Zorbalığın Yeni Türü: Siber Zorbalık Yrd. Doç. Dr. Taşkın Tanrıkulu III. ZİRVE’DE REHBERLİK GÜNLERİ “Post Modern Psikolojik Danışma Süreçleri” 12 -13 NİSAN 2014 GAZİANTEP

Dünyada ve Türkiye’de İnternet Kullanımı Dünyada iki milyardan fazla insan internet kullanıcısı 4,6 milyar cep telefonu kullanıcısı Bir milyardan fazla kişi sosyal ağ sitelerine üye (facebook, twitter, Xanga, MySpace) 50 milyon kişi Türkiye’de internet kullanıcısı (% 47 12-24 yaş) Türklerin % 78’i sosyal paylaşım ağları için internete giriyor Türkiye’de cep telafonundan internet kullanımı 8,2 milyon

Gençlerin Bilgisayar Kullanma Amaçları Ödev ??? Proje için konu araştırmak Sohbet Sosyal paylaşım siteleri E-posta göndermek

Gençlerin Bilgisayar Kullanma Amaçları… Eğlence Oyun oynamak Film ve dizi izlemek Müzik dinlemek Ve maalesef Başkalarına zarar vermek Facebook yüzünden intihara kalkıştı…

SALDIRGANLIK ZORBALIK SİBER ZORBALIK

Siber Zorbalık Araçları Anlık Mesajlaşma(MSN, Yahoo Messenger) Telefon Sohbet odaları E-posta Sosyal ağ siteleri (Facebook, Twitter) Bloglar (Web günlüğü) Forumlar Web Siteleri

Sınıflama Elektronik zorbalık (e-bullying) Elektronik iletişim zorbalığı (e-communication bullying) Doğrudan siber zorbalık Fiziksel (kasten virüslü dosya gönderme) Sözel (interneti veya telefonu kullanarak tehdit etme veya aşağılama) Sözsüz (uygunsuz resim, çizim gibi materyallerle tehdit veya rahatsız etme) Sosyal (Online gruptan dışlama) Dolaylı siber zorbalık Bireye ait gizli bilgi, resim veya görüntüleri ifşa etme Telefon, e-mail ya da sosyal paylaşım sitelerinde dedikodu çıkarma, iftira atma, söylenti yayma Siber ortamlarda bir kişinin onurunu ve itibarını hedef alan kampanya düzenlemek veya bu tür kampanyalarda oy kullanma

Siber Zorbalığın Ortaya Çıkış Biçimleri Alay etme Tehdit etme Kişinin rızası olmadan resim yayınlama İsim Takma Kişinin şifrelerini ele geçirip zarar verme Virüslü e-posta gönderme

Geleneksel Zorbalıktan Farkları Kaynağın bilinmeyişi Duyulmasının kolaylığı Cinselliğin daha yaygın oluşu Siber kurbanların zorbaca davranışlardan kurtulabilecekleri bir alanın bulunmayışı

Etkileri Bunalım ya da depresyon hali, İnsanlardan korkma veya utanç duyma, Sürekli uyarılmış bir hal, Sanal ortamlardan ve teknolojiden uzaklaşma, Kendine zarar vermeye yönelik davranışlar Savunmasızlık ve güçsüzlük duygusu Akademik başarıda ve motivasyonda azalma

Psikolojik, Sosyal ve Akademik Etkileri

Kimler yapıyor? Temel İhtiyaçları karşılamada yetersiz olanlar; - Ait olma ihtiyacı - Güç/Kontrol ihtiyacı

Kimler yapıyor? Öfke ve saldırganlık davranışı gösteren bireyler, siber zorbaca davranışlar da Ahlaki çözülme ile zorbalık ve siber zorbalık düzeyi arasında pozitif ilişki olduğu tespit edilmiştir

Kimler yapıyor? Yalnızlık içinde olanlarda, Özsaygı, akran iyimserliği (peer optimism), toplum kabul edilirliği ve başkalarıyla arkadaş olabilme düzeyi düşük olan bireylerde yüksek oranda zorbaca davranış görülmektedir

Kimler yapıyor? Siber zorbalık yapma toplam IQ arasında pozitif korelasyon olduğu anlaşılmıştır. Buna göre yüksek IQ düzeyine sahip bireylerde siber zorbaca davranışlara daha sık rastlanmaktadır Okulda kendini güvende hissetmeyenlerde daha sık gözlenmektedir

Neden Tercih Ediliyorlar? Mason (2008), siber zorbalık yapmaya neden olabilecek davranışları şöyle sıralamaktadır; Görünmezlik yanılgısı: İz bırakılmadığına ve kim olduğunun bilinemeyeceği zannı Kimliğin kişisel benlikten sosyal benliğe geçmesi: Siber ortam nedeniyle gerçek hayatta aynı ortamda bulunması ya da konuşması mümkün olmayan kişilerle toplumsal bir düzlemde buluşabilmektedir. Zayıf ebeveyn ilişkileri: Özellikle bilgisayara teslim edilmiş çocuklarda aile bağları daha fazla kopuk olmaktadır. Bu da siber zorbalığa davetiye çıkarmaktadır.

Mağdurların Başvurduğu Yöntemler Etkililiğin değerlendirilmesi Çevrim dışı Yardımcı değil Biraz yardımcı Çok yardımcı % Arkadaşa anlatma 31.5 35.5 33.0 Ebeveyne anlatma 32.5 28.9 38.6 Çevrim dışı kalma 37.1 33.9 29.0 Öğretmene/idareciye anlatma 38.1 30.5 Yardım hattını arama 39.7 28.4 31.9 İzlemeyi durdurma 40.7 38.3 21.0 Başka yetişkine anlatma 45.2 22.2 32.6 Misilleme yapma 48.3 24.4 27.3 Kardeşe anlatma 52.6 25.3 22.1 Hiçbir şey yapmama 64.5 22.9 12.5 Tehditle yüzleşme 68.2 9.7

Ne yapalım? Çocuğun siber zorbalığa maruz kaldığını anlamak (çocuklar anlatmıyor) İnternet ve cep telefonundan uzak durmaya başlarsa, Okula gitmek konusunda direnci artarsa Akademik başarıda düşüş varsa Sessizleşme içe kapanma varsa, İrritebilite artmışsa (özellikle teknolojiye karşı)

Ne yapalım? Teknolojiden haberdar olmak Duyarlılık çalışmaları - Risk oluşturan davranışlar, - Hangi araçlarla gerçekleşebilir - Online güvenlik - Nasıl etkiler - Yasal sonuçları İletişim kanallarını açık tutmak Kanıtları yok etmemek

Ne yapalım? Duyarlılık geliştirme çalışmaları - Risk grubunu belirleme - Tüm okul yönelimli çalışmalar Siber zorbalara yönelik müdahale çalışmaları