Fen performans Hazırlayan:Yusuf TÜRKEN Sınıfı:6/B Numarası:33 Konu:İtfaiye erlerinin giyisilerindeki maddelerin araştırılması
İtfaiyeci elbiseleri el, baş ve ayaklar hariç olmak üzere vücudun diğer kısımlarını ısı ve alevden korumak için yapılmış giysilerdir. Eldivenler ise sadece elleri korumak maksadıyla tasarlanmıştır. NOMEX KUMAŞI : Nomex ( Meta – ARAMİD ) ve KEVLER ( Para – ARAMİD ) gibi iki maddenin değişik oranlarda karışımından elde edilmiştir. Nomex elbiseler en dıştaki kumaşın karışım oranına göre isim alırlar. Nomex elbiseler ceket ve pantolondan oluşmaktadır. Her ne kadar yangına dayanıklı bu elbiseler tek katlı ve çok katlı olabilmekte ise de içinde bulunduğumuz modern dünya standartlarında ( en, nfpa v.b. ) bir itfaiyeci elbisesinin aşağıdaki şekilde 4 ( Dört ) katmanlı olması daha isabetlidir.
DIŞ KUMAŞ : Ceket ve pantolonun en dışında bulunan kumaştır DIŞ KUMAŞ : Ceket ve pantolonun en dışında bulunan kumaştır. Bu katman ısı, su, yağ ve kimyasal sıvıların belirli oranda içeriye girmesini engelleyen katmandır. NEM BARİYERİ : Dış kumaşın hemen altında bulunan ikinci katmandır. Bu katman dışarıdan içeriye su geçirmeyen , içeriden dışarıya havalandırmaya ( Vücutta oluşan nemin dışarıya atılması gibi ) imkan sağlayan bir yüzeydir. Bu katman ihtiyaç halinde birinci katman olan DIŞ KUMAŞA lamine ( presle yapıştırma ) de edilebilir. Değişik tip ve kalitede nem bariyerleri mevcuttur. ISI BARİYERLERİ; Bu katman nem bariyerlerinin hemen altında bulunan üçüncü katmandır. Bu katman dış kumaş ve nem bariyerlerini geçerek gelen ısı yüklü hava kabarcıklarını içine alarak absorbe eder. Değişik tip, ağırlık ve kalitede ısı bariyerleri mevcuttur. ( Keçe ve örgü ısı bariyeri v.b.) İÇ ASTAR: Bu katman ısı bariyerinin hemen altında bulunan en içteki kumaştır. Bu kumaş vücutla temasta kolaylık sağlaması için imal edilmesine rağmen ; yine de ısıya dayanıklı olarak imal edilmektedir. 4 katmanlı kumaş
Yangına dayanıklı eldivenler Yangına dayanıklı Nomex eldivenler de elbiseler gibi genellikle dört katmandan oluşmakta olup, nem bariyeri genellikle dış kumaşa lamine ( presle yapıştırma ) edilmiştir. Eldivenleri avuç kısımları ile parmakların iç yüzeylerine gelen kısımlarda DELME VE KESİLMEYİ önleyen ISIYA VE AŞINMAYA DAYANIKLI özel neopren veya nitril kaucuk grubundan bir malzeme ile kapalıdır.
Kıyafetlerin maddeleri ABD ve İngiltere başta olmak üzere bir çok ülkede itfaiyeciler "Yangınla mücadele elbisesi" olarak adlandırılan nomex - 3, nylon aromatic polyamid kumaştan yapılmış özel giysilerle görev yapıyor. Astarı hava alabilen, su geçirmez, ventile pamuklu kumaştan yapılan giysiler yıpranma, sürtünme ve ısıya dayanıklı özelliğe sahip. Kollarında ve göğsünde ışık yansıtıcı şerit bulunan kıyafetler yapım aşamasında değişik ısı kaynaklarında 1000 dereceye varan sıcaklıklarda test ediliyor. Karaköy'de Hırdavatcılar Çarşısı başta olmak üzere bir çok yerde satılan ithal nomex giysilerin fiyatı 600 dolar. İstanbul'lu itfaiyecilerin giyindiği ısıya dayanıksız itfaiyeci yağmurluğunun fiyatı ise 1.5 milyon lira. Eldiven: İtfaiyecilerin ısıya dayanıklı yangınla mücadele elbisesini tamamlayan özel aromatic kumaştan yapılan ısı ve su geçirmeyen eldivenler ise 1,5 milyon liradan satılıyor. Çizme: Avrupa ve ABD'deki itfaiyeciler yangın söndürürken 300 derece ısıya dayanıklı, çelik tabanlı özel çizmeler giyiniyorlar. Çizmelerin fiyatı 3,5 milyon lira. Baret: Dünya standartlarında imal edilen koruyucu baretler 140 dolardan satılıyor. İstanbul'daki itfaiyecilerin kullandığı baretlerin ise standartı bulunmuyor.
Elbise çeşitlerinin maddeleri • NOMEX III ELBİSE: % 95 Nomex, % 5 Kevler içerir. • NOMEX DELTA – A ELBİSE: % 93 Nomex, % 5 Kevler, % 2 Pl40 ( Antistatik ) İçerir. • NOMEX DELTA – T ELBİSE: % 77 Nomex, % 23 Kevler ( İsteğe bağlı % 2 Pl4O ) içerir. Pl4O olması halinde Nomex oranı % 75 olur. • NOMEX DELTA – C ELBİSE: % 93 Nomex, % 5 Kevler , % 2 Pl4O içerir. • NOMEX DELTA FF ELBİSE: % 100 Nomex ( Meta – ARAMİD ) içerir. • NOMEX/FR VİSCOSE ELBİSE: % 50 Nomex, % 50 FR VİSCOSE ( Yanması geçirtirilmiş viscose ) içerir. “Yangınla mücadele elbisesi” olarak adlandırılan nomex – 3 nylon aromatic polyamid kumaştan yapılmış özel giysilerle görev yapıyor. Astarı hava alabilen su geçirmez ventile pamuklu kumaştan yapılan giysiler yıpranma sürtünme ve ısıya dayanıklı özelliğe sahip. Kollarında ve göğsünde ışık yansıtıcı şerit bulunan kıyafetler yapım aşamasında değişik ısı kaynaklarında 1000 dereceye varan sıcaklıklarda test ediliyor.
Kaynak:http://www. formalev