ANALİZ YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Prof Dr Ayşe Nur ÖKTEN YTÜ, ŞBP Bölümü

www.analiz2009.blogspot.com

Bilimsel araştırma nedir? Ayırıcı özellikleri nedir? D – 1 ARAŞTIRMA VE BİLİM Bilimsel araştırma nedir? Ayırıcı özellikleri nedir?

SÜREÇ 1 EVRENSEL AŞAMA 1 GÖZLEM Keşfedici Araştırma Bir konu seçilir Bu konu içinde daha dar, spesifik bir araştırma sorusu belirlenir. Bu konudaki yazın (literatür, kaynaklar) incelenir Kitap, makale; araştırma raporları; yasal düzenlemeler; görsel belgeler (film, fotoğraf, harita vb); gazete haberleri vb.. GÖZLEM Keşfedici Araştırma

SÜREÇ 2 EVRENSEL AŞAMA 2 HİPOTEZ Araştırma sorusu / sorunu gözden geçirilir ve onun için olası bir yanıt / çözüm geliştirilir;

EVRENSEL AŞAMA 3 SÜREÇ 3 TEST Nasıl bilgi toplamalı? ARAŞTIRMA TASARIMI Hipotezin doğru olup olmadığını irdelemek üzere (test) yapılacak araştırma planlanır. Nasıl bilgi toplamalı? Toplanan bilgileri, verileri nasıl sınıflamalı ölçmeli karşılaştırmalı TEST Betimleyici Araştırma Açıklayıcı Araştırma

EVRENSEL AŞAMA 4 SÜREÇ 4 GENELLEME Analiz sonuçlarını nasıl yorumlamalı? Sınırlı araştırmamızda bulduğumuz sonuçların –tüm koşulların aynı olduğu- başka yerlerde de geçerli olduğunu söyleyebilir miyiz? GENELLEME Araştırma bulgularının bir kuram ile ilşkilendirilmesi; Bir uygulama örneği olarak sunulması Sonuçların duyurulması: Yayınlanan plan ve plan raporu; makale, bildiri, konferans vb..

GÖZLEM HİPOTEZ TEST GENELLEME BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN EVRENSEL AŞAMALARI KEŞFEDİCİ ARAŞTIRMA HİPOTEZ BETİMLEYİCİ ARAŞTIRMA AÇIKLAYICI ARAŞTIRMA TEST GENELLEME

NE? NASIL? KİM? NEDEN? GÖZLEM HİPOTEZ TEST GENELLEME KEŞFEDİCİ BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN EVRENSEL AŞAMALARI GÖZLEM KEŞFEDİCİ ARAŞTIRMA NE? HİPOTEZ BETİMLEYİCİ ARAŞTIRMA NASIL? KİM? TEST AÇIKLAYICI ARAŞTIRMA NEDEN? GENELLEME

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN EVRENSEL AŞAMALARI Yaratıcı Açık fikirli Esnek KEŞFEDİCİ ARAŞTIRMA GÖZLEM Konu iyi tanımlanmış Süreç iyi planlanmış Sistematik hata yok Ayrıntılı resim TİPOLOJİ HİPOTEZ BETİMLEYİCİ ARAŞTIRMA TEST Konu iyi tanımlanmış Süreç iyi planlanmış Sistematik hata yok Kullanılacak teste göre bilgi toplama AÇIKLAYICI ARAŞTIRMA GENELLEME

TEMEL YANLIŞLAR Sınırlı gözlem ile genelleme Bütünün sınırlı bir bölümünü gözlemlediğini farketmemek Bütün yanıtları bulduğunu sanıp gelen bilgilere sırtını dönmek Prestij ve şöhreti, bilgi ve güvenilirlik ile karıştırmak AŞIRI GENELLEME SEÇİCİ GÖZLEM SONUCA VARMAKTA ACELE ETME AYLA (HALE; HALO) ETKİSİ “Gözü kamaşmak”

BİLİMSELLİK ÖLÇÜTLERİ EVRENSELLİK ENTELEKTÜEL KUŞKU YANSIZLIK, NESNELLİK ARAŞTIRMANIN HERKESİN DENETİMİNE AÇIK OLMASI DÜRÜSTLÜK Universalism Organized skepticism Disinterestedness Communalism Honesty