istenildiğinde silinip farklı konumlarda yeniden hafızaya alına bilmektedir. Şekil 6.1 Hafızalı koltuk kontrol ünitesi

1.2. Sürücü kapısı modülü; Sürücü kapısı beyni (modülü) sürücü kapısı içerisinde yer alır. Ön ve arka elektrik camlar ile ayna ayarlama, istenen konumu belleğe alma/bellekten çağırma için kapıda bulunan anahtarların sinyallerini alır ve bu sinyallere yanıt verir.

Sürücü kapısı modülü 3 farklı ayna (sol, sağ ve dikiz), ön ve arka cam (sürücü ve yolcu) konum ayarını hafızaya alabilmektedir. Sürücü kapısı içinde yer alan modül Şekil 6.2 Ayna ve cam kumanda modülü

1.4. Merkezi kontrol modülü; 1.3. Yolcu kapısı modülü; Bu modül yolcu kapısının ön iç tarafındadır. Çalışması sürücü kapısı modülü ile aynıdır. 1.4. Merkezi kontrol modülü; Merkezi kontrol modülü torpido gözünün arkasında olup hırsızlık önleme alarm sistemi ile merkezi kilit ve çift kilitleme sistemi işlevleri arasında bir ara birim oluşturur.

1.5. Elektrikli dış dikiz aynalar; Dikiz aynalarında bellek fonksiyonu için aynı konumu algılayabilen iki elektrikli ayarlama motoru ile iki ayarlı direnç vardır. Dış dikiz aynaları ilgili kapı modülü tarafından ayarlanır. Ayna yön ayarlama butonu Şekil 6.3 Ayna ve cam kumanda butonları

1.6. Elektrikli koltuklar; Koltukların her birinde beş adet elektrik motoru bulunur. Bunların her birinin işlevleri farklıdır. Koltuk konumları 1-     Koltuk yatay ayarı 2-     Koltuk yükseklik ayarı 3-     Koltuk ön tarafı yükseltme/alçaltma ayarı 4-     Koltuk arka tarafı yükseltme/alçaltma 5-     Koltuk arkalığı yatırma 6-     Bel desteği ayarı

Şekil 6.4 Ayarlı koltuk konumları

Her bir ayar düzeneğinde (bel desteği hariç) bir ayarlı direnç bulunur Her bir ayar düzeneğinde (bel desteği hariç) bir ayarlı direnç bulunur. Bu ayarlı direnç elektrik motorunun dönüş yönüne göre direnci değiştirir. Elektrikli camlarda olduğu gibi motorların aşırı yüklenmesini önlemek için ısıl devre kesiciler kullanılır. Bel destek kompresörü ayarlama motoru direkt olarak bir anahtar ile çalışır ancak diğer motorlar sürücü koltuk modülü tarafından çalıştırılır.

Bel desteği (hava yastığı) Isıtıcılı oturma tablası Koltuk kumanda modülü ve butonları Şase bağlantı ayırma kolu

1.7. Koltuk ve ayna bellek anahtarları; Koltuk ve ayna ayar anahtarları sürücü kapısındadır. Düğme sinyalleri, sürücü kapı modülü tarafından işlenerek bir grup veri olarak sürücü koltuk modülüne ve merkezi kontrol modülüne gönderilir.

1- Belleğe alma (memory) butonu 2- Bellek butonları Şekil 6.6 Koltuk ve ayna kumanda butonları

1.8. Uzaktan kumanda; Merkezi kilit uzaktan kumandası bu konumda kullanılarak aracın kilidi açıldığında daha önce belleğe alınmış koltuk ve ayna konumlarının devreye girmesine olanak sağlar. Ayrıca uzaktan kumanda ile bagaj bölmesi kapağı kilidi açılır.

2 3 Şekil6.7 Uzaktan kumanda Kilitleme butonu Araç kilit açma butonu Bagaj kapağı açma butonu Şekil6.7 Uzaktan kumanda

Şekil 6.8 Hafızalı koltuk sistemi çalışma şeması 1- Sürücü elektrikli camları/dış dikiz aynası ayar düğmeleri 2- Yolcu tarafı elektrikli cam düğmeleri 3- Cam motorları 4- Dış dikiz aynaları motorları 5- Dış dikiz aynası konum algılayıcıları 6- Koltuk ayar kumanda düğmeleri 7-Bel desteği kompresör motoru 8-Koltuk ayar motorları 9-Koltuk konum algılayıcıları 10- Bellek anahtarları Şekil 6.8 Hafızalı koltuk sistemi çalışma şeması

1- Sürücü elektrikli camları/dış dikiz aynası ayar düğmeleri 2- Yolcu tarafı elektrikli cam düğmeleri 3- Cam motorları 4- Dış dikiz aynaları motorları 5- Dış dikiz aynası konum algılayıcıları 6- Koltuk ayar kumanda düğmeleri 7-Bel desteği kompresör motoru 8-Koltuk ayar motorları 9-Koltuk konum algılayıcıları 10- Bellek anahtarları

2. Koltuk ve ayna konumlarının belleğe kaydedilmesi; En fazla üç, sürücü koltuğu ve dikiz aynası konumu belleğe kaydedilebilir. Bu işlem sürücü kapısındaki kumanda düğmeleri ile yapılır. Koltuk ve ayna konumlarının kaydedilmesi için önce kayıt düğmesine sonra da bellek düğmesine basınız. Kaydedilecek konum, sürücü kapısı modülü tarafından değerlendirilir ve bir dizi veri olarak sürücü koltuğu modülüne ve yolcu kapısı modülüne gönderilir. Bu aşamada sürücü koltuğu modülü sürücü kapısı modülü ve yolcu kapısı modülü ve sürücü koltuğu ve ayna motorlarına takılı bulunan ayarlı dirençlerin değerini kayıt eder.

Veriler değerlendirildikten sonra modüller sürücü koltuğu ve dış ayna konumları ile ilgili bir dizi veriyi merkezi gözetim modülüne gönderirler ve bu veriler burada kaydedilir. Sürücü, merkezi zamanlama modülünden gelen sesli bir sinyal ile kayıt işleminin yapıldığını öğrenir.

3. Koltuk ve ayna konumlarının bellekten çağrılması; Kontak “0” veya “1” konumunda iken, belleğe kaydedilmiş koltuk ve ayna konumlarının bellekten çağırılması için ilgili bellek düğmesine kısa bir süre basmak yeterlidir. Bu işlem yapıldığında kumanda düğmesi sürücü kapısı modülü bellekteki istenen ayara erişmek için gerekli sinyali gönderir ve sürücü kapısı modülü bu bilgileri değerlendirip merkezi gözetim modülüne iletir.

Merkezi gözetim modülü de belli düğme için kaydedilmiş bilgileri işler ve birer veri grubu olarak sürücü koltuğu modülüne, sürücü kapısı modülüne ve yolcu kapısı modülüne gönderir. Sürücü koltuğu modülü, sürücü kapısı modülü ve yolcu kapısı modülü ayarlı dirençlerdeki kaydedilmiş direnç değerleri ile uyuşuncaya kadar sürücü koltuğunu ve dış ayna motorlarını devreye sokar.

Kontak anahtarı II konumunda iken, kaydedilmiş konuma erişene kadar kayıt düğmesine basılmalıdır. Eğer düğme erken bırakılırsa ayar işlemi hemen kesintiye uğrar. Bu, güvenlik sistemi için araç hareket halinde iken otomatik koltuk ve ayna ayarı yapılmasını engeller.